بهداشت چيست

بهداشت در واقع كليد درهاى آينده به روى فعاليتهاى اقتصادى و پيشرفتهاى اجتماعى يك ملت است و سلامت جامعه در گرو رعايت اصول بهداشتى مى باشد و جامعه اى كه سالم و تندرست باشد مى تواند از منافع خود دفاع و حقوق لازمه خود را كسب كند.

بهداشت كه از آن تعريفهاى زيادى به عمل آمد، عبارت است از علم و هنر پيشگيرى از بيماريها، و طولانى كردن عمر، و بالابردن سطح سلامت و توانايى بشر كه سلامت جامعه وابسته به سلامت افراد است ، و اگر تك تك افراد جامعه سالم باشند، مى توان در مجموع ، يك جامعه سالم و توانا به وجود آورد.

در قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران كه بر اساس قوانين اسلامى پايه گذارى شده ، بر مساءله بهداشت تاءكيد زيادى شده است . در اصول سوم ، بيست و نهم ، و چهل و سوم قانون اساسى بر ضرورت تاءمين بهداشت و فراهم نمودن امكانات بهداشتى و درمان بيماريها، بسط و گسترش خدمات درمانى تاءكيد شده است .

اهداف بهداشتى :

مسائل بهداشتى وسيع و گسترده مى باشند و با توجه به پيشرفت سريع علم ، هر روز نكات بهداشتى ريزتر و دقيق تر و اهداف بهداشتى ، گسترده تر مى شوند.

به طور خلاصه اهداف بهداشتى را مى توان به صورت زير بيان كرد:

1 - سالم سازى محيط زيست

2 - كنترل بهداشت عمومى

3 - آموزش بهداشت عمومى

4 - ايجاد خدمات پزشكى و پرستارى براى تشخيص و درمان بيماريها

5 - ايجاد و توسعه ، يك سيستم اجتماعى كه در آن هر فرد از وسايل و امكانات لازم براى سالم ماندن برخوردار باشد تا افراد از حق مسلم خود يعنى سلامت و زندگى طولانى بهره مند و در واقع بيمارى بتوانند از آن خدمات بهره مند شوند.

تعريف سلامت از نظر بهداشت جهانى :

سلامت ، عبارت از: تاءمين رفاه كامل جسمانى ، روانى و اجتماعى است . به اين ترتيب كسى را كه بيمارى جسمى نداشته باشد نمى توان فرد سالمى دانست ؛ بلكه شخص سالم كسى است كه از سلامت روح نيز برخوردار و از نظر اجتماعى در آسايش باشد.

تقسيم بندى بهداشت

از نظر تاءمين بهداشت در سطح جامعه ، آن را به بهداشت فردى و بهداشت اجتماعى تقسيم كرده اند:

1 - بهداشت فردى :

ان الله يحب التوابين و يحب المتطهرين (48)

انسانى كه در صراط مستقيم هدايت الهى و در جهت تكامل و بندگى خدا گام برمى دارد، خود را از آلودگيهاى روان و جسم پاكيزه مى سازد و در جهت اداى وظايف خود حركت مى كند. بهداشت فردى درست در ارتباط با بهداشت اجتماعى است ؛ و انسان هم در برابر حفظ جان و سلامت خود و هم در برابر حفظ سلامت افراد جامعه مسؤ ول است و رعايت مسائل بهداشتى براى افراد جامعه لازم و ضرور است .

دين اسلام كه برنامه زندگى انسانها را تدوين كرده است انسانها را توصيه به پاكيزگى و رعايت اصول بهداشتى مى نمايد.(49)

شستن دستها قبل و بعد از غذا، غسل كردن يك روز در ميان ، استنشاق بينى و تميز كردن آن به عنوان يك عمل مستحبى در وضو، وضو گرفتن به طور مرتب ، كوتاه نگه داشتن ناخن و... همه ناشى از توجه اسلام به پاكيزگى و رعايت نظافت است .

مهمترين نكاتى كه در بهداشت فردى بايد رعايت شود:

(1) استحمام ، آراستگى و پوشاك : استحمام مرتب ، آراستگى موهاى سر و تميز نگه داشتن آنها و تعويض به موقع لباسها از نكات مهم بهداشت فردى مى باشد. در حديثى از امير المؤ منين على - عليه السلام - آمده است كه فردى لباس غم و غصه را بر طرف مى كند و باعث قبولى نماز است.

(2) بهداشت استراحت ، خواب و فعاليت : با برنامه ريزى دقيق و تقسيم ساعات فعاليت و استراحت كافى و سحرخيز بودن و انجام حركات ورزشى به طور مرتب مى توان سلامتى بدن را تضمين كرد.

(3) بهداشت دست و پا: دستها و پاها مى توانند عامل انتقال ميكروبها باشند كه با تميز نگه داشتن و رعايت اصول بهداشتى در رابطه با اين اعضاى مهم بدند مى توان از رشد و انتقال بسيارى جلوگيرى كرد.

(4) بهداشت چشم : چشم به عنوان عامل بينايى جزء حساس و مهم بدن مى باشد كه بايد از تماس اعضا و وسايل آلوده با آن خوددارى كرد و از كارهايى كه سبب خستگى و ناراحتى چشم مى شود پرهيز نمود؛ و در صورت بروز مشكل براى آن بايد زود به پزشك متخصص مراجعه كرد.

(5) بهداشت گوش : گوش به عنوان عامل شنوايى عضوى حساس است و بايد دقت شود كه از رسيدن اصوات بيش از حد بلند بدان جلوگيرى شود همچنين بايد از فرو بردن اشياء نوك تيز در آن خوددارى كرد.

(6) بهداشت دهان و دندان : به بهداشت دهان و دندان توجه زيادى شده است در حديثى (51)از پيامبر اكرم صلى الله عليه واله آمده است كه : اگر موجب مشقت امت من نمى شد زدن را بر آن واجب مى كردم كه اين حديث ضرورت توجه به بهداشت دهان و دنيا را مى رساند. با مسواك كردن مرتب مى توان از پوسيدگى دندانها كه شايع ترين بيمارى دندان است جلوگيرى كرد. دهان را تميز نگه داشت تا دچار بيماريهاى خاص خود نگردد.

(7) بهداشت قلب : قلب آسيب پذيرترين عضو بدن است و عوامل مهمى در ايجاد بيماريهاى قلبى وجود دارند كه عبارتند از: 1) بدن تغذيه 2) استعمال دخانيات 3) كم تحركى و نپرداختن به ورزش 4) فشار روانى و نگرانى 5) بيمارى قند 6) فشار خون 7) چربى خون

اصولا با رعايت دقيق بهداشت اعضا و جوارح بدن ، يك فرد مى تواند سلامت خود را حفظ كند و در مجموع ميزان سلامت جامعه را افزايش دهد.

2 - بهداشت اجتماعى :

بهداشت اجتماعى كه وابسته به بهداشت فردى است و ميزان سلامت جامعه بستگى به رعايت بهداشت توسط افراد دارد. بايد افراد جامعه نكات بهداشتى را رعايت كنند تا بهداشت جامعه تاءمين شود. بنابراين هر فردى در اين كار سهمى دارد انسانها بايد كوشش كنند تا از آلوده ساختن محيط زيست خود مانند هوا، آب و زمين و... جلوگيرى نمايند و از گسترش بيماريهاى واگير با رعايت اصول بهداشتى جلوگيرى به عمل آورند.

بهداشت‌ فردی‌

هر کس‌ بامراعات‌ بهداشت‌ قادر است‌ از لحاظ‌ جسمانی‌، روانی‌ و اجتماعی‌ در وضع‌ مناسبی‌ قرار گرفته‌ و وظیفه‌ای‌ را که‌ نسبت‌ به‌ خود و افراد خانواده‌ و جامعه‌ خود دارد به‌ خوبی‌ ادا کند.

● سلامتی‌ چیست‌ ؟

عبارتست‌ از رفاه‌ کامل‌ جسمی‌، روانی‌ و اجتماعی‌، نه‌ فقط‌ نبودن‌ بیماری‌ و معلولیت‌، شخص‌ سالم‌ کسی‌ است‌ که‌ علاوه‌ بر سلامت‌ جسم‌ از سلامت‌ روان‌ نیز برخوردار بوده‌ و از نظر اجتماعی‌ و روحی‌ در آسایش‌ باشد.

● بهداشت‌ چیست‌ ؟

بهداشت‌ عبارتست‌ از نگهداری‌ و ارتقای‌ سلامت‌ و پیشگیری‌ از بیماریها و افزایش‌ قدرت‌ روحی‌، جسمی‌ و اقتصادی‌ در افرادی‌ که‌ به‌ علت‌ بیماری‌ ناتوان‌ شده‌اند.

● بهداشت‌ عمومی‌ چیست‌ ؟

یکی‌ از فعالیتهای‌ سازمان‌ یافته‌ اجتماعی‌ است‌ که‌ به‌ منظور حفظ‌، ارتقاء و بازسازی‌ سلامت‌ افراد انجام‌ می‌گیرد و در برگیرنده‌ خدماتی‌ است‌ که‌ به‌ کل‌ جامعه‌ ارایه‌ می‌شود.

● بهداشت‌ فردی‌ چیست‌ ؟

شامل‌ دستورالعملهایی‌ است‌ که‌ در جهت‌ تأمین‌، حفظ‌ و ارتقای‌ بهداشت‌ و سلامتی‌ فرد بکار می‌رود.

▪ بهداشت‌ پوست‌ :

پوست‌ یکی‌ از اعضاء مهم‌ و وسیع‌ بدن‌ است‌. که‌ حاوی‌ غدد مواد چربی‌ است‌، در نتیجه‌ فعالیت‌ این‌ غدد، آب‌، مواد زائد، املاح‌ و مقداری‌ چربی‌ از طریق‌ پوست‌ از بدن‌ دفع‌ می‌شود. دفع‌ مواد مزبور به‌ همراه‌ فعالیت‌ باکتریهایی‌ که‌ در نقاط‌ مختلف‌ پوست‌، خصوصاً در نواحی‌ گرم‌ و مرطوب‌ زندگی‌ می‌کنند سبب‌ تخمیر مواد موجود در عرق‌ و پوست‌ می‌شوند. به‌ این‌ ترتیب‌ بوی‌ نامطبوعی‌ ایجاد می‌نماید که‌ جهت‌ رفع‌ آن‌، اقداماتی‌ باید انجام‌ داد.

فعالیت‌ غدد مولد عرق‌ در سنین‌ بلوغ‌ فوق‌العاده‌ زیاد بوده‌ و با ورزش‌، گرمی‌ هوا، پوشیدن‌ لباسهای‌ ضخیم‌، خستگی‌، عصبانیت‌، نگرانی‌، هیجان‌، بیشتر می‌شود و به‌ منظور محافظت‌ از پوست‌ و رعایت‌ بهداشت‌ توجه‌ به‌ موارد زیر ضروری‌ است‌:

هر کس‌ باید بدن‌ خود را حتی‌الامکان‌ همه‌ روزه‌ یا حداقل‌ هفته‌ای‌ دوبار با آب‌ و صابون‌ بشوید.

تعداد دفعات‌ استحمام‌ با توجه‌ به‌ دمای‌ هوای‌، میزان‌ فعالیت‌، آلودگی‌ هوا و محل‌ کار متفاوت‌ است‌ .

شستشوی‌ بدن‌ با آب‌ و صابون‌، پوست‌ را از وجود مواد زائد پاک‌ می‌کند. مواد قلیایی‌ موجود در صابون‌، سبب‌ حل‌ شدن‌ در چربیها و مواد زائد موجود بر پوست‌ شده‌ و جلوی‌ انسداد منافذ پوستی‌ را می‌گیرد.

استحمام‌ با آب‌ گرم‌ نه‌ تنها سبب‌ بهتر حل‌ شدن‌ مواد زائد و نرمی‌ و لطافت‌ پوست‌ می‌شود بلکه‌ رفع‌ خستگی‌ عضلانی‌ و افزایش‌ خون‌ گیری‌ پوست‌ را نیز شامل‌ می‌شود.

استحمام‌، بلافاصله‌ پس‌ از صرف‌ غذا، موجب‌ گشاد شدن‌ عروق‌ پوست‌ بدن‌ شده‌ و خون‌ را از معده‌ و دیگر اندامهای‌ داخلی‌ متوجه‌ پوست‌ می‌کند.

برای‌ استفاده‌ از انواع‌ صابون‌ و شامپو باید به‌ نوع‌ پوست‌ (چرب‌، خشک‌، معمولی‌) توجه‌ کرد.

