استان گلستان
قزل
اوزن نيوز ، گردشگري
و طبيعت گردي ،
استان گلستان 
استان گلستان یكی از استان‌های نوبنیاد اما با پیشینه‌ی تاریخی ایران است كه طبیعت چشم‌نواز آن، مردمانی با زبان و فرهنگ گوناگون را در خود جای داده است. این استان تا سال ۱۳۷۶ بخشی از استان مازندران بود، اما در آن سال به صورت استانی مستقل درآمد و شهرستان گرگان به عنوان مركز آن برگزیده شد. این استان با پهناوری۷/۲۰۴۶۰ كیلومتر مربع، از شمال به كشور تركمنستان، از جنوب به استان سمنان، از غرب به استان مازندران و از شرق به استان خراسان شمالی می‌رسد. یش از ۵/۱ میلیون نفر در این استان زندگی می‌كنند كه بیش‌تر آنان كشاورز‌ند.
● جغرافیا و آب و هوا
استان گلستان بین ۳۵ درجه و ۴۷ دقیقه تا ۲۸ درجه و ۸ دقیقه‌ی عرض شمالی و
۵۳ درجه و ۳۰ دقیق تا ۵۶ درجه و ۱۰ دقیقه‌ی طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ
جای گرفته است. این استان به دلیل جایگاه جغرافیایی ویژه‌ی خود از آب و
هوای گوناگونی برخورداد است. بخشی از رشته كوه البرز شرقی از غرب به سوی
شرق استان كشیده شده كه گرایش زیادی به سوی شمال شرقی دارد و رفته‌رفته از
بلندی كوه‌های آن كاسته می‌شود. شاهوار با بلندی ۳۳۲۰ متر از سطح دریا، كه
بلندترین قله‌ی استان است، در جنوب غربی استان جای دارد. در پایه این
بلندی‌ها، به‌ویژه در جنوب و شرق استان، كوهپایه‌هایی از رسوب‌های دانه ریز
و دانه درشت دیده می شود كه سفره‌های آب زیرزمینی فراوانی را در خود دارند
و به صورت چاه و قنات از آن‌ها بهره‌برداری می‌شود.
بخش زیادی از پهنه‌ی استان گلستان به صورت جلگه است. در بخش جلگه‌ای دو
گونه آب و هوا دیده می‌شود. بیش از ۳/۲ این جلگه آب و هوای خشك و نیمه خشك
دارد كه هر چه به سوی شمال و مرز تركمنستان نزدیك می‌شویم بر خشكی آن
افزوده می‌شود. ۳/۱ دیگر، كه مانند نواری سبز بین بخش كوهستانی در جنوب و
بخش خشك و نیمه‌خشك در شمال جای گرفته است، آب و هوای معتدلی دارد و از نظر
كشاورزی بسیار پر بازده است. بیش‌تر شهرها و روستاهای استان نیز در این
ناحیه‌ی سرسبز جای گرفته‌اند.
دو توده‌ی هوا در تعیین آب و هوای استان نقش مهمی دارند. توده‌ی شمالی از
سیبری به استان وارد می‌شود و طی پاییز و زمستان با ریزش برف در بلندی‌های
جنوبی و باران در كوه‌پایه‌ها و نوار معتدل میانی همراه می‌شود. توده‌ی
دیگر، توده‌ی غربی از اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه سرچشمه می‌گیرد و در
زمستان به بارندگی و در تابستان به افزایش رطوبت و شرجی شدن هوای استان
می‌انجامد. بنابراین، بیش‌ترین بارندگی در ماه‌های زمستان و كم‌ترین آن در
ماه‌های تابستان دیده می شود. با این همه، نیمه‌ی شمالی استان، بخش
نیمه‌خشك و خشك، از كم‌ترین بارندگی بهره‌مند است و به دلیل تبخیر زیاد آب،
زمین‌های شور و كم‌بازده نیز بسیار دارد.
● آب‌های استان
میزان بارندگی در استان گلستان هر چند از دو استان شمالی مازندران و گیلان
كم‌تر است، اما نسبت به استان‌ها دیگر بسیار بهتر است و میانگین بارش
سالانه‌ی آن ۳ برابر میانگین بارش سالانه كشور است. مجموع حجم آب‌های سطحی و
زیرزمینی استان بیش از ۲۴۰۰ میلیون متر مكعب است كه ۵۲ درصد آن را آب‌های
سطحی و ۴۸ درصد آن را آب‌های زیرزمینی تشكیل می‌دهند. آب‌ها سطحی در بیش از
۴۰ شاخه رود جاری هستند كه بیش‌تر آن‌ها از جنوب به شمال و از شرق به غرب
جریان دارند. رود اترك، گرگان‌رود و رود قره‌سو، سه رود مهم استان گلستان
هستند.
۱) رود اترك: این رود از كوه‌های هزارمسجد خراسان سرچشمه می‌گیرد و نزدیك
۱۲۰ كیلومتر آن، مرز آبی ایران
و تركمنستان را می‌سازد. این رود سرانجام در خلیج حسین‌قلی به دریای خزر
می‌ریزد.
۲) گرگان‌رود
این رود از دامنه‌های شمالی البرز شرقی و دامنه‌های غربی بلندی‌های خراسان
سرچشمه می‌گیرد و پس از گذشتن از شهرهای گنبد كاووس و آق‌قلا، در غرب
روستای خواجه‌نفس با تشكیل دلتای بزرگی به دریای خزر می‌ریزد. رودهای كوچك
زیادی، مانند زاو، دوغ، تیل‌آباد، رامیان و محمدآباد، به گرگان‌رود
می‌پیوندند و آن را رود بزرگی می‌سازند. تا كنون سدهای وشمگیر(گرگان) و
گلستان ۱ و ۲، كه هر سه از گونه‌ی سدهای خاكی هستند، روی این رود و
شاخه‌های آن ساخته شده است كه در بهبود كشاورزی استان سودمند بوده‌اند.
۳) رود قره‌سو:
این رود از كوه‌های النگ در كوه‌های البرز شرقی سرچشمه می‌گیرد و رودهای
نومل، زیارت، گرماب‌دشت، ناهارخوران و چند رود كوچك دیگر به آن می‌پیوندند و
سرانجام به خلیج گرگان می‌ریزد.
استان گلستان به دلیل بارندگی مناسب از سفره‌های آب زیرزمینی سرشاری
بهره‌مند است. این آب‌ها را از راه چاه و قنات به سطح زمین می‌آورند یا خود
به صورت چشمه به بیرون راه پیدا می‌كنند. نزدیك ۴ هزار چاه عمیق، ۱۰ هزار
چاه نیمه‌عمیق، بیش از ۲۶۰ قنات و ۳۸۴ چشمه در استان وجود دارد كه از آب
آن‌ها برای كشاورزی، پرروش ماهی و آب نوشیدنی شهرها و روستاهای استان
بهره‌برداری می‌شود. از ۳ تالاب مهم استان، تالاب آلماگل، تالاب آجی‌گل و
تالاب آلاگل نیز در زمان پرآبی برای كشاورزی و پروش ماهی بهره‌برداری
می‌شود.
● كشاورزی و دامپروری
استان گلستان بیش از ۶۰۰ هزار هكتار زمین، آبی و دیم، زیر كشت دارد. گندم،
جو، پنبه و آفتاب‌گردان از فراورده‌های كشاورزی اصلی این استان است. بیش
از۵۰ درصد از پنبه و ۱۰ درصد گندم كشور از این استان به دست می‌آید. در
سال كشاورزی ۸۳-۱۳۸۲ یك میلیون و دویست هزار تن گندم در استان برداشت شد.
برنج، سویا، بادام‌زمینی، سبزی‌ها، به‌ویژه خیار و كاهو، كلزا، زیتون و
دیگر دانه‌های روغنی نیز در استان كشت می‌شود. بیش از ۴۰ در صد دانه‌های
روغنی كشور از زمین‌های این استان به دست می‌آید و از این نظر رتبه‌ی نخست
را در كشور دارد.
دامپروری هم به روش دیرین و هم به روش نوین انجام می‌شود. این استان دارای
سرزمین‌های ییلاقی و قشلاقی مناسبی است ییلاق‌ها در بخش‌های كوهستانی جنوب
استان و قشلاق‌ها در بخش‌های شمال و شمال شرقی هستند. طایفه‌های كرد
بیش‌ترین كوچ‌رونده‌های استان را می‌سازند كه بیش‌تر آن‌ها از استان خراسان
هستند. آن‌ها همراه با دامداران سمنان و شاهرود قشلاق خود را در
شهرستان‌های گنبد كاووس و كلاله می‌گذرانند. بخش اندكی از تركمن‌های استان
نیز شیوه‌ی كوچ‌نشینی گذشتگان خود را نگه‌داشته‌اند و در چادرهایی به نام
آلاچیق زندگی می‌كنند. این كوچ‌نشینان از دو طایفه‌ی بزرگ تركمن هستند:
گوكلان‌ها كه در شرق گنبد تا مرز خراسان شمالی و یموت‌ها كه در غرب گنبد
كاووس تا دریای خزر دیده می‌شوند.آن‌ها در كنار گوسفندان خود به پرورش شتر
نیز به شمار اندك می‌پردازند.
پرورش ماكیان، به‌ویژه مرغ، پرورش كرم ابریشم و پرورش ماهی نیز در استان
انجام می‌شود. پرورش ماكیان در مرغ‌داری‌ها نوین در جای‌جای استان انجام
می‌شود. پرورش كرم ابریشم بیش‌تر در شهرهای شرقی استان، به‌ویژه شهرستان
مینودشت، دیده می‌شود. نوغان‌داران این استان در سال ۱۳۸۴ بیش از ۲۷۲ هزار
كیلوگرم پیله‌ی كرم ابریشم به دست آوردند. ماهیگیری در خلیج گرگان و
بخش‌های غربی دریای خزر انجام می‌شود و پرورش ماهی در دریاچه‌های مصنوعی،
كه به آب‌بند شناخته می شوند، در كنار رودخانه‌ها و نیز دشت‌هایی كه برای
كشاورزی مناسب نیستند، به‌ویژه در بخش‌های شمالی شهرستان گنبد كاووس، انجام
می‌شود. دو مركز پرورش ماهیان خاویاری و یك مركز پرورش ماهیان استخوانی در
استان به كار تولید بچه‌ماهی می‌پردازند و این استان در تولید ماهیان
گرمابی جایگاه چهارم را در كشور دارد. طرح پرورش ماهی قزل‌آلا در كشتزارها
نیز در حال انجام است.
● جنگل و منابع طبیعی
نزدیك ۱۸ درصد از سطح این استان را جنگل‌ها پوشانده‌اند، اما چرای
بی‌رویه‌ی دام‌ها، گسترش زمین‌های كشاورزی، برداشت بی‌رویه از جنگل،
آتش‌سوزی و سیلاب‌هایی كه در این چند ساله در استان رخ داد، آسیب زیادی به
جنگل‌ها استان وارد كرده است. بلوط، ممرز، راش، توسكا، لرگ و انجیلی از
گونه‌های درختی جنگل‌ها استان هستند كه از بلندی ۳۰۰ متری تا ۲۵۰۰ متری
رویش دارند. در بلندی های بیش از ۲۵۰۰ متر نیز درختان سرو كوهی(اورس) به
صورت پراكنده دیده می‌شوند. در بخش‌هایی بازسازی شده‌ی زمین‌های جنگلی،
گونه‌هایی از كاج و درختان میوه‌دار، مانند گردو و زیتون، نیز كاشته شده
است.
نزدیك ۵۰ درصد از سطح استان را مرتع‌ها پوشانده‌اند كه دامداران كوچنده،
روستاییان گله‌دار و دامداران كوهستانی از آن‌ها بهره‌برداری می‌كنند. بیش
از ۷۳ درصد مرتعهای استان از نوع فقیر، نزدیك ۱۵ درصد متوسط و كم تر از
۱۲ درصد از نوع خوب است. سالانه بیش از ۵/۲ میلیون واحد دامی در مرتعهای
استان چرا می‌كنند. چرای بی‌رویه آسیب‌زیادی به مرتعهای استان زده و میزان
مرتع فقیر را افزایش داده است. این در حالی است كه مرتع‌ها این استان
گونه‌های گیاهی باارزشی را در خود دارند.
● پیشینه‌ی تاریخی
استان گلستان از ۱۰ هزار سال پیش آرامشگاه مردمان گوناگونی بوده است.
پژوهش‌های تازه نشان داده است كه منطقه‌ی گرگان از ۶ هزار سال پیش تمدن پیش
از آریایی‌ها را در خود جای داده بوده است. كهن‌ترین آثار دوره‌ی نوسنگی
ایران از غار كمربند و غار هیتو در نزدیكی بهشهر پیدا شده است. این آثار از
آشنایی مردمان آن زمان به سفالگری، هنر بافتن، اهلی كردن جانورانی مانند
بز كوهی و ساخت ابزارهای سنگی صیقلی حكایت دارد. كاوش‌های تورنگ‌تپه، در
نزدیكی گرگان، نیز نشان داده است كه این منطقه دارای روستاهای پر جمعیت،
سفالگری انبوه و شبكه‌ی آبیاری كشاورزی بوده است و دیرینگی آن دست كم به
اندازه‌ی شهر سوخته در سیستان است.
نام این سرزمین در سنگ‌نوشته‌های هخامنشی، از جمله سنگ‌نوشته‌ی داریوش در
بیستون، به صورت ورگانه و در نوشته‌های پهلوی به صورت گوركان آمده است.
تاریخ‌نگاران یونانی از آن با نام هیركانی یاد كرده‌اند. پدر داریوش
هخامنشی زمانی فرمان‌روای این منطقه بوده است. اسب‌سواران گرگانی همواره
مورد توجه هخامنشی‌ها بودند و داریوش برخی از گرگانی‌های دلاور را در سپاه
جاویدان وارد كرد. می‌گویند شهر باستانی استرآباد را خشایارشاه به یادبود
زن یهودی خود، كه او را استر(ستاره) نام نهاده بود، ساخت.
در زمان اردوان دوم اشكانی(۱۲۸-۱۲۴ پیش از میلاد) هیركانی و
كارمانیا(كرمان) زیر فرمان خاندان گودرز بود و جانشینان گودرز تا سده‌ی دوم
پس از میلاد به طور مستقل آن را اداره كردند. این سرزمین خوش آب و هوا از
آرامشگاه‌های بهاری و تابستانی شاهان اشكانی بود. در همین دوران بود كه
ساختن دیوار بزرگ گرگان، كه نابه جا به سد سكندر شناخته می‌شود، آغاز شد تا
از یورش هون‌ها به خاك ایران جلوگیری كند. كار ساختن این دیوار، كه درازای
آن را از ۱۵۵ تا ۱۷۰ و گاهی ۳۰۰ كیلومتر نوشته‌اند، در دوره‌ی ساسانی نیز
پیگیری شد و می‌گویند كه انوشیروان به بازسازی آن فرمان داد. در همین
دوره‌ی ساسانی بناهای محكی در مرز و در جای جای منطقه برای پایداری در
برابر یورشگران ساخته شد.
پس از برآمدن اسلام، این منطقه به سال ۳۵ قمری خراجگزار عرب‌های مسلمان شد.
در روزگار سلیمان بن عبدالملك، یزید بن مهلب ولایت گرگان را به سال ۹۸
قمری فتح كرد و شهر جرجان را كنار رود گرگان بنا كرد كه از آن پس كرسی
ولایت جرجان شد. این شهر در سده‌ی ۳ و ۴ هجری بسیار آباد شد و در روزگار
فرمان‌روایی‌های مستقل ایرانیان به زیر فرمان ساسانیان درآمد. سپس گاهی در
دست آل بویه و گاهی سامانیان بود تا این كه آل‌زیار بر آن‌جا دست یافتند و
به آبادی آن كوشیدند(توجه داشته باشید شهر جرجان در یورش مغول‌ها ویران شد و
شهر كنونی گرگان، كه زمانی استرآباد نامیده می‌شد، با شهر جرجان ارتباطی
ندارد و شهری نوبنیاد به شمار می‌آید.)
خاندان آل‌زیار شناخته شده‌ترین فرمان‌روایان این منطقه هستند كه از آغاز
سده‌ی چهارم(۳۱۶ قمری) تا میانه‌ی سده‌ی پنجم(۴۳۵ یا ۴۴۱ قمری) در منطقه‌ی
گرگان، طبرستان و گیلان فرمان‌روایی كردند و گاهی تا ری، اصفهان، همدان و
دینور را نیز در فرمان خود داشتند. مرداویج، بنیانگذار این دودمان، ریشه‌ی
خود را به شاهان گذشته‌ی ایران می‌رساند و در سر داشت بغداد را به چنگ
آورد و پادشاهی ایرانیان را بار دیگر بنیان گذارد. با این همه، نه تنها او
بلكه فرمان‌روایان پس از او نیز نتوانستند به چنین آرزوهای بزرگی دست پیدا
كنند و سلجوقیان به فرمان‌روایی آن‌ها پایان دادند.
قابوس‌بن وشمگیر، شناخته شده‌ترین فرمان روایان آل‌زیار است كه آوازه‌ی
دانش‌دوستی‌اش باعث شده بود بزرگانی چون ابوریحان بیرونی و ابن‌سینا به سوی
گرگان بروند. بیرونی برخی از پژوهش‌های خود را در پیرامون شهر گرگان انجام
داد و نخستین كتاب مهم خود، به نام آثار الباقیه عن قرون الخالیه، را به
نام قابوس نوشت. از خود قابوس كتابی با نام قابوس‌نامه برجای مانده است كه
از آثار ادبی و اخلاقی مهم ایران به شمار می‌آید. بنای برج قابوس، در شهر
گنبدكاووس) نیز به فرمان او ساخته شده است كه بزرگ‌ترین بنای آجری جهان به
شمار می‌آید.● شهرها و روستاها
استان گلستان تا سال ۱۳۱۶ با عنوان ایالت یا ولایت گرگان(استرآباد) نامیده
می‌شد كه البته سرزمین پهناورتری را در بر می‌گرفت. سپس، از سال ۱۳۱۶ همراه
با استان‌های كنونی تهران، مازندران، قم و سمنان بخشی از استان دوم ایران
به شمار آمد. این استان تا سال ۱۳۷۶ بخشی از استان مازندران بود و در این
سال به صورت استانی مستقل درآمد و شهر گرگان به عنوان مركز آن برگزیده شد.
این استان دارای ۱۱ شهرستان، ۲۱ بخش، ۵۰ دهستان، ۱۰۷۵ روستا و ۱۸ شهر كوچك و
بزرگ است. بیش‌تر شهرهای كنونی استان از دیرینگی چندانی برخوردار نیستند و
از بزرگ‌شدن روستاها به وجود آمده‌اند و به عبارتی روستاشهر به شمار
می‌آیند. با این همه، شهرهای گرگان و گنبدكاووس ریشه در تاریخ دارند.
روستاهای استان گلستان به صورت متمركز و نزدیك به هم هستند. این روستاها در
راستای جاده‌ها و رودها به صورت طولی و در بخش‌های كوهستانی به صورت
پله‌ای هستند. روستاییان برای ساختن خانه‌های خود، بسته به محیط جغرافیایی
كه در آن به‌سر می‌برند، از سنگ و چوب و آجر بهره گرفته‌اند و داشتن سقف
شیروانی در آن‌ها بسیار دیده می‌شود. پس از انقلاب اسلامی، بیش‌تر این
روستاها دارای راه ارتباطی مناسب و شبكه‌ی آب، برق و ارتباط از راه دور
شده‌اند. روستاییان به كار كشاورزی، باغ‌داری، دامپروری، زنبورداری، پرروش
كرم‌ابریشم، صنایع دستی، ماهیگیری و پرروش ماهی می‌پردازند و برخی از آن‌ها
نیز در كار جنگل‌داری به سازمان‌های مربوطه یاری می‌رسانند.
▪ شهرستان گرگان
دارای دو بخش مركزی و بهاران است. بخش مركزی سه دهستان استرآباد جنوبی،
انجیرآباد و روشن‌آباد را در بر می‌گیرد و بخش بهاران شامل دو دهستان
استرآباد شمالی و قرق است. گرگان، مركز استان، مهم‌ترین شهر و روستاهای
جلین‌آباد علیا، رنگیان، لمسك، سرخنكلاته و نوده ملك، از روستاهای مهم این
شهرستان هستند.
▪ شهرستان گنبدكاووس
دارای دو بخش مركزی و داشلی‌برون است. بخش مركزی سه دهستان آق‌آباد،
باغلی‌ماراما و فجر سلطان‌علی را در بر می‌گیرد و بخش داشلی‌برون شامل دو
دهستان اترك و كرند است. گنبدكاووس و اینچه‌برون دو شهر مهم و روستاهای
آق‌آباد، باغلی‌مارمارا، فجرسلطان‌علی، داشلی‌برون و كرند، از روستاهای مهم
این شهرستان هستند.
● شهرستان تركمن
دارای دو بخش مركزی و گمیشان است. بخش مركزی فقط یك دهستان به نام جعفربای
جنوبی دارد و بخش گمیشان شامل دو دهستان جعفربای شرقی و جعفربای غربی است.
بندرتركمن و گمیش‌تپه دو شهر و روستاهای سیجوال، بناور و خواجه‌نفس از
روستاهای مهم این شهرستان هستند.
▪ شهرستان علی‌آباد
دارای دو بخش مركزی و كمالان است. بخش مركزی شامل دو دهستان زرین‌گل و كتول
و بخش كمالان نیز شامل دو دهستان شیرنگ و استرآباد است. علی‌آباد تنها شهر
و روستاهای كردآباد، مزرعه، شیرنگ و فاضل‌آباد از روستاهای مهم این
شهرستان هستند.
▪ شهرستان كردكوی
تنها یك بخش مركزی دارد كه شامل سه دهستان چهاركوه، سدن‌روستاق شرقی و
سدن‌روستاق غربی است.كردكوی تنها شهر و روستاهای سركلاته، یساقی و چهارده
از روستاهای مهم این شهرستان هستند.
▪ شهرستان آق‌قلا
دارای دو بخش مركزی و وشمگیر است. بخش مركزی سه دهستان آق‌التین، شیخ‌موسی و
گرگان‌بوی را در بر می‌گیرد و بخش وشمگیر شامل دو دهستان مزرعه‌ی شمالی و
مزرعه‌ی جنوبی است. آق‌قلا تنها شهر و روستاهای عطاآباد، گری‌دوجی، قنقرمه،
انبار‌‌آلوم و چین‌سیولی از روستاهای مهم این شهرستان هستند.
▪ شهرستان آزادشهر
دارای دو بخش مركزی و چشمه‌ساران است. بخش مركزی دو دهستان نظام‌آباد و
خرمارود شمالی و بخش چشمه‌ساران نیز دو دهستان چشمه‌ساران و خرمارود جنوبی
را شامل می شود. آزادشهر تنها شهر و روستاهای فارسیان، نوده‌خاندوز،
نظام‌اباد و ازدارتپه از روستاهای مهم این شهرستان هستند.
▪ شهرستان رامیان
دارای دو بخش مركزی و فندرسك است. بخش مركزی دو دهستان دلند و قلعه‌میران و
بخش فندرسك نیز دو دهستان فندرسك شمالی و فندرسك جنوبی را شامل می‌شود.
رامیان، خان‌ببین و دلند سه شهر و روستاهای سعدآباد، داركلاته و باقرآباد
از روستاهای مهم این شهرستان هستند.
▪ شهرستان مینودشت
دارای دو بخش مركزی و گالیكش است. بخش مركزی سه دهستان چهل‌چای، قلعه‌قافه و
كوهسارات را در بر می‌گیرد و بخش گالیكش شامل سه دهستان قراولان، نیلكوه و
ینقاق است. مینودشت و گالیكش دو شهر و روستاهای الفجر، قلعه‌قافه، دوزین،
آق‌قمیش، فارسیان و ینقاق از روستاهای مهم این شهرستان هستند.
▪ شهرستان كلاله
دارای دو بخش مركزی و مراوه‌تپه است. بخش مركزی چهار دهستان آق‌سو، تمران،
زاوكوه و كنگور را در بر می‌گیرد و بخش مراوه‌تپه شامل دو دهستان مراوه‌تپه
و گلی‌داغ است. كلاله و مراوه‌تپه دو شهر و آجن‌سنگرلی، تمرقره قوزی
سفلی، پیشگمر، كنگور و گلی‌داغ از روستاها مهم این شهرستان هستند.
▪ شهرستان بندرگز
دارای دو بخش مركزی و نوكنده است. بخش مركزی دو دهستان انزان غربی و انزان
شرقی و بخش نوكنده نیز دو دهستان بنفشه‌تپه و لیوان را شامل می‌شود. بندرگز
و نوكنده دو شهر و روستاهای نوكنده، گز غربی، گلفرا، نوكنده و لیوان شرقی
از روستاها مهم این شهرستان هستند.
● جاهای دیدنی
استان گلستان به دلیل آب و هوا، پوشش گیاهی و پارك‌های طبیعی زیبایی، مانند
پارك ملی گلستان، از مركزهای مهم گردشگری ایران به شمار می‌آید. برخی از
مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان به شرح زیر است:
۱) پارك ملی گلستان
این پارك جنگلی كوهستانی در ۵۵ كیلومتری شرق شهر گنبدكاووس جای دارد و
نخستین پارك ملی ایران به شمار می‌آید. پهناوری آن بیش از ۹۰ هزار هكتار
است و چشم‌انداز جنگلی، آب و هوای خوشایند، چشمه‌ها و آبشارها و گوناگونی
زیستی آن گردشگران زیادی را به سوی خود می‌خواند.
۲) پارك جنگلی ناهارخوران
این پارك در ۵ كیلومتری جنوب شهر گرگان جای دارد و از نظر آرامشگاه‌ها،
رستوران‌ها، شبكه‌ی آب‌رسانی بهداشتی و دیگر امكانات رفاهی از پارك‌های
شناخته شده و پرجاذبه برای گردشگران است. بیش‌تر مسافرانی كه به سوی مشهد
مقدس می‌روند، ساعت‌هایی را در این پارك می‌گذرانند.
۳) برج قابوس بن وشمگیر
این برج در سال ۳۹۷ قمری به فرمان شمس‌المعالی قابوس بن وشمگیر ساخته شد و
اكنون در درون شهر گنبدكاووس جای دارد. این برج با بلندی ۶۰ متر بر بالای
تپه‌ای ساختگی به بلندی ۱۵ متر بر پا شده است و بزرگ‌ترین بنای آجری جهان
به شمار می‌آید.
۴) آبشار لوه. این مجموعه آبشار در ۲۵ كیلومتری شهر گالیكش، در میان درختان
و كوه‌های غرب پارك ملی گلستان و در كنار روستای لوه جای دارد. بلندی برخی
از آبشارهای این مجموعه تا ۱۵ متر هم می‌رسد و حوضچه‌های زیبا و خنك آن
گردشگران بسیاری را در تابستان به خود فرامی‌خوانند.
۵) مسجد جامع گرگان
بنای آغازین این مسجد به روزگار سلجوقیان باز می‌گردد كه تنها مناره‌ای از
آن بنای آغازین برجای مانده است. بازسازی و گسترش این بنا در دوره‌ی تیموری
و صفوی ادامه یافته و در سال‌ها كنونی نیز مورد توجه بوده است. كتیبه‌های
آجری به خط كوفی، مناره‌ای از دوران سلجوقی، در و منبر چوبی منبت‌كاری شده،
از جاذبه‌های این مسجد باشكوه است.
●نام‌آوران استان
۱) ابوسهل عیسی بن یحیی مسیحی. به سال ۳۸۸ قمری در گرگان به دنیا آمد. او
از پزشكان نامدار سده‌ی چهارم و پنجم هجری به شمار می‌آید. دو اثر شناخته
شده به نام‌های المائه فی‌طب(در پزشكی) و فی‌علوم طبیعی(در علوم طبیعی)
دارد. می‌گویند كتاب پزشكی او شرمشق ابن‌سینا در نگارش قانون بوده است.
۲) ابوالقاسم حمزه بن ابراهیم السهمی. به سال ۳۴۵ قمری در گرگان به دنیا
آمد و در سال ۴۲۷ در نیشابور در گذشت. تاریخ جرجان یا معرفه علماء اهل
جرجان شناخته شده‌ترین اثر اوست كه زندگی‌نامه‌ی ۱۱۹۴ تن از راویان حدیث از
مردم جرجان و پیرامون آن را در خود دارد.
۳) فخرالدین اسعد گرگانی. از شاعران داستان‌سرای سده‌ی پنجم هجری كه داستان
كهن ویس و رامین را به نظم درآورد. پیشینه‌ی این داستان به زمان اشكانان
می‌رسد كه بر سر زبان‌ها افتاده بود. فخرالدین آن را به نظم درآورد و كار
او را نخستین منظومه‌ی عشقی می‌دانند.
۴) سید اسماعیل جرجانی. از پزشكان نامدار ایران در سده‌ی پنجم هجری و
نویسنده‌ی كتاب ذخیره‌ی خوارزمشاهی است. كتاب او را نخستین كتاب پزشكی
می‌دانند كه به زبان فارسی نوشته شده است. اغراض الطب، التذكره الاشرفیه فی
الصناعه الطبیه و یادگار از دیگر آثار اوست. به سال ۵۳۱ قمری درگذشت.
۵) عبدالقاهر جرجانی. ادیب و زبان‌شناس و از پایه‌گذاران دانش معانی و
بیان. اسرار البلاغه، اعجاز القرآن، دلائل الاعجاز و العوامل
المائه(عامل‌های صدگانه) از آثار اوست.
۶) شریف جرجانی. سید علی بن محمد(۸۱۶-۷۴۰ قمری) از متكلمان و فیلسوفان حنفی
مذهب كه شاه شجاه آل‌مظفر(حافظ برای او شعر سروده است) او را برای آموزش
به شیراز فراخواند. امیر تیمور او را به سمرقند فرستاد، اما پس از مرگ امیر
به شیراز بازگشت و در همان‌جا درگذشت. تعریفات جرجانی، ترجمان القرآن،
امثله، صرف میر، صغری و كبری از آثار اوست.
۷) شمس‌الدین محمد جرجانی. ادیب، نحوی و متكلم شناخته شده‌ی ایران و پسر
سید شریف جرجانی كه دو كتاب صغری و كبری را از فارسی به عربی ترجمه كرد.
شرح ارشاد تفتازانی در نحو از دیگر آثار اوست. به سال ۸۳۸ در شیراز درگذشت.
۸) سید محمد باقر داماد(میرداماد). فیلسوف و عارف دوره‌ی صفویه كه معلم
ثالث(سوم) نام گرفت. ملاصدرا از شاگردان اوست. بیش از ۵۰ كتاب دارد. شرق
الانوار، صراط المستقیم، افق المبین، تقویم ایمان، حبل المتین و سدره
المنتهی از آثار اوست.
۹) میرفندرسكی. فیلسوفان و عارفان دوره‌ی صفویه كه با میرداماد، شیخ بهایی و
ملاصدرا هم‌دوره است. در روستای فندرسك به سال ۹۷۰ قمری به دنیا آمد. او
در حكمت طبیعی و ریاضی نیز دست داشته است. رساله الصناعیه و مقاله فی حركت
از آثار اوست.
۱۰۰ مخدومقلی فراغی. شاعر بزرگ تركمن كه شعرهای او به چند زبان ترجمه شده
است. آرامگاه او در روستای آق‌توقای كلاله ساخته شده است.
● چالش‌های پیش‌رو
نابودی فزاینده‌ی جنگل و مرتع، آلودگی آب‌ها، خشك‌سالی در برخی جاها و
سیل‌های ویران‌گر از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی پیش روی مردم استان
گلستان است. در مردادماه ۱۳۸۰ در شرق استان گلستان و چند روستای استان
خراسان شمالی كه در نزدیكی جنگل گلستان هستند، سیل ویران‌گری جاری شد كه
جان بیش از ۲۰۰ نفر از هم‌وطنان گلستانی و مسافرانی را كه از جاده‌های این
استان می‌گذشتند، گرفت و بسیاری را زخمی و راهی بیمارستان كرد. هم‌چنین،
آسیب‌های فراوانی به جاده‌ی اصلی استان در منطقه‌ی جنگل گلستان و شهرستان
كلاله و طبیعت جنگل گلستان زد. میزان خسارت وارد شده به شهرها، روستاها،
زمین‌های كشاورزی، راه و پل‌ها بیش از ۵۰۰ میلیارد ریال برآورد شد.
پس از آن سیل چند سیل دیگر نیز در استان و بیش‌تر در همان منطقه‌ی نزدیك
جنگل گلستان و شهرستان كلاله رخ داد كه خسارت‌هایی در پی داشت. رخ دادن این
سیل‌های پی در پی در كنار فراهم نشدن اعتبار كافی باعث شد كه راه اصلی
استان در منطقه‌ی جنگل گلستان هنوز به طور كامل بازسازی نشود. با توجه به
این كه هر ساله مسافران زیادی چه در روزهای نوروز و چه تابستان از این راه
به مشهد مقدس سفر می‌كنند، به نظر می‌رسد دولت‌مردان باید توجه بیش‌تری به
بازسازی این راه داشته باشند.
در این چند ساله خشك‌سالی بیش‌ترین آسیب مالی را در استان گلستان در پی
داشته است. خشك‌سالی در كنار آسیب‌هایی كه به كشاورزی استان می‌زند، خطر
آتش‌سوزی جنگل‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
فرسایش خاك و لغزش زمین، كه شخم نادرست زمین و برداشت بیش از اندازه از
پوشش گیاهی به آن دامن می‌زند، در كنار ویرانی‌هایی كه جاری شدن آب‌های
سطحی بر جای می‌گذارد، باعث از دست رفتن زمین و مرتع مناسب می‌شود كه اگر
جدی گرفته نشوند می‌تواند چهره‌ی سرسبز استان را بیش از گذشته دگرگون كند و
بر اقتصاد استان كه بیش‌تر بر پایه‌ی كشاورزی است، آسیب سختی وارد كند.
آلودگی آب‌های استان نیز روز به روز بیش‌تر می‌شود. به كارگیری بی‌رویه
كودهای شیمیایی و سم‌های دفع آفت، فاضلاب‌های كارخانه‌ها و كارگاه‌های
صنعتی، به‌ویژه كارخانه‌های آرد، كارخانه‌های پنبه‌پاك‌كنی و كانی‌های
نافلزی، صنایع شیمیایی و دارویی و زباله‌های شهری و روستایی باعث آلودگی
بیش‌تر رودهای استان شده است. در این استان از ۳۵۰ تن زباله‌ای كه روزانه
تولید می‌شود، نزدیك ۳۰۰ تن به رودها وارد می‌شود.
نویسنده: آقای حسن سالاری منبع: ۱) شعبانی، خلیل/شاهكویی، اسماعیل/ چورلی، محمدرضا. جغرافیای استان گلستان. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی، ۱۳۸۳ ۲) معطوفی، اسدالله. استرآباد و گرگان در بستر تاریخ ایران. انتشارات درخشش، ۱۳۷۴ ۳) دهخدا، علی‌اكبر. لغت‌نامه. انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ ۴) مصاحب، غلام‌حسین. دایره‌المعارف فارسی. انتشارات فرانكلین، ۱۳۴۵
انتهای خبر / قزل اوزن نيوز / ghezelozan news
لیست کامل سایت های خبری ، تحلیلی ، خبرگزاری ها ، روزنامه ها ، مجلات ... فارسی
در صورتی که می خواهید سایتی به این لیست اضافه شود ، یا نکته ای وجود دارد که می خواهید آن را با ما در میان بگذارید ، با خبر فارسی تماس بگیرید.
links , لينكستان
سايت هاي جديد براي رستوران ، سفره خانه سنتی ، کافی شاپ ، فست فود ، رستوران سنتی ، هتل و مهمانسرا ، آبمیوه و بستنی ، پیتزا و اغذیه فروشی های ایران بزودي معرفي ميگردد .
ارسال آدرس سايت رستوران و كافي شاپ شما
مطالب مشابه :
آموزش کافی شاپ با استاندارد بین المللی توسط بنیانگذار کافی شاپ حرفه ای در ایران با مدرک معتبر
فرهاد زعفری هشجین رییس کمسیون آموزشی اتحادیه کافی شاپ داران 09121490154 بانك اطلاعات پزشكي مشهد
کافی شاپ درایرانcoffee shop too iran
آقای زعفری رییس کمسیون اتحادیه کافی شاپ داران کافی شاپ به بانك اطلاعات پزشكي مشهد
ایرانشف فرهاد زعفری هشجین -مصاحبه روزنامه همشهری با رییس کمسیون آموزشی اتحادیه - توجیه اقتصادی کافی
coffee shop / كافي شاپ صدف كام / كافي شاپ صدف/ بانک اطلاعات کافی شاپ شاپ‌داران مشهد بانک
استان گلستان
آن‌ها همراه با دامداران سمنان و سوی مشهد مقدس می سنتی ، کافی شاپ ، فست فود
مسابقه عجیب ترین ریش و سیبیل ها در نروژ !
ترین و دیدنی ترین ریش و سبیل داران این کافی شاپ و اتحادیه آبمیوه
در دنیای سفرهای مستقل دخترانه چه می گذرد؟
«ما دو روز بعد، بلیت قطار برای مشهد کافی شاپ ولی با رئیس اتحادیه هتل داران
یک مسئول: قیمت گوسفند زنده در عیدقربان ثابت است
رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی تهران از و دام زنده به میزان کافی موجود است شاپ | دوستی. ووگیگ
فرمانده ای خادم
اتحادیه اروپا; ضد کافی شاپ دو دختر پرچم داران
برچسب :
اتحادیه کافی شاپ داران مشهد