هواشناسي کشاورزي (Agrometeorology)

توسعه بسيار زياد پژوهش در دهه‌هاي اخير منتهي به پيدايش علوم حاشيه‌اي شده است که با اتکا به پيشرفتهاي رشته‌هاي مربوط، ميدان را براي پژوهشها و روشهاي مناسب آماده نموده‌اند. هواشناسي کشاورزي يا اگرومتئورولوژي يکي از اين علوم حاشيه‌اي است که از تاثيرمتقابل عوامل هواشناسي و کشاورزي (گياه و دام) بحث مي‌نمايد. هدف علم هواشناسي کشاورزي، کشف و تعريف چنين اثرها و لذا کاربرد دانش هواشناسي در کشاورزي عملي است.
‌ميدان توجه اين علم از لايه خاکي که در آن عميق ترين ريشه‌هاي گياهي قرار دارند تا لايه هوايي که در آن محصولات زراعي و درختان ميوه ميرويند و حيوانات زندگي مي‌کنند مي‌باشد. وظيفه اصلي هواشناسي کشاورزي و حيواني (کمي و کيفي) به منظور تطبيق کليه عمليات زراعي با ويژگي‌هاي شرايط جوي و در نتيجه استفاده از منابع اقليمي به بهترين وجه مي‌باشد. هواشناسي کشاورزي در انجام وظايف خود با رشته‌هاي زير ارتباط نزديکي دارد که عبارتند از:
 
۱- هواشناسي عمومي و اقليم شناسي که از مطالعه پديده‌هاي جوي بحث مي‌کند.
۲- بيولوژي کشاورزي (grobiology) و فيزيولوژي گياهي که از عکس العمل گياه نسبت به شرايط فيزيکي محيط بحث مي‌نمايد.
۳- زراعت يا Agronomy که از نقش فنون کشاورزي در اصلاح شرايط رويشي و اکولوژيکي گفتگو مي‌کند.
۴- پدولوژي (pedology) که از رژيم هيدروترمال (آبي - حرارتي) خاک بحث مي‌کند.
۵- فنولوژي (phenology) که از مراحل مختلف رشد و نمو و سيکل‌ها يا چرخه‌هاي بيولوژيک از قبيل (جوانه زدن، سبز کردن، گل کردن، رسيدن، تولد و تناسل حيوانات اهلي و مراحل مختلف آفات و امراض دامي و گياهي) که تمام آنها توسط آب وهوا تعيين مي‌‌شوند مورد مطالعه قرار مي‌دهد.
۶- جغرافياي کشاورزي که با توسعه تاريخي انواع محصولات و تجزيه و تفکيک ناحيه‌اي آنها و منطقه بندي کشاورزي ارتباط دارد.
 
با استفاده از اطلاعات لازم که از ساير رشته‌ها فراهم مي‌گردد، هواشناسي کشاورزي اين رشته‌ها را با نتيجه گيريهاي حاصل در تحقيقات خود تکميل و توسعه مي‌دهد. در بين اين اقدامات انجام شده به منظور برآورده کردن نيازهاي مذکور تعين منطقي مناطق مناسب توليدات کشاورزي با استفاده از pedoclimatic (در نظر گرفتن خصوصيات خاک و آب و هوا) و مشخص نمودن منطقي عمليات زراعي مناسب بر اساس شرايط اکولوژيکي موجود حائز اهميت خاص مي‌باشد.
درهر حال يکي از مفيد ترين گرايشهاي علم هواشناسي، هواشناسي کشاورزي است که کاربرد آن در بخش کشاورزي از مرحله کاشت تا برداشت محصول و انبار کردن آن بسيار زياد مي‌باشد و در واقع کشاورزي نوين بدون مطالعه دايمي شرايط کشاورزي و اقليمي و خاکشناسي قابل تصور نيست.
امروزه اطلاعات مربوط به وضع رويش گياهان، پيش بيني مقدار عملکردها، مقدار و دوره‌هاي آبياري، تهيه دستور العملهاي مربوط به حفاظت گياهان در مقابل پديده‌هاي نامساعد جوي (يخ بنديهاي ديررس، بادهاي شديد، خشکسالي، دماهاي زياد) در ارتباط با هواشناسي کشاورزي مي‌باشد، تحقيق در مورد تعديل مصنوعي آب وهوا (ايجاد کمربندهاي حفاظتي، آبياريها، گلخانه‌ها، طويله‌هاي حيوانات) و هم چنين شرايط ميکروکليمائي ايجاد شده در پناهگاهها و فضاهاي سربسته توسط متخصصين هواشناسي کشاورزي صورت مي‌گيرد.
جهت دستيابي به اهداف فوق الذکر سازمان هواشناسي کشور از سالها قبل اقدام به تاسيس ايستگاههاي تحقيقاتي هواشناسي کشاورزي نموده که عمدتا در مراکز تحقيقات کشاورزي کشور مستقر مي‌باشند و اهم فعاليت‌هاي اين نوع ايستگاهها تحقيقاتي عبارتند از:
 
۱- انجام ديده بانيهاي جوي
۲- انجام ديده بانيهاي رشد و نمو محصولات (فنولوژي و بيومتري)
۳- تعين ميزان رطوبت در اعماق مختلف خاک
۴- تعين وضعيت سله، پوکي و عمق و شدت يخبندان خاک
۵- تهيه بولتن‌هاي ده روزه، ماهانه و فصلي محصولات تحت مطالعه
۶- تهيه بولتن‌هاي علمي و ترويجي محصولات مختلف
۷- انجام طرح‌ها و پروژه‌هاي مطالعاتي و تحقيقاتي
 
کاربرد هواشناسي کشاورزي (Agrometeorological application)
نظر به اينکه توليد مواد غذايي بهتر و بيشتر يکي از مسائل مهم دنياي کنوني بشمار مي‌رود و با توجه به اينکه توليد محصول و قابليت‌هاي کشاورزي هر منطقه به هوا و مشخصات اقليمي آن بستگي دارد لذا مطالعه عوامل جوي موثر بر کشاورزي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. با درک اين اهميت سازمان هواشناسي جهاني (WMO) يکي از هشت کميسيون فني خود را به هواشناسي کشاورزي يا CAgm اختصاص داده است. قسمت اعظم فعاليت‌ها پژوهش‌هاي هواشناسي کشاورزي به جستجوي روابط آب و هوا و محصول (modelling) اختصاص دارد تا با شناخت اثرات آب و هوا بر گياه و دام بتوان توليد مواد غذايي کافي براي بشر را ممکن ساخت.
 
برخي جنبه‌هاي کاربردي هواشناسي در کشاورزي
پيشرفتهاي فني و علمي در زمينه مخابرات و به ويژه ماهواره و رادارهاي هواشناسي و سنجش از راه دور، کاربرد هواشناسي در امور کشاورزي و سياست گذاريهاي کلان در اين بخش با استفاده از اين ابزار صورت مي‌گيرد. فرايندهاي رايانه‌اي اطلاعات و داده‌هاي هواشناسي و انتقال و مخابره اين اطلاعات ازطريق رسانه‌هاي گروهي به کاربران به خصوص در زمينه اطلاع رساني وضع پيش بيني آب و هوا گامي بسيار سودمند براي آنها بوده که اغلب منافع اقتصادي آن کاملا چشمگير مي‌باشد. هر چند کاربردهاي هواشناسي کشاورزي در امر عمليات زراعي بسيار متفاوت مي‌باشد ولي مي‌توان از موارد ذيل نام برد.
 
۱- ارايه پيش بيني‌هاي کوتاه مدت، ميان مدت، بلند مدت، جهت تصميم گيري در موارد ذيل:
۱-۱- شخم زدن زمين و آماده سازي بستر مناسب جهت کشت بذر
۲-۱- برنامه ريزي آبياري و تعين نياز آبي گياهان
۳-۱- کاربرد کودهاي شيميايي
۴-۱- حفاظت در برابر آفات و بيماريها (زنگ گندم، سن گندم، حمله ملخها)
۵-۱- تعين ميزان عملکرد محصول به منظور پيش خريد يا پيش فروش نمودن آنها
۶-۱- تعين زمان برداشت محصول
 
۲- حفاظت در برابر آب و هواي نامساعد (بلاياي جوي و اقليمي) به منظور کنترل يا کاهش اثر آنها بر افت محصول و ضرر و زيان ناشي از آن بمانند پيش بيني تاريخ وقوع پديده‌هاي زير
۱-۲- دماهاي بحراني (يخ بندانها، گرمبادها)
۲-۲- خشکسالي‌ها
۳-۲- طوفانها و سيلابها و تگرگ
۴-۲- آتش سوزي‌هاي خود به خود در جنگل‌ها


مطالب مشابه :


هواشناسی ایرما-پیش بینی وضع هوا 5 روز آینده

هواشناسی ایرما-پیش بینی وضع ما را سيراب گردان بارانى فرست كه آب از تپه ها سرازير شود،و




آشنايي با شيوه هاي علمي پيش بيني هوا

اما امروزه پيش بيني وضع هواشناسي در 24 ساعت آينده، کمترين بهره را از عوامل خلاصه آب وهوا




پیش بینی آب و هوای مریوان

برای پیشبینی آب و هوای مریوان روی لینک زیر کلیک کنید. پیش بینی آب و هوای مریوان +




cloud computing

سازي انفجارهاي اتمي پيش بيني وضع اب وهوا طراحي آنچه در خدمات عمومي مثل آب و برق




آب و هوای دماوند

پيش بيني وضع هواي 15 روز آينده به همراه نقشه هاي ماهواره اي وضعيت هوا و مطالب ديگر آب وهوا




هواشناسي کشاورزي (Agrometeorology)

مورد تعديل مصنوعي آب وهوا زمينه اطلاع رساني وضع پيش بيني آب و هوا گامي بسيار




ارسال بودجه بندی درس زمین شناسی وعلوم زمین1و2

چرخه ي آب ،آب ابرومه،توده هوا،جبهه ي هوا، پيش بيني وضع هوا،آب وهوا،عوامل موثردرآب وهوا




برچسب :