درهم و برهم هوش و حافظه ... 3

الف : آزمون روانی شناختی وکسلر : این آزمون هوشبهر کلامی،هوشبهر عملی،هوشبهر عمومی آزمودنی

ب : آزمونهای بینایی مانند: دیداری حرکتی بندر – گشتالت – آزمون ادراکی بینایی فراستیگ

ج : آزمونهای شنوایی وپمن

د: آزمون های پیشرفت تحصیلی : پیشرفت تحصیلی خواندن – پیشرفت تحصیلی نوشتن - پیشرفت تحصیلی ریاضیات

ه : آزمون رشد حرکتی لینکلن- اوزرتسکی

ی : آزمون برتری طرفی

/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

آزمون‌های هوش سن عقلی تقسیم بر سن زمانی ضربدر صد می‌شود بهره‌ هوشی

آزمون‌های فردی هوش

اولین آزمون هوش که در مقیاس بسیار وسیع مورد استفاده قرار می‌گیرد، آزمون استنفورد- بینه است به طور خلاصه ، این آزمون از روی آزمونی که برای اولین بار در اوایل قرن 20 به وسیله آلفرد بینه در فرانسه ساخته شده بود بوجود آمد. لوئیز ترمن در سال 1916 ، آزمون بینه را در دانشگاه استنفورد آمریکا ، به منظور اندازه گیری هوش کودکان 3 تا 16 سال آمریکایی مورد تجدیدی نظر قرار داد و آن را آزمون استنفورد – بینه نامید. آخرین تجدید نظر این آزمون در سال 1985 انجام گرفت. منظور از اجرای انفرادی آزمون این است که آزمایشگر در هر نوبت تنها می‌تواند یک آزمودنی را بیازماید در نخستین تجدید نظر در این آزمون ، نتیجه آزمودنی به صورت سن عقلی بیان می‌شد. سن عقلی یعنی این که کودک در پاسخگویی به آزمون ، توانایی چه سنی را داشت. مثلا اگر یک کودک هفت ساله نتیجه متوسط کودکان هشت ساله را بدست می‌آورد، می‌گفتند که سن عقلی یا توانایی ذهنی کودکان 8 ساله را دارد. عیب آزمون سن عقلی این بود که عدد نسبی نبود و میزان عقب ماندگی پیشرسی را به طور دقیق نشان نمی‌داد. مثلا اگر سن عقلی یک کودک 6 ساله ، 5 سال و سن عقلی یک کودک 12 ساله ، 11 سال بود ظاهرا هر کدام یک سال عقب ماندگی داشت. اما واقعیت این است که کودک 6 ساله عقب‌مانده‌تر از کودک 12 ساله بود. زیرا اهمیت عقب‌ماندگی در سنین پایین ، بیشتر است. (1.12 >1.6) برای از بین بردن این عیب ، ضریب هوشی یا هوشبر را محاسبه می‌کنند که یک عدد نسبی است و رابطه سن عقلی و تقویمی را نشان می‌دهد. برای محاسبه ضریب هوشی ، سن عقلی را بر سن تقویمی تقسیم می‌کنند و برای که عدد بدست آمده اعشار نداشته باشد، آن را در 100 ضرب می‌کنند. بنابراین فرمول محاسبه ضریب هوشی چنین خواهد بود. بدین ترتیب اگر سن عقلی کودک 7 ساله ، 8 سال باشد، ضریب هوشی او 114 خواهد بود. در این فرمول ، اگر صورت و مخرج کسر برابر باشند، یعنی اگر سن عقلی و سن تقویمی یکسان باشند، ضریب هوش 100 خواهد بود. بنابراین ، می‌توان گفت که کودک عادی یا بهنجار کودکی است که سن عقلی و سن تقویمی او برابرند. به عبارت دیگر ، کودک بهنجار توانایی‌های سن خود را دارد. امروزه نتایج حاصل از آزمون استنفورد- بینه را به این صورت تفسیر می‌کنند که نتیجه آزمودنی را با نتایج نمونه‌ای از آمودنی‌های همان سن مقایسه می‌کنند.

