مسئولیت ها و رفتار معلم8 ویژگی های خاص هر موضوع درسی

ویژگی های خاص هر موضوع درسی

گاهی بعضی از معلمان در موقعیتی نا آشنا و غیر متعارف قرار گرفته اند . مثلاٌ به همان اندازه که وجود یک دودکش شیمیایی در کلاس تاریخ غیر متعارف است ، در کلاس شیمی امری معمول است . لذا ، باید توجه داشت که برای تدریس موثر در هر رشته ی درسی باید به الزامات خاص آن درس توجه داشت . ویژگی های خاص موضوع درسی و علایم منفی زیر در دروس زبان و هنرهای زبانی ، نگارش ، ریاضی و علوم به این علت در اختیار خوانندگان قرار داده می شود تا با شاخص های قابل مشاهده در کلاس های موثر و غیر موثر در این دروس آشنا شوند .

زبان و هنرهای زبانی

در کلاس درس معلم موثر در رشته ی زبان و هنرهای زبانی از متون غنی استفاده می شود . وی عناصر زبان را با نگارش ، خواندن و بیان شفاهی که شامل گوش دادن نیز می شود ، تلفیق می کند . معلم در آن موضوع درسی مطالعه ی کافی دارد و با شور و هیجان کار می کند تا اشتیاق برای آن موضوع را به دانش آموزان منتقل کند . این معلم مطالعه ی آثار بزرگ ادبی را برای انجام پروژه های کلاسی و یا فقط برای لذت بردن تشویق می کند . پوشه های نگارش دانش آموزان را برای ارزیابی نگه داری می کند . فرصت های مناسب برای بحث ایجاد می کند و بازخورد های فراوانی ارایه می دهد . در کلاس های درسی که امروزه از نظر فن آوری متحول شده اند ممکن است از برنامه های نرم افزاری ای استفاده شود که آموزش خواندن و نگارش و همین طور مهارت های تحقیقی را تقویت کند . کلاس معلم موثر همه ی عناصر اصلی برنامه ی درسی زبان و هنرهای زبانی را با هم تلفیق می کند .

برای تقویت زبان شفاهی در دانش آموزان ، معلم ممکن است :

· گوش دادن را آموزش دهد .

· برای رفتارهای مناسب گوش دادن الگو شود .

· مهارت های صحبت کردن و پیام های کلامی و غیر کلامی را آموزش دهد .

· فعالیت هایی برای آمادگی ، تمرین و ارایه ی سخنرانی های رسمی فراهم کند .

· تغییر استراتژی های ارتباط شفاهی را برای سازگاری با شرایط و موقعیت نشان دهد و به کار برد . ( نوع ارتباط برقرار کردن با همکلاسی ، معلم ، سرایدار مدرسه و فردی که برای ارایه ی سخنرانی به مدرسه آمده است .)

· فرصت هایی را فراهم کند تا دانش آموزان در تمرین های ایفای نقش ، مصاحبه و سخنرانی های فی البداهه شرکت کنند .

· گروه های مباحثه را رهبری کند .

· لهجه ، تلفظ و ادا کردن را آموزش دهد .

· از عناصر صوتی در ارایه های شفاهی از جمله آهنگ ، بلندی ، تأکید ، حرکت و وقفه استفاده کند .

· استفاده از رسانه های گروهی ( روزنامه ، رادیو و تلویزیون ) را به منظور تحقیق ، تحلیل و ارزیابی پیام های این رسانه ها ، آموزش دهد .

برای آموزش خواندن از استراتژی های زیر استفاده می کند :

· بلند خوانی

· خواندن مستقل ( آرام و بی صدا )

· خواندن دو به دو

· بازدید از کتابخانه ها

· ایجاد کتابخانه در کلاس

· فراهم آوردن فرصت هایی برای مطالعه ی دانش آموزان

· توجه به توالی رویدادها در متون

· رسم نمودار شباهت ها و تفاوت ها

· خلاصه کردن

· شبکه ی بحث ( بحث اولیه و مطالبی که از آن منشعب می شود .)

· دیوار لغت ( لغات جدید را می توان روی یکی از دیوارها ی کلاس که به این کار اختصاص داده شده ، نصب کرد .)

· تشکیل گروه های دو نفره برای تبادل ایده

· تشکیل گروه های ادبی

· برگزاری کارگاه کتابخوانی و بحث درباره ی مطالب آن و یا ارایه ی خلاصه ی کتاب

آموزش نگارش ممکن است شامل این نوع فعالیت ها شود :

· پیش نگارش ، نگارش ، ویرایش و بازنویسی

· مرور دو نفره ی متن و نقد سازنده

· نگارش و انتشار در کلاس

· برگزاری کارگاه نگارش ( خواندن انشا ، تعیین معیار ، نقد نوشته با توجه به معیار و اصلاح نوشته )

· روزنامه نویسی

· استفاده از کامپیوتر برای تایپ به منظور تسهیل در اصلاح متن در فرایند نگارش

· نگارش به شکل های متفاوت ( فنی ، تحقیقی ، توضیحی ، داستانی و شعر )

· آموزش دستور زبان

· آموزش نوشتن سر فصل

· یادداشت برداری

تاریخ و مطالعات اجتماعی

معلم موثر دانش آموزانش را آن چنان توانمند می سازد که درباره ی تاریخ و وقایع گذشته بیندیشند . هدف و منظور او از این کار این است که تفکر آنان درباره ی آینده تقویت شود و درون تاریخ الگو یابی کنند . به دانش آموزان مجموعه ای از حقایق و مهارت های ضروری را می آموزد تا بتوانند وقایع تاریخی را تفسیر کنند . معلم موثر با استفاده از روش های متفاوت ، وقایع گذشته را برای دانش آموزان امروز معنی دار می کند .

معلم از استراتژی های قبل از آموزش شامل موارد زیر استفاده می کند :

· نمودار " می دانم ، می خواهم بدانم ، یاد گرفتم " .

· گزارش یادگیری

· رسم محور زمانی

· نشانه هایی برای پیش بینی

· سازمان دهنده های گرافیکی

معلم از روش های متنوعی مانند موارد زیر استفاده می کند :

· شبیه سازی

· مباحثه

· پروژه های تحقیقی مستقل

· بحث به شیوه ی سقراطی

· فعالیت های مبتنی بر تکنولوژی و اینترنت

· اسناد تاریخی و تحلیل مستندات دست اول

· بررسی وقایع جاری

· نقشه خوانی ( کره ی جغرافیایی ، نقشه های دیواری ، نقشه های مسطح ، نقشه های کامپیوتری )

این معلم ممکن است از استراتژی های متنوع ارزیابی استفاده کند :

- تکمیل متون ناقص

- ارایه های دانش آموزی با استفاده از امکانات چند رسانه ای

- مقالاتی در واکنش به وقایع

- تفسیر تاریخی

- ارزیابی با توجه به معیار

- آزمون های چند گزینه ای و تشریحی که معلم ساخته است .

ریاضیات

یک معلم موثر ریاضی این نوع توانایی را دارد که موجب تسهیل فهم ، تحلیل و حل مسأله ی دانش آموزان شود . این معلم کاربردهای مفاهیم ریاضی را در دنیای واقعی نشان می دهد تا این کاربرد برای دانش آموزان واقعی شود . او تفکر دانش آموزان را با وسایلی غیر از مداد و کاغذ آسان می سازد تا به چگونگی ظهور و کاربرد ریاضی در زندگی روزمره بپردازند . کلاس درس چنین معلمی احتمالاٌ پر از وسایل دستی است و پوستر های ریاضی و سازه های سه بعدی در آن آویخته شده است . در سینی جلوی میز معلم ابزار مورد استفاده ی دانش آموزان مانند نقاله و پرگار در اندازه ای بزرگ تر از حد معمول قرار دارد . معلم از این ابزار استفاده می کند تا فرایند را به مراحل کوچک تر تقسیم کند و آن را برای دانش آموزان معنادار کند . اگر دانش آموزی مشکل پیدا کند ، معلم می تواند پیشنهاد اصلاحی بدهد و اشکال را در دانش قبلی بیابد یا این که متوجه شود کجا دانش آموز فرایند را درست درک نکرده است و او را به مسیر درست باز گرداند . از دانش آموزان می خواهد که محاسبه کنند ، درباره ی راه حل هایشان بنویسند و درباره ی ریاضی بحث کنند . ریاضی فقط عدد و نماد نیست ، بلکه زبانی برای درک و فهم است .

معلم ریاضی از ابزار و وسایل متنوعی برای آموزش استفاده می کند ، از قبیل :

· کاغذ های متفاوت ( شطرنجی ، خال دار ، مومی و دفترچه ی یاد داشت )

· ماشین حساب ( 4 کاره ، علمی و رسم نمودار )

· ابزار اندازه گیری ( خط کش زاویه دار ، پرگار ، نقاله ، دماسنج ، وزنه )

· نرم افزارها و صفحه گسترده های ریاضی

· وسایل تبلیغاتی

· مواد آموزشی معمول ( قرقره ، سکه ، تاس و کلاف )

· تخته های گچی یا ماژیکی که شطرنجی هستند .

معلم موثر ریاضی از روش های متنوع برای آموزش محتوا استفاده می کند ، از قبیل :

· مسایل کاربردی با استفاده از داده هایی مربوط به زندگی واقعی

· سازه های سه بعدی

· خواندن و نوشتن مسایل داستانی

· استفاده از وسایل بصری در مسایل

· ریاضی ذهنی

· تخمین

· بحث درباره ی مفاهیم ریاضی

· گفت و گو درباره ی این که چه طور دانش آموزان مسایل را حل کنند

· بررسی الگو های موسیقی در جبر

· بررسی زوایا و نسبت ها در نقاشی موقع ارایه ی درس اندازه گیری

· نمودار وِن

علوم

اکتشافات علوم تجربی به طور مستمر مطالبی را به بدنه ی دانش علوم اضافه می کند و در آن تغییراتی ایجاد می کند . معلمان موثر دانش آموزان را درگیر آزمایش و بحث درباره ی یافته های علمی می کنند . آن ها از تغییرات آگاه هستند و اکتشافات جدید و قدیم را برای دانش آموزان مورد تأکید قرار می دهند . در ضمن دانش آموزان و معلم با انجام دادن تحقیق تلاش می کنند درباره ی علوم به درکی مشترک برسند .

در کلاس علوم ، وسایل زیر به آسانی در دسترس قرار دارد :

· علایم امنیتی

· وسایل حمایتی ( روپوش آزمایشگاه ، عینک مخصوص )

· کپسول خاموش کردن آتش یا پتوی مخصوص آتش سوزی در اتاق هایی که مواد مشتعل وجود دارند .

· اگر در کلاس شیر فلکه باشد برچسب دار است .

· مواد شیمیایی با برچسب های اطلاعات امنیتی

· سطل های برچسب دار جداگانه برای شیشه های شکسته .

معلم علوم از روش های متنوعی برای تسهیل یادگیری اهداف برنامه ی درسی استفاده می کند :

· گروه های یادگیری از طریق همیاری

· شبیه سازی های کامپیوتری

· تحقیقات و آزمایش های عملی

· گزارش آزمایشگاه

· فعالیت های عملی

· نمایش

· خواندن مقالات و مجلات علمی

در کلاس درس علوم ابزار متنوعی وجود دارد ، از قبیل :

· بِشِر

· استوانه های مدرج

· فلاسک

· خط کش ، پرگار و نقاله

· وزنه

· وسایل آزمایشگاهی متنوع

· چراغ رشد گیاه

· ابزارهای جداسازی

· کامپیوتر

معلم فقط با وجود ویژگی های خاصی موثر نمی شود . همین طور ، وجود علایم منفی در تدریس ، حتماٌ نشان دهنده ی معلمی غیر موثر نیست . معلمان باید برای نیازهای دانش آموزان ، ویژگی های خاص و علایم منفی ای که ممکن است در یک موقعیت خاص کاربرد داشته باشد تمایز قایل شوند .

معلمان به این دلیل موثرند که می دانند چگونه عوامل شخصی و حرفه ای گوناگون را با هم ترکیب کنند و در کلاس به اجرا بگذارند .

مسئولیت ها و رفتار معلم8 ویژگی های خاص هر موضوع درسی

مطالب مشابه :

برنامه عملیاتی سالانه گروههای آموزشی

تعالی مدیریت کیفیت مدار

طرح ها و برنامه های تحولی دوره راهنمایی تحصیلی شهرستان جوانرود در سال تحصیلی 92/91

انتظارات کلی از مدیران و معاون دبیران دوره راهنمایی تحصیلی

مسئولیت ها و رفتار معلم8 ویژگی های خاص هر موضوع درسی

شرح وظایف معاون اجرایی مجتمع آموزشی و پرورشی

رئیس آموزش وپرورش شهرستان جوانرود بالاخره ازسمت خودخداحافظی کرد

تغییرات در مدیریت آموزش و پرورش جوانرود

نمونه سوال پایه ی ششم ابتدایی نوبت اول

خانواده خوشبخت