اشنایی با استان مرکزی




معرفی

استان مرکزی تقریباً در مرکز ایران قرار دارد. این استان از شمال به استان‌های تهران و قزوین، از غرب به استان همدان، از جنوب به استان‌های لرستان و اصفهان و از شرق به استان‌های تهران، قم و اصفهان محدود است. این استان با مساحتی معادل ۲۹٬۵۳۰ کیلومتر مربع حدود ۱،۸۲ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری درسال ۱۳۷۵، استان مرکزی دارای ۸ شهرستان، ۱۵ بخش، ۱۹ شهر، ۶۰ دهستان و ۱٬۳۹۴ آبادی دارای سکنه و ۴۶ آبادی خالی از سکنه است. مرکز این استان شهر اراک است. شهرهای مهم این استان عبارت‌اند از: خمین، ساوه، محلات، دلیجان، تفرش، شازند و آشتیان و اراک.

جمعیت استان طبق آخرین سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵ بالغ بر ۱۳۲۶۸۲۶ بوده است که از این تعداد ۱۰۱۵۳۷۵ باسواد بوده‏اند.مردم استان مرکزی به زبان‏ها و گویش‏های فارسی مانند لری و لکی و وفسی و همچنین در بسیاری از روستاهای اطراف مناطقی مانند اراک ،سربند و ساوه و شهرهایی مثل شازند و خنداب به ترکی آذربایجانی و ترکی خلجی سخن می‏گویند.زبان کردی در این استان در میان ایل کلهر دیده می‏شود و زبان راجی نیز در مناطقی از دليجان و محلات و نراق استفاده می‏شود.زبان تاتی نیز در برخی قسمتها مانند شرا ، كزاز و سربند صحبت می‏شود.همچنین اقلیت‏های مذهبی مانند ارامنه و زرتشتیان و تعداد کمی از یهودیان نیز در استان موجود هستند که به زبان خویش سخن می‏گویند.قبل از ورود اسلام به ایران اهالی این منطقه پیرو دین زرتشتی بودند و وجود آتشکده‏های گوناگون مانند آتشكوه وره در آشتيان و آتشكده خورهه در محلات و آتشكده برزو در راهجرد شاهد این مدعاست.هم اکنون اهالی استان مرکزی اکثرا مسلمان و شیعه هستند و مسیحیان ارمنی و زرتشتیان و عده‏ای کم از کلیمیان از اقلیتهای مذهبی این استان هستند

رفتن به استان

با هواپیما

اراک مرکز این استان فرودگاه دارد

با قطار

این استان در مسیر راه آهن تهران-اهواز واقع است و از شهرهای اراک و شازند این استان می گذرد

با اتوبوس

از شهرهای مختلف برای این استان اتوبوس وجود دارد به غیر از مرکز این استان شهر اراک شهر ساوه با داشتن مراکز صنعتی گسترده دارای مسافران زیادی است

با اتومبیل

از شرق از مسیر تهران - ساوه و قم - اراک و سلفچگان -دلیجان

از جنوب از مسیر اصفهان -دلیجان و گلپایگان - خمین

از غرب از مسیر الیگودرز -خمین و ازنا -شازند و بروجرد - اراک و ملایر - اراک و همدان -کمیجان

از شمال از مسیر بوئین زهرا - ساوه

از تهران تا اراک حدود 289 کیلومتر راه است

از قم تا اراک حدود 133 کیلومتر راه است

نقاط دیدنی

شهرستان آشتیان: قلعه تاریخی مستوفی الممالک، دفترخانه تاریخی معتمدالایاله 
شهر اراک: مدرسه و مسجد سپهدار ، روستای تاریخی هزاوه (زادگاه امیرکبیر)، حمام تاریخی و موزه چهارفصل، بازار اراک ، چشمه چپقلی، مقبره شاه قلندر انجدان و ... 
شهرستان تفرش:آرامگاه پروفسور حسابی، امامزاده در بی بی، مقبره ابوالعلی،مسجد شش ناوه، چشمه‌های آب معدنی گراب، آب انبار بلور، تکیه زاغرم تفرش و ... 
شهرستان خمین: منزل امام خمینی، قلعه سالار محتشم، امامزاده ابوطالب، مسجد جامع خمین و ... 
شهرستان ساوه:مناره مسجد جامع ساوه، قزقلعه، قلعه دختر (قیزقلعه)، پل تاریخی سرخده، کاروانسرای باغ شیخ، تپه تاریخی آوه، قاعه الویر، امامزاده سید اسحاق، امامزاده سید علی اصغر و ... 
شهرستان محلات:سرستون‌های آتشکده خورهه، غار آزادخان، چشمه وزوان، مسجد جامع محلات، امامزاده ابوالفضل، مجتمع آب گرم محلات و مراکز تهیه گل و گیاه. 
شهرستان کمیجان: غار قلعه جوق (وفس) 
شهرستان دلیجان: غار چال نخجیر، کاروانسرا و پل شاه عباسی (دوهک)، سد پانزده خرداد، مجموعه تاریخی نراق، امامزاده یحیی نراق و ... 
شهرستان زرندیه (مامونیه): یخچال مهدی آباد، مسجد اعظم چلسبان 
شهرستان شازند: چشمه بلاغ حک، سراب عمارت  
شهر فرمهین دارای تکیه تاریخی و امزادهاحمد ابن علی

موقعیت جغرافیایی

استان مرکزی با ۲۹.۵۳۰ کیلومتر مربع پهنه در بین 33 درجه و 30 دقیقه تا 35 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 57 دقیقه تا 51 درجه ی طول شرقی قرار دارد، استان مرکزی حدود 1.82 % از پهنه ی کشور را دربرگرفته است.

استان مرکزی در قلمرو شرقی به هم پیوستن دو رشته کوه البرز و ابرسن (زاگرس) واقع شده است، بلندی های استان از حدود 1500 متر تا 3000 متر متغییر است، پست ترین نقطه ی استان دشت جنوب ساوه با حدود 1200 متر ارتفاع و بلندترین نقطه ی آن قله ی شهباز با ارتفاع 3388 متر در رشته کوه های راسوند قرار دارد.

حدود 33.9 % محدوده ی استان مرکزی را کوه ها، 14.9 % را تپه ها، 13.8 % را فلات ها و بقیه را دشت هایی با ویژگی های مختلف تشکیل داده است که تنوع اقلیمی جالب توجهی را پدید آورده است.

تقسیمات کشوری

استان مرکزی از شمال به استان های تهران و قزوین، از غرب به استان همدان، از جنوب به استان های لرستان و اصفهان و از شرق به استان های قم و تهران و اصفهان می رسد.
بر پایه ی آخرین تقسیمات کشوری سال 1375 استان مرکزی دارای 8 شهرستان، 15 بخش، 19 شهر، 60 دهستان می باشد.

شهرستان ها

مرکز استان : اراک

آشتیان - تفرش - خمین - دلیجان - ساوه - سربند - شازند - محلات

شهرها

آستانه - پرندک - توره - خنداب - داوودآباد - رازقان - زاویه - سنجان - غرق آباد - فرمهین - قورچی باشی - کرهرود - کمیجان - مأمونیه - میلاجرد - نراق - نوبران - نیمور - هندودر

جمعیت

استان مرکزی بر پایه ی آخرین سرشماری ملی در سال ۱۳۷۵، حدود ۱.۲۲۸.۸۰۰ نفر جمعیت داشته است که از این تعداد 57.1 % در نقاط شهری و 42.9 % در نقاط روستایی سکونت داشته اند.

آب و هوا

استان مرکزی دارای آب و هواهای نیمه بیابانی، معتدل کوهستانی و سرد کوهستانی است. این استان تحت تاثیر جریان فشار زیاد آسیای مرکزی، برف و سرمای زیاد، جریان فشارهای اقیانوس هند همراه با طوفان های گرد و خاک، جریان اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه همراه با رطوبت و باران قرار دارد.
به علت تنوع آب و هوایی، میزان رطوبت هوا و باران نیز در شهرستان های استان متفاوت است. ریزش های جوی در مناطق کوهستانی، اغلب به صورت برف و در مناطق کم ارتفاع بیشتر به صورت باران ظاهر می شود. شمال استان در ناحیه ی سربند جزء کم باران ترین نواحی و بلندی های شازند در جنوب غرب، از پر باران ترین مناطق استان به شمار می آیند.
استان مرکزی از اردیبهشت تا شهریور دمای مناسبی برای سفر و جهانگردی دارد.

تاریخچه

با توجه به مطالعات باستان شناسی و تاریخی سابقه ی سکونت در این نقطه از ایران زمین به هزاره ی دوم و سوم پیش از میلاد باز می گردد. بعدها تمدن هایی در این سرزمین شکل گرفت که هنوز آثاری از آن ها در تپه های باستانی و نقاط مختلفی از این سرزمین وجود دارد . که خود حکایت از رد پای اقوام مختلف است.

آثار دوره ی ایلامی و ماقبل تاریخ که در تپه های باستانی قیجه، گل محمد، امامزاده عبدالله و عباسلو ساوه، مناطق باستانی بالا و پایین مشهد زلف آباد تفرش، تپه ی چلبی ساروق اراک کشف شده، نشان از سکونت و قدمت اقوام ایلامی در منطقه استان مرکزی دارد.

بر پایه ی منابع تاریخی، استان مرکزی در هزاره ی نخست پیش از میلاد جزء ایالات ماد بزرگ بود که به تمام بخش مرکزی و غربی ایران را در برمی گرفته و از کانون های قدیم استقرارهای انسانی در فلات ایران به شمار می رود.

در زمان سلوکیان این منطقه، به ویژه بخش شمالی آن (دهستان خورهه) مورد توجه یونانی ها قرار گرفت. در زمان خسرو پرویز ساسانی، ایران به چهار بخش به نام های باختر (شمال)، خورآیان یا خورآسان (مشرق)، نیمروز (جنوب) و خوربَران یا خوروَران (مغرب) تقسیم می شد. استان مرکزی در قلمرو خوربران قرار داشت.

در سده های نخستین اسلامی این منطقه به نام «ایالت جبال» یا «قهستان» تغییر نام داد. این منطقه در سده ی دوم هجری قمری همراه با همدان، ری و اصفهان به نام «عراق عجم» معروف شد. در آغاز سده ی چهارم هجری قمری، خورهه به عنوان یکی از شهرهای معروف ایالت جبال بود.

در روزهای پایانی همین سده، تفرش به عنوان کانون درجه اول شهری و محلات، خورهه و خمین به عنوان کانون های مبادله ی درجه دوم مطرح بودند. شهرهای مذکور در دوره ی صفوی نیز آباد و فعال بودند. در دوره ی قاجار هسته ی مرکزی اراک فعلی روی به آبادانی نهاد.

در چند دهه ی اخیر با توسعه ی راه آهن و احداث کارخانجات متعدد، به مرور چهره ی این منطقه عوض شد و بعد ازتقسیمات جدید کشوری و ایجاد استان تهران و مرکزی، این استان به مرکزیت اراک به وجود آمد.

مذهب

پیش از حمله ی اعراب به ایران مردم این استان همانند سایر ایرانیان، دین زرتشتی داشته و یکتا پرست بوده اند وجود آتشکده های بزرگ، از قبیل آتشکده ی آتشکوه نیم ور، وره در آشتیان، آتشکده ی خورهه در محلات، آتشکده ی برزو در راهجرد در شمال شرقی اراک، آتشکده ی آذرگشسب در فراهان و آتشکده های دیگر در شهرهای این استان دلیل بر این ادعا است.