آزمون‌های و کسلر

نگاهی به خرده آزمونهای وکسلر
دیوید وکسلر در دهه 1930 مطالعه تعدادی از آزمون‌های استاندارد را آغاز کرد. او معتقد بود که آزمون استنفورد – بینه بیش از حد به توان کلامی تکیه دارد و برای بزرگسالان مناسب نیست. به همین دلیل دست به ساختن آزمون تازه‌ای زد و برای ساختن مجموعه اولیه مقیاس خود، 11 خرده‌آزمون را انتخاب نمود. چند تا از خرده‌آزمون‌هایش را از بخش‌های مختلف آزمون تجدیدنظرشده 1937 استنفورد – بینه گرفت. بقیه خرده‌آزمون‌ها را از امتحانات گروهی ارتش، طراحی مکعب‌های کهس، آزمون ارتش آلفا، آزمون ارتش بتا، آزمون تکمیل تصاویر هیلی و آزمون پینتر – پاترسون گرفت. این خرده‌آزمون‌ها را با هم ترکیب کرد و در 1939 با عنوان مقیاس هوشی وکسلر – بلویو(Wechsler- Bellevue) منتشر ساخت.
مقیاس اولیه وکسلر – بلویو برای بزرگسالان ساخته شده بود که شامل دو بخش بود: مقیاس کلامی و مقیاس عملکردی که علاوه بر نمره‌های جداگانه دارای نمره هوشبهر کلی نیز بود. اما در 1949 وکسلر، مقیاس هوشی وکسلر برای کودکان(WISC) را تدوین کرد به طوری که با این آزمون، هوش کودکان از 5 سال به بالا با همان روش بزرگسالان سنجیده
می‌شد. آخرین فرم تجدیدنظرشده آزمون وکسلر در 1981 منتشر شد. این آزمون دارای سه فرم مختلف است.

دیوید وکسلر در دهه 1930 مطالعه تعدادی از آزمون‌های استاندارد را آغاز کرد.[1] او معتقد بود که آزمون استنفورد – بینه بیش از حد به توان کلامی تکیه دارد و برای بزرگسالان مناسب نیست. به همین دلیل دست به ساختن آزمون تازه‌ای زد[2] و برای ساختن مجموعه اولیه مقیاس خود، 11 خرده‌آزمون را انتخاب نمود. چند تا از خرده‌آزمون‌هایش را از بخش‌های مختلف آزمون تجدیدنظرشده 1937 استنفورد – بینه گرفت. بقیه خرده‌آزمون‌ها را از امتحانات گروهی ارتش، طراحی مکعب‌های کهس، آزمون ارتش آلفا، آزمون ارتش بتا، آزمون تکمیل تصاویر هیلی و آزمون پینتر – پاترسون گرفت. این خرده‌آزمون‌ها را با هم ترکیب کرد و در 1939 با عنوان مقیاس هوشی وکسلر – بلویو(Wechsler- Bellevue) منتشر ساخت.[3]

مقیاس اولیه وکسلر – بلویو برای بزرگسالان ساخته شده بود که شامل دو بخش بود: مقیاس کلامی و مقیاس عملکردی که علاوه بر نمره‌های جداگانه دارای نمره هوشبهر کلی نیز بود.[4] اما در 1949 وکسلر، مقیاس هوشی وکسلر برای کودکان(WISC) را تدوین کرد به طوری که با این آزمون، هوش کودکان از 5 سال به بالا با همان روش بزرگسالان سنجیده
می‌شد.[5] آخرین فرم تجدیدنظرشده آزمون وکسلر در 1981 منتشر شد. این آزمون دارای سه فرم مختلف است.[6]

الف. مقیاس تجدیدنظرشده هوش وکسلر برای بزرگسالان

این مقیاس از 11 خرده آزمون تشکیل شده است که 6 تای آن مقیاس کلامی و 5 تای دیگر مقیاس غیرکلامی یا عملی را تشکیل می‌دهند.

مقیاس هوش کلامی

1- اطلاعات عمومی: این خرده‌آزمون 29 ماده دارد که جنبه تخصصی یا تحصیلی ندارند. انتظار می‌رود که هر فرد بزرگسال بهنجار بتواند به آن‌ها پاسخ‌های درست بدهد. با این خرده‌آزمون دامنه دانش و اطلاعات عمومی آزمودنی اندازه‌گیری می‌شود. گرچه سوال‌های این مقیاس برای اندازه‌گیری اطلاعات عمومی ساخته شده‌اند. اما میزان کنجکاوی، علاقه به کسب اطلاعات و عامل فرهنگی ممکن است در نمره این خرده‌آزمون تاثیر بگذارد.

2- فراخنای ارقام: آزمایش‌کننده فهرستی از ارقام از سه تا نه‌تایی را با آرامش و با صدای بلند می‌خواند و آزمودنی پس از گوش دادن به هر فهرست باید به همان ترتیب آن‌ها را بازگو کند. این آزمون که یکی از متداول‌ترین شاخص هوش است، مستلزم آن است که آزمودنی بعضی از فهرست‌های ارقام خوانده‌شده را به همان ترتیب و بعضی دیگر را به صورت وارونه بازگو کند. در حالت اول، حافظه برای ارقام مستقیم و در حالت دوم، حافظه برای ارقام وارونه اندازه‌گیری می‌شود. این خرده‌آزمون، حافظه شنیداری کوتاه‌مدت را اندازه‌گیری می‌کند. اما باید دانست میزان دقت و تمرکز و یا حواس‌پرتی و اضطراب آزمودنی نمره او را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

3- گنجینه لغات: فهرستی از 35 کلمه به صورت شفاهی و کتبی به آزمودنی ارایه می‌شود و او باید آن‌ها را تعریف کند و یا معنای آنها را توضیح دهد. این آزمون یکی از شاخص‌های مهم هوش به شمار می‌رود، از عامل اضطراب و حواس‌پرتی و اختلال‌های عاطفی کمتر تاثیر می‌پذیرد.

4- محاسبات: این خرده‌آزمون شامل 14 مساله ساده است که معمولا بدون استفاده از کاغذ و مداد می‌توان آنها را حل کرد. این خرده‌آزمون بیشتر به عنوان آزمون استدلال تلقی می‌شود تا عملکرد محاسبات عددی. در اجرای این آزمون عواملی مانند حافظه، دقت و تمرکز حواس و استعداد ریاضی و استدلال مورد سنجش قرار می‌گیرند.

5- درک و فهم: این آزمون 16 ماده دارد که سوال‌های آن به صورت باز – پاسخ تدوین شده‌اند. این سوال‌ها سه دسته‌اند. در نوع اول آزمودنی در موقعیتی قرار داده می‌شود و او باید بگوید که در آن موقعیت چه کاری باید انجام دهد. مثال: اگر یک شخص زخمی را که در خیابان افتاده است ببینید، چه کار می‌کنید؟ و در نوع دوم آزمودنی باید برای بعضی قواعد یا پدیده‌ها دلیل بیاورد. مثال: چرا مردگان را دفن می‌کنند؟ و در نوع سوم باید معنای ضرب‌المثلی را بیان کند. با این آزمون عمدتا عقل سلیم، سطح درک و بینش آزمودنی سنجیده می‌شود.

6- شباهت‌ها: این آزمون 14 سوال باز – پاسخ دارد که در هر سوال آزمودنی باید شباهت موجود بین دو چیز را بیان کند. این آزمون بیشتر درک روابط و تفکر انتزاعی را اندازه‌گیری می‌کند.

مقیاس هوش عملی

1- تکمیل تصاویر: این آزمون شامل 20 کارت است. در هر کارت تصویری دیده می‌شود که یک بخش مهم آن حذف شده است. آزمودنی باید بگوید کدام بخش تصویر حذف شده است. زمان پاسخ دادن به هر سوال 20 ثانیه است.

2- تنظیم تصاویر: این آزمون شامل 10 مجموعه کارت‌های از سه تا شش‌تایی است. هر دسته از کارت‌ها به طور نامرتب به آزمودنی ارایه می‌شود، او باید آنها را به گونه‌ای منظم و مرتب کنار هم بگذارد تا داستانی را نشان دهد. این خرده‌آزمون توانایی آزمودنی را در توجه به اجزای مربوط و مناسب، برنامه‌ریزی دقیق و درک روابط علت و معلول و استدلال کلامی اندازه‌گیری می‌کند.

3- طراحی با مکعب‌ها: ابزارهای این آزمون شامل 12 مکعب چوبی با ابعاد 5/2 سانتی‌متر است. بعضی از رویه‌های مکعب‌ها سفید، بعضی قرمز و بعضی رویه‌ها نیمی قرمز و نیمی دیگر سفید است. علاوه بر این، 9 کارت وجود دارد که طرح‌های هندسی به رنگ‌های سفید و قرمز روی آنها کشیده شده است. آزمودنی باید با استفاده از 4 تا 10 مکعب آنها را طوری کنار هم بچیند که هر بار یکی از طرح‌های روی کارت‌ها را بسازد. به نظر رپاپورت(Rapaport) با این آزمون استدلال، درک روابط فضایی، هماهنگی بینایی حرکتی، مفهوم‌سازی غیرکلامی و تفکر انتزاعی اندازه‌گیری می‌شود.

4- الحاق قطعات: این خرده‌آزمون از چهار قطعه مقوای ضخیم که هر یک نشان‌گر تصویر یک شی ناآشناست و به قطعه‌های مختلف بریده شده‌اند تشکیل شده است. آزمایش‌کننده هر بار قطعه‌های یکی از تصاویر را به طور نامرتب به آزمودنی ارایه می‌دهد و او باید در محدوده زمانی تعیین‌شده قطعه‌ها را طوری کنار هم قرار دهد که شی مورد نظر شاخته شود. با این آزمون، توانایی آزمودنی در درک رابطه جز و کل سنجیده می‌شود.

5- نماد ارقام: این آزمون در اصل یک آزمون رمزگردانی است و یکی از انواع قدیمی‌ترین و دقیق‌ترین آزمون‌های روانی است. در این آزمون، آزمودنی باید رمز هر عدد را مطابق الگوی داده شده روی برگ خاصی ثبت کند. پس از یک تمرین کوتاه روی چند نمونه 90 ثانیه به آزمودنی فرصت داده می‌شود تا هر اندازه که می‌تواند رمز یا نماد مربوط به اعداد را در فرمی که در اختیارش گذاشته شده است وارد کند. این خرده‌آزمون عواملی مانند توانایی یادگیری تکالیف ناآشنا، چابکی بینایی حرکتی، پشتکار و سرعت عمل را اندازه‌گیری می‌کند.[7]

ب. مقیاس تجدیدنظرشده هوش وکسلر برای کودکان

مقیاس هوش کودکان در سال 1972 مورد تجدیدنظر قرار گرفت. این مقیاس، هوش کودکان گروه‌های سنی 6 سال تا 16 سال و 11 ماه و 30 روز را اندازه‌گیری می‌کند. این مقیاس از 12 خرده‌آزمون تشکیل شده است. مقیاس کلامی کودکان شامل خرده‌آزمون‌های اطلاعات عمومی، درک و فهم، محاسبات، شباهت‌ها، خزانه لغات و حافظه اعداد می‌باشد و مقیاس عملی کودکان شامل خرده‌آزمون‌های تکمیل تصاویر، تنظیم تصاویر، طراحی با مکعب‌ها، الحاق قطعات، رمزگردانی(که همتای رمزهای عددی بزرگسالان است) و مازها می‌باشد.[8] در مقیاس هوش وکسلر کودکان، خرده‌آزمون‌های حافظه عددی و مازها به عنوان آزمون‌های تکمیلی به حساب آمده است. اگر آزماینده وقت کافی در اختیار داشته باشد می‌تواند آنها را اضافه کند یا اگر به نتیجه یک آزمون بنا به عللی اعتماد نکند، می‌تواند آنها را به عنوان یک آزمون جانشین مورد استفاده قرار دهد.[9]

ج. مقیاس تجدیدنظرشده هوش وکسلر برای کودکان پیش‌آموزشگاهی

مقیاس هوش وکسلر برای کودکان پیش آموزشگاهی((WPPSI برای سنجش هوش کودکان بین سنین 4 تا 6 سال تدوین شد. فرم تجدیدنظرشده آن(WPPSI_R) این امکان را فراهم کرده است که می‌توان به وسیله آن هوش کودکان 3 تا 7 ساله را اندازه‌گیری کرد.

تقریبا نصف ماده‌های WPPSI از آزمون WISC گرفته شده است. آزمون WPPSI_R نیز دارای تعدادی خرده‌آزمون است که به صورت دو مقیاس هوش کلامی و هوش عملی گروه‌بندی شده‌اند. برخی از ویژگی‌هایی که در طراحی آزمون WPPSI_Rبه کار رفته‌اند موجب شده‌اند که اجرای آن در مورد کودکان خردسال آسان‌تر باشد. یکی از این ویژگی‌ها تاکید بر دستورالعمل ساده‌تر کلامی و پاسخ‌های کلامی است و دیگری رنگی و جذاب بودن مواد آزمون برای کودکان خردسال است.

در آزمون WPPSI_Rسه خرده‌آزمون متفاوت وجود دارد که عبارتند از: خانه حیوانات، طراحی هندسی و جمله‌ها(آزمون ذخیره). بدین‌ترتیب آزمون تجدیدنظرشده وکسلر کودکان پیش‌آموزشگاهی نیز دارای یک مقیاس کلامی و یک مقیاس عملی است. مقیاس کلامی دارای 5 خرده‌آزمون به علاوه یک خرده‌آزمون ذخیره(جمله‌سازی) و مقیاس عملی نیز دارای 5 خرده‌آزمون است.

مقیاس کلامی شامل خرده‌آزمون‌های اطلاعات عمومی، گنجینه لغات، محاسبه، شباهت‌ها، درک و فهم و جمله‌ها می‌باشد و مقیاس عملی شامل خرده‌آزمون‌های خانه حیوانات، تکمیل تصاویر، مازها، طراحی مکعب‌ها و طراحی‌های هندسی می‌باشد.

خرده‌آزمون جمله‌ها، یک آزمون حافظه است که به جای فراخنای ارقام به‌کار می‌رود. آزمایش‌کننده هر جمله را به طور شمرده می‌خواند و آزمودنی باید بلافاصله آن را از حفظ بگوید. این خرده‌آزمون را می‌توان به جای یکی از 5 خرده‌آزمون کلامی به‌کار برد و حافظه کوتاه‌مدت را می‌سنجد. خرده‌آزمون خانه حیوانات همانند آزمون نمادهای ارقام در مقیاس بزرگسالان با خرده‌آزمون رمزنویسی در مقیاس کودکان است. در این آزمون روی یک لوحه تصویر حیواناتی مانند سگ، مرغ، ماهی و گربه رسم شده است. همچنین استوانه‌هایی به رنگ‌های مختلف وجود دارد که آزمودنی باید زیر هر تصویر استوانه‌ای که رنگ مورد نظر را دارد قرار دهد. این استوانه‌ها به منزله لانه حیوانات تلقی می‌شوند.

