بازيافت ضايعات الكترونيكي، شهر سالم راهكاري براي رهايي از زباله‌هاي الكترونيكي ،مرگ ببر روسي
به نام خداوند بخشاینده مهربان
درباره نويسنده واهداف وبلاگ
حبيب ماهري كارشناس ومشاور امور محيط زيست، با 30 سال سابقه وتجربه، عاشق طبيعت ايران زمين هستم وهدفم بالا بردن فرهنگ زيست محيطي جامعه از طريق فراهم كردن اطلاعات مورد نياز است. اين وبلاگ سعي دارد، مسايل زيست محيطي را مورد نقد وبررسي قراردهد
تماس با بهار طبيعت:
بازيافت ضايعات الكترونيكي
رشد سريع توليد ومصرف رايانه درجهان منجر به ظهور پسماندهاي ويژه اي شده است.اين پسماندها به دليل مخاطراتي كه مي تواند براي انسان ومحيط زيست ايجاد كنند، به عنوان مواد زايد خطرناك شناخته مي شوند ،سرب موجوددرلامپ اشعه كاتدي ولحيم كاري مدارهاي رايانه اي، كاديوم موجوددر تراشه ها،جيوه موجود درحسگرها ،سوييچ ها،لامپ هاي تخليه وباتري ها فقط تعداداندكي از تركيبات موجوددر رايانه هاهستند كه ازپتانسيل خطرزايي بالايي برخوردارند. هم اكنون خريد يك كامپيوتر شخصي بسيار مرقون به صرفه وارزان تر از ارتقاي كامپيوتر قبلي است ،پس برسر كامپيوتر قبلي چه مي آيد؟درواقع كامپيوتر قبلي يك ضايعه الكترونيكي به شمار مي آيد.ضايعات الكترونيكي (eWaste) كه بسياري از جوامع آنرا به جعبه سياه دنياي جديد ديجيتالي تشبيه كرده اند، مشكلات زيادي رابراي جوامع بوجود مي آورد. ضايعه شامل مواد جامد،مايع وگاز غيرمطلوب پس از تكميل يك فرايند است .اما اين ضايعات طي فرايندي دوباره قابل استفاده است.
ضايعات الكترونيكي
صنعت الكترونيك از رشد بالا وسريعي برخوردار است. همراه بااين رشد ،محصولات منسوخ شده وقديمي صنعت روز به روز افزايش پيدا مي كنند. ضايعات الكترونيكي اكنون بيشترين رشد را دردنياي صنعت امروز داراست و بيشتر كشورهاي صنعتي دچار اين مسئله هستند. اكنون بيشتر اين دولت ها به فكر بازيافت اين محصولات به صورت جامد هستند كه بخشي از زباله هاي صنعتي شامل وسايل الكترونيكي مانند تلفن، ضبط صوت وكليه وسايل الكترونيكي مصرفي تارايانه را شامل مي شود.
انواع ضايعات الكترونيكي دررايانه بدين شرح هستند:
تجهيزات فناوري اطلاعات، تجهيزات دستگاههاي سرگرمي، تجهيزات ارتباط ازراه دور، حافظه هاي مغناطيسي، انواع چاپگرها وتجهيزات آنها (مانند كارتيج)، مدارهاي الكترونيكي وباطري ها.
برخي از اجزاي الكترونيكي سمي دررايانه نيز بدين شرح هستند:
تخته مدار يارانه (داراي فلزات سنگين مثل سرب وكاديوم)،باتري هاي داراي كادميوم(لپ تاپ ها)،لامپ پرتو كاتدي به همراه اكسيد سرب وباريوم وكابل مسي باپوشش PVC وقطعات پلاستيكي رايانه كه در زمان سوخته شدن براي بازيافت فلزات ارزشمند دي اكسيد هاي بسيار سمي راازخود آزاد مي كنند.