همکنون 99 % جمعیت استان مرکزی را مسلمانان و مذهب شیعه ی دوازده امامی تشکیل می دهند. کمتر از 1 % از جمعیت شهرستان اراک و شازند نیز مسیحیان ارمنی (گریگوری) هستند و به جز آن، شمار معدودی از جمعیت این استان نیز زرتشتی و عده ای کمتری نیز کلیمی (یهودی) می باشند.

زبان و گویش

بیشتر مردم استان مرکزی به زبان فارسی سخن می گویند. گویش های زبان فارسی مانند لری و لکی (در میان ایل کلهر) و وفسی نیز در این استان دیده می شود. همچنین در بسیاری از روستاهای اطراف مناطقی مانند اراک، سربند و ساوه و شهرهایی مثل شازند و خنداب با مخلوطی از زبان ترکی با زبان های محلی مانند آذربایجانی و ترکی خلجی سخن می گویند.
زبان راجی نیز در مناطقی از دلیجان و محلات و نراق استفاده می شود که ریشه ی واژه های آن مادی است.
زبان تاتی نیز در برخی بخش ها مانند شرا، کزاز و سربند هنوز کاربرد دارد.
زرتشتیان استان مرکزی نیز گویش خاص خود را دارند که خود آن را دری می خوانند و بسیار نزدیک به گویش کرمانی است.
مسیحی های ارمنی و یهودیان (کلیمیان) نیز به جز زبان فارسی از زبان های خاص خود نیز بهره می برند.

ناموران

از ناموران استان مرکزی می توان به : دکتر محمد مصدق، احمد قوام، قوام الدوله، میرزا یوسف مستوفی الممالک، مشیر الدوله، وثوق الدوله، فخرالدین عراقی، ادیب الممالک فراهانی، میرزا ابوالقاسم قائم مقام، عباس اقبال آشتیانی، میرزا تقی خان فراهانی (امیرکبیر)، میرزا حسن خان وزیر نظام (برادر امیر کبیر)، قائم مقام فراهانی، پرفسور محمود حسابی، دکتر مصطفی چمران، عباس سحاب تفرشی، احسان نراقی، دکتر محمد قریب، امام خمینی، آیت الله اراکی، آیت الله آقا نورالدین حسینی، ملا احمد نراقی، ملا مهدی نراقی، آیت الله حاج آقا محسن عراقی، سید عطاء الله مهاجرانی، ابوعبدالله آبی، میرزا حسن آشتیانی، آیت الله آقا نورالدین حسینی، سلمان ساوجی، ادیب الممالک فراهانی، فروغ فرخزاد، پروین اعتصامی، محمد رضا آشتیانی، محمد علی اراکی، میرزا سید علی اکبر تفرشی، میر فیض الله تفرشی، میر مصطفی حسینی تفرشی، حویزی، ابوالقاسم دانش آشتیانی، محمد رضا درودیان، هادی دلیجانی، شیخ محمد راستین، کربلایی کاظم ساروقی، آخوند حاج ملا فتحعلی سلطان، شیخ علی نخستین، ملا ابوطالب، ملا محمد علی محلاتی، میرزا فضل الله نصیر الاسلامی، سید عبد المجید وفسی، هاشمی سنجانی، سعدالملک آبی، محمود آستانه، ارفیع آستانه ای، آقا علی آشتیانی، میرزا موسی آشتیانی، محیط فراهانی، حسن ملکی، علی منصور، محمد استعلامی، ابراهیم دهگان، مرتضی ذبیحی، حبیب الله ذوالفنون، محمد رضا محتاط، میر اسماعیل میرفخرایی، دکتر موسس نیسانیان، ابن ساوجی، بیدل آشتیانی، هوشنگ ترابی، بهاء الدین ساوجی، سلمان ساوجی، ابوالحسن فراهانی، میرزا محمد حسن فراهانی ( وفا )، محمد علی مردانی، ابوالحسن ملک، سید علی نجفی زاده، نظامی گنجوی، اویس وفی، عبدالرحمن بین عیسی همدانی، نصیر اهمدانی، محمد آستانه، علی اکبر امینی، کاظم ایرجی، اسماعیل تفرشی، ابوالفضل جلیلی، صابر رهبر، علی حاتمی، فرهاد رستم پور، غلامرضا رمضانی، ابوالفضل جلیلی، آقا علی اکبرخان فراهانی، بهزاد فراهانی، آقا غلامحسین فراهانی، محمود فرهمند، واروژ کریم مسیحی، بهروز مبصری، رضا موسوی زاده، حاتم عسکری، فتحعلی واشقانی فراهانی، احمد بورقانی فراهانی، ذبیح بهروز، ابوتراب حلبی، محمد خرمشاهی، محمد باقر صدرا، سعید قاضی سعیدی، محمد کوهپایه ای، مرتضی هزاوه ایی، باقر موسوی، امیر طوفان (صمصام الملک)، عیسی خان بهادری، حسین فرخی، بهروز مبصری، نظام فاطمی و هزاران چهره ی سرشناس تاریخی ایران زمین اشاره کرد.