در آزمون طرح‌های هندسی، از آزمودنی خواسته می‌شود که با مداد مشکی از روی طرح‌هایی که به وی نشان داده می‌شود بکشد.[10]

روش اجرا و نمره‌گذاری آزمون‌های وکسلر

این آزمون‌ها به صورت فردی و توسط آزمایش‌کننده متخصص و تعلیم‌ دیده اجرا می‌شوند. 11 خرده‌آزمون WPPSI_Rهر یک به طور جداگانه و مقیاس کلامی و عملی به طور پی‌درپی اجرا می‌شوند. در هر خرده‌آزمون سوال‌های آسان در ابتدا و سوال‌های دشوارتر پس از آنها اجرا می‌گردند.

پس از تعیین نمره‌های خام همه خرده‌آزمون‌ها، با مراجعه به جدول‌های هنجار، نمره‌های خام به نمره‌های معیار تبدیل می‌شوند. بنابراین با اجرای آزمون‌های مختلف وکسلر سه نوع هوشبهر به دست می‌آید: هوشبهر کلامی، هوشبهر عملی و هوشبهر کلی. هوشبهر کلامی توانایی فرد را در مهارت‌های کلامی نشان می‌دهد. هوشبهر عملی توانایی آزمودنی را در امور عینی و محسوس و فعالیت‌های عملی مشخص می‌کند. هوشبهر کلی، توانایی‌های کلی شخص را تعیین می‌کند.[11]

[1] . گراث، مارنات گری؛ راهنمای سنجش روانی، حسن پاشا شریفی و محمدرضا نیکخو، تهران، سخن، 1384، چاپ اول، جلد اول، ص 292.

[2] . ریتال‌ال، اتکینسون و همکاران؛ زمینه روان‌شناسی هیلگارد، محمدنقی براهنی و دیگران، تهران، رشد، 1385، چاپ پنجم، ص 437.

[3] . راهنمای سنجش روانی، ص 292.

[4] . زمینه روان‌شناسی هیلگارد، ص 437.

[5] . راهنمای سنجش روانی، ص 293.

[6] . شریفی، حسن پاشا؛ نظریه و کاربرد آزمون‌های هوش و شخصیت، تهران، سخن، 1382، چاپ سوم، ص 144.

[7] . همان، ص 145 الی 149.

[8] . شریفی، حسن پاشا؛ اصول روان‌سنجی و روان‌آزمایی، تهران، رشد، 1384، چاپ دهم، ص 338.

[9] . گنجی، حمزه؛ آزمون‌های روانی، مشهد، دانشگاه امام رضا(ع)، 1375، چاپ ششم، ص 416.

[10] . نظریه و کاربرد آزمون‌های هوش و شخصیت، ص 152 الی 154.

[11] . همان، ص 154 الی 156.

/////////////////////////////

در میان سایر آزمون‌های انفرادی هوش ، می‌توان به آزمون‌های وکسر اشاره کرد. در سال 1937 ، دیوید وکسلر ، در نیویورک ، تصمیم می‌گیرد، با استفاده از روش متفاوت از روش ترمن ، آزمون هوشی تهیه کند. ترمن سوالات آزمون استنفورد - بینه را بر اساس سن تنظیم کرده بود، اما وکسلر ، سوالات آزمون خود را بر اساس درجه دشواری تنظیم می‌کند. وکسلر ، در مجموع سه مقیاس فراهم می‌آورد: برای کودکان 3 تا 6 ساله ، برای کودکان 5 تا 15 ساله و برای بزرگسالان. تفاوت دیگر بین آزمون استنفورد- بینه و آزمون‌های و کسلر اهمیت دادن آنها به اندازه‌گیری استعدادهای کلامی است. آزمون استنفورد – بینه برای اندازه‌گیری استعدادهای کلامی تهیه شده است، در صورتی که مقیاس‌‌های و کسلر طوری تهیه شده‌اند که استعدادهای کلامی و غیر کلامی را بطور یکسان اندازه می‌گیرند (نصف کلامی و نصف غیر کلامی) دیدگاه وکسلر دو امتیاز دارد. می‌توان استعدادهای کلامی و غیر کلامی را به طور جداگانه یا با هم اندازه گرفت. و افرادی هم که زبان آزمون را نمی‌دانند یا نمی‌توانند حرف بزنند تحت آزمایش قرار گیرند. لزومی ندارد که قسمت کلامی آزمون‌ها اجرا شود. زیرا هر آزمون فرعی نتایج مستقل فراهم می‌آورد.

آزمون‌های گروهی هوش

امروزه اکثر آزمون‌های هوش مورد استفاده آزمون‌های گروهی است نه آزمون‌های فردی. آزمون‌های فردی برای تشخیص بسیار مفید هستند. زیرا بوسیله روان‌شناسانی بکار برده می‌شوند که نه تنها ، برای کنترل پاسخ‌های خوب و بد ، آزموش دیده‌اند، بلکه درباره تفسیر ناکامی‌ها ، دشواری‌های هر دو موارد دیگر تجربه دارند. با این همه اجراتی آزمون‌های فردی به زمان زیادی نیاز دارد (تقریبا بین یک تا دو ساعت) و مقرون به صرفه نیست. روان‌شناسان نیز باید سال‌ها آموزش ببینند و تجربه کسب کنند تا بتوانند صلاحیت لازم برای اجرای آزمون‌های فردی را به دست آورند. علاوه بر موارد بالا ، بزرگترین مساله در استفاده از آزمون‌های فردی این است که رفتار آزماینده ، نمی‌تواند در مورد همه آزمودنی‌ها یکسان باشد. خستگی حاصل از آزمودن چند آزمودنی به دنبال یکدیگر ، دخالت عوامل بیرونی و حوادث غیر منتظره ، می‌توانند توضیح دستورالعمل ، برخورد با آزمودنی‌ها و تفسیر نتایج را تحت تاثیر قرار دهند. برای صرفه جویی در زمان و هزینه و برای ایجاد شرایط حتی الامکان یکسان برای همه آزمودنی‌ها ، روان‌شناسان آزمون‌های گروهی تهیه کرده‌اند. آزمونهای گروهی آنهایی است که در هر نوبت بر روی تعداد زیادی از افراد به اجرا در می‌آید که از جمله آنها آزمون نظامی آلفا ، آزمون‌های نابسته به فرهنگ کتل و آزمون ترسیم آدمک است.

آزمون نظامی آلفا

آزمون‌های گروهی هوش ، برای اولین بار ، در جنگ جهانی اول بوسیله ارتش آمریکا مورد استفاده قرار گرفت. زیرا لازم بود دو میلیون سرباز در کمترین زمان تحت آزمایش قرار گیرند و استفاده از آزمون‌های فردی برای این کار غیر ممکن بود. گروهی از روان‌شناسان ماموریت یافتند تا اولین گروه آزمون گروهی هوش را که آلفا نام گرفت تهیه کنند. این آزمون که اولین آزمون مداد- کاغذی بود، می‌توانست استعدادهای شناختی ، مثل

استدلال ریاضی ، مقیاس و قضاوت علمی را اندازه بگیرد.

آزمون گودیناف

آزمون ترسیم آدمک یکی از آسانترین ، عملی ترین وجهانی ترین آزمونهای تصویری است. این آزمون به وسیله عده زیادی کد گذاری شده است که مهمترین آنها کار خانم آمریکائی فلورانس گودیناف

[1] است که در سال 1920 در ایالت نیوجرسی آمریکا روی چهار هزار کودک آنرا آزمایش نمود . در فرانسه نیز دکتر فای[2]

در این زمینه کار کرده است.

است که در سال 1920 در ایالت نیوجرسی آمریکا روی چهار هزار کودک آنرا آزمایش نمود . در فرانسه نیز دکتر فای

در این زمینه کار کرده است.

هدف:

مهمترین هدف آزمون ، تعیین درجه هوشمندی سن عقلی و بهره هوشی کودک است . همچنین این آزمون را زمانی 　به کار می بریم که آزمونهای هوشی دیگر مقدور نیست و می خواهیم هر چه سریعتر درباره درجه هوشی کودک به نتیجه برسیم . علاوه بر این ، اطفالی که زبان نمی دانند و قادر به سخن گفتن نیستند بهترین ابزار سنجش این آزمون می باشند

دستور اجرا:

اجرای آزمون ساده است . به کودک گفته می شود:" یک آدم ترسیم کن " ، اضافه می نمائیم زمان این کار هر چقدر طول بکشد اشکالی ندارد.

نکاتی که در عمل و ارزیابی باید رعایت کرد:

1.　برای ترسیم بهتراست یک مداد سیاه 　یا یک خودکار راحت و روان دراختیار کودک بگذاریم . با مداد رنگی به دشواری می توان رسم کرد و اجزاء را تشخیص داد.

2.　　　اگر نقاشی با مداد رنگی کشیده شود ، شرایط دیگری برای ارزیابی لازم است که باید رعایت شود.

3.　　　کاغذ برای رسم نقاشی کودک باید حداقل 30 × 21 　باشد.

4.　　　اجازه بدهید کودک چند تصویر بکشد ، سپس 　بهترین و کاملترین را برای نمره گذاری انتخاب کنید.

5.　اگر نتایج چند بار کشیدن آدمک با یکدیگر فرق داشت نشان ناراحتی های دیگری در کودک است که باید به متخصص مسائل روانی یا روان درمانی مراجعه کرد.

روش نمره گذاری:

الف: برای هر یک ازاجزا آدمک در صورتی که توسط کودک ترسیم شده باشد یک نمره منظور فرمائید. به شرح ذیل:

1. سر وجود داشته باشد .

2. پا کشیده شده باشد .

3. دست کشیده شده باشد .( یک یا هر دو دست)

4. بدن کشیده 　شده باشد .

5. طول بدن طویل تر ازعرض آن باشد.

6. شانه ها کشیده شده باشد.

7. بازوها و پاها به تنه چسبیده شده باشند.

8. پاها به تنه و دستها به تنه در نقاط واقعی خود چسبیده شده باشند.

9. گردن کشیده شده باشد.

10. دنباله گردن به سر و تنه مربوط باشد.

11. چشمها کشیده شده باشد.

12. بینی کشیده شده باشد.

13. دهان کشیده شده باشد.

14. دو لب دیده شود.

15. سوراخها یا حفره های بینی کشیده شده باشد.

16. موها کشیده شده باشد. ( جزئی ترین مقدار مو)

17. موها کامل کشیده شده باشد.

18. علامتی از لباس کشیده شده باشد.

19. دو قطعه لباس کشیده شده باشد.

20. تمام بدن پوشیده از لباس باشد.

21. چهار قطعه لباس مشخص باشد . ( کراوات ، کلاه ، جوراب ، کفش ، پیراهن ، کت و شلوار)

22. لباس رسمی یا یونیفورم باشد . ( یونیفورم مدرسه هم نمره می گیرد)

23. انگشتان کشیده شده باشد . ( هر اثری از انگشت کافی است)

24. تعداد انگشتان درست باشد .

25. شکل و قواره انگشتان درست باشد .

26. شست متمایز باشد.

27. دست متمایز ازانگشتان باز باشد. ( کف دست کشیده شده باشد.)

28. بازوها کشیده شده باشد .

29. زانو کشیده شده باشد .

30. تناسب سر نسبت به بدن مراعات شده باشد .

31. تناسب بازوها و دستها نسبت به بدن حفظ شده باشد.

32. پاهای متناسب ، کشیده شده باشد.

33. کف پا متناسب باشد.

34. پاها متمایل به بالا نباشند.

35. دستها و پاها دو بعدی کشیده شده باشند.

36. پاشنه کفش یا پاشنه پا کشیده شده باشد.

37. هماهنگی خطوط کلی حفظ شده باشد. ( دست نلرزیده باشد)

38. هماهنگی خطوط کلی و جزئی حفظ شده باشد. ( نقاشی دقیق باشد)

39. هماهنگی خطوط سر ( موها و دور سر به دقت کشیده شده باشد)

40. هماهنگی خطوط تنه حفظ شده باشد .

41. هماهنگی خطوط دستها و پاها حفظ شده باشد .

42. هماهنگی خطوط چهره حفظ شده باشد .

43. گوشها کشیده شده باشد .

44. تناسب گوشها حفظ شده باشد .

45. مردمک چشم کشیده شده باشد .

46. تناسب چشم حفظ شده باشد .

47. در تصاویر نیمرخ و تمام رخ ، چشم دارای حالت باشد.

48. چانه و پیشانی هر دو کشیده شده باشد .

49. برآمدگی شانه در تصویر نیمرخ معلوم باشد .

50. نیمرخ ناقص باشد . ( یعنی تنه و نیمرخ ناقص)

51. نیمرخ باشد .

////////////////////////////////////////////////////

آزمون‏های هوش و حافظه

30. آزمون آندره ری (افراد 4 سال به بالا) زمان آزمون نامحدود مي‏باشد.

31. آزمون حافظه بینایی کیم کاراد

32. آزمون حافظه عددی و کلامی (5 تا 11 سال)

33. آزمون حافظه وکسلر (W.M.S) براي بيماران 20 تا 64 سال كه نقايص مغزي دارند

34. آزمون ریون بزرگسالان ( گلاسه) 9 تا 18 سال

35. آزمون ریون پیشرفته (کاغذ گلاسه)

36. آزمون ريون كودكان (گلاسه رنگي) (زمان آزمون محدود مي‏باشد)

37. آزمون شکل‏گیری مفهوم ویگوتسکی

38. آزمون گودیناف هوشی (آدمک گودیناف) 3 سال به بالا

39. آزمون مازهای پورتئوس(آزمون مدادكاغذي با زمان نامحدود براي3 تا 14 ساله)

40. آزمون مکعب‏های کهس ( 5 تا 15 ساله)

41. آزمون هوشی بناردیل (آزمون با محدوديت زماني 10 دقيقه براي 13 - 14 ساله‏ها)

42. آزمون وکسلر بزرگسالان WAIS))

43. آزمون وکسلر پیش‏دبستانی (WPPSI)