ضايعات الكترونيكي بحران زاست
ضايعات الكترونيكي مخاطره انگيز وشامل مقادير زيادي از مواد گوناگون است كه بسياري از آنها سمي هستند وممكن است آلودگي هاي جديدي ايجاد كنند. همچنين موادالكترونيكي به علت پيشرفت سريع درتكنولوژي كارايي مطلوب خودرا از دست مي دهد وپيش از ساير مواد توليدي ايجاد ضايعه مي كند. درآمريكا بيش از ساير كشورها ازرايانه شخصي استفاده مي شود و به ازاي واردشدن هررايانه جديد به بازار، يك رايانه از رده خارج مي شود.
راهكارهاي برخورد بازباله هاي يارانه اي
درسال 1997 بيش از 3/2 ميليون قطعه ضايعات الكترونيكي درآمريكا سوزانيده ويادرزمين دفن شد.البته برخي ازرايانه ها دوباره استفاده مي شوند. يعني وقتي كه استفاده كننده،آن را ازرده خارج مي كند، توسط افراد ديگر به كار مي رودكه البته ميزان آن تنها 3 درصد است. اين ها به مدارس وياشركت هايي كه سود چنداني ندارند فرستاده مي شوند. بعضي از مغازه ها نيز آنرا به قيمت كمتري مي خرند، تعمير مي كنند ودوباره به قيمت كمي بيشتر مي فروشند. در مجموع بازيافت مواد خيلي بهتر از خاكستر كردن آنهاست. امروزه بازيابي وبازيافت ازراهكارهاي اصلي در برخورد باانواع زباله هاست. ازاين روبازيابي زباله هاي يارانه اي به طور جدي مطرح ودربسياري از كشورهاي صنعتي وحتي برخي از كشور هاي جهان سوم نظير هند عملي شده است.
جدا سازي صحيح وبازيابي زباله هاي رايانه اي به طور چشم گيري از حجم آنها ودرنتيجه خطرات بالقوه آنها براي محيط زيست وانسان مي كاهد
چگونه ضايعات الكترونيكي را كاهش دهيم؟
ممنوعيت صادرات: يك راه ،ممنوعيت صادرات الكترونيكي است كه دركشورهاي عضو اتحاديه اروپا اجرا مي شود. اماايالات متحده آمريكا وبرخي ديگر از كشور ها هنوز چنين قانوني راتصويب واجرا نكرده اند.
خارج كردن سموم: جلوگيري از آلودگي تنها به معناي بازيافت ضايعات نيست، بلكه بايد از ابتدا موادي توليد شوند كه حاوي مقداركمي از ضايعه باشد ودرآنها ازمواد خطرناك استفاده نشده باشد.
جلوگيري از مواد سمي: يعني حتي اگر احتمال آن مي رود كه استفاده از ماده اي باعث ايجاد خطر شود، بايد از كاربرد آن جلوگيري شود.
مسئوليت پذيري توليد كننده: دراين مرحله توليد كننده بايد مسئوليت هزينه آنچه كه توليد كرده است را برعهده گيرد به اين ترتيب آنان مجبور خواهندبود، موادي راكه داراي خطر كمتري هستند توليد كنند.
طراحي مناسب: طراحي قطعات بايد داراي قابليت استفاده طولاني مدت، ارتقاء وبازسازي استفاده مجدد داشته باشند.
برخي افدامات انجام شده براي ساخت رايانه هاي سبز
ساخت برد هاي مدار چاپي بدون سرب وپلاستيك غيرهالوژن ها توسط شركت IBM كه 100 درصد بخش هاي پلاستيكي آن قابل بازيابي واستفاده مجدد است، ساخت پلاستيك هايي كه ريشه طبيعي دارند وتجزيه پذيرند.
ساخت بردهاي چاپي ازمواداوليه كه خودشان دربرابر آتش گرفتن مقاومند، بدون اينكه درآنها موادضداشتعال استفاده شود.
ضايعات الكترونيكي در ايران
باتوجه به رشد سريع رايانه ها در3 تا4 سال اخير ورشد بسيار سريعتر آن درآينده اي نه چندان دور وباتوجه به اينكه روند اين رشد خيلي سريعتراز يك رشد خطي است ، به نظر مي رسد كه زمان موج بحران زباله هاي يارانه اي به ايران نيز رسيده است. پيشنهاد مي شود كه كه از هم اكنون سازمان ها وارگانها درايجاد قوانين وساختارهاي لازم براي مديريت دفع وبازيافت زباله هاي يارانه اي دركشوراقدام كنند.اين اقدامات شامل موارد زير خواهد بود:
واردات وساخت رايانه هايي باتوانايي ارتقا ودوام بيشتر
نظارت بيشتربرورود تجهيزات رايانه اي وجلوگيري ازورود غيرقانوني آن به داخل كشور
تعيين يك سازوكار خاص براي نظارت براجراي مديريت اين مواد
سرمايه گذاري براي به دست آوردن فناوري بازيابي زباله هاي رايانه اي
آموزش مردم براي استفاده بهينه ونيز دورانداختن صحيح زباله هاي رايانه اي
نتيجه گيري وجمع بندي
زباله هاي رايانه اي معضل زيست محيطي كشورهاي صنعتي است. ايران نيز به زودي دچار اين بحران خواهدشد. رشد بسيار سريع رايانه وبه تبع آن از رده خارج شدن سريع تجهيزات يارانه اي وتنوع بسيار عناصر ومواد به كاررفته درساخت اين تجهيزات ودشواري تعيين كليه آثار نامطلوب ، دفع زباله هاي رايانه اي برمحيط زيست وانسان، برنامه ريزي سريع و صحيح وعزم ملي رابراي واكنش مناسب درقبال پديده زباله هاي رايانه اي ودفع صحيح آنهارا طلب مي كند. باتوجه به مطالب مطرح شده به منظور دفع صحيح زباله هاي رايانه اي بايد تاآنجا كه امكان پذير است، قطعات مختلف موجود درتجهيزات رايانه اي از يكديگر به طور صحيح جدا شوند. يعني قطعاتي كه قابل استفاده مجدد ، ارتقاء يابازيابي هستند بايد از ساير قطعات جداشده وقطعات باقي مانده به طور ايمن دفع شوند.
سوزانيدن قطعات رايانه موجب آزاد شدن مواد سمي آنها وانتشار وگسترش گازهاي سمي در محيط مي گردد. حتي اگر كنترل ورفع آلودگي هاي ناشي از سوزاندن زباله هاي رايانه اي امكان پذير باشد، تنها باصرف هزينه هاي بالا ميسر است، بنابراين سوزاندن زباله هاي رايانه اي نوعي روش دفع ناصحيح است وبايد از آن پرهيز شود.
جداسازي وبازيابي زباله هاي رايانه اي به طور چشمگيري ازحجم آنها ودرنتيجه خطرات بالقوه آنها براي محيط زيست وانسان مي كاهد. اين روش طرحي نسبتا ساده ودرعين حال بسيار موثر درمواجهه ومقابله بااين زباله هاست.
بديهي است استفاده از تجربيات كشورهاي پيشرفته كه پيش از ما به منظور مقابله با مشكل زباله هاي رايانه اي گام برداشته اند،مي تواند بسيار سودمند باشد.
منابع:
http://www.yuxmobile.org/eco-lin
http://www.wired.com/news/technology
Exporting Harm :The high-tech Trashing of Asia:the high-tech trashing of Asia.
Just say no to E-Waste :background document on Hazards at Waste computer.1999
استانداردهاي جديد زيست‌محيطي براي توليد فناوري‌هاي ديجيتال
دغدغه جهان براي رهايي از زباله‌هاي الكترونيكي
در سال‌هاي اخير مشكل زباله‌هاي الكترونيكي، كشورهاي در حال توسعه را با چالش‌هاي جدي مواجه ساخته است. براساس بررسي‌هاي انجام شده، هر سال توليد زباله‌هاي الكترونيكي ناشي از دور ريختن دستگاههاي الكترونيكي ديجيتالي يا به اصطلاح همان گجت‌ها در مقايسه با سال قبل حدود 40 ميليون تن افزايش خواهد يافت و بر اين اساس پيش‌بيني ميشود كه در 10 سال آينده ميزان توليد زباله‌هاي الكترونيكي به حدود 10 برابر افزايش يابد.