صنایع دستی و سوغات

استان مرکزی یکی از مراکز مهم تولید قالی در جهان است و قالی ساروق این استان دارای شهرت جهانی می باشد. قالیچه، گلیم، جاجیم و گیوه (بافت ویژه ی عشایر)، ظروف سفالی و مسی، پارچه و کرباس، گلیم و قالی استان مرکزی نیز بسیار مشهور است.
ضمنا می توان به صنایع سنتی دیگری همچون پیکرتراشی، معرق کاری، نازک کاری بر روی چوب، گیوه دوزی، جاجیم بافی و گچبری نیز اشاره کرد.

فرآورده های کشاورزی

غله، پنبه، حبوبات، زعفران، انجیر، انار، سیب، انگور، گردو، بادام، قیسی و سایر محصولات سردرختی و باغی و خشکبار و گیاهان دارویی در شهرهای مختلف استان مرکزی تولید می شود.

غذاها

سفره ی خانواده ی مردم استان مرکزی، سفره ای رنگین با فرهنگ غذایی ویژه ای است که تنوع بسیاری دارد. از آن جمله می توان به انواع آش مانند : آش اماچ، آش شیره، آش توت، آش ترخنه دوغ، آش آجیل دار، آش شلغم، آش آلو، آش شله قلمکار، آش بلغور، آش جو و آش رشته و انواع آبگوشت چون : آبگوشت کشک و بادنجان، دیزی بی گوشت، آبگوشت بز باش، آبگوشت چغندر، آبگوشت قورمه، آبگوشت ریواس، آبگوشت به و آبگوشت گردو و انواع سوپ مثل : سوپ عدس قرمز و سوپ تربچه و انواع کوفته مانند : کوفته ی بلغور، کوفته ی آرد نخودچی، کوفته ی نخود، کوفته ی سیب زمینی و کوفته ی ساده و بورانی چغندر، ترخینه ی شیر، بی گوشتی، ماکارونی گردو، کوکوی پیاز، املت سیب زمینی، ترحلوا، گوشت ترش، عدسی، گوشت قورمه، قیما قنگ، یتیمچه، زیر جوش، شامی آبدار، کشک بادنجان، حلیم، سر گنجشکی، بورانی کدو، ماشاب، قاتق شیرین، پتیله، اشکنه، تاس کباب به، قیمه ریزه، شیرین پلو، ته تالی، رشته پلو، نشار پلو و انواع خورِش، چون : خورش انار، خورش کدو حلوایی، خورش ریواس، خورش پاغارک، خورش برگ سیر، خورش آلو اسفناج، خورش قرمه سبزی، خورش فسنجان و ده ها گونه خورش و چاشت دیگر اشاره کرد.

مهم ترین دیدنی های به تفکیک شهرها

آشتیان : موزه ی منزل میرزا هدایت وزیر دفتر - منزل معتمد الایاله - امامزاده روستای آهو - منزل عبدالعظیم قریب

اراک : حمام چهارفصل (موزه) - بازار تاریخی - موزه ی صنایع دستی (حسن پور) - سرای مهر - منزل خاکباز - مقبره ی آقانورالدین - هفتاد و دوتن ساروق - پیر مراد آباد - کلیسای مسروب - پارک کلاله - دریاچه ی میغان

تفرش : امامزاده محمد فم - مسجد شش ناو - امامزاده ابوالعلی - آرمگاه پرفسور حسابی - تکیه ی زاغرم - آب انبار بلور

خمین : موزه ی قلعه سالار محتشم - منطقه ی گردشگری بوجه - امامزاده ابوالعلی ریحان - خانه ی امام خمینی - شبستان مسجد جامع - تیمچه ی توکلی - بازار خمین

دلیجان : کاروانسرای دودهک - غار چال نخجیر - بازار نراق - آب انبار نراق

زرندیه : کاروانسرای خشک رود - حمام کلب علی خان خلج - یخچال مهدی آباد

ساوه : مسجد جامع - مسجد سرخ انقلاب - اشموئیل نبی - گنبد چهارسوق - امازاده سید اسحاق - روستای چناقچی - قلعه دختر (قیزقلعه) - پل سرخ ده - کاروانسرای باغ شیخ - کاروانسرای آوه - امامزاده سید هارون - بند عباسی (سد الغدیر)

شازند : امامزاده سهل بن علی - بلاغ حک - پل دوآب - کوه لجور - سراب عباس آباد - سد هندودر - پیست اسکی پاکل رشته کوه های شهباز - غار کیخسرو - عمارت - سراب اسکان

کمیجان : منزل قدیمی دارابی وفس - قلعه ی خاندان بهادری

محلات : سرچشمه - ستون های خورهه - آتشکده ی آتشکوه - یخچال نیم ور - باغات گل - گلخانه ی کاکتوس - آبگرم محلات

فاصله شهرهای استان مرکزی از مرکز (اراک)

اراک تا آستانه - 40 کیلومتر

اراک تا آشتان -  85 کیلومتر

اراک تا تفرش - 95 کیلومتر

اراک تا خمین - 65 کیلومتر

اراک تا دلیجان - 142 کیلومتر

اراک تا رازقان - 233 کیلومتر

اراک تا ساوه - 152 کیلومتر

اراک تا شازند - 33 کیلومتر

اراک تا غرق آباد - 208 کیلومتر

اراک تا فرمهین -  49 کیلومتر

اراک تا کمیجان - 101 کیلومتر

اراک تا محلات - 115 کیلومتر

اراک تا مامونیه - 195 کیلومتر

اراک تا نیمور - 128 کیلومتر

اراک تا نوبران - 221 کیلومتر

اراک تا نراق - 160 کیلومتر

پیش شماره های تلفن

آستانه 0862443
آشتیان 0862722
آق داش 0862568
آلوسجرد 0256238
آناج 0862565
آوه 02554234
ابراهیم آباد 0862338
احمدآباد 0256236
اراک 0861
ازنوجان 0866228
استوه 0862563
اسفندان 0862532
اکبرآباد 0862445
الویر 0256433
امامزاده عباس 0862538
امان آباد 0862328
امیرآباد 0862673
اناج 0862564
اندیس 0256245
ایبک آباد 0862346
بازرجان 0862637
بازنه 0862433
باغ برآفتاب 0862447
باقرآباد 0866334
بالقلو 0256325
برای اسکان 0862459
بزیجان 0866338
بصری 0862485
پاکل 0862434
پرندک 0256528
تبرته 0862664
تفرش 0862622
تلخاب 08626633
توره 0862428
جلایر 0862452
جلماجرد 0866235
جیریا 0862392
چشمه پهن 0862355
چقاسیف آباد 0866245
چلبی 0862523
چهارچشمه 0866236
چهرقان 0862524
حسین آباد 0256536
حشمتیه 0866243
حصار 0862437
حکیم آباد 0256535
خاوه 0866438
خرماباد 0862357
خسروبیک 0862535
خشکرود 0256542
خمارباغی 0862536
خمین 0865
خنجین 0862548
خنداب 0862562
خورهه 0866335
خوگان 0866238
خیرآباد 0862372
داوودآباد 0862335
دستجان 0862667
دفاترمخابراتی 0862322
دلیجان 0866422
ده شیرخان 0862574
ده نمک 0862348
ده نوصمصام 0866254
دهچال 0862583
دهسد 0862573
دودهک 0866448
دوزج 0256434
دیزآباد 0862582
رازقان 0256422
راونج 0866442
راوه 0866433
رباط ترک 0866437
رباط مراد 0866248
رباط میل 0862324
ریحان 0866237
زاویه 0256526
ساروق 0862337
سامان 0256335
ساوه 0255
سرسختی 0862446
سرسختی سفلی 0862456
سقانلیق 0256246
سلیم آباد 0862525
سمقاور 08625222
سنجان 0862345
سورانه 0862438
سوزان 0862586
سیاوشان 0862727
شازند 0862422
شتریه 0862669
شهابیه 0866258
شهر صنعتی کاوه ی ساوه 0255234
شهراب 0862626
شهرصنعتی ایبک آباد 0862342
شهرصنعتی دلیجان 0866444
شهرصنعتی فرمهین 0862677
شهرک صنعتی خمین 0866234
شهرک صنعتی خیرآباد 0862366
شهرک صنعتی راونج 0866452
شهرک مهاجران 0862462
شهسواران 0862325
شهوه 0862367
شیرین آباد 0862666
صدرآباد 0256534
ضامن جان 0862383
ضیاآباد نورآباد 0862486
طراران 0862636
طرازناهید 0256237
ظهیرآباد 0862458
عزیزآباد 0862676
عقیل آباد 0862326
علیشار 0256445
عنبرته 0862454
غرق آباد 0256322
غیاث آباد 0862672
غینر 0862435
غینرجه 0862585
فر 0862437
فراهان فرمهین 0862662
فرفهان 0866226
فرنق 0866257
فشک 08626632
فوران 0862578
قاسم آباد 0862576
قاسم آباد ساوه 0256547
قاسم آباداراک 0862364
قالهر 0866434
قدمگاه 0862482
قره بنیاد 0862455
قره چای قلعه کرد 0256244
قورچی باشی 0866256
کارچان 0862374
کردیجان 0862728
کرکان 0862566
کرهرود 0861273
کزاز 08624483
کمیجان 0862545
کودزر 0862674
گازران 0862575
گرکان 0862734
گل زردقلعه 0862457
گوار 0862332
لریجان 0866337
لکان 0866225
لنجرود 0862432
مالمیر 0862453
مامونیه زرند 0256522
مانیزان اراک 0862567
مجتمع قطران 0862571
مجدآبادکهنه 0862675
محلات 0866322
محمودآباد 0862533
مرزیجیران 0862323
مزرعه نو 0862724
مست وایجان 0862572
مشهداردهال 0866436
مشهدالکوبه 0862387
مصرقان 0256432
مصلح آباد 0862668
ملک آباد 0862327
موچان 0862487
میچان 0862344
میشیجان 0866227
میلاجرد 0862555
نخجیروان 0866336
نراق 0866446
نقوسان 0862635
نمک کور 0862353
نهرمیان 0862427
نوبران 0256324
نورعلی بیک 02554231
نیمه ور 0866332
هزاوه 0862343
هستیجان 0866445
هفته 08624482
هندودر 0862442
واران 0866432
واشه 0862429
ورآباد 0866222
ورچه 0866247
وسفونقان 0866443
وفس 08625223
یاتان 0256334
یل آباد 0256253

