تولید مرغ و تخم مرغ محلی
تاریخچه پرورش مرغ در ایران:
جایگاه پرورش مرغ و خروس در فرهنگ اساطیری تمدن های جهان،ایران باستان و فرهنگ اسلامی
چَمروش ،آمروش ،کَمَک مرغ و سیمرغ پرندگان اساطیری ایران زمین می باشند . طبق سنن و آئین ایرانی یزدان پاک ، خالق و آفرینشگر بزرگ، در سواحل دریای وروکاشا یک درخت و دو پرنده می‌آفریند که جاویدان و بی مرگ هستند. در ابتدای نوروز هزاران شاخه جدید بهاری، از آن درخت می‌رویند و انواع گلها بر آن شاخه‌ها پدید آمده به زودی تبدیل به دانه‌های رسیده می‌شوند.
پرنده‌ای به نام آمروش بر یکی از شاخه‌های درخت می‌نشیند و باعث لرزیدن شاخه و پراکنده شدن و بر زمین ریختن تمامی دانه‌های آن می‌شود. پرنده‌ای دیگر به نام چمروش می‌آید و تمامی دانه‌ها را با بال‌های خود از همه طرف جمع آوری کرده به دریا می‌ریزد. سپس تمامی دانه‌ها، به ابری پر از باران داخل شده و هنگامیکه آن ابر، می‌بارد دانه‌ها به زمین وارد می‌شوند و سرانجام تمامی دانه‌ها از زمین می‌رویند و ظاهر می‌شوند.
کَمَک یا کَمَک مُرغ، در اساطیر ایران ، نام پرنده‌ای غول پیکر و جادو اهریمنی است، که موجب تاریک شدن و بی‍باران ماندن زمین و خشکسالی و تباهی و ویرانی در آن می‌شود. این پرنده غول پیکر، بدن خویش را در برابر نور و در برابر بارانی که از آسمان می‌بارید قرار می‌داد تا باران بر پشت او بریزد و هرگز به زمین نرسد. ویرانی و تباهی پدیدآمده توسط کَمَک، تداوم دارد تا زمانی که سرانجام گرشاسب او را نابود می‌کند و آبادانی و فراوانی را به زمین باز می‌گرداند.
سیمرغ:پرنده ای افسانه ای که زبان آدمیان را می داند و از ویژگی های آن درمانگریست که در شاهنامه فردوسی به تکرار از آن یاد گردیده است.
آموزههای دینی در پرورش دام و پرندگان:
تاریخ باستان:
پس از اينکه زرتشت در ایران ظهور کرد و آئين زرتشتى در فلات ايران گسترش يافت، به‌علت تشويق و دستورهاى مذهبى، پرورش و نگهدارى پرندگان بویژه مرغ مورد توجه فراوان قرار گرفت، حمايت از حيوانات و طيور و پرورش آنها يکى از ارکان اساسى مذهب زرتشت بود که به دفعات در سرودهاى مذهبى به آن اشاره گرديده است. در بين پرندگان ، خروس که ساعت ايرانيان باستان بوده است، عزير و مقدس به‌شمار مى‌آمده است.
جایگاه پرورش مرغ دراسلام:
مستند بر روایات اسلامی پرورش مرغ و حیوانات اهلی و چگونگی نگهداری و حق و حقوق حیوان بر انسان بسیار تاکید گردیده تا جائیکه خروس را مرغ مینوی وجایگاه وی راعرش الهی می دانند ازاین روبه وی(مرغ عرشی)می گویند.مقام خروس بنا براخبار،روایات،احادیث اسلامی،بزرگان ومراجع دارای منزلت زیادی بوده به طوری که رسول اکرم پیامبر بزرگ اسلام فرمودند درصفرمعنوی وعارفانه ای که به عرش خدا وند درطی معراج خود داشتند در آسمان چهارم عرش الهی دیدار ازخروس عرشی سپید رنگ که بالهایش ازشرق تا غرب عالم را فراگرفته و پاهایش درپایین ترین حد طبقه هفتم زمین و سرش درنزد عرش پروردگاراست.نام برده اند.
برطبق نوشته‌ها، غذاى عمده ايرانيان در زمان ساسانيان گوشت مرغ بوده است. از نظر اهميت پرورش مرغ ،بوقلمون در زمان ساسانيان همين بس که معاش مردم برخى از شهرها فقط از پرورش مرغ تأمين مى‌شده است.
پرورش پرندگان به وی‍ژه مرغ بومی از گذشته‌های دور در ایران رایج بوده است. خانواده‌های روستایی وعشایری، با نگهداری تعدادی مرغ و خروس، آنها را پرورش می دادند و با استفاده از گوشت، تخم و پر آنها، بخشی از نیازهای افراد خانواده را برطرف می کردند. همچنین مقدار اضافی مرغ و تخم مرغ تولیدی را به شهرها برده و می فروختند. جوجه خروس ارزش خوراکی بسیار داشته تا جائیکه در پزشکی سنتی از آن استفاده می گردد.
تاریخچه پرورش مرغ صنعتی در ایران:
اولين گام در مورد توسعه مرغداري و دامپروري جديد در سال 1309 با تاسيس بنگاه دامپروري كشور برداشته شد. هدف از تاسيس اين بنگاه، ترويج دامپروري و مرغداري بصورت صحيح و تجارتي در كشور بوده است.
تا سال ۱۳۳۳ پرورش مرغ در ايران به‌صورت کاملاً ابتدائى و اکثراً در روستاها صورت مى‌گرفت؛ بدين ترتيب که تعداد معدودى مرغ و خروس در هر خانواده اکثراً جهت توليد تخم‌مرغ براى مصارف خودى نگهدارى مى‌شد و پرورش و نگهدارى مرغ از نظر توليد گوشت کمتر مورد توجه قرار مى‌گرفت و فقط در موارد خاصى از نيچه خروس‌ها و مرغ‌هاى پير، به‌عنوان گوشت استفاده مى‌شد.
در سال ۱۳۳۳ سازمان دامپرورى کشور تعداد ۶۰۰،۰۰۰ قطعه جوجه از نژادهاى نيوهماشير (New Hampshire) و ردايلندرد (Rhodisland Red) و پليموت روک (Plymouth Rocks)، از کشور آمريکا وارد و در بين روستائيان و اطراف شهرها پخش کردند.
پس از اين تاريخ به‌علت وجود بازار مناسب و تقاضاى زياد براى گوشت مرغ و تخم مرغ، مرغدارى و صنعت مرغدارى در ايران توسعه زياد نمود و به‌تدريج مؤسسات جوجه‌کشى و ساير مؤسسات وابسته به مرغدارى در ايران ايجاد و گسترش يافت.
پیشینه تاریخی شهرستان پاسارگاد در پرورش مرغ :
شهرستان پاسارگاد ازلحاظ قدمت تاریخی دارای پیشینه ای بسیار کهن است.آثاری از عصر پیشدادی و نوسنگی درآن پیدا شده که به عصر هخامنشی بر میگردد. باتوجه به تحقیقات انجام شده از کتب معتبر در لوح های گلی تخت جمشید از منطقه ای تحت عنوان َکمینوش ذکر گردیده ( تحقیقات دکتر عبدالمجید ارفعی) اشاره ای مستقیم به صنعت شیره پزی ،پرورش مرغ و شکار کبک دارد در فارسنامه ابن بلخی،نزهت القلوب حمد اله مستوفی چاپ «گای لیسترانج»فارسنامه ناصری،المسالک الممالک اثر«ابن خرداد به»،حدود العالم ،فرهنگ جغرافیای ایران(ج 7)از «انجمن آرا»آثار سفرنامه نویسان دوره قاجار ،آثارالعجم ،تاریخ فرصت الدوله شیرازی،جغرافیای تاریخ فارس تالیف «پاول شواتس»ولغت نامه علی اکبر دهخدا این بخش در طول تاریخ مرغزار ،دارای آب و هوای معتدل ،منزل بین راهی ،شکارگاه و کلید فتح فارس نامیده می شود.و مستند بر همین نوشته ها کلیدک نام مرکز شهرستان پاسارگاد و منطقه سعادتشهر کنونی می باشد.
بلوک کمین «از فارسنامه ناصری»:
بلوک کمین از سرد سیرات فارس ، میانه شمال و مشرق شیراز است.درازای آن از ابتدای صحرای سرپنیران تا قوام آباد ده فرسخ و پهنای آن از اکبر آباد تا دولت آباد دو فرسخ ونیم محدود است.از جانب مشرق به بلوک قنقری واز شمال به بلوک مشهد مرغاب واز سمت مغرب به بلوک مایین ونواحی مرودشت وازجانب جنوب به نواحی ارسنجان و مرودشت ،هوای بهار وتابستان وپاییزش در نهایت ساز گاری واعتدال .کشت وزرع آن گندم وجو وپنبه وکنجدوآبش از رود خانه مشهد مرغاب.میوه های بساتین کمین از بیشتر بلوکات فارس بهتر «انگورش در خوبی ولطافت ضرب المثل است،انواع شکار ها جز مرغ دراج ومرغ کبک در این بلوک فراوان است ».
شهرستان پاسارگاد بدلیل داشتن آب و هوای معتدل و بافت روستایی -عشایری, شرایط خوبی را جهت پرورش طیور, از گذشته تا کنون داراست .با افزایش جمعیت و تغییر شرایط اقتصادی و اجتماعی , رویکرد جامعه شهری و نیاز شدید این جوامع به محصولات سبز ، طبیعی و سالم ،وجود بیماری های مشترک انسان و حیوان و شیوع آن در مرغداری ها ، استفاده از سموم ،دارو و هورمون های رشد شیمیایی و استفاده خارج از استاندارد خوراک های صنعتی و نبود نظارت بهداشتی در پرورش مرغ صنعتی و از همه مهمتر آگاهی و رشد عمومی استفاده از محصولات سبز و طبیعی عهده جوامع شهری موجب گردیده پرورش طیور بومی نیز گسترش یابد و بدنبال آن پرورش و احیاء مرغ های محلی و بومی از اهداف کوتاه مدت فعالین محیط زیست و علاقمندان زندگی پاک و سالم گردد.
در بیش تر روستاهای شهرستان پرورش مرغ بومی به صورت گله‌های کوچک انجام می‌شود. هرچند این گله‌ها معمولا به علل بهداشتی، تغذیه ای و ژنتیکی تولید و بازده کمی دارند و نقش آنها در اقتصاد و تغذیه روستاییان محدود می باشد. خوشبختانه با توجه و عنایت خاصی که وزارت جهاد کشاورزی و کمیته امداد امام خمینی به امر حفظ و اصلاح نژادهای بومی داشته است، مراکز پشتیبانی، اصلاح نژاد و ترویج مرغ‌های بومی، زیر نظر معاونت بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی، در مناطق مختلف کشور راه اندازی گردیده و در حال حاضر بیش از دو دهه از فعالیت این مراکز می گذرد. این مراکز علاوه بر حفظ و افزایش کیفی منابع بومی، به تولید و توزیع و پرورش مرغ‌های بومی، به امر اشتغال زایی، بهبود وضع اقتصادی و تغذیه‌ای در روستا نیز کمک می‌شود.
دلایل اهمیت پرورش و نگهداری مرغ بومی در روستاها
-حفظ ذخایر پر ارزش ژنتیکی مرغ‌های بومی، بهبود تغذیه روستاییان، ایجاد اشتغال و بهبود در آمد آنان.
- کاهش بخشی از نیاز کشور به مواد خوراکی طیور مثل ذرت، سویا، گندم، جو و… که از خارج تأمین می‌شود.
- مرغ بومی در برابر شرایط نامساعد زیستی و بیماری‌ها مقاومت بیشتری دارد.
- نگهداری مرغ بومی، با کم ترین هزینه و تنها با مصرف باقیمانده سفره و ضایعات کشاورزی میسر است.
- تولیدات طیور بومی به عنوان محصول ارگانیک (که بدون استفاده از دارو پرورش یافته اند) در میان مصرف کنندگان مقبولیت بیشتری دارد.
- مزیت پرورش مرغ بومی در بستر، نسبت به نگهداری در قفس بیشتر است.
- گوشت مرغ و تخم مرغ دارای ارزش غذایی زیادی بوده وتأمین کننده پروتیین حیوانی روستاییان می باشد.
- تهیه محل و جایگاه برای پرورش مرغ، برای روستاییان بسیار آسان تر از فراهم کردن محل و جایگاه برای پرورش دیگر حیوانات اهلی می باشد.
کلبه آقامیر با کمترین هزینه و امکانات پس از مطالعه بر روی گونه های مختلف با همکاری تعدادی از علاقمندان پس از احیاء مرغ های محلی و بومی منطقه به تکثیر و پرورش مرغ بومی پرداخته و دو گله کوچک 50 قطعه ای را مدیریت می نماید.
تولیدات این مجموعه شامل تخم مرغ ،گوشت مرغ ،جوجه خروس ،مرغ تزئینی ،جوجه یک ماهه و کود بزودی در ابتدای نوروز 93 به بازار ارائه می گردد .
جهت بازار یابی این گونه تولیدات با استفاده از فضای مجازی به آدرس www.aghamir.blogfa.comایجاد گردیده است.
سرنوشت زباله های خانگی در کلبه آقامیر
در سالهای اخیر در اغلب کشورهای دنیا به علت حجم عظیم تولید زباله و
مشکلات و مسائل زیست محیطی آن در مورد مصارف مختلف کود ارگانیک
بدست آمده از زباله های خانگی مورد بررسی و تحقیقات فراوانی انجام
شده است.نتایج حاصله ثابت کرده است که نه تنها کود بدست آمده ماده
بی ارزشی و مزاحمی نیست بلکه چنانچه به خوبی از آن استفاده شود
ماده بسیار با ارزشی با مصارف مختلف می باشد.
کودهای ارگانیک (organic) یا آلی به کودهایی اطلاق می شود که منشا
گیاهی یا دامی دارند. کودهای آلی در مقایسه با کودهای معدنی یا شیمیایی دارای درصد پایین تری از عناصر
غذایی هستند اما معمولا این کودها درصد قابل قبولی از مواد غذایی مورد نیاز درختان را در اختیار آنها قرار می
دهند. کودهای آلی علاوه بر عناصر اصلی دارای عناصر میکرو (آهن، روی، مس و.......) هم هستند.
کلبه آقامیر با نگهداری مرغ محلی زباله های بوجود آمده را به 
خوراک طیور تبدیل نموده و در تهیه گوشت و تخم مرغ مصرف
می نماید که پس ماندههای خوراکی توسط مرغ ها به کود ت
بدیل شده و کود تولید شده در آفتاب خشک شده و در باغ
داری و تولید سبزی و صیفی جات استفاده می گردد.
ترکیب شیمیایی و مواد غذائی کود خشک شده مرغ طبق منابع موجود به قرار زیر می باشد:
|
مواد غذائی |
کود بستر جوجه کشی |
کود مرغ تخمگذار در قفس |
|
درصد پروتئین حقیقی |
16.7 |
11.3 |
|
درصد پروتئین خام |
31.3 |
28 |
|
درصد ضریب هضمی(در دام) |
23.3 |
14.4 |
|
درصد اسید اوریک(NPN) |
8.5 |
6.3 |
|
درصد فیبر خام |
16.8 |
12.7 |
|
انرژی قابل هضم در نشخوارکنندگان |
2440 |
1893 |
|
درصد خاکستر |
15 |
28 |
|
درصد کلسیم |
2.4 |
8.8 |
|
درصد فسفر |
1.8 |
2.5 |
|
درصد منیزیم |
0.44 |
0.64 |
|
درصد پتاسیم |
1.78 |
2.33 |
|
آهن(قسمت در میلیون) |
451 |
150 |
|
منگنز(قسمت در میلیون) |
225 |
406 |
|
روی(قسمت در میلیون) |
235 |
463 |
کود مرغی دارای مقادیر قابل توجهی متیون،لیزین و سیستئین می باشد.
ارزش کود مرغ بستگی به نوع و ترکیب غذائی و نوع نگهداری مرغ و نوع ماده ای که برای بستر مرغ مورد استفاده قرار می گیرد دارد.
|
نوع کود |
ازت |
فسفات |
پتاس |
|
کود مرغی |
68 |
49.5 |
32.4 |
|
کود خوک |
45.2 |
33.3 |
27.7 |
|
کود گاو |
21.2 |
8.9 |
26.5 |
روش فرآوری کود مرغی:
سبزیجات ،پوست هندوانه ،پس مانده های خوراک میهمانان ،نان خشک و اضافات چای و ........ خرد
شده در یخچال نگهداری می گردد و بصورت روزانه جهت مصرف خوراک مرغ ،بلدرچین و اردک
استفاده می گردد که پس از تغذیه توسط پرندگان به تولید گوشت ،تخم مرغ و کود کمک می نماید.
تخم مرغ ها روزانه جمع آوری و در یخچال نگهداری می گردد. و در زمان برگزاری تور های
گردشگری یا حضور میهمانان داخلی و خارجی استفاده می گردد.
هرچه فضولات و کود تولید شده زودتر جمع آوری شود مقدار کمتری از مواد آلی مانند پروتئین خام و دیگر مواد غذائی پر ارزش تلف خواهد شد.رطوبت و حرارت زیاد مهمترین عوامل در تجزیه کود هستند و هرچه رطوبت و حرارت بیشتر باشد مقدار بیشتری از ازت آلی(اسید اوریک و اوره)به ازت معدنی تبدیل می شود.از این رو برای استفاده باید آن را عمل آورد به طوری که اسید اوریک به کربنات آمونیوم که از نظر باروری زمین اهمیت دارد تبدیل شود.
برای عمل آوری و ذخیره کود از روش زیر استفاده می شود:
خشك كردن كود:
امروزه خشك كردن كود پس از جمع آوري در اغلب كشور ها متداول است اين وسيله سبب كاهش حجم فضولات و كود تا ميزان 20-30 درصد حجم اوليه مي گردد از اين رو ذخيره آن احتياج به فضاي كمتري دارد و حمل ونقل آن ارزانتر از كود معمولي و همچنين از تكثير لارو و حشرات در داخل كود جلوگيري به عمل مي آيد.خشك كردن كود به روش طبيعي صورت می پذيرد كه در روش طبيعي از اشعه آفتاب استفاده مي گردد و مقدار زياد رطوبت كود را كاهش مي دهد .
انواع استفاده از کود مرغ:
استفاده از کود مرغ در کشاورزی:قسمت اعظم کود حیوانی از جمله کود مرغ امروزه در دنیا و ایران به مصرف کشاورزی می رسد.امتیاز و خواص کود مرغی در کشاورزی عبارتند از:
- تا‌مین مقدار زیادی از عناصر غذائی مورد استفاده گیاه مثل نیتروژن(N)فسفر(P)و پتاسیم و غیره به خاک زراعتی.
- تشکیل هوموس در خاک که باعث اصلاح خاک سطحی و اصلاح شرایط فیزیکی زمین یا بافت سنگین و سبک می شود که نتیجه آن تهویه خاک،افزايش قدرت رويش بذر و درخت و افزايش ظرفيت نگهداري آب در زمين و بالاخره افزايش فعاليت ميكروارگانيسم هاي مفيد در خاك مي باشد.
بنابراين با مصرف متناسب كود مرغي در كشاورزي كيفيت خاك از نظر فيزيكي و شيميائي افزايش يافته و در اين صورت احتياج به استفاده از حداقل كود شيميائي است و اين امر از نظر اقتصادي نيز كاملا مقرون به صرفه است.
بر اساس هر تن كود تر ۶/۱۷ كيلوگرم مواد نيتروژني و ۲۶ كيلوگرم فسفات به صورت P2O2 و ۳۲ كيلوگرم پتاسيم به طور خالص وجود داشته است.در كود خشك شده اين مقادير به ۳۱ كيلوگرم مواد نيتروژني و ۶۹ كيلوگرم مواد فسفاتي و ۴۴ كيلوگرم مواد پتاسيمي افزايش مي يابد.با اضافه نمودن كودهايي مانند سوپر فسفات که باعث باقي ماندن گوگرد در آن و همچنین پودر آهك جهت جلو گيري از ايجاد بوي نامطبوع ارزش اقتصادي آن را بالا برد.
استفاده از اين كود علاوه بر اينكه سبب مي شود اولين محصول به خوبي برداشت شود مقدار يك دوم تا دو سوم كود پس از خرمن در زمين باقي مانده و محصولات بعدي كه كاشته مي شوند مورد استفاده قرار گيرد.
به طور كلي تولید کود توسط مرغ خانگی با اهداف زیر انجام می گیرد:
۱)استفاده بهينه از كود مرغ به عنوان يك ماده با ارزش جهت استفاده در كشاورزي و باغداری
۲)جلوگيري از آلودگي محيط زيست ناشي از مقادير عظيم زباله خانگی در اقامتگاه بوم گردی کلبه آقامیر
۳)كمك بسزا در جهت ایجاد فرصت شغلی و تهیه محصولات ارگانیک بویژه تخم مرغ ،گوشت،پر و.....
۴)ارزش افزوده محصولات
۵)ایجاد جاذبه گردشگری بویزه برای اعضای خرد سال تور ها و خانواده ها
6)ایجاد فضایی نوستالژیک یا یادمانه ای برای افراد با تجربه گروه
تولید گوشت و تخم مرغ ارگانیک:
مطالب مشابه :
پرورش مرغ های محلی(بومی)وتولید جوجه
بزرگترین پایگاه حمایت ازحیات وحش وطبیعت - پرورش مرغ های محلی(بومی)وتولید جوجه -
پرورش مرغ محلی
فروش مرغ و تخم مرغ محلی شهر بابک - پرورش مرغ محلی - تولید مرغ محلی و تخم مرغ (نطفه دار) در شهر
پرورش مرغ بومی
- پرورش مرغ بومی و تولیدات آن لازم است در یك قسمت جایگاه، محلی برای تخم گذاری مرغ ها در
پرورش مرغ و محصولات محلی
اقامتگاه بوم گردی کلبه آقامیر پاسارگاد - پرورش مرغ و محصولات محلی - بنیانگذار و طراح
پرورش مرغ و محصولات محلی
انجمن میراث فرهنگی ،محیط زیست پاسارگاد - پرورش مرغ و محصولات محلی - انجمن دوستداران میراث
مقاله پرورش مرغ محلی و ماشینی
خود اشتغالی و کار و زندگی بهتر - مقاله پرورش مرغ محلی و ماشینی - افتادگی آموز اگر طالب فیضی
پرورش مرغ وجوجه به شکل سنتی
همه چیز از همه جا - پرورش مرغ وجوجه به شکل سنتی - وبلاگ شخصی علی مناف زاده هیر
انتخاب نژاد ها
فروش مرغ و تخم مرغ محلی شهر بابک - انتخاب نژاد ها - تولید مرغ محلی و تخم مرغ پرورش مرغ محلی
نحوه و نگهداری مرغ و خروس خانگی :
نحوه و نگهداری مرغ و خروس خانگی : پرورش طیور به وی‍ژه مرغ بومی از گذشته‌های دور در ایران
تولید مرغ و تخم مرغ محلی
اقامتگاه بوم گردی کلبه آقامیر پاسارگاد - تولید مرغ و تخم مرغ محلی تاریخچه پرورش مرغ در
برچسب :
پرورش مرغ محلی