توليدكنندگان محصولات الكترونيكي
در سراسر دنيا گام‌هاي مختلف جديدي را در راستاي سازگاري‌هاي زيست‌محيطي محصولات خود برداشته‌اند
اگرچه در بعضي از كشورها از قطعات قابل بازيافت زباله‌هاي الكترونيكي استفاده ميشود، اما حقيقت اين است كه تلاش‌هاي انجام شده براي بازيافت زباله‌هاي الكترونيكي نمي‌تواند راهكار مناسبي براي جلوگيري از افزايش خطرات ناشي از آلودگي‌هاي زيست محيطي حاصل از زباله‌هاي الكترونيكي باشد و اين در حالي است كه اگر شركت‌هاي توليدكننده تجهيزات الكترونيكي، راهكار جديدي را براي بازيافت اين زباله‌ها ارائه ندهند اين كشورها با مشكلات زيست محيطي جدي روبه‌رو خواهند شد. زباله‌هاي الكترونيكي به عنوان سريع‌ترين منبع توليد زباله در سطح دنيا شناخته شده‌اند. از آنجا كه بيشتر تجهيزات الكترونيكي كامپيوتري عمر كوتاهي دارند و هر روزه انواع جديدي از اين تجهيزات به بازار عرضه ميشود كه مصرف‌كنندگان پس از مدت كوتاهي تصميم مي‌گيرند تجهيزات الكترونيكي كامپيوتري يا ديجيتالي جديدتر را كه در مقايسه از امكانات بيشتري برخوردارند جايگزين انواع قديمي‌تر كنند. در سال‌هاي اخير امكان بازيافت زباله‌هاي الكترونيكي به مشكل بزرگي براي توليدكنندگان اين محصولات مبدل شده است. جالب است بدانيد علي‌رغم اينكه زباله‌هاي الكترونيكي تنها 7 درصد از حجم كل زباله‌هاي جمع‌آوري شده در كشورهاي بزرگ را تشكيل مي‌دهند، اما متاسفانه اين زباله‌ها 70 درصد زباله‌هاي حاوي مواد سمي را تشكيل مي‌دهند كه مي‌تواند پيامدهاي زيست محيطي نامطلوبي را در جهت تهديد سلامت انسان‌ها به همراه داشته باشد. با توجه به اهميت اين موضوع در سال‌هاي اخير تلاش‌هاي جديدي در زمينه توليد محصولات مختلف انجام شده كه تحت عنوان فناوري‌هاي سبز با توليد محصولات سبز از آن نام برده ميشود. در توليد محصولات سبز از روش‌ها و موادي در توليد استفاده ميشود كه كمترين آسيب‌هاي زيست‌محيطي را به همراه داشته باشد و در اين ميان شركت‌هاي توليدكننده سيستم‌هاي كامپيوتري و ديجيتالي در مقايسه با ساير توليدكنندگان پيشگام بوده و در تلاش هستند تا با استفاده از روش‌هاي جديد توليد و ساخت اين تجهيزات، سازگاري محصول نهايي را با محيط زيست به حداكثر افزايش دهند. سازمان جهاني صلح سبز كه با هدف حمايت، حفظ و توسعه محيط زيست طبيعي به وجود آمده است تحقيقات جديدي را براي يافتن سبزترين محصولات الكترونيكي در سطح دنيا انجام داده است كه براساس نتايج به دست آمده از اين تحقيقات، همه توليدكنندگان محصولات الكترونيكي در سراسر دنيا گام‌هاي مختلف جديدي را در راستاي سازگاري‌هاي زيست‌محيطي محصولات خود برداشته‌اند كه به نظر مي‌رسد اجراي اين اقدامات بتواند نقش مهمي در كاهش پيامدهاي زيست‌محيطي ناشي از زباله‌هاي الكترونيكي داشته باشد.
سوني، رتبه اول فهرست محصولات سبز
به نظر مي‌رسد كه در آينده‌اي نه چندان دور مطابقت فرايند توليد محصولات الكترونيكي با استانداردهاي زيست‌محيطي به عامل مهمي براي انتخاب يك محصول در بازار رقابت با ديگر محصولات مشابه تبديل شود و به همين دليل پيش‌بيني ميشود كه از اين پس خريداران در هنگام خريد يك محصول علاوه بر قابليت‌هاي آن محصول، آسيب‌هاي زيست‌محيطي آن را هم مد نظر قرار داده و حتي حاضر باشند مبلغ بيشتري را براي خريد محصولات سبز پرداخت كنند. اين روزها مصرف‌كننده تمايل دارند نسبت به روش ساخت و بسته‌بندي محصولات اطلاعاتي را به دست آورند تا بر اين اساس نسبت به خريد يا عدم خريد يك كالا تصميم‌گيري كنند. از آنجايي كه بسياري از مصرف‌كنندگان درخواست كرده‌اند تا تعريف دقيقي از مشخصات محصولات سبز ارائه شود و اين محصولات براساس مشخصات آنها رتبه‌بندي شوند تا خريداران بتوانند با اطلاعات دقيق‌‌تري براي خريد آنها تصميم‌گيري كنند، سازمان جهاني صلح سبز تصميم گرفته است تا طبقه‌بندي جديدي را از محصولات الكترونيكي سبز يا دوستدار محيط زيست ارائه كند. جالب است بدانيد كه براساس رتبه‌بندي جديد محصولات سبز كه توسط گروه توليدات سبز اين سازمان ارائه شده است، محصولات الكترونيكي شركت نوكيا كه يكي از بزرگترين شركت‌هاي توليدكننده گوشي‌هاي تلفن همراه در سطح دنياست، به عنوان سبزترين توليدات الكترونيكي در سطح دنيا شناخته شده‌اند. به گزارش اين سازمان كه از 3 سال پيش رتبه‌بندي محصولات سبز و فناوري‌هاي برتر در اين حوزه را در فهرست برنامه‌هاي كاري خود قرار داده است، معيار طبقه‌بندي محصولات در اين رتبه‌بندي ميزان بازيافت قطعات، كاهش انتشار گازهاي گلخانه‌اي و مواد سمي و همچنين ارزيابي فرآيند توليد اين محصولات بوده است كه بر اين اساس نوكيا با كسب 5/7 امتياز از مجموع 10 امتياز در نظر گرفته شده براي اين معيارها رتبه اول جدول طبقه‌بندي محصولات منو را به خود اختصاص داده است. در اين رتبه‌بندي جديد در يك دوره زماني 3 ماهه 18 شركت بزرگ توليدكننده تجهيزات الكترونيكي از نظر پيشرفت‌هاي به دست آمده در زمينه منع مصرف مواد شيميايي خطرناك در توليداتشان، بهبود مصرف انرژي در زمينه دستيابي به روش‌هايي براي كاهش اثرات ناشي از پديده گرمايش جهاني و همچنين بازيافت زباله‌هاي الكترونيكي توسط سازمان جهاني صلح سبز مورد بررسي قرار گرفتند. مهم‌ترين هدف اين گروه حذف دوباره مواد شيميايي خطرناك مانند مواد پي‌وي‌سي و مواد ضدآتش‌سوزي در توليدات الكترونيكي است كه مي‌تواند سلامت انسان‌ها را به خطر اندازد. سوني‌اريكسون پس از نوكيا در رتبه دوم اين فهرست و فيليپس در جايگاه سوم قرار گرفتند. همچنين پاناسونيك و سوني نيز پس از موتورولا و اپل به طور مشترك در جايگاه ششم اين فهرست قرار گرