قصرهاي اموي :

قصر هاي اموي :

1)      الحير شرقي و غربي : قصرهاي الحير شرقي و غربي در محوطه اي محصور در ابعاد 7 كيلومتر در 4 كيلومتر ساخته شده است وشامل بناهاي زير مي باشد :

كاروانسرا ، مسجد ، حمام ، خانه هاي اشرافي ، محل نگهداري حيوانات واسطبل ، محل كشاورزي ، كارخانه روغن كشي زيتون .

در معماري اين قصر از معماري رم وبيزانس در ساخت حمام ها تقليد شده است. همچنين ستونها وسر ستونهاي بنا مشابه بيزانس و يونان است اما گچبري هاي بنا و مجسمه ها مشابه هنر ساساني مي باشند . قصرهاي دوره اموي وعباسي معمولاً در خارج از پايتخت و شهر ساخته شده است وكاربرد چند منظوره داشته اند. اين قصرها داراي تفرجگاه و شكارگاه مي باشند . معماري آنها كاملاً مشابه قلعه هاي نظامي با برج و بارو وحصارهاي دفاعي ساخته شده است .معروف به زيتونيه هشام و اهميت آبرساني به قصر –قصر الحير غربي در معماري اسلامي حفار شلوميرزه و هشام عبدالملك و نقاشي خليفه سوار بر اسب

2)      قصر خربه المفجر : از نظر لغوي به معني محل ظهور چشمه ها مي باشد اين بنا درسال 44 هجري ساخته شده است .با نقاشي ديواري و كاشي مرغوب

 عناصر معماري اين كاخ شامل : مسجد ، محل مسكوني ، حمام و تالار مي باشد . حمام هاي اين بنا مشابه حمام هاي رومي و بيزانسي است . حمام بخش شمالي بصورت ستوندار وبا 12 ستون ساخته شده است . در بخش جنوبي بنا تالار بار عام و محل مسكوني ساخته شده است كه داراي يك حياط مسكوني مي باشد. در مركز حياط مسجدي با طرح چليپايي ساخته شده است .

بخش ورودي بنا بصورت قوس هلالي با كنگره هايي در بالاي ديوار ساخته شده است . در بالاي بخش ورودي پنجره اي هلالي شكل به نام ظهورگاه ساخته شده كه خليفه از اين پنجره اظهار وجود مي كرده است . مهمترين عامل اسنحفاظي بنا ساخت يك دالان در بالاي دروازه ورودي با ناودانهايي به سمت خارج مي باشد كه در مواقع حمله دشمنان از آنها آب جوش وروغن داغ بر روي مهاجمان مي ريختند . اين روش دفاعي در دوره هاي بعد در جنگهاي صليبي در اروپا مورد استفاده قرار مي گيرد .

مهمترين تزئينات كاخ :

مهمترين تزئينات آن شامل نقاشي و موزائيك كاري مي باشد .

نقوس موزائيكها : در موزائكهاي كف تالار در مركز صحنه يك تك درخت بعنوان درخت زندگي بصورت طبيعت گرا ( نائوراليسم ) كه در يك سمت درخت دو غزال در حال چرا ودر سمت ديگر شيري در حال حمله به غزال مي باشد.كه تركيبي از نقوش باستاني ايران است.در حاشيه نقوش از طرح هاي هندسي و دايره اي شكل استفاده شده است .

نقاشي هاي كاخ :

 نقاشي هاي كاخ به سبك پرسك اجرا شده است . ودو صحنه مجزا نشان داده شده كه در يكي از صحنه ها نقوش برجهاي دوازده گانه ونقش رب النوع زمين بصورت بيزانسي نشان داده شده است . ودر صحنه ديگر يك شاهزاده سوار بر اسب در حال شكار مي باشد كه مشابه نقوش ساساني است .

پلان كاخ :  

تالار اصلي بنا داراي گنبدي بزرگ با نورگيرهايي در دورادور مي باشد كه مشابه معماري بيزانسي ، اما شكل گنبد متعلق به دورة ساساني است .