استفاده‌ از وسایل‌ شخصی‌ در استحمام‌ ضروریست‌ . چرا که‌ استفاده‌ مشترک‌ از این‌ وسایل‌ سبب‌ انتقال‌ بیماریهای‌ عفونی‌ و قارچی‌ می‌شود.

از آنجا که‌ بسیاری‌ از بیماریهای‌ انگلی‌ و عفونتهای‌ روده‌ای‌ از طریق‌ دستها و ناخنهای‌ آلوده‌ انتشار می‌یابند، شستن‌ صحیح‌ دستها و کوتاه‌ کردن‌ ناخن‌ها بطور مرتب‌ ضروری‌ است‌ .

قبل‌ از غذا خوردن‌، طبخ‌ غذا، هنگام‌ آماده‌ کردن‌ ظروف‌ و وسایل‌ سفره‌، بعد از رفتن‌ به‌ توالت‌ و دست‌ زدن‌ و نظافت‌ کردن‌ حیوانات‌ ـ باغبانی‌ و زراعت‌ و پس‌ از ملاقات‌ و تماس‌ با بیماران‌ مبتلا به‌ بیماریهای‌ واگیر، شستن‌ صحیح‌ دستها، توصیه‌ می‌شود.

عادات‌ جویدن‌ ناخن‌ غیر بهداشتی‌ بوده‌ و سبب‌ ابتلای‌ فرد به‌ بسیاری‌ از بیماریها خواهد شد.

شست‌ و شوی‌ روزانه‌ پاها، از تجزیه‌ عرق‌ و بوی‌ نامطبوع‌ پا جلوگیری‌ می‌کند.

استفاده‌ از کفش‌ مناسب‌ به‌ نحوی‌ که‌ هیچ‌گونه‌ فشاری‌ به‌ پا وارد نکرده‌ و سبب‌ تغییر فرم‌ طبیعی‌ استخوان‌ بندی‌ پا نشود، از نکات‌ مهمی‌ است‌ که‌ باید در مورد سلامت‌ پا و ستون‌ فقرات‌، بدان‌ توجه‌ نمود.

▪ بهداشت‌ مو :

ـ موی‌ سالم‌، ظاهری‌ درخشان‌، مرتب‌ و قابل‌ انعطاف‌ دارد نکات‌ اساسی‌ که‌ در بهداشت‌ مو باید مورد توجه‌ قرار گیرد عبارتند از:

نوع‌ شامپو و سایر مواد پاک‌ کننده‌ مهم‌ بوده‌ و انتخاب‌ صحیح‌ آنها با توجه‌ به‌ مشخصات‌ مو، به‌ ویژه‌ میزان‌ چرب‌ بودن‌ آنها است‌ و باعث‌ تقویت‌ رشد مو و سالم‌ ماندن‌ آنها می‌شود.

برس‌ کشیدن‌ روزانه‌ موها باعث‌ تشدید سرعت‌ جریان‌ خون‌

در پوست‌ سر شده‌ و از جمع‌ شدن‌ گرد و غبار و مواد زائد در پوست‌ سر جلوگیری‌ به‌ عمل‌ می‌آورد.

شوره‌ سر با شستن‌ مرتب‌ موها، شانه‌ کردن‌ و برس‌ زدن‌ قابل‌ کنترل‌ خواهد بود.

پس‌ از شست‌ شوی‌ موها، برای‌ خشک‌ کردن‌ آنها باید از مالش‌ شدید با حوله‌ خودداری‌ شود و بجای‌ آن‌، موها را با فشار دادن‌ به‌ حوله‌ خشک‌ کرد.

دفعات‌ شست‌ و شوی‌ موها به‌ نوع‌ آن‌ (چرب‌ ـ خشک‌ ـ معمولی‌) بستگی‌ دارد.

▪ بهداشت‌ چشم‌ :

ـ اختلال‌ در بینایی‌، سبب‌ کاهش‌ ارتباط‌ فرد با محیط‌ و توان‌ یادگیری‌ وی‌ می‌شود. به‌ منظور پیشگیری‌ از بروز اختلال‌ در قوه‌ بینایی‌، رعایت‌ این‌ نکات‌ بهداشتی‌ ضروری‌ است‌ :

استفاده‌ از حوله‌ شخصی‌ و تمیز، در پیشگیری‌ از عفونتهای‌ چشمی‌، امری‌ بسیار مهم‌ است‌.

هنگام‌ مطالعه‌ می‌بایست‌ از نور کافی‌ که‌ از پشت‌ سر و طرف‌ چپ‌ می‌تابد، استفاده‌ نمود و فاصله‌ چشمها از سطح‌ مطالعه‌ باید بین‌ ۴۵ـ۳۰ سانتی‌ متر باشد.

در صورت‌ بروز عوارضی‌ مانند تاری‌ دید، اختلال‌ در قدرت‌ بینایی‌، خستگی‌ در هنگام‌ مطالعه‌ و ... سریعاً به‌ چشم‌ پزشک‌ مراجعه‌ کنید.

مصرف‌ غذاهای‌ متنوع‌ و مناسب‌، خصوصاً غذاهای‌ حاوی‌ ویتامین‌ A ، در سلامت‌ چشمها نقش‌ اساسی‌ دارد.

در صورت‌ مشاهده‌ هر گونه‌ اختلال‌ در ظاهر چشم‌ها، اعم‌ از افتادگی‌ پلک‌، قرمزی‌، تورم‌، انحراف‌ و ... باید سریعاً به‌ پزشک‌ مراجعه‌ نمود.

در صورت‌ ورود اجسام‌ خارجی‌ و یا مواد شیمیایی‌ به‌ چشم‌ها از مالش‌ آنها خودداری‌ نمایید و سریعاً چشم‌ را با مقادیر فراوان‌ آب‌، شست‌ و شو داده‌ و با یک‌ گاز تمیز پوشانده‌ و سریعاً به‌ پزشک‌ مراجعه‌ نمایید.

برای‌ شست‌ و شوی‌ چشم‌ از ماساژ آن‌ به‌ هنگام‌ شست‌ و شو، جداً خودداری‌ نمایید. بهترین‌ راه‌ این‌ است‌ که‌ پلک‌ ها را از دو طرف‌ کنار زده‌ و چشم‌ را در زیر شیر آب‌ نگهدارید.

مفهوم بهداشت عمومی

بهداشت عمومی عبارتست از مجموعه دانش و هنر پیشگیری از بیماری و تامین، حفظ و ارتقای تندرستی و توانمندی بشر با استفاده از تلاش دسته جمعی که منجر به توسعه جامعه شود. این مفهوم در حوزه زندگی انسان گسترش یافته و به طریقی ضامن سلامت فرد و جامعه به شمار می‌رود.

از اینرو از دیدگاه جهانی مطابق تعریف استانداردی که سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization -WHO) از سلامتی ارائه کرده است، میدان رسالت‌ها، سیاست‌ها و وظایف و فعالیت‌های بهداشت عمومی، جهان شمول گردیده و از فرد به سمت جامعه جهانی پیشروی می‌کند.

از دیدگاه فوق، سلامت عبارتست از تامین رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی که معنای آن تنها به نبودن بیماری و نقص عضو، محدود نشده بلکه شامل سه محور جسم، روان و جامعه می‌شود و لذا هرگونه نقص و آسیبی که به هریک از محورهای سه گانه وارد شود، تعادل فرد را بر هم زده و منجر به نبود سلامت می‌شود.

از لحاظ تاریخی، بذر بهداشت که حدود ۳۹۰۰ سال قبل از میلاد مسیح کاشته شد و در ۱۹۴۶ بعد از میلاد به عالی ترین ثمره خود که تصویب اساسنامه سازمان جهانی بهداشت بود دست یافت و بدینوسیله هدف غائی بهداشت، تامین، حفظ و ارتقای سلامت بشری اعلام شد.

عمده ترین شاهراه تامین و تضمین توسعه پایدار جوامع بشری برقراری کیفی سلامت افراد جامعه است. لذا رسالت و وظیفه اصلی بهداشت عمومی، استقرار تندرستی جامع و فراگیر و با کیفیت تک تک افراد جامعه است. شایان ذکر است که یکی از عوامل موثر بر بهداشت عمومی، شرایط و مقتضیات گوناگونی است که سلامت فرد و جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

به عبارت ساده تر هر عاملی که از نظر جسمی، روانی و اجتماعی، فرد را متاثر سازد بر سلامت او و سایر افراد جامعه موثر خواهد بود و لذا بهداشت عمومی در اجرای وظایف و ماموریت خود تحت تاثیر این عوامل دگرگون و متحوّل می‌شود و حاصل چنین تعاملی انعطاف پذیری بهداشت عمومی در برابر شرایط و بروز تغییر و تحولاتی است که بر سلامت فرد و جامعه، اثر گذار است.

شایان ذکر است که امروزه با توجه به مفاهیم عمیق و اهداف گسترده بهداشت عمومی، مترادف با این اصطلاح به نحو رایجی از واژه های پزشکی پیشگیری و پزشکی اجتماعی نیز استفاده می‌شود. زیرا بهداشت عمومی، فقط مجموعه قواعد مدوّن بهداشتی به منظور تامین، حفظ، توسعه و ارتقای سلامت نیست! بلکه وسیله نیل به این اهداف نیز می‌باشد.

وظایف بهداشت عمومی

برای تامین، حفظ و ارتقای سلامت، سیستم بهداشت عمومی، وظایف استراتژیک و مهمی را به عهده دارد که ارکان عمده آن عبارتست از :

۱ ـ تعیین نیازهای بهداشتی و شناسایی عوامل و خطراتی که سلامت فرد و جامعه را تهدید کند

۲ ـ اولویت بندی نیازها و تعیین سیاست‌ها و برنامه ها و اقدام برای پاسخ به نیاز مربوطه

۳ ـ ارزشیابی وضعیت بهداشتی جامعه و یافتن نقاط قوت و ضعف آن

۴ ـ تعیین سیاست‌ها و برنامه های کوتاه و درازمدت و هماهنگ با تدابیر سازمان جهانی بهداشت برای تامین، حفظ و ارتقای سلامت فرد و جامعه

۵ ـ تامین منابع و امکانات و تربیت نیروی انسانی حرفه ای برای ارائه خدمات، انجام پژوهش و اجرای آموزش همگانی در راستای سلامت فرد و جامعه

۶ ـ سالم سازی محیط زیست، افزایش سطح آگاهی‌های بهداشتی جامعه، بیماریابی و مهار بیماری‌های واگیر و پیشگیری از ابتلاء به بیماری‌

۷ ـ ارتقای سطح و تغییر سبک زندگی و اصلاح رفتارهای خطرساز فردی و اجتماعی در جهت تامین رفاه جسمی، روانی و اجتماعی برای تحقق، حفظ و ارتقای سلامت و توسعه جامعه با توجه به راهبردهای هفتگانه فوق، طیف وظایف بهداشت عمومی، در ایجاد توسعه پایدار جامعه، اهمیت یافته و بر حسب هریک از راهبردهای محوری و برنامه های اعلام شده سازمان جهانی بهداشت تعداد وظایف آن، روز به روز متحوّل شده و گسترش می‌یابد.

بهداشت عمومی از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت در هزاره سوم میلادی

اینک که هزاره سوم میلادی را آغاز کرده ایم با توجه به چالش‌های مهم و تهدید کننده سلامتی که در پیش رو داریم، سازمان جهانی بهداشت بر مبنای ویژگی‌های جمعیت شناسی، فرهنگی، اقتصادی و اقلیمی جوامع انسانی در رابطه با ارتقای سطح بهداشت عمومی پیشنهادهایی را ارائه نموده است که ساکنین هریک از قاره ها بر اساس رهنمودهای مزبور، برنامه های جاری و آتی خود را برای نیل به سطح بهداشت عمومی مطلوب، طراحی نموده اند.

مهمترین چالش‌ها و خطرات موجود که در سیاستگذاری بهداشت عمومی باید مدّ نظر قرار گیرد عبارتند از :

۱ ـ افزایش میزان حوادث غیرمترقبه طبیعی (سیل، زلزله، رانش زمین، آتشفشان . . . )

۲ ـ پیر شدن جمعیت (افزایش متوسط سن افراد، بخصوص در جوامع پیشرفته . . . )

۳ ـ بروز جنگ‌های منطقه ای و تبعات فاجعه بار انسانی آن (بی‌خانمانی، مهاجرت . . . )

۴ ـ تولید و ترویج افسارگسیخته و غیرقابل کنترل مواد مخدّر و داروهای اعتیادآور

۵ـ عدم مهار کامل و امیدوارکننده سندروم نقص ایمنی اکتسابی(HIV/AIDS)

6 ـ آلودگی‌های رو به افزایش زیست محیطی

لذا به عنوان نمونه توصیه های سازمان جهانی به سیاستگذاران بهداشتی جامعه ای یکپارچه در قاره اروپا (پارلمان اروپا) در عرصه بهداشت عمومی موجب شد که این جامعه با نشستی که در سپتامبر سال ۲۰۰۲ برگزار نمود برنامه های خود را از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۸ حول محورهای زیر، با نظارت سازمان جهانی بهداشت تدوین و ارائه کند :

۱ ـ اطلاع رسانی مستمر به افراد جامعه برای ارتقای سطح آگاهی‌های بهداشتی

۲ ـ آمادگی دائمی سرویس‌های خدمات بهداشتی برای اقدام سریع در برابر خطرات آتی و اضطراری که سلامت فرد و جامعه را تهدید می‌کند

۳ ـ ترویج اصول علمی بهداشت عمومی در جامعه به منظور تغییر سبک زندگی و اصلاح رفتارهای فردی و اجتماعی در مقابله با تهدیدهای سلامتی

۴ ـ پایش مستمر بهداشتی با تعیین نشانگرهای حساس و زودپاسخ در شناسایی خطرات و تهدیدهای تندرستی

۵ ـ غربالگری بیماری‌های واگیر (HIV/AIDS، عفونت‌های نوپدید و بازپدید . . . ) و بیماری‌های غیرواگیر (سرطان‌ها، بیماری‌های نادر . . . )

۶ ـ پیشگیری از آسیب‌ها و حوادث و صدمات ناشی از تغییر و دگرگونی‌های سریع در سبک‌های زندگی و رفتارها با توجه به تاثیر سریع فرهنگ‌ها در عصر دهکده جهانی و برقراری ارتباط پُرشتاب از طریق فنآوری اطلاعات (Information technology)

7 ـ کنترل و مهار بیماری‌های وابسته به آلودگی‌های مختلف زیست محیطی

۸ ـ نظارت و پایش اثرات مواد مخدر و داروهای اعتیادآور در سلامت فرد و جامعه

۹ ـ تاسیس و تقویت و تثبیت سیستم‌های آموزشی با فنآوری‌های سهل الوصول و ارزانقیمت و قابل دسترس برای ارسال پیام‌های بهداشتی به جامعه و گروه های در معرض خطر اجتماع

۱۰ ـ تقویت و استحکام همکاری‌های بین کشوری در قاره اروپا و بین قاره ای در سطح جهانی برای مقابله با مشکلات بهداشتی جهانگیر

۱۱ ـ ارتباط مستمر با ایستگاه های دیده وری سازمان جهانی بهداشت برای تضمین نظارت و پایش کیفی مطلوب سلامت عمومی

با توجه به چالش‌ها و برنامه ها و وظایف فوق، دامنه فعالیت‌های بهداشت عمومی از محدوده وظایف کلی خود به پهنه عظیم پاسخگویی به مشکلات و خطرات بهداشتی، گسترش می‌یابد

دامنه فعالیت‌های بهداشت عمومی

به طور کلی دامنه فعالیت‌های بهداشت عمومی، شامل موارد زیر است :

۱ ـ بررسی آماری، نیازسنجی، مطالعه، پژوهش و ارزشیابی امور بهداشتی

۲ ـ آموزش بهداشت عمومی

۳ ـ بهداشت محیط

۴ ـ بهداشت مادر و کودک

۵ ـ بهداشت سالمندان

۶ ـ پیشگیری از بیماری‌های واگیر

۷ ـ ارائه خدمات آزمایشگاهی (غربالگری بهداشتی)

۸ ـ امور جمعیت و تنظیم خانواده

۹ ـ کنترل بیماری‌های غیرواگیر

۱۰ ـ نظارت بر مواد خوراکی، بهداشتی و آرایشی

۱۱ ـ پایش و غربالگری مشکلات بهداشتی جاری و جدید

۱۲ ـ تدوین سیاست‌ها و برنامه های ضروری برای ارتقا و بهبود سطح و سبک زندگی فردی و اجتماعی

بهداشت چيست

مطالب مشابه :

مدل لباس زنانه برای افراد چاق

هنگامي كه چاق هستيم چه لباسي و چگونه بپوشيم

آرتروز كمر

گروه درماني چيست؟

بهداشت چيست

خانواده و نقش آن در پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي