وبلاگ‌ها و نقش آنها در توسعه خدمات کتابخانه‌ای

وب لاگ از امکانات نوظهور اینترنت می باشد که به دلیل جذابیت ها و تسهیلات خاص خود به سرعت فراگیر شده و روز به روز بر تعداد آنها و طرفدارانشان افزوده می گردد. در این مقاله تلاش شده تا ضمن ارائه اطلاعاتی کلی در مورد وب لاگ ها؛ همچون تاریخچه وب‌لاگ‌ها در ایران و جهان ، عناصر و خصوصیات وب لاگ ها، انواع وب لاگ ها، چگونگی ایجاد آنها و ...، به نقش این رسانه جدید در کتابخانه ها و اهمینی که می توانند در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی ایفا نمایند، پرداخته شود.
● مقدمه:
دنیای امروز، دنیای تغییر،تحول، تولید و تبادل اطلاعات است. از زمان ظهور اینترنت و امکانات متنوع آن، روز به روز شاهد تسریع ارتباطات میان جوامع مختلف می‌باشیم. از جمله پدیده‌های اینترنت که باعث سرعت بخشیدن به ارتباطات بشری و تبادل افکار گردیده است، پدیده وب‌لاگ می‌باشد که علی‌رغم نوظهور بودن ، روز به روز بر طرفداران آن افزوده می‌گردد.در مقاله حاضر به وب‌لاگ‌ها و نقشی که می‌توانند در دنیای کنونی کتابخانه‌ها ایفا نمایند پرداخته شده است.
● تعریف وب لاگ :
یک وب‌لاگ یا به طور مختصر بلاگ، نوعی وب‌سایت یا بخشی از یک وب‌سایت است. وب‌لاگ از دو واژه "وب" و "لاگ" تشکیل شده و در لغت به معنای "به اشتراک گذاشتن وب" می‌باشد. یعنی فضایی که درآن هر یک از کاربران اینترنت می‌توانند به صورت پیوسته اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند(کرمی، ۱۳۸۴).
وب‌لاگ اغلب و اما نه همیشه، توسط یک فرد اداره می شود و او نوشته‌های خود را در فواصل زمانی مختلف روی وب‌لاگ منتشر می‌نماید که این زمان نوشتن در وب‌لاگ می‌تواند بسیار متغیر باشد: از چند بار در یک روز یا یک بار در روز گرفته تا یک بار در هفته و شاید دیرتر. به هر قسمت از نوشته‌ها، یک مدخل[۲] یا پست[۳]گفته می شود که معمولا" در صفحه اول وب‌لاگ بر عکس ترتیب تاریخی آورده می‌شوند که این بدان معناست که جدیدترین مدخل در بالای صفحه قرار می‌گیرد و مدخل‌های قدیمی‌تر به تدریج پایین‌تر قرارمی‌گیرند. مدخل‌های مربوط به یک زمان مشخص(قدیمی‌تر)، ازصفحه اول وب‌لاگ ناپدید می‌گردند اما همه این مدخل‌ها نیز در آرشیو بایگانی می‌شوند که در این آرشیوها معمولا" بر اساس تاریخ یا موضوع و یا هر دو برای استفاده آیندگان سازماندهی می‌شوند. مدخل‌ها ممکن است درباره سایر وب سایت‌ها و یا در مورد مدخل‌هایی در وب سایت‌های دیگر باشند و پیوندهایی را به آنها نیز دربرداشته باشند، اما ممکن است که مطالب یک وب‌لاگ را تفکرات نویسنده در مورد وقایع، سیاست، زندگی شخصی و یا هر چیز دیگری تشکیل دهد(گیفورد، ۲۰۰۳).
▪ با این تفاسیر می‌توان گفت که وب‌لاگ در واقع یک نشریه الکترونیکی پیوسته است. تفاوت مشخصی بین وب‌لاگ و مجله الکترونیکی وجود ندارد اما شاید بتوان گفت که تفاوت این دو در این است که معمولا" در مجله الکترونیکی چند نفر با هم همکاری دارند اما وب‌لاگ‌ها معمولا" شخصی هستند و یک نفر مسئولیت ویرایش و انتشار آنها را بر عهده دارد، البته وب‌لاگ‌ها نیز ممکن است به صورت گروهی و توسط عده ای از افراد اداره شوند. از سوی دیگر وب‌لاگ‌ها مورد داوری قرار نمی‌گیرند و این در حالی است که مجلات الکترونیکی در بسیاری از موارد داوری می‌شوند.
▪ همچنین وب‌لاگ مانند یک دفترچه یادداشت پیوسته است که ارسال‌های روزانه در مورد یک موضوع خاص یا طیفی از موضوعات را توسط افراد نشان می‌دهد. نکته قابل توجه در مورد وب‌لاگ‌ها این است که در اکثر آنها امکان اظهارنظر وجود دارد و بدین طریق وب‌لاگ‌ها به افراد مختلف اجازه می‌دهند تا به آسانی به تبادل اطلاعات و نقد افکار یکدیگر بپردازند و با یکدیگر تعامل داشته باشند.
عمل ایجاد و روز آمد کردن وب‌لاگ را وب‌لاگینگ[۴] یا بلاگینگ[۵] و روزآمدکننده وب‌لاگ را وب‌لاگر[۶] یا بلاگر[۷] می‌نامند.
عمل رفتن از یک وب‌لاگ به وب‌لاگ دیگر را بلاگ رولینگ[۸] گویند(فیچر، ۲۰۰۳).
● تاریخچه وب‌لاگ :
در مورد اینکه چه کسی اولین وب‌لاگ را ایجاد کرده است، بحث وجود دارد. بعضی‌معتقدند اولین وب سایت با آدرس:" http://info.cern.ch " که توسط یکی از مخترعان وب یعنی برنرزلی[۹] در آزمایشگاه فیزیک ذره ای اروپا (سرن)[۱۰] در سال ۱۹۹۲ ایجاد شد، در واقع اولین وب‌لاگ است. در این صفحه برنزرلی به همه سایت‌های جدید که به صورت پیوسته درمی‌آمدند اشاره می‌کرد(وینر، ۲۰۰۲).
گفته می‌شود که اولین صفحه شبیه وب‌لاگ با اظهارنظرهای شخصی و پیوندها، متعلق به سازمان [۱۱]NCSA تحت عنوان " صفحه تازه‌ها"[۱۲] بود که توسط اندریسن[۱۳] در سال ۱۹۹۳ ساخته شد. این صفحه توسط مرورگر موزائیک خوانده می‌شد (کی، ۲۰۰۳). اما آنچه در مورد آن اتفاق نظر وجود دارد، نام وب‌لاگ است که اولین بار توسط بارگر[۱۴] در سال ۱۹۹۷ تعیین گردید. در سال ۱۹۹۹ ، مرهولتز[۱۵] بیان کرد که قصد داشته وب‌لاگ را ویبلاگ[۱۶] بنامد اما ناچارا" این لغت به دلیل اینکه ویراستار و دارنده وب‌لاگ را بلاگر می‌نامیدند، به صورت بلاگ درآمد. سپس نام وب‌لاگ در سال ۱۹۹۹ به صورت خلاصه، یعنی بلاگ،درآمد.
اولین فهرست وب لاگ ها در سال ۱۹۹۹ توسط گاریت[۱۷] ایجاد شد. این فهرست تنها شامل ۲۳ وب‌لاگ شناخته شده تا آن زمان بود. پس از آن با گسترش جامعه وب‌لاگ‌ها، تهیه فهرست جامع از وب‌لاگ‌ها مشکل شد. البته در این زمان معیار مشخصی برای شناسایی وب‌لاگ‌ها وجود نداشت تا اینکه با ایجاد پرتال ایتون وب[۱۸] توسط ایتون[۱۹] که در آن تاریخ دارا بودن مدخل ها را به عنوان معیار شناسایی وب‌لاگ‌ها برگزیده بود، تعریف ایتون از وب‌لاگ‌ها توسط عموم مورد قبول واقع شد.
در ژوئیه ۱۹۹۹، تولید اولین نرم‌افزار رایگان تولید وب‌لاگ توسط پیتاس[۲۰] باعث شد صدها وب‌لاگ ایجاد گردند و پس از آن در اوت ۱۹۹۹ نرم افزار بلاگر[۲۱] که هم اکنون نیز به عنوان یکی از معروفترین نرم افزارهای تولید وب‌لاگ مطرح است توسط شرکت پایرا[۲۲] تولید شد. اهمیت تولید نرم افزارهای تولید وب‌لاگ در این بود که تا قبل از ایجاد نرم‌افزارهای تولید بلاگ، وب‌لاگ‌ها توسط افرادی تهیه می‌شدند که با زبان HTML که برای طراحی صفحات وب به کار می رفت، آشنا بودند. اما ظهور بلاگر و سایر نرم‌افزارهای رایگان تولید بلاگ‌ها، این امکان را فراهم ساخت که هر فردی بتواند حتی بدون داشتن دانش گسترده فنی و تخصصی در زمینه رایانه و زبان‌های برنامه نویسی، با در اختیار داشتن حداقل پیش‌زمینه در این مورد، به ایجاد یک بلاگ و روزآمدسازی و نگهداری آن بپردازد و ظهور همین نرم‌افزارها بود که سبب انفجاری در تولید وب‌لاگ‌ها گردید (بلاد، ۲۰۰۰) . با اینکه هیچ‌کس به درستی نمی‌داند که اکنون چه تعداد وب‌لاگ وجود دارد اما طبق تحقیقی که شرکت ژوپیترریسرچ[۲۳] در سال ۲۰۰۳ انجام داده است تخمین زده شد که ۴/۲ تا ۹/۲ میلیون بلاگ وجود دارد و بیش از ۱۰۰۰ وب‌لاگ نیز، روزانه به این تعداد، اضافه می‌گردند(رپ، ۲۰۰۳).

براي دريافت كامل مقاله اينجا را كليك كنيد

وبلاگ‌ها و نقش آنها در توسعه خدمات کتابخانه‌ای

مطالب مشابه :

نرم افزار نیکا

نرم افزار کتابخانه ای پیام مشرق

همایش « نسل نوین نرم افزار های کتابخانه ای»

دوره آموزشی صدای مشتری (QFD)

وبلاگ‌ها و نقش آنها در توسعه خدمات کتابخانه‌ای

نامهای مردان بزرگ تاریخ ایران

منابع آموزشی کنترل کیفیت آماری

آموزش کتیا catia

پاورپوینت فیزیک

اثر کارکردهای مدیریت کیفیت جامع بر عملکرد و نوآوری