44. آزمون وکسلر کودکان )تجدیدنظرشده)(WISC_R)

45. آزمون هوشی بینه (از سه سال به بالا)

46. آزمون هوشی تکمیل تصاویر (5 تا 11 سال)

47. آزمون هوشی دمینوها (D48) (13 سال به بالا)

48. آزمون هوشی سانتوچی (4 الی 6 ساله)

49. آزمون هوشی کتل فرم2 (براي4 تا 13 سال)

50. آزمون هوشی کتل فرم 3 (بزرگسالان 13 سال به بالا كه تحصيلات دانشگاهي دارند)

51. آزمون هوشی موزائیک ژیل (6 تا 14 ساله)

52. آزمون هوش عاطفی

99. آزمون بندرگشتالت (6 تا 14 ساله) دكتر اخوت

هوش آزمای نوید

////////////////////////////////////////

شرکت هوش‏آزمای نوید

(ثبت: 295668)

ارایه دهنده بیش از یکصد نوع آزمون و پرسشنامه روانشناسی و لوازم کمک آموزشی

تلفن: 88808585

لوازم كمك آموزشي

37. بن بن بن 1

38. بن بن بن 2

39. كارت آموزشي بن بن بن 5

40. شهر كوچك

41. لي لي پارچه اي

42. كتاب پارچه اي ني ني كوچولو

43. مكعب رنگي پلاستيكي بزرگ (12 تايي)

44. مكعب رنگي پلاستيكي كوچك (6 تايي )

45. مكعب روبيك كوچك

46. آجره كوچك (22 قطعه )

47. آجره متوسط (25 قطعه )

48. آجره بزرگ (31 قطعه )

49. دو به دو پلاستيكي

50. لگو مدل كشتي 4000

51. لگو سطلي مكعبي كوچك3001

52. لگو مدل ماشين 2002

53. معما

54. دنده جادويي كيفي

55. ساز و باز حيوانات كامل (4 تايي )

56. ساز و باز نقليه كامل ( 3 مدل )

57. بازي و رياضي

58. حلقه هوش اردكي

59. حلقه هوش

60. كره هوش

61. برج هوش ساده

62. هوشيار

63. توپ فكري نه تكه كوچك

64. گل رس پومين

65. راز جنگل

66. ببين و بچين / شكلها و رنگها

67. ببين و بچين / وسايل پوشاك

68. ببين و بچين / ميوه ها و جانوران

69. ببين و بچين / اعداد و شمارش

70. ببين و بچين / علائم و نشانه ها

71. ببين و بچين / شغل ها و حرفه ها

72. رابطه 1

73. رابطه 2

74. رابطه الفباو اعداد

75. رابطه لاتين

76. رابطه جدول ضرب

77. استوانه رنگارنگ

78. پاز ل آنجل آموزش لاتين

79. كيف پازل / اعضاي بدن

80. كيف پازل / ميوه ها و سبزيها

81. كيف پازل / خانه حيوانات

82. پازل شش وجهي تانگو

83. نخ و شكل قوطي

84. قرقره هاي رنگي كوچك

85. قرقره هاي رنگي بزرگ

86. بينگو جمع

87. كارت جدول ضرب آرجي

88. هوش چين دو تكه

89. هوش چين سه تكه – حيوانات عروسكي

90. هوش چين سه تكه – حيوانات وحشي

91. هوش چين – ميوه

92. كارت ديدآموز / جانوران

93. كارت ديدآموز / ميوه ها و سبزيجات

94. كارت ديدآموز / شغلها

95. كارت ديدآموز / فعلها

96. كارت ديدآموز / مفاهيم

97. كارت ديدآموز / وسايل

98. كارت ديدآموز / پوشاك

99. كارت ديدآموز / حمل نقل

100. كارت ديدآموز / اماكن و پديده ها

101. كارت ديدآموز / شكلها رنگها و اندازه

102. كارت ديدآموز / اندام بدن

103. كارت ديدآموز / مراحل

104. كارت ديدآموز / الفباي فارسي

105. كارت ديدآموز / خوراكي ها و غذاها

106. كارت ديدآموز / علائم راهنمايي

هوش آزمای نوید

درهم و برهم هوش و حافظه ... 3

مطالب مشابه :

آزمون های هوش

آزمون هوش وکسلر

clickانتخاب گروه نمونه‌ای از کودکان 7-6 ساله تهران و مطالعه پاسخهای آنان در مقابل سولات تست بینه-سیم

چگونه کودکان باهوش را بشناسیم؟ تست هوش کودکان ۴ ساله

درهم و برهم هوش و حافظه ... 3

لیست آزمون های مختلف برای نوجوانان

دانلود تست ریون (برای سنین 9 - 18 ساله)

جملات خوب و بد برای کودکان

تست هوش تصویری،دانستنیهای علمی

دانلود کتاب بازی هوش ماز برای کودکان – جلد اول