فارماکولوژی - جلسه 12 (آخر)

 

 

فارماکولوژی استاد یدالهی موحد

جلسه 12 (آخر)

.

.

.

داروهای قلبی – عروقی:

داروهای هایپرتانسیون (ضد پر فشاری خون)

فشار خون بالای 140 mmHg سیستولی و بالای 90 mmHg دیاستولی تشخیص بیماری پر فشاری خون داده می شود.

داروهای معروف:

1.مؤثر بر CNS : سبب کاهش خروج سمپاتیک می شود مانند داروی متیل دو پا و داروی کلونیدین

2.داروهای مؤثر بر سیناپس که باعث تخلیه ی ذخایر اپی نفرین می شوند مانند داروی رزرپین (کاربرد این دارو بسیار محدود است).

3.آلفا بلاکر: این گروه باعث کاهش مقاومت عروقی و بازگشت وریدی می شوند. داروی پر مصرف این گروه، پرازوسین است.

4.بتا بلاکر: این گروه جزء قدیمی ترین و پر مصرف ترین داروهای این دسته می باشند مانند اتنولول و متورال (نام ژنریک آن متوپرواندول) و پروپرانولول (که معروف است به ایندرال).

توجه: ایندرال علاوه بر کاهش فشار خون، خواص ضد اضطرابی و خواص ضد آریتمی دارد و همچنین از این دارو همراه با والپروات سدیم برای درمان بیماری صرع نیز استفاده می شود.

 

مهارکننده های آنژیوتانسین: مانند کاپتوپریل

آنتاگونیست های آنژیوتانسین: مثل لوزارتان (پر مصرف)

 

دیورتیک ها (اصطلاحاً عوام به آن ها مدر (ادرار آور) گویند).

این گروه از داروها شامل چند گروه است:

1.گروه کربنیک انهیدراز:

مشهورترین داروی این گروه استازولامید است که وظیفه ی این دارو کاهش دهنده فشار چشم می باشد.

2.نگهدارنده های پتاسیم:

که معروف ترین داروی آن اسپیرونولاکتون است.

توجه: از این دارو همراه با فوروزماید (برند اصلی آن لازیکس) استفاده کرده تا بتوانیم پتاسیم را در بدن فرد نگه داریم.

علاوه بر اسپیرونولاکتون، تریامترن اچ نیز جزء این گروه است اما به اندازه ی اسپیرونولاکتون قوی نیست.

3.تیازید ها:

که معروف ترین داروی این گروه هیدروکلروتیازید است که باعث کاهش حجم خون می شود. در ابتدای مصرف و سپس در ادامه ی مصرف باعث کاهش مقاومت عروقی می گردد.

توجه: معمولاً از تیازیدها برای کاهش فشار همراه با اختلالات کلیوی استفاده می شود.

4.اسموتیک ها:

که معروف ترین داروی این گروه ایزوسورباید است. حجم ادرار و همچنین دفع سدیم را افزایش می دهد.

5.دیورتیک های لوپ:

که معروفترین آن ها، فوروزماید یا همان لازیکس است (که دارای فراورده ی تزریقی است).

توجه: به جز لازیکس، هیچ کدام فراورده ی تزریقی ندارند بنابراین در حالت های اورژانسی افزایش فشار خون (پر فشاری اورژانسی) از آمپول لازیکس استفاده می کنند.

 

داروهای ضد آنژین صدری :

این بیماری در اثر اختلال در عرضه و تقاضای اکسیژن در قلب رخ می دهد. در واقع خون رسانی به قلب مختل می شود. با درد قفسه ی سینه و تنگی نفس بروز می کند. داروهای معروف این گروه شامل موارد زیر است:

1.نیترات ها و نیتریت ها

معروف ترین آن ها، نیتروگلیسیرین و ایزوسورباید است که نیتروگلیسیرین با شل کردن جدار عضلات صاف عروق باعث اتساع عروق محیطی می شود و همچنین عضلات صاف برونش را شل می کند به همین دلیل در ابتدای درد قلبی از فراورده ی زیر زبانی این دارو استفاده می کنیم (نیتروگلیسیرین).