دفترهای گردشگری

دفتر اراک : ۳۳۸۰۵۱-۳
دفتر خمین : ۲۴۸۳۸
دفتر ساوه : ۴۷۴۴
دفتر تفرش : ۲۸۱۵
دفتر آشتیان : ۲۸۵۶
دفتر شازند : ۳۲۰۰

دفتر میراث فرهنگی اراک : ۴۷۹۰۴

پایانه ی مسافربری

اراک  - تلفن : ۳۳۰۰۸۳

هتل ها و مهمانسراها

اراک :

لادن، اراک خیابان شهید قدوسی - تلفن : ۲۲۴۷۳۵۴
اراک اراک خیابان شهید قدوسی - تلفن : ۲۲۴۶۲۵۹ 
تخت جمشید - خیابان امیرکبیر - تلفن : ۲۲۲۳۲۰۹
توحید - میدان شهدا - تلفن : ۲۲۲۲۸۳۹
جهان - خیابان امام خمینی روبروی بانک ملی - تلفن : ۲۲۲۲۶۷۲
صدر - خیابان دکتر بهشتی میدان ۷ تیر - تلفن : ۲۲۲۲۲۶۲
یاس - خیابان امیرکبیر - تلفن : ۲۲۴۴۴۸۲

تفرش :

قدس - میدان آزادی - تلفن : ۲۹۳۹

خمین :

مدرس - میدان مدرس - تلفن : ۳۱۳۰۰

دلیجان :

سبزکارون - خیابان امام - تلفن : ۶۹۴۲
بوستان دلیجان - خیابان ارشاد - تلفن : ۲۲۱۱

ساوه :

صدرا - خیابان مطهری - تلفن : ۲۲۳۴۴۱۴
کاوه - شهر صنعتی کاوه - تلفن : ۲۴۶۱-۴
میهن - میدان آزادی  - تلفن :۲۲۲۶۱۱۰

محلات :

اقصی - خیابان امام خمینی  - تلفن : ۲۴۰۴۱
محلات - آبگرم محلات - تلفن : ۳۵۵۵








مطالب مشابه :


اشنایی با استان مرکزی

ساوه. از تهران تا اراک حدود 289 فاصله شهرهای استان مرکزی شهر صنعتی کاوه ی ساوه 0255234




مشهد به سنندج مسير پيشنهادي اول ودوم 1395 كيلومتر ، مسير سوم1510 كيلومتر

به اول اتوبان ساوه: از تهران تا اول است كه در نتيجه فاصله ساوه تا مشهد مقدس۱۰۲۶




رازقان و منجیقان و چناقچی علیا

در اتوبان تهران ساوه در 20 از ابتداي اتوبان ساوه – همدان تا ابتداي اگر به خانه ی من




موقعیت جغرافیایی استان مرکزی((اراک))

و 57 دقیقه تا 51 درجه ی طول ترین نقطه ی استان دشت جنوب ساوه با حدود فاصله شهرهای




وضعيت جغرافيايي

فاصله آن تا قم حدود ۱۰۰ كيلومتر، و فاصله آن تا تهران حدود ۱۷۰ كيلومتر، و فاصله آن تا ساوه ی




شهرستان ساوه

به نظر می رسد كه گسترش خلافت اسلامی تا ساوه كوشش شد. در فاصله تهران، اهميت ساوه




ساوه

دانستنیها ی ساوهتهران به بازرگانی ساوه كوشش شد. در فاصله پايان دوران




اشنایی با استان مرکزی

ساوه. از تهران تا اراک حدود 289 فاصله شهرهای استان مرکزی شهر صنعتی کاوه ی ساوه 0255234




ایران کوچک در قزوین

است ـ در فاصله ی کمی قم تا دشت ساوه و تپه های خوانده ی تهران باشد اما با




برچسب :