پلک و بیماری های آن (جهت استفاده ی دانشجویان) قسمت دوم

بیماری های پلک

در این قسمت بیماری های شایع پلک، شامل موارد زیر مورد بحث قرار می گیرد:

گل مژه

شالازیون

بلفاریت

انتروپیون

اکتروپیون

دیس تریکیازیس

تریکیازیس

کلوبوم

اپی کانتوس

تله کانتوس

گل مژه (‌ Hordeolum ):

گل مژه به عفونت حادغدد پلك گفته می شود. اتیولوژی آن عمدتا استافیلوکوک طلایی است.

انواع گلمژه:

گل مژه داخلي: به دلیل درگيري غدد ميبومين ایجاد می شود. جهت گلمژه داخلی به سمت کونژ یا به سمت پوست می باشد.

گل مژه خارجی (Sty):كوچكتر و سطحي تر است و به دلیل عفونت غدد زايس (غدد چربي ) يا مول ( غدد عرق) ایجاد می گردد. جهت گلمژه ی خارجی همیشه به سمت پوست است

تظاهرات بالينی گلمژه:

تظاهرات اصلی بيماری شامل موارد زير است:

درد

قرمزي

تورم

درمان گلمژه:

برای درمان گلمژه توصیه می شود بیمار، با حوله ی داغ شده یا با آب گرم، محل ضایعه را روزی سه چهار بار و هر بار 15 - 10 دقيقه 4-3 بار کمپرس کند. با این کار دیواره ی گلمژه نازک شده و چرک درون آن تخلیه می شود. در صورت عدم بهبودي تا 48 ساعت : برش و تخليه ضايعه انجام می شود. جهت به حداقل رسانیدن اسکار ناشی از برش، جهت برش در گلمژه ی داخلی عمودی (روی کونژ)، و برش پوستی در گلمژه ی خارجی به صورت افقی انجام می شود. ضمنا آنتی بیوتیک موضعی (معمولا پماد آنتی بیوتیکی)، نیز تجویز می شود. در صورتی که عفونت گسترش یافته و همراه با سلولیت شود، آنتی بیوتیک سیستمیک نیز تجویز می گردد.

شالازيون (‌ Chalazion ):

شالازیون به دلیل التهاب گرانولوماتوي مزمن استريل ايديوپاتيك يك غده ميبومين ایجاد می گردد. تظاهر بالینی آن به صورت تورم لوكاليزه بدون درد است و معمولا در طي چند هفته ایجاد می گردد.نبود علايم التهابي حاد باعث افتراق شالازیون از گلمژهميشود. جهت شالازيون بيشتر به سمت ملتحمه ميباشد.

درمان شالازیون:

درمان شالازیون معمولا به صورت طبی و مشابه با درمان گلمژه صورت می گیرد، اما در موارد زیر ممکن است نیاز به برش و تخلیه ی جراحی محتویات ضایعه باشد:

افزایش اندازه ی شالازیون و ایجاد اثر فشاری روی قرنیه که سبب ایجاد آستیگماتیسم و اختلال دید بیمار شود

ایجاد ظاهر نامطلوب (جراحی به دلایل زیبایی و Cosmetic)

درمان جراحی به صورت:برش و تخلیه ی محتویات شالازیون توسط کورت های ریز و مخصوص شالازیون، برداشت (اکسیزیون) قسمتی از دیواره ی شالازیون، و گاهتزريق استروئيد داخل ضايعه انجام می گیرد

در مواردی که شالازیون علیرغم درمان های قبلی مکررا عود کند، باید بیوپسی از ضایعه نیز انجام شود، زیرا ممکن است ندرتا بدخیمی زمینه ای سبب این عود شده باشد

بلفاریت

بلفاریت به معنی التهاب لبه ی پلک است و به دو صورت بلفاریت قدامی و بلفاریت خلفی دیده می شود. بلفاریت قدامی غالبا به دلیل استافیلوکک طلایی ایجاد می شود، گرچه پیتروسپوریوم اووال نیز می تواند سبب آن شود (بلفاریت سبوروتیک). در بلفاریت سبوره، ممکن است عفونت همزمان استافیلوکوکی هم وجود داشته باشد و علایم هر دو نوع بلفاریت وجود دارند.

عمدتا عفونت بلفاریت خلفی به دلیل التهاب غدد میبومین و اختلال عملکرد این غدد رخ می دهد. هر دو نوع بلفاریت قدامی ميتوانند همراه با اختلال كاركرد غدد ميبومين باشند.

علایم و نشانه های بلفاریت:

نشانه هاي اصلي بلفاريت شاملتحريك، سوزش و خارش حاشيه هاي پلك است.

بلفاریت استافیلوکوکی:

همانگونه که گفته شد، یکی از انواع بلفاریت قدامی، بلفاریت استافیلوکوکی می باشد

نشانه های بلفاريت استافيلوکوکی:

پوسته هاي خشك وزخمي شونده

لبه های پلک با حاشيه ی قرمز

ريزش مژه ها (Madorosis)

سفيد شدن مژه ها ( Poliosis )

کراتيت اپی تليال يک سوم تحتانی قرنيه و ارتشاحات قرنيه ای

گل مژه

شالازيون

درمان بلفاريت استافيلوکوکی:

بهداشت لبه های پلکبا شامپوبچه، همراه با برداشتن پوسته ها روزانه يكبار

پماد چشمي آنتي بيوتيكي ضد استاف يا سولفوناميد روزانه يكبار

بلفاریت سبوره:

نوع دیگر بلفاریت قدامی، بلفاریت سبوره است.

نشانه های بلفاريت سبوره:

پوسته هاي چرب

ريزش مژه ها

تعییر رنگ مژه ها یا ریزش مژه ها در آن نادر است

قرمزی کونژ در آن خفیف تر است

ممکن است با PEE (کنده شدن سر سوزنی اپیتلیوم) تحتانی قرنیه همراه باشد

همراه با ارتشاح قرنیه نمی باشد

بلفاريت خلفي:

بلفاریت خلفی به دلیل التهاب پلكها ثانوي به اختلال كاركرد غدد ميبومين (MGD) ایجاد می شود. این نوع از بلفاریت غالبا ميتواند همراه با عفونت استافيلوکوکی لبه ی پلکباشد

نشانه های بلفاريت خلفی:

التهاب منافذ غدد ميبومين ( Meibomianitis )

بسته شدن منافذ توسط ترشحات غليظ و سفت شده

گشادشدگي غدد ميبومين در صفحات تارسي

توليد ترشح نرم و پنيري غير طبيعي با اعمال فشار روي غدد

احتمال ايجاد گل مژه و شالازيون

پرخوني (هيپرمي )و تلانژيكتازي حاشيه پلك

برگشتگي و گرد شدگي حاشيه پلك به سمت قرنيه در اثر تشكيل اسكار در لبه پلك

علايم ناشی از ارتباط غدد ميبومين با لايه اشكي قرنيه: ايجاد اشك كف آلود و چرب

علایم مرتبط با افزايش حساسيت به استافيلوككها شامل:

ايجاد كراتيت اپي تليال

گاهي واسكولاريزاسيون و نازك شدن محيط قرنيه به خصوص در قسمت تحتاني قرنيه

انفيلتراسيونهاي واضح حاشيه اي و كلا ايجاد تغييرات چشمي مشابه آكنه روزاسه

درمان بلفاريت خلفی یا MGD:

آنتي بيوتيك سيستميك داکسی سیکلین دو بار در روز (همراه با مصرف آب زیاد) يا اريترومايسين TDS 250 mg

استروئيد موضعي خفيف و كوتاه مدت

تخليه غدد ميبومين با فشار بر روي آنها (به ويژه دربيماري خفيف كه نياز به درمان دراز مدت با آنتي بيوتيك و استروئيد ندارد )

درمان گل مژه و شالازيون

انتروپيون:

انتروپیون به معنی چرخش پلكها به سمت داخل (گلوب ) است. در انتروپیون جهت مژه ها در رابطه با لبه ی پلک طبیعی است ولیبه دلیل موقعیت غیر طبیعی لبه ی پلک، مژه ها در تماس دایم با چشم قرار می گیرند و سبب التهاب دایم می گردند. درمان انتروپیون در موارد شدید، جراحی است

انواع انتروپيون:

ناشی از افزایش سن (Senile) = شایع ترین نوع: در این نوع بافت های نگهدارنده ی پلک به دلیل افزایش سن شل شده، و لبه ی پلک به سمت داخل می چرخد

مادرزادی (Congenital)

سیکاتریسی: ایجاد اسکار و کوتاه شدگی لایه های خلفی پلک، سبب کشیده شدن لبه ی پلک به سمت خلف و چرخش لبه ی پلک به داخل و ایجاد انتروپیون می شود

اکتروپيون:

اکتروپیون به معنی چرخش پلكها به سمت خارج می باشد. درمان اکتروپیون غالبا جراحی است

انواع اکتروپيون:

ناشی از افزایش سن

فلجی: مثلا در اثر فلج عصب صورتی به دلیل bell’s palsy

مکانیکی: گاهی یک توده ی بزرگ در پلک تحتانی چشم می تواند در اثر وزن خود، سبب چرخیدن لبه ی پلک به سمت خارج شود

سایر بیماری های پلک:

ديستريكيازيس و تریکیازیس:

دیس تریکیازیس به معنی در آمدن مژه هاي فرعي از داخل منافذ غدد ميبومين است، در حالی که در تریکیازیس، مژه ها از محل طبیعی خود رشد کرده اند، اما جهت قرار گیری آن ها غیر طبیعی و به سمت گلوب است. لذا تماس دایم آن ها با قرنیه و کونژ می تواند سبب ایجاد التهاب در چشم گردد

کلوبوم (‌ Cloboma ):

کلوبوم به معنی نقص در بهم پيوستگي (‌ Continuity ) پلك است. بيشتر در ناحيه ی مديال پلك فوقاني دیده می شود، و با سندرم گلدنهار همراهی دارد.

اپي كانتوس ( Epicanthus ):

اپی کانتوس به معنی وجود یک چین پوستی در قسمت مدیال چشم است، که سبب پوشیده شدن قسمتی از اسکلرا شده، و لذا سبب می شود به نظر بیاید سفیدی چشم در قسمت مدیال کمتر و در قسمت لترال بیشتر است، و بدین وسیله ايجاد ايزوتروپي كاذب می کند (به نظر می آید بیمار انحراف به داخل دارد، در حالی که در واقع چنین نیست)

در برخی نژادها مانند نژاد زرد و مغول ها، اپی کانتوس به طور طبیعی وجود دارد (یک بیماری محسوب نمی شود) و سبب ایجاد فرم خاص صورت این افراد می شود

تله كانتوس ( Telecanthus ):

افزايش فاصله كانتوس داخلي چشمها از هم است و معمولا اهمیت بالینی چندانی ندارد

پلک و بیماری های آن (جهت استفاده ی دانشجویان) قسمت دوم

مطالب مشابه :

مرکز جراحی شهریور- روبان صورتی -راه جلو گیری از افتادگی گونه ها و پلک

افتادگی پلک

پلک و بیماری های آن (جهت استفاده ی دانشجویان) قسمت دوم

راه جلو گیری از افتادگی گونه ها و پلک، گونهها، پلکها، چشم، بتوز، چشم، نرمش، ورزش، پیری، جوانی، پوست

جراحی پلک یا بلفاروپلاستی

بیماریهای پلک