2.کلسیم بلاکرها

معروف ترین داروی این گروه دیلتیازیم و وراپامیل است. این داروها تعداد ضربان قلب و همچنین قدرت انقباض قلب را کاهش می دهند.

3.بتا بلاکرها

داروهای معروف آن شامل: اتنولول، متورال و ایندرال می باشد.

 

 

داروهای ضد آریتمی:

آریتمی یعنی اختلال در ریتم قلب. این بیماری از 3 گروه دارو استفاده می کنیم:

1.بتا بلاکرها

2.کلسیم بلاکر (فقط وراپامیل را مصرف کرده)

3.پتاسیم بلاکر:

این گروه از داروها با بلوک کانال پتاسیم باعث طولانی تر شدن اثر پتاسیم می شود. که معروف ترین داروی این گروه آمیودارون است.

 

داروهای ضد نقرس:

به طور کلی نقرس به دو صورت در بدن انسان بروز می کند:

1.به صورت حاد (درد در مفصل های انگشت پا شروع می شود و به انگشت های دست کشیده می شود).

2.به صورت مزمن

در حالت حاد از داروی کلشی سین که در واقع مهارکننده ی میکروتوبول ها است استفاده می کنیم. از این دارو هم در حالت حاد و هم در پیشگیری حملات نقرسی استفاده می کنیم اما در حالت مزمن از داروی آلوپورینول (10-100-300) استفاده می کنیم.

 

 

داروهای سیستم عصبی:

1.داروهای آرام بخش و خواب آور:

داروهای این گروه شامل

الف)باربیتورات ها هستند که این گروه شامل کوتاه اثر، متوسط اثر و طولانی اثر می باشد که در ایران از شکل سوم آن به نام فنوباربیتال استفاده می کنند.

توجه: از فنوباربیتال 15 برای کمک به درمان زردی نوزادان استفاده می کنند.

توجه: همراه با داروی فنی توئین، فنوباربیتال استفاده شده است (به آن فنی توئین کامپاند گویند).

ب)بنزودیازپین ها: این گروه شامل

1.کوتاه اثر: اگزازپام (اثر فوری و کوتاه و خواب آوری آن شدید نیست)

2.متوسط اثر: شامل آلپرازولام (برند معروف آن زاناکس است) و لورازپام

توجه: زاناکس یکی از پر مصرف ترین داروی این خانواده است و بزرگترین ایراد آن در دراز مدت آلزایمر است.

3.طولانی اثر: شامل دیازپام (شل کننده عضلات) که برند معروف آن والیوم است و کلردیازپوکساید (برند معروف آن لیبریم) و کلونازپام و فلورازپام می باشد.

توجه:در بین داروهای فوق لیبریم و اگزازپام حالت خواب آلودگی کمتری دارند و همچنین از لیبریم در داروی معده به نام لیبراکس (=برند تجاری است ولی نام اصلی آن کلیدینیوم سی است) استفاده می شود.

توجه: از دیازپام در اعمال جراحی استخوان همراه با بیهوشی استفاده می کنند و از زاناکس و کلونازپام برای بیماران فوبیک و پانیک (دو بیماری عصبی) استفاده می کنند. فنوباربیتال و کلونازپام خواص ضد تشنجی نیز دارند به همین دلیل در داروی فنی توئین کامپاند استفاده شده  است.

نکته: بوسپیرون خواص ضد اضطرابی دارد و برای بیماران با سابقه ی سوء مصرف مواد مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته: داروی زولپیدوم کوتاه اثر ترین داروی آرامش بخش است همراه با خواص ضد تشنجی و خواب آوری و احتمال وابستگی کمتری دارد.

2.داروهای ضد افسردگی:

معروف ترین داروهای این گروه، سه حلقه ای ها هستند که در این گروه داروهای آمی تریپتیلین، نورتریپتیلین، ایمی پرامین، دوکسپین و کلومیپرامین قرار دارد. در بین این گروه از داروها دوکسپین برای تسکین روان خوابی استفاده می شود و کلومیپرامین برای درمان وسواس و حالت های ترس استفاده می گردد.

نکته: از فلوکستین در درمان افسردگی های ماژور و همچنین برای درمان وابستگی ها به الکل استفاده می شود. اثرات بی اشتهایی دارد به همین دلیل برای رژیم های چاقی مصرف می شود.

نکته: از والپروات سدیم و فنی توئین کامپاند و لاموتریژین و کاربامازپین برای درمان صرع استفاده می شود.

نکته: در بیماری پارکینسون (لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکت و اختلال وضعیتی) که در اثر اختلال در تعادل میان دوپامین و استیل کولین بوجود می آید (دوپامین کاهش می یابد) که از داروهای لوودوپا، لودوپاسی-فورت، بروموکریپتین و سلژین استفاده می شود.

نکته: از آمانتادین (جزء داروهای ضد ویروس) برای بیماری پارکینسون استفاده می شود زیرا باعث افزایش اثرات لوودوپا می شود که این ماده (لوودوپا) همراه با آنزیم باعث افزایش دوپامین می گردد.

 

داروهای کم خونی:

مهم ترین کم خونی، کم خونی فقر آهن است و کم خونی های آپلاستیک، همولیتیک و مگالوبلاستیک در مرتبه های بعدی قرار دارند. مهم ترین داروهای مصرفی عبارت اند از:

1.فروس سولفات: که امروزه به ترکیباتی مانند کربونیل، بیزگلی سیناید و گلیکونات درآمده برای افزایش جذب آهن و کاهش عوارض گوارشی.

2.ویتامین B12 : به عنوان کوفاکتور در واکنش های آنزیمی دخالت می کند و در تقسیم سلولی وارد می شود و در صورت عدم حضور B12 ، نارسایی در سنتز DNA صورت می گیرد.

3.فولیک اسید: این ترکیب بسیار مهم در فرایند خون سازی به عنوان کوفاکتور عمل کرده و برای انتقال گروه های تک کربنی به سنتز DNA لازم و ضروری است.

توجه: معروف ترین ترکیب گروه های فوق، ترکیبات فرفولیک است (یعنی آهن به علاوه ی اسید فولیک) که فراورده ی مشهور این گروه فیفول است.

4.ناندرلون: در آنمی آپالاستیک به کار می رود و همچنین اکسی متولون.

توجه: سوء مصرف دو داروی فوق در بدن سازی است که عوارض آن شامل پوکی استخوان است.

توجه: امروزه ترکیب فروگلوبین (کپسول و شربت) مخلوطی از ترکیب آهن، اسید فولیک، ویتامین B12 و همچنین ویتامین C (افزایش جذب آهن)، زینک (روی) و مس است که این دو مورد آخر نیز در فرایند خون سازی به عنوان کوفاکتور عمل می کنند.

 

کورتیکو استروئید ها:

این گروه از داروها شامل:

1.کوتاه اثر: مانند کورتیزول و یا هیدروکورتیزون

2.متوسط اثر: پردنیزولون (برای التهاب های روماتیسمی از آن استفاده می شود) و تریامسینولون (تزریقی-موضعی)

3.طولانی اثر: مانند بتامتازون و دگزامتازون

از این داروها در مورد التهاب های مختلف، تنفسی، موضعی، مفصلی و ... استفاده می شود و از بتامتازون (فراورده ی تزریقی) در تکامل ریه های جنین نارس نیز استفاده می شود.

نکته: مدت عمل و قدرت ضد التهابی این ترکیبات به صورت زیر است:

دگزامتازون>تریامسینولون>پردنیزولون

همچنین دگزامتازون دارای حداکثر فعالیت موضعی است.

 


مطالب مشابه :


داروهای تقویتی در زنان بعد از میانسالی

اسید فولیک و کپسولهای هماتینیک و ففول و شربت فروگلوبین هم خواص این داروها




یک تجربه (یبوست در کودکان)

این شربت به نام "فیژان" در بازار وجود داره و یکی از بهترین ملینها برای بچه هاست.




فارماکولوژی - جلسه 12 (آخر)

فنوباربیتال و کلونازپام خواص ضد تشنجی نیز دارند به امروزه ترکیب فروگلوبین (کپسول و شربت)




برچسب :