طرح درس سال سوم متوسطه -تدریس فصل حواس-چشم

مشخصات کلی

نام درس:زیست و آزمایشگاه 2   تعداد دانش آموزان:  12نفر     مدت جلسه :30 دقیقه

صفحات کتاب:56تا60  موضوع: حواس   نام دبیر: سارا علیزاده پایه :سوم متوسطه                                          

هدف کلی

دانش آموزان با حواس ،اندامهای حس ،پوست،چشم و تطابق  آشنا میشوند.

رئوس مطالب

1-آشنایی با تعریف بخش حسی بدن

2-آشنایی با انواع گیرنده های حس در انسان

3-آشنایی با ساختار پوست

4-آشنایی با انواع گیرنده ها در پوست

5-آشنایی با ساختار چشم

6-آشنایی با عمل تطابق در چشم

اهداف جزئی

انتظار می رود دانش آموزان درپایان درس :

1-به مفهوم بخش حسی در بدن پی ببرند.

2-با تعریف گیرنده های حس آشنا  گردند.

3-انواع گیرنده های حس در بدن و محل آنها  را درک کنند.

4-دلیل اینکه چرا درد حس مهمی در بدن ماست را  بفهمند.

5-با انواع گیرنده های موجود در پوست آشنا گردند.

6-با ساختار ظاهری چشم انسان براساس شکل صفحه 59 آشنا شوند.

7-به تفاوت انواع سلول های گیرنده نور در چشم  پی ببرند.

8-لایه های موجود در چشم را همراه با وظایفشان در چشم  بشناسند.

9-با چگونگی تشکیل تصویر از زمان برخورد نور تا تا رسیدن به شبکیه آشنا شوند.

10-به تعاریف اصطلاحات نقطه کور ،لکه زردو تطابق  پی ببرند.

11- با فضاهای موجود در چشم آشنا شوند.

اهداف رفتاری

انتظار می رود دانش آموزان پس ازپایان درس جدید بتوانند:

الف- دانستنی ها ( حیطه شناختی)

1. علت اینکه ما در بدن گیرنده های حسی داریم را توضیح دهند.
2. انواع گیرنده های حس در بدن و نوع محرک آنها را  نام ببرند.
3. تفاوت قرارگیری انواع گیرنده ها در پوست را  تشخیص دهند.
4.  گیرنده مکانیکی در رگ و ماهیچه ها را مقایسه کنند.
5. دلیل تنگ و گشاد شدن مردمک را بیابند.
6. ارتباط بین نور ،شبکیه و سلولهای نوری را تشخیص دهد.
7. تفاوت بین سلولهای مخروطی و استوانه های را بیان کنند.
8. اصطلاح نقطه کور و لکه زرد و مکان قرارگیری آنها توضیح دهند.
9. تفاوت موادی چون زلالیه و زجاجیه و محل قرارگیری آنها را تشخیص دهند.
10. نقش ماهیچه های مژکی در عمل تطابق چشم را بیان نمایند.

ب-مهارتها (حیطه روانی حرکتی)

1. با تهیه پوستر پوست مکان قرار گیری انواع محرکها رادر پوست تشخیص دهند.
2. با انجام فعالیت صفحه 58 حساسیت پوست را تعیین نمایند.
3. با تشریح چشم گاو مواد موجود در چشم و لایه های چشم را تشخیص دهند.
4. با قرارگیری در نور زیاد و کم تنگ و گشاد شدن مردمک را مشاهده نمایند.
5. با انجام فعالیت صفحه 61 به وجود نقطه کور پی ببرند.

ج-نگرش ها (حیطه عاطفی)

1. نسبت به انجام کارهای گروهی و همکاری با اعضای گروه گرایش مثبت داشته باشند.
2. نسبت به مطالعه زیست شناسی علاقمند شوند.
3. به نظم هماهنگی موجود در آفرینش موجودات زنده پی ببرند.
4. به قدرت خدا و تفکر درباره آن پی ببرند.
5. شکر گذار خداوند به خاطرداشتن چشم زیبا برای دیدن زیبایی های دنیا باشند.

مواد و وسایل آموزشی: کتاب درسی.گچ و تخته پاک کن.دفتر کلاس.رایانه ،دیتا پروژکتور، پوستر و ماکت چشم ،چشم گاو،مقوای محکم ،سنجاق ته گرد ،خط کش و مداد

چیدمان کلاس:سه  تا گروه 4نفره به صورت Uشکل

روش تدریس: تلفیقی(سخنرانی،پرسش و پاسخ،نمایشی با کمک رایانه، همیاری ، ،کاوشگری )

رفتار ورودی

از دانش آموزان انتظارداریم قبل از شروع درس جدید:

دانش آموز در سالهای پیش ویا  جلسات قبل با مفاهیم زیر درباره حس و اعصاب آشنا شده اند:

1. به چه نورونهایی ،نورون حسی می گویند را بدانند.
2. کار دستگاه عصبی را بدانند.
3. ویژگی های مهم دستگاه عصبی را بدانند.
4. مراکز عصبی را بشناسند.

مرحله       

                            فعالیت معلم

فعالیت دانش آموز

زمان

فعالیتهای مقدماتی

1. -سلام و احوالپرسی

1. ذکر مناسبت هفته

1. -حضور و غیاب

1. -برقراری ارتباط عاطفی و دقت در وضعیت جسمی و روحی دانش آموزان

1. -بررسی تحقیق دانش آموزان (محول کردن وظایفی برای ارایه درس جدید به هر کدام از گروهها)

توجه به حرفهای معلم و گوش دادن

ارایه تحقیق جلسه قبل:

1. فراهم نمودن آیه ای از کلام الله مجید پیرامون نقش چشم
2. –تهیه بیت و یا ابیاتی که بیانگر دیدن طبیعت زیبا با چشم
3. -تهیه پوستری از ساختار پوست و چشم
4. –آوردن چشم گاو
5. -تهیه وسایل مورد نیاز برای انجام فعالیتها
6. عای پایان کلاس توسط یک نفر

5

ارزشیابی آغازی و تشخیصی

از دانش آموزان انتظار داریم به سئوالات زیر پاسخ دهند:

1. به چه نورونهایی ،نورون حسی گویند؟
2. کار دستگاه عصبی چیست؟
3. ویژگی های مهم دستگاه عصبی را نام ببرید؟
4. مراکز عصبی در بدن کدامند؟

توجه به سئولات معلم و دادن پاسخ مورد انتظار

2

ایجاد انگیزه

با نشان دادن ومولاژ چشم سوالی درباره اینکه؛ هیچ فکر کرده اید اگر قادر به دیدن این همه زیبایی خداوند نبودید چه حسی داشتید، ایجادانگیزه می کردید.

دقت به سئوال معلم و علاقمندی به موضوع

2

ارائه درس

1. بررسی تالیف جلسه گذشته
2. -نوشتن رئوس مطالب بر روی تابلو

1. -با استفاده رایانه  ،power point تهیه شده برای درس مربوطه ، ارائه درس راشروع می نماییم.

1. با نشان دادن چند تصویر زیبا، حس کنجکاوی دانش آموز را تحریک می نماییم.

1. -با نشان دادن محرکهایی مثل لمس ،فشار ،نور ،چشیدن غذا و صدا نگاهی به اندامهای حس بدن می اندازیم.
2. -با کمک رایانه و پوستر دانش آموزان به شرح جزییات گیرنده ها در پوست می پردازیم.
3. با انجام فعالیت صفحه 58تعیین حساسیت برای پوست انجام می دهیم.

1. -با کمک مولاژچشم و به دنبال آن تشریح چشم ،ساختار چشم را مورد بررسی قرار می دهیم.

1. با فعالیت صفحه 61 به وجود نقطه کور در چشم پی می بریم.

1. -پرسیدن چند سئوال به صورت شفاهی در حین تدریس (ارزشیابی تکوینی)

-توجه به محتوای درس

-شرکت فعال در بحث گروهی

-پاسخ به سئوالات مطرح شده

-در جای مناسب نکته برداری

10

ارزشیابی تکوینی

1-     گیرنده چیست ؟

2-     گیرنه های حسی مثل دما-مکانیکی-درد –نور و شیمیایی در چه قسمتهایی از بدن دیده میشوند ؟

3-     گیرنده های موجود در پوست را نام ببرید؟

4-     سه لایه چشم را با ذکر نقششان بگویید؟

5-     فرق سلول مخروطی و استوانهای در چشم چیست ؟

6-     نقطه کور و لکه زرد را تعریف نمایی؟

7-     عمل تطابق را تو.ضیح دهید؟

8-     چشم گاو را در حین تشریح نامگذاری نمایید؟

9-تصویری از پوست را رسم کرده و انواع گیرنده های حسی آن را با شماره مشخص می کنیم از دانش آموزان می خواهیم به صورت گروهی اسامی هر کدام از گیرنده ها و کار آنها را بنویسند و در نهایت سرگروه یک گزارش ارائه دهد .

تمرکز حواس

یادآوری مطالب آموخته شده

پاسخ به سئوالات

3

فعالیتهای تکمیلی

الف- جمع بندی و نتیجه گیری:

از دانش آموزان  به ترتیب و هماهنگ با هم خواسته می شود تا همراه معلم در خلاصه کردن  درس پیش روند و معلم در صورت نیاز مطالب را تکمیل می کند.  

تلاش برای یادآوری مطالب آموخته شده

تمرکز حواس

3

ب- ارزشیابی پایانی(تراکمی)

1- حواس انسان چه نقشی در بقای او دارند ؟

3- گیرنده حسی را تعریف کنید .

4- پوست بدن دارای کدام نوع از گیرنده های حسی می باشد ؟

5- کدام یک از گیرنده های حسی پوستی سطحی تر و کدامیک عمقی تر است ؟

6- آیا گیرنده ها تنها در پوست بدن یافت می شود ؟

7- تفاوت سلول مخروطی و استوانه در چشم چیست؟

8- لایه های چشم را نام ببرید ووظیفه آن ها را بگویید.

9- عدسی چگونه تصویرنوری که از فواصل مختلف می آید را روی شبکیه تنظیم می کند؟

10-زلالیه –زجاجیه-عنبیه-لکه زرد و نقطه کور در کدام قسمت چشم قرار گرفته اند؟

پاسخ به سئوالات به صورت انفرادی و تصحیح در کلاس توسط دانش آموز کناری

3

ج-تعیین تکلیف فردی:

 1-خواندن دقیق متن کتاب-حل خود آزمایی صفحه 67 به جز سوال 3

2-:هر فردی  آیه از قرآن که در مورد اندام های حس بدن باشد تهیه می کند.

3- گزارشی از تشریح چشم گاو

تحقیقات گروهی: هر گروه یک تحقیق را به دلخواه آماده نماید:
1-تهیه پوستری از گوش
2-تهیه وسایل مورد نیاز برای فعالیت صفحه 66

3-تهیه نمونه سوالات تفهیمی از درس که امروز فرا گرفته اید.

     گوش دادن و یادداشت برداری

2