نوروفیدبک و کاربردهای آن

نوروفیدبک به ما یاد می دهد امواج مغزی خود را در بهترین حالت تنظیم کنیم تا بهترین عملکرد را داشته باشیم.
نوروفیدبک برای افزایش عملکرد مغز به کار گرفته می شود .کسانی که می خواهند توان فکری خود را افزایش دهند می توانند از نوروفیدبک استفاده کنند.
امروزه حتی ورزشکاران حرفه ای فوتبال و شطرنج هم از نوروفیدبک استفاده می کنند تا دقت و سازمان بندی افکارشان را افزایش دهند. این روش، تصمیم گیری،برنامه ریزی و کنترل هیجان را تقویت می کند.
نوروفیدبک یک روش درمانی است زیرا امواج مغزی که در اثر افسردگی، اضطراب،وسواس، میگرن و ... به هم ریخته است را به حالت طبیعی در می آورد و این اختلالات را درمان می کند.
نوروفیدبک در درمان اختلال پرتحرکی و کم تمرکزی، ای دی اچ دی(ADHD)موثر است و باعث تقویت تمرکز وتنظیم رفتار می شود.
دقت و تمرکز افزایش می یابد و سازماندهی افکار و اعمال ایجاد می شود. کارهای ناگهانی وتکانشی کم می شود و تحرک بیش از حد،کاهش می یابد.
نوروفیدبک در درمان اختلال یادگیری هم موثر است.

نوروفیدبک چگونه اثر می کند؟
طی سالها تحقیق وتجربه دانشمندان دریافته اند هرکاری مربوط به یک قسمت خاص از مغز است.مثلاً موقعی که احتیاج به فکر کردن داریم قسمت خاصی از مغز مشغول به کار می شود و اگر این قسمت از مغز خوب کار کند امواج خاصی ایجاد می کند.
در نوروفیدبک به ما آموزش داده می شود که این امواج مغزی را تقویت کنیم تا بهتر فکر کنیم.

دستگاه نوروفیدبک چگونه کار می کند؟
دستگاه نوروفیدبک امواج مغز را به کامپیوتر می برد و آن را تجزیه وتحلیل می کند. روی مانیتور کامپیوتر می توانیم امواج مغزی را ببینیم. نوروتراپ (یاکسی که مسئولِ دستگاه نوروفیدبک است) دستگاه را طوری برنامه ریزی می کند که ما بتوانیم امواج مفید مغزمان را برای حرکت دادن تصاویر روی صفحه تلویزیون به کار گیریم.
بنابراین ما صفحه کامپیوتر را می بینیم و با به کار گرفتن امواج مفیدِ مغزمان تصاویر آن را تغییر
می دهیم. مثلاً یک قایق را حرکت می دهیم. بتدریج ما یاد می گیریم چگونه این کار را سریعتر و مداومتر انجام دهیم. در حقیقت یادگرفته ایم چگونه امواج مفید را در آن قسمت از مغزمان ایجاد کنیم.

دستگاه نوروفیدبک چه شکلی است؟
نوروفیدبک یک کامپیوتر دارد. دو یا سه رشته سیم با چسب مخصوص روی سر ما گذاشته می شود.ما به صفحه کامپیوتر(مانیتور) نگاه می کنیم و در هر جلسه چندبازی کامپیوتری انجام می دهیم. البته نه با دست بلکه با نگاه کردن به صفحه کامپیوتر یا شنیدن صدای آن. بتدریج یاد می گیریم چگونه امواج مفید مغزی را ایجاد کنیم.

کاربردهای نوروفیدبک:

بيش‌فعالي/كمبود توجه(ADHD): بيش از هر زمان ديگري، براي درمانADHD از نوروفيدبك استفاده شده است. 85-80% کودکان مبتلا بهADHD به وسيله نوروفيدبك بهبودي كامل می‌يابند.

اضطراب(Anxiety): بسياري از متخصصان، بكارگيري نوروفيدبك به منظور درمان اضطراب را يكي از عمده‌ترين موارد و زمينه‌هاي استفاده از نوروفيدبك مي‌دانند. اكثر آن‌ها معتقدند اضطراب يكي از اولين مواردی بود كه به نوروفيدبك پاسخ داد. نتايج پژوهشي نشان مي‌دهد كه در حدود 90-80% از بيماران اضطرابي با اين روش بهبود یافته‌اند.

ناتوانی یادگیری: ناتواني يادگيري(Learning Disability)، اين اختلالات در سنين دبستان شايع هستند. در درمان اختلالات،نوروفيدبك تحول بزرگي ايجاد كرده است. در اين مورد نوروفيدبك به تنهايي پاسخگوست و نيازي به درمان مكمل ندارد. معمولاً با كامل كردن يك دوره درماني بهبودي ثابتي حاصل مي‌شود.اختلالات خواب: اولين تغييراتي كه مراجعين عموماً بعد از شروع درمان با نوروفيدبك مشاهده مي‌كنند، تغيير و تنظيم خوابشان است. بنابراين مي‌توان از نوروفيدبك در درمان اختلالات خواب نيز استفاده كرد.

صرع، آسیب مغزی و سكته مغزي: در انواع صرع و در مواردي كه داروها مؤثر نبوده‌اند و بيماري بسيار مزمن و غيرقابل كنترل بوده است نوروفيدبك در درمان 70 تا 90% بيماران موفق بوده است.

آسیب مغزی : نوروفیدبک سبب بهبود مشکلات ناشی از آسیب‌ و سکته مغزی می‌شود. از آن‌جمله می‌توان به بهبود در حافظه، سردرد، گیجی و حواس‌پرتی، سرگیجه، مشکلات تمرکزی، اضطراب، افسردگي، تغييرات خلقي، اختلالات خواب، تحريك‌پذيري، مشكلات ادراك بينايي و ديسلكسي اشاره کرد.

دردهاي مزمن و سردردهاي ميگرني: درمانگران و پزشكاني كه از نوروفيدبك براي درمان دردهاي مزمن و سردردهاي ميگرني استفاده كرده‌اند، اعلام كردند كه وقوع و شدت حملات ميگرن در اكثر موارد با استفاده از اين روش كاهش مي‌يابد و حتي از بين مي‌رود.

افسردگي: در مورد بيماران مبتلا به افسردگي اساسي كه هيچ درماني براي آن‌ها كارساز نبوده، نوروفيدبك در اغلب موارد بهبوددهنده بوده است.

چند جلسه نوروفیدبک لازم است؟
برای هر کسی فرق می کند. ممکن است خیلی زود یاد بگیریم امواج مغزمان را تنظیم کنیم یا خیلی دیر. بعضی ها هم اصلاً نمی توانند یاد بگیرند. برای اختلالی مثل پرتحرکی و کمبود تمرکز، سی تا چهل جلسه توصیه شده است که بهتر است 2 تا3 جلسه در هفته انجام شود.

تا چه حد نوروفیدبک اثر می کند؟
اگر بتوانیم امواج مغزی خود را با نوروفیدبک تنظیم نمائیم حتماً اثرات خوبش را هم می بینیم ولی در موارد کمی ممکن است نتوانیم یاد بگیریم امواج را تغییر دهیم و هیچ اثری نبینیم.

آیا نوروفیدبک ضرر ندارد؟
چون درمانگر با ارزیابی دقیق و برنامه ریزی صحیح کار می کند.هیچ ضرری به ما وارد نمی شود.

هزینة آموزش نوروفیدبک چقدر است؟
نوروفیدبک دستگاه بسیار پیشرفته وگرانی است .هرجلسه آموزش بین نیم ساعت تا یک ساعت طول
می کشد و نیاز به دقت و برنامه ریزی مناسب برای تنظیم امواج مغزی توسط نوروتراپ است.
با این حال نرخ درمان بر اساس زمان روان درمانی توسط اداره های دولتی تعیین شده است و البته این هزینه در پایتخت بسیار بالاتر است.

آیا نوروفیدبک محدودیت سنی دارد؟
کودکان از زمانی که بتوانند دقایقی به صفحه تلویزیون نگاه کنند می توانند در جلسات درمانی وارد شوند. در عمل از سن پنج سالگی می توان به راحتی درمان را شروع کرد.بزرگسالان با هر سنی
می توانند از نوروفیدبک استفاده کنند.

برای متخصصین
نوروفیدبک Neurofeedbackنوعی از بیوفیدبک Biofeedbackاست که به روش شرطی سازی عامل Operant Conditioningبه مراجع یاد می دهد امواج مغزی خود را تغییر دهد. نروتراپیست Neurotherapistابتدا با تهیه امواج پایه (Baseline) در حالات مختلف باز یا بسته بودن چشم و طی اعمال فعال و غیرفعال مغزی، پروتکل درمانی خود را طراحی می کند و دستگاه نوروفیدبک را بر اساس آن تنظیم می نماید. پروتکل درمانی نشان می دهد در کدام قسمت مغز، چه امواجی کاهش و چه امواجی افزایش می یابند. طی جلسه درمان، نروتراپیست درکنار مراجع قرار گرفته و بطور مداوم او را تحت نظر دارد و با تنظیمات مکرر دستگاه باعث فیدبک مناسب به مراجع می شود. طی یک جلسه بیش از دو هزار فیدبک مثبت دریافت می شود و هیچگونه بازخورد منفی داده نمی شود. بتدریج مراجع یاد می گیرد مغز خود را چگونه تنظیم نماید تا فیدبک بیشتری دریافت کند. با تغییر امواج، تغییر رفتار، خلق، تکانشگری، آرامش، تمرکز وسازماندهی افکار را شاهد هستیم.
تئوری نوروفیدبک از بیش از صدسال قبل مطرح شد ولی طی دو دهه اخیر است که با پیشرفت تکنولوژی در زمینه تجزیه و تحلیل امواج مغزی و برنامه ریزی کامپیوتری به کاربردی کردن این تئوریها دست یافتهایم.
نوروفیدبک در درمان اختلالات زیر به کار گرفته شده و تاثیر درمانی آن اثبات شده است.
Depression
Post Traumatic Stress Disorder ( PTSD)
Obsessive Compulsive Disorder (OCD)
Anxiety
Attention Deficit Hyperactive Disorder(ADHD)
Learning Disorder (LD)

نوروفیدبک و کاربردهای آن

مطالب مشابه :

مرکز پیشرفته درمانی نوروفیدبک و بیوفیدبک در کرج

نوروفیدبک و کاربردهای آن

راه اندازی اولین واحد تخصصی نوروفیدبک استان یزد در مرکز مشاوره امام حسین (ع) یزد

لینکستان همکارای اختلالات یادگیری

برگزاري كارگاه دوروزه نوروفيدبك درمركز مشاوره وخدمات روان شناختي امام حسين (ع) يزد

رزومه آقای عزت اله عبدالهی مشاور خانواده

پازل تقویت حافظه