3)      كاخ عمره : زمان وليد و توسط موزل كشف شد ويژگي هاي آن نقاشي اولين اسلامي ،قصر العمره در 80 كيلومتري اردن در سال 86 هجري ساخته مي شود . بناهاي اصلي اين كاخ شامل :  مسجد ، حمام ، تالار، وحصار بنا مي باشد . مهمترين عامل تزئيني كاخ شامل نقاشي ديواري است . در يكي از نقاشي ها فردي بر تخت شاهي نشسته وپاي خود را بر روي چهار پايه قرار داده است . در نقاشي ديگر شش پادشاه مغلوب دوره اسلامي نشان داده شده اند . نام چهار پادشاه به عربي و يوناني مشخص است . كه شامل : قيصر روم امپراتور بيزانس، خسرو پرويز شاه ايران ، نجاشي پادشاه حبشه ،و رودريكوس پادشاه اسپانيا مي باشد . بخش ديگر نقاشي ها ،نقاشي زنان و نوازندگان نشان داده شده است .

4)      كاخ المشتي (مشاطه ) : در اردن كنده كاري عالي و حجاري

اين كاخ در 20 كيلومتري جنوب اردن واقع شده ودر زمان وليد دوم در سال 137 هجري ساخته مي شود و قصر زمستاني پادشاه محسوب مي گردد . هدف اصلي از ساخت اين كاخ بعنوان شكار گاه است . پلان اصلي كاخ بصورت مربع شكل با يك حصار بيروني وبرجهاي نيم دايره دفاعي مي باشد . ابعاد آن 157 × 157 متر مي باشد . گنبد مركزي تالار كاخ مشابه معماري ساساني است . بخش هاي معماري كاخ شامل : تالار ومحوطه مسكوني ، مسجد ، حمام ، واسطبل است . بخش وسيعي از كاخ به اسطبل اختصاص يافته به همين دليل بعنوان شكارگاه محسوب مي شود .

5)      كاخ الحمراء :

يكي از زيبا ترين كاخ هاي اموي كه در اسپانيا ساخته شده كاخ الحمراء است . از نظر لغوي به معناي كاخ سرخ است . چون در ساخت آن از سنگهاي ماسه اي سرخ رنگ استفاده شده است . در كتيبه بنا اشاره شده كه به دستورشاهزاده ساخته اما نام شاهزاده در كتيبه پاك شده است .

اجزاي معماري بنا شامل : تالار ومحل مسكوني ، حمام ، مسجد وحياط هاي چند گانه مي باشد . مهمترين عوامل تزئيني بنا كتيبه هاي كوفي ، مقرنس كاري ، خطوط كوفي ، نقوش هندسي و اسليمي مي باشد .

6)      كاخ مريدا :

مجموعه كاخ هاي امويان در 7 كيلومتري قرطبه ساخته مي شود . اين شهر در دامنه كوهي به نام وادي الكثير قرار دارد . وبه شهر مدينه الزهراء معروف است . كه داراي 3 حصار اصلي وكاخ هاي متعدد است . كه در بخش فوقاني قصر ساخته شده ودر بخش مياني باغ و درختان انگور است ودر پائين تر اين بخش خانه هاي مسكوني وخانه هاي اشرافي ساخته شده است . قديمي ترين بخش اين بنا كه در زمان عبدالرحمن دوم ساخته مي شود كاخ مريدا است كه در سال 835 ميلادي ساخت مي شود . اين كاخ در كنار رودخانه داراي پلاني مربع شكل و برج هاي مستطيل شكل در هر گوشه بنا مي باشد .

نكته :  با توجه به اينكه در اسپانيا سنگ به اندازه كافي سنگ موجوداست اما براي ساخت كاخ ها بيشتر از آجر استفاده شده است . وبا گچبري و حجاري سنگ مرمر و كتيبه هاي كوفي تزئين شده است .  

ويژگي هاي كاخ هاي اموي و عباسي :

1-    ويژگي و ساختار معماري مشابه قلعه هاي نظامي يا استحكامات .

2-    با ساختار كاملاً تجملي وداراي امكانات كامل .

3-    عناصر معماري تشكيل دهنده شامل : حصار ، ديوار دفاعي ، برج وبارو ، تالار ، حمام ، مسجد .

4-    كاربردهاي مختلف همانند : قصر ، شكارگاه ، استراحتگاه ، تفرجگاه .

5-    معماري حمام ها مشابه روم وبيزانس .

6-    تزئينات وموزائيكها با نقوش مشابه دوره ساساني .

7-    پلان و طاق و قوسها ومصالح مشابه دوره ساساني .

8-    كاخ ها خارج از شهر ساخته شده اند .

قديمي ترين نقاشي اسلامي قصر عمره در سوريه و كاشف موزل

قصر توبه و خربه المفجر داراي حجاري هستند

آثار گچبري اموي الحير غربي و خربه المفجر و المشتي

بغداد زمان منصور 145 دايره اي

كاخهاي دورة عباسي :

1)      كاخ اخيضر :     كاخ اخيضر در 20 كيلومتري جنوب بغداد واقع شده است ودر سال 157 هجري ساخته شده است . اجزاي كاخ مشابه قلعه هاي نظامي مي باشد . اين كاخ داراي يك حصار دفاعي مربع شكل بزرگ با تعداد زيادي برج وبارو وديوارهاي كنگره اي شكل مي باشد . ابعاد كاخ 175 × 169 متر است . با توجه به نزديكي معماري عباسيان به معماري ايراني واستفاده از ويژگي هاي معماري ساساني به طور كلي اين كاخ از نظر پلان ،مصالح وكاربرد مشابه بناهاي ساساني است . اجزاي تشكيل دهنده بنا شامل : تالار ، ميانسرا ، محل مسكوني ، مسجد مي باشد واستفاده از كنگره ها تقليدي از معماري ايراني محسوب مي شود .

2)      كاخ جوسق الخاقاني :    اين كاخ معروف به كاخ معتصم مي باشد. پلان اصلي بنا كاخ ها، مصالح طاق وقوسهاي بنا كاملاً مشابه بناهاي ساساني است . تالارمركزي اين كاخ داراي پلان چليپايي شكل با گنبد مركزي مشابه ساسانيان است . اجزاء پيرامون كاخ داراي سالن هاي متعدد ، حياطهاي چند گانه وداراي بافتي با حياطهاي باغ گونه و گلستان و داراي نهرها وفواره هاي متعدد مي باشد .  نقاشي عباسي را در نيشابور داريم

عوامل وعناصر مؤثر در شكل گيري هنر اسلامي سلاجقه روم در آناتولي

اقوام وتمدن هاي آسياي صغير قبل از ورود تركان سلجوقي :

1)      هيتي ها : در هزارة دوم قبل از ميلاد نخستين اقوام هند و اروپايي وارد سرزمين كوهستاني آناطولي مي شوند . نخستين آثار هنري آسياي صغير به جا مانده از اقوام هيتي ها است .

2)      اقوام كرت : اقوام كرت بعد از هيتي ها وارد آسياي صغير مي شوند .

3)      يوناني ها : يوناني ها بعد از اقوام كرت وارد آسياي صغير شده و معابد وكاخ هاي متعددي مي سازند .

4)      اقوام ليدي : در نهايت آسياي صغير توسط اقوام ليدي تصرف مي شود كه در مغرب آناطولي حاكميت داشتند كه در سال 545 ق . م به دست كوروش امپراتوري هخامنشي يكي از ساتراپهاي اين دوره مي شود ودر سال 334 م توسط اسكندر مقدوني تصرف شده و منشاء هنر هلني مي شود .سپس در سال 395 م امپراتوري روم تجزيه شده و آسياي صغير تبديل به دولت روم شرقي يا بيزانس با پايتختي قسطنطنيه مي شود . در واقع هنر مسيحيان روم شرقي كه معروف به هنر بيزانسي است تركيبي از روميان ، يونانيان مي باشد كه تحت تأثير هنر ساساني هويت گرفته است . سپس به دست تركان سلجوقي فتح مي شود .

