حركت به سوى دكوراسيون مدرن

نوشته شده توسط:سپيده سليمى

قرن بيستم از آغاز، دوره تغييرات سريع بوده است. تغييرات حاصل در سراسر جهان به دنبال دو جنگ جهانى و پيشرفت هاى چشمگير در تكنولوژى طى اين قرن آهنگ زندگى را سرعت بخشيد. حدود دويست سال پيش ده ها سال طول مى كشيد تا يك سبك دكوراسيونى در ميان كشورهاى اروپايى گسترش يابد و سپس اقيانوس ها را به سوى باقى جهان طى كند.
اما امروز گسترش وسايل ارتباط جمعى كوچكترين تغييرات در مد را ظرف چند روز به اقصى نقاط جهان مى رساند. از اين رو سبك هاى دكوراسيونى تقريباً با سرعت تغييرات مد لباس در حال تغيير و تحول هستند و از آنجا كه مردم قادر به تغيير دادن مبلمان و وسايل منزل و دكوراسيون كلى خانه در زمان هاى كوتاه نيستند امروز اغلب سبك هاى دكوراسيونى دچار تداخل و به عبارتى همپوشانى، حتى در يك خانه واحد، مى شوند.
در ابتداى قرن بيستم در ميان طراحان دكوراسيون اروپايى عكس العملى نسبت به تزئينات افراطى اوايل قرن نوزدهم پديدار شد و آنان را به سوى سبكى از معمارى كه بيشتر بر روى فضاهاى باز، تناسب و سطوح صاف تكيه داشت سوق داد. در فرانسه «جنبش مدرن» توسط فردى به نام كربوزير Corbusier (۱۹۶۵- ۱۸۸۷) شكل گرفت. از او كتابى با عنوان «درباره معمارى» در سال ۱۹۲۷ به زبان انگليسى به چاپ رسيد كه در آن «نكته هايى از يك معمارى جديد» را مطرح مى كرد: رديف هاى افقى پنجره ها، نقشه اى آزاد، نماى ساده و سقف هاى مسطح.
در ايالات متحده آمريكا، فرانك للويد رايت (۱۹۵۶- ۱۸۶۷) خطوط ساده افقى و اتاق هاى وسيع و كم ارتفاع در معمارى را توسعه داد. خانه هاى معروف طراحى شده توسط او در اطراف شيكاگو به نحوى چشمگير بى پيرايه هستند با نماى ساده اما زيبا از تركيب آجر با چوب مرغوب.
مدرسه طراحى باهاوس كه در سال ۱۹۱۹ در ويمر آلمان تاسيس شد سردمدار بسيارى از ايده هاى جنبش مدرن بود. هدف مدير اين مدرسه، والتر گروپيوس (۱۹۶۹- ۱۸۸۳) ايجاد ارتباط ميان همه آموزش هاى هنرى، معمارى و طراحى بود. معمارى حاصل از اين تجمع به صورت ساختمان هاى مكعب مانندى با سقف هاى مسطح با رديف هاى عمودى و افقى پنجره هاى بزرگ با قاب هاى فلزى براى راه يافتن نور طبيعى فراوان به داخل بود. نوگرايى، كارايى و بهداشت جوهر اصلى سبك جديد بود. رنگ سفيد رنگ ارجح براى ديوارها بود كه عارى از تزئينات، زوارها و گچبرى هاى پيشين، سطوحى صاف و ساده بودند. درها بدون قاب بندى هاى سنتى و تنها پوشيده از سطوح تخته سه لاى رنگ شده بودند. فرم ها بيشتر به سوى آيروديناميك شدن متمايل و مبله كردن اتاق خواب، اتاق نشيمن و آشپزخانه با وسايل توكار متداول شد.
در هلند گروهى تحت عنوان «استايل» (به معناى سبك)، نامى برگرفته از مجله اى با همين عنوان نيز رسالت خود را بر بريدن هرچه بيشتر از فرم هاى متداول و گذشته و پيش بردن طراحى دكوراسيون به سوى قرن بيستم قرار داده بود. رهبر اين گروه گرت ريتولد (۱۹۶۴- ۱۸۸۸) طراحى هاى خود را بر پايه فرم هاى سه گوش آبستره با رنگ هاى اوليه قرمز، آبى و زرد قرار داده بود. معروف ترين ساختمان او، خانه شرودر در اتريش، نمايى با خطوط ساده، سطوحى متشكل از قطعات بلوك مانند بدون هرگونه گچبرى روى ديوارها و سقف با رديف هاى متصل افقى از پنجره هاى فلزى داشت.
آرت دكو نقطه اوج زاهد منشى جنبش مدرن بود. آرت دكو نام خود را از نمايشگاهى كه با عنوان «هنرهاى تزئينى» Exposition des Art Decoratifs به سال ۱۹۲۵ در پاريس برگزار شد، گرفته بود و در دهه هاى ۲۰ و ۳۰ قرن بيستم در اروپا و آمريكا بسيار مرسوم بود. بارزترين ويژگى اين سبك استفاده از اشكال هندسى بود. دايره ها، نيم دايره ها، سه گوش ها، چندضلعى ها و مكعب ها به عنوان طرح هايى براى فرش، كفپوش، كاغذديوارى، كاشى، پارچه و همچنين فرم مبلمان، ظروف، شومينه، چراغ ها، لوازم صوتى و خلاصه هر آنچه در دكوراسيون دخيل است به كار گرفته مى شدند. موتيوهاى ساده شده كه منظره هايى چون غروب آفتاب را نشان مى دادند و فرم هاى استيليزه شده درختان، گل ها، فواره و اشكال حيوانات به ويژه آهو، در حالى كه از نقوش تمدن باستانى آزتك ها (معبد پلكانى زيگورات) و مصر (پس از راه يافتن به داخل معبد توتانخ آمون در سال ۱۹۲۲) الهام گرفته مى شدند به طور گسترده مورد استفاده قرار مى گرفتند.
اين سبك كه به شدت تحت تاثير هنر شرق بود مناسب ترين سبك براى طراحى هتل هاى لوكس، رستوران ها، كشتى هاى اقيانوس پيما و سالن هاى تئاتر و صحنه هاى فيلمبردارى بود. طراحان فرم هاى پرانحنا با سطوح پرداخت شده كالاهاى سبك آرت دكو را با مواد اوليه متنوعى چون چوب خودرنگ روشن (گردو، بلوط و افرا)، چرم، مرمر و شيشه مى ساختند. انواع مختلف مبلمان و شيرآلات خانه با كروم ساخته مى شد و انواعى نيز با پلاستيك هاى جديد مانند باكليت كه سخت و براق است توليد مى شدند. اين تركيب متنوع و مطبوع مصالح و مواد گوناگون در پس زمينه اى از ديوارهاى سفيد، كرم يا بژ قرار مى گرفت و با پارچه هايى به رنگ هاى روشن ملايم مثل هلويى تكميل مى شد. لكه هايى از رنگ هاى نارنجى، سبز زمردى، آبى و قرمز نيز گاه اين دكوراسيون ها را مزين مى كرد.

در آمريكا حركتى براى آيروديناميك كردن همه وسايل به راه افتاده بود و چنان كه طراحى اتومبيل ها و لوكوموتيوهاى قطار به سوى آيروديناميك شدن مى رفت، لوازم خانگى از قبيل يخچال و جاروبرقى نيز به تقليد از اين جنبش با اشكال دوكى شكل و آيروديناميك طراحى و توليد مى شدند. در هر دو سوى آتلانتيك طراحى ساختمان ها با نمايى آيروديناميك، صاف و براق رايج شده بود. جنگ جهانى دوم توقفى ناگهانى در روند حركت طراحى و معمارى به وجود آورد. با اين حال تكنولوژى ساخت تخته سه لا به سبب مصرف آن در صنايع هواپيماسازى رشد چشمگيرى يافت. در سال ۱۹۵۱ فستيوالى در انگلستان برگزار شد كه بر سادگى زاهدگونه پس از جنگ نقطه پايانى نهاد و سبكى كه به دنبال اين فستيوال و متاثر از آن در دهه هاى ۵۰ و ۶۰ قرن بيستم رايج شد راحت و بى تكلف بود. اين سبك «سبك معاصر» نام گرفت. هشت ميليون نفر از نمايشگاهى كه خاستگاه سبك معاصر بود ديدن كردند. در اين زمان از بتون، شيشه و استيل در ساخت بسيارى از ساختمان ها استفاده مى شد از جمله ساختمان فستيوال سلطنتى كه هنوز در كناره جنوبى رود تايمز پابرجا است.
يكى ديگر از عوامل تاثيرگذار بر طراحى دكوراسيون و معمارى در اين زمان مدل ساختمان مولكول ها بود كه با استفاده از مفتول و گوى هاى ريز و درشت در طراحى لوازم و وسايل منزل و حتى خود ساختمان ها به كار مى رفت. اين طرح الهام بخش طراحان متعددى در طراحى ميز و صندلى هايى با لوله هاى فلزى و مهره هاى پلاستيكى رنگى شد. از اين فرم براى طراحى وسايل ديگرى مانند جاروزنامه اى، ساعت، چراغ هاى سقفى، ديوارى و روميزى و به عنوان نقشى گرافيكى بر روى كاغذديوارى، انواع پارچه و حتى ظروف مختلف استفاده مى شد.
اگرچه دكوراسيون همچنان ساده و نسبتاً بى پيرايه باقى مانده بود اما با بازگشت رنگ و تنوع آن بر سبك معاصر و توجه بيشتر به راحتى، پوشاندن زمين با پوشش هاى نرم و استفاده از كوسن هاى رنگين بر روى مبلمان متداول شد و پوشش كامل كف اتاق ها با موكت به تجمل جديد تبديل شد. تكنولوژى هاى جديد براى ساخت صندلى هاى انحنادار كه با تخته سه لاى قالب خورده يا ورقه هاى پلاستيك ساخته مى شدند به بازار آمدند. با اينكه ديوارها هنوز ساده رنگ مى شد لذا براى يك يا دو ديوار پوششى از كاغذ ديوارى با طرح هاى آبستره در نظر گرفته مى شد. زرد و خاكسترى تركيب رنگى محبوب در اين دوره بود.
هاى تك High Tech كه بيشتر نوعى نگرش به دكوراسيون است تا سبكى در آن توسط معماران انگليسى چون ريچارد راجرز و نورمن فاستر در دهه هفتاد با ساخت بناهايى كه در آنها تاسيسات و لوله كشى ها عريان و در معرض ديد هستند مطرح شد. در ساختمان هايى كه با روش هاى تك ساخته مى شوند مى توان لوله كشى ها، داكت ها و تاسيسات مربوط به آسانسور را به صورت عريان يا از زير پوسته اى شفاف كه اغلب شيشه است ديد. اين شيوه طراحى به دكوراسيون داخلى نيز راه يافت و در داخل خانه ها نيز نمايان ساختن تاسيسات متداول شد و همچنين كفپوش هاى ادارى، لوازم طبقه بندى كارگاهى و مبلمان دفترى به خانه ها راه يافت.
با آغاز قرن بيست ويكم طراحان به بازگشت به سوى سبك هاى كلاسيك و مجلل گذشته تمايل يافتند و امروز اغلب شاهد تركيبى از سبك هاى كلاسيك و مدرن در دكوراسيون هستيم كه در كنار كارايى و راحتى به جزئيات تزئينى نيز مى پردازند.

منبع :روزنامه شرق۱/۵/۸۵
http://www.sharghnewspaper.com/archive.htm

حركت به سوى دكوراسيون مدرن

مطالب مشابه :

سقف کاذب

طراحی و اجرای دکوراسیون داخلی و سقف کاذب

ليست قيمت محصولات ديوارپوش، سقف كاذب، قرنيز و ابزارآلات

ایجاد نور پردازی مناسب در دکوراسیون داخلی خانه

حركت به سوى دكوراسيون مدرن

سقف کاذب

رنگ در دكوراسيون داخلي

ایده هایی برای طراحی دکوراسیون اتاق نشیمن

لوستر و دکوراسیون

دكوراسيون كافي شاپ