عوامل مؤثر در هنر سلجوقيان آناطولي :

1)      تحت تأثير هنر تمدنهاي باستاني و هنر اقوام عصر فلز در آسياي صغير كه شامل هنر اقوام مهاجر به آسياي ميانه و شامل تمدنهاي هيتيت ، كرتي ،ليدي و يوناني مي باشد .

2)      تحت تأثير هنر مسيحيان بيزانسي مي باشد . هنر بيزانسي تركيبي از هنر روم و يونان متأثر از هنر ساساني است .

مقدمه :

پس از ورود تركان سلجوقي به آسياي صغير هنر اين منطقه تحت تأثير اقوام و تمدنهايي مي باشد كه وارد آسياي صغير شدند مانند : هيتي ها ، كرتي ها ، يوناني ها ، ليدي ها و رومي ها. تركان سلجوقي پس از تصرف ايران گروهي از آنها به سمت آسياي صغير حركت كرده و روميان را شكست مي دهند و به سلاجقه روم معروف مي شوند . پس هنر و معماري سلاجقه روم از يك طرف تحت تأثير اقوام گذشته واز طرفي ديگر تحت تأثير هنر بيزانسي ، هنرسلجوقيان ايران و هنر ساسانيان مي باشد .

تاريخچه و شكل گيري حكومت سلاجقه روم :

حكومت سلجوقيان ايران در سال 432 هجري آغاز و در سال 590 هجري پايان مي يابد . اما حكومت سلاجقه روم در سال 470 هجري آغاز و در سال 770 هجري پايان مي يابد . در نهايت قدرت به دست عثمانيان مي افتد .

پيش از ورود اسلام به آسياي صغير اقوام ساكن در منطقه پيرو عقايد جادو گري وسحر بوده اند و داراي زندگي صحراگردي و بيابان گردي بودند ودر نهايت با ورود تركان سلجوقي و ورود اسلام به آسياي صغير اين منطقه از نظر مذهبي ، اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي وهنري تحت نظارت سلجوقيان اداره مي شود .  

سيستم اجتماعي سلجوقيان به صورت فئودالي مي باشد . كه در رأس آن سلطان قرار دارد . وسيستم اداري دستگاه حكومت بر پايه دريافت ماليات ها ، امور نظامي وقضايي واحد مي باشد . تركان سلجوقي از نوادگان سلجوق ملكي كه شاخه اي از تركان غز محسوب مي شوند . كه بصورت چادر نشين در جنوب سيبري و قرقيزستان زندگي مي كردند سپس به ناحيه بخارا مهاجرت كرده و ساكن مي شوند . در نهايت طغرل بر عليه سلطان مسعود غزنوي وارد جنگ مي شود ودر سال 432 هجري ابتداء مرو وسپس خراسان را تصرف كرده ودر نيشابور تاجگذاري مي كند ودر سال 432 هجري اصفهان ودر سال 439 هجري بغداد را تصرف مي كند .اما خليفه عباسي لقب سلطان را به وي واگذار كرده ودر نتيجه طغرل خليفه عباسي را در امور مذهبي منصوب مي كند و امور سياسي را بدست مي گيرد .

با توجه به اينكه تركان سلجوقي از زندگي چادر نشيني وارد نظام اجتماعي و تشكيلات منظم اداري ايران مي شوند و از نظام طبقاتي آنها اشراف و نظاميان بهره مند مي شوند . آنه با بخشيدن زمين به اشراف و نظاميان سيستم اقطاع را وضع كرده ودر مقابل آن ماليات دريافت مي كنند به همين دليل داراي لشگري منظم از قبايل ترك مي باشند كه در مقابل دستمزد در جنگها شركت مي كنند با توجه به اينكه اقوام سلاجقه براي جستجوي مراتع سر سبز و علفزار در حركت مي باشند متوجه آسياي صغير مي شوند . همچنين دولت بيزانس احساس خطر كرده و به قدرت سلجوقيان در مرزهاي خود پي برده و در تدارك حمله به آنها مي باشد . از طرفي ديگر تركان سلجوقي به عنوان جنگنده اسلام با لقب قاضي مي باشند كه در راه اشاعه دين اسلام بر عليه كفار مي جنگند. پس از طغرل آلب ارسلان به حكومت مي رسد ودر حوالي درياچه وان در محلي به نام ملازگرد در سال 464 هجري جنگي ميان بيزانسي ها و سلجوقيان صورت مي گيرد و سلجوقيان پيروز مي شوند . اولين حاكم آسياي صغير به لقب سلطان را انتخاب مي كند.امير سليمان بن قلتمش در سال 470 هجري به حكومت مي رسد . ابتداء شهر ايزنيك به عنوان پايتخت انتخاب مي كند . پس از وي پسرش به نام قليچ ارسلان به حكومت رسيد وبين سالهاي 485 تا 500 هجري حكومت مي كند . ودر جنگهاي صليبي با دولت بيزانس پيروز مي شود .

مورخين عرب آسياي صغير را ديار روم مي نامند اما تركان سلجوقي آن را روملي يعني سرزمين روميان و تركان مي گويند . پس از قليچ ارسلان پادشاهان زير در آسياي صغير به حكومت مي رسند .  

1-    ملكشاه دوم ( 510 -500 هجري ) .

2-    مسعود اول ( 551- 552 هجري ) .

3-    قليچ ارسلان سوم(587- 552 هجري) .

4-    غياث الدين كيخسرو(605- 588 هجري) .

5-    عزالدين كيكاووس اول( 615- 606 هجري ) .

6-    علاءالدين كيقباد اول (630- 616 هجري ) . ( در اين زمان تجارت در آسياي صغير رونق گرفته و از بندر علائيه به بندر ژن در ايتاليا كشتي ها كالاهاي تجاري را انتقال داده و شهرهاي تجاري سيواس ، قباديه ، قونيه رونق مي گيرد و بناهاي ساخته شده در اين دوره شامل : كاخ قباديه ، مدرسه خاتونيه ، مسجد سيواس ، و مسجد نجداست) .

7-    غياث الدين كيخسرو دوم ( 641- 631 هجري ) . (در اين زمان بناهاي دارالشفاء ومدرسه سيركالي و مناره هاي مارپيچ آماسيه ساخته مي شود) .

مشخصات و ويژگي هاي معماري سلاجقه روم :

·        استفاده وسيع از سنگهاي الوان .

·        تزئين سر در ورودي .

·        مناره ها ( بصورت منفرد و مزدوج بر سر در ورودي با نوك مخروطي و سوزني ) .

·        طاق قوسها ( قوسهاي شكسته و نوك تيز جناقي ) .

·        ستونها ( تالارهاي ستوندار ) .

·        پنجره ها (پنجره هاي دو قلو با قاب قوسي هلالي با مقرنس كاري الهام گرفته از معماري بيزانسي ) .

·        كاشي كاري (كاشي هاي مينايي) .

·        برجسته كاري در بناها (حجاري بر روي سنگ ) . 

مقدمه :

با توجه به شرايط جغرافيايي آسياي صغير كه در سرزميني كوهستاني محسوب مي شود سنگهاي مرغوب وبسيار فراوان در اين سرزمين است.پس يكي از مصالح عمده و مهم معماري اين منطقه سنگهاي مرغوب است . اما در ايران استفاده از خشت كاهش يافته وبا شكل گيري سلجوقيان ايران استفاده وسيع از آجر در ساخت بناها رواج پيدا مي كند .

پس آجر از ايران به آسياي صغير منتقل شده ودر كنار سنگ مورد استفاده قرار مي گيرد. پس بخشهاي اصلي بنا در آسياي صغير از آجر ساخته مي شود اما بيشتر عوامل تزئيني مانند سر در ورودي محراب وازاره بنا از سنگهاي حجاري شده مي شود .

نكته(1) :     مهمترين تحولي كه در زمان سلجوقيان ايران در معماري صورت مي گيرد سبك بناها بصورت ايواندار وسبك 4 ايواني وگنبد رواج مي يابد اما در آسياي صغير به جاي ايوانهااز رواقها بصورت سر پوشيده استفاده مي گردد كه دليل عمده آن شرايط آب و هواي سرد منطقه مي باشد . بيشتر تالارهاي مناطق روم هنوز بصورت ستوندار ساخته مي شود . در تزئينات بناهاي ايراني از گچبري به همراه كتيبه هاي كوفي و نقوش اسليمي و نقوش سنتي ايران مانند : برگ و خوشه انگور استفاده مي شوداما درتزئنات بناهايآسياي صغير بيشتر از سنگهاي حجاري شده استفاده مي شود .

نكته (2) :   در ايران ومعماري سلجوقيان ايران تزئينات نماي داخلي و خارجي بنا از دو مورد داراي اهميت مي باشد و بصورت هم سان استفاده مي شود اما تزئينات بناهاي سلاجقه روم محدود به سر در ورودي ، محراب ، شبستان ،رواقها وبخشهايي از سقف داخلي مي باشد و بقيه اجزاي معماري خارج از تزئينات است .

ويژگي معماري سلاجقه روم :

1)      استفاده وسيع از سنگهاي الوان : يكي از عوامل مهم تزئيني بناها استفاده از سنگهاي رنگارنگ گرانيت و مرمر بصورت حجاري شده مي باشد .

2)      تزئين سر در ورودي : بطور كلي تمركز تزئينات بناها در بخش خارجي بنا در قسمت سر در ورودي مي باشد كه از سنگهاي حجاري شده با نقوش مختلف استفاده شده است و ما بقي بنا وديوارها بصورت ساده مي باشد .

3)      مناره ها : يكي از مهمترين ويژگي هاي معماري سلجوقيان استفاده از مناره است .دربناهاي سلجوقيان روم مناره ها ابتداء بصورت كج ومنحرف در كنار سر در ورودي ساخته مي شود سپس در دو طرف سر در ورودي رواج پيدا مي كند .مناره هاي سلجوقيان روم بصورت مرتفع با نوك تيز مخروطي وسوزني شكل مي باشد .

4)      طاق قوسها : در دوره سلجوقيان ايران از طاق قوسهاي هلالي و گرد بيشتر استفاده مي شود اما در دورة سلجوقيان روم از قوسهاي نوك تيز و جناقي بيشتر استفاده مي شود وحاشيه آنها با سنگهاي الوان حجاري شده تزئين مي شود.

5)      ستونها : در ايران به دليل رواج ساخت گنبد و استفاده از طاقهاي آجري استفاده از ستون منسوخ مي شود . اما ساخت تالارهاي ستوندار در سلاجقه روم هنوز رواج داشته است . وساخت تالارهابا ستونهاي 6 و 8 ضلعي مورد استفاده قرار مي گيرد . بيشتر ستونها از جنس چوب مي باشد كه با حجاري تزئين و يا با كاشي پوشيده شده اند .

6)      پنجره ها : پنجره بناهاي آسياي صغير داراي كادر مستطيل شكل مي باشند كه بصورت زوج و دو قلو ساخته شده اند و قاب پنجره ها از سنگ هاي حجاري شده ساخته شده است . نماي فوقاني پنجره هاي دو قلو با يك قوس هلالي شكل و مقرنس كاري تزئين شده كه الهام گرفته از معماري بيزانسي مي باشد .

7)      كاشي كاري : سلجوقيان روم استفاده از كاشي و ساخت آن را از ايرانيان آموختند ودر تزئين بناها از كاشي هاي فيروزه اي ، سبز ، وبنفش استفاده مي كنند اما درخشندگي وكيفيت كاشي هاي ايراني را ندارند .زمانيكه استفاده از كاشي مينايي كه از ايران با حمله مغولان از بين مي رود در آسياي صغير هنوز بمدت 200 سال ادامه مي يابد .

8)      برجسته كاري : در ايران براي تزئين بناها بيشتر از گچبري استفاده مي شود به همين دليل داراي ظرافت و دقت عمل بيشتري مي باشد. در حاليكه در آسياي صغير از سنگهاي حجاري شده استفاده مي شود و ظرافت وانعطاف كمتري دارد .همچنين بدليل كوهستاني بودن منطقه وبالا بودن ميزان رطوبت وبارش استفاده از گچ كمتر رواج داشته است .

استفاده از نقوش هندسي در حجاري ها و تزئينات سلاجقه روم :

   سلجوقيان روم از طرحهاي هندسي حصير بافي در حجاري ها و تزئينات استفاده مي نمودند . طرح حصير بافي عبارت است از در هم انداختن ومتصل ساختن طرح ها و نقوش از طريق تداخل و ادغام اشكال شماردگي بطوريكه با تركيب آنها انواع طرح هاي درهم بافته و پيچيده ومتصل به يكديگر بصورت نقوش جديد ايجاد مي شود مانند انواع طرحها مثل ستاره هاي چند پر .در حجاري سنگها ،آجر كاري وكنده كاري روي چوب از طرح هاي هندسي بيشتر استفاده مي كنند ريشه اين طرح ها متأثر از هنر حصير بافي و سبد بافي است كه از طرحهاي اوليه اقوام ترك محسوب مي شود كه نمونه اوليه آن در كاخ هاي لشگري بازار در زمان سلطان محمود غزنوي مورد استفاده قرار گرفته وسپس در ايران از زمان سلجوقيان در برج هاي دوگانه خرقان مورد استفاده قرار مي گيرد وهمچنين در برج ربيعه خاتون در خجند بكار رفته است . سپس استفاده از طرحهاي چند ضلعي،چليپايي شكل،ستاره هاي شش گوشه،طرح هاي حصير بافي بهم پيوسته در آسياي صغير رواج مي يابد .

سبك ساخت مساجد سلاجقه روم :

معماري وسبك ساخت مساجد به 3 شيوه است :

1-    مساجد جامع (اولو جامع ) .

2-    مساجد گنبد دار كوچك ( نماز خانه ) .

3-    مساجد ستون دار با سقف مسطح .

مقدمه :

مساجد جامع يا اولوجامع يا مساجد بزرگ محل انجام مراسم اصلي و رسمي و برگزاري نماز جمعه ،نماز عيد فطر ، وخطبه خواني مي باشد كه معمولاً در حومه شهر و چسبيده به شهر ساخته مي شود . و مساجد گنبد دار و ستون دار يا مساجد كوچك اصطلاحاً محل برگزاري نماز و نمازخانه هاي كوچك وبزرگ مي باش


مطالب مشابه :


نقاشـی های رنگ روغـن زیبــا

خنده هاي معروف و به ياد ماندني بازيگران ايراني. لباس هاي جالب به وسيله و طرح های رنگ




فروش آلبوم عكس كناف درايران وزيباترين طرح هاي 2013كناف 09139116986

فروش آلبوم عكس كناف درايران وزيباترين طرح هاي ايراني . هاي ما: نقاشي رنگ وروغن




ورود شمابه وبلاگ كناف نمونه اصفهان را خوش آمد ميگوييم.

* متخصص اجراي طرح هاي بزرگ وفرهنگ روز ايراني . هاي ما: نقاشي رنگ وروغن ساختمان




آشنایی با رشته های گرافیک و نقاشی

آشنايي با رشته هاي گرافيك چند نمونه طرح (تكنيكهاي گواش ، آ برنگ ، پاستل و رنگ وروغن)




راهنمای خرید

3- اگزوزهاي فلزي كره اي 7 رنگ درجه2 4- اگزوز هاي طرح مي شود وروغن ايراني خود




گزارش کارآموزی صنایع غذایی، کارخانه روغن نباتی

جزوه، پروژه، تحقیق،پایان نامه، مقاله، کتاب و طرح چربي وروغن يك ايراني هاي مرتبط با




قصرهاي اموي :

به سمت خارج مي باشد كه در مواقع حمله دشمنان از آنها آب جوش وروغن هاي ايراني طرح هاي




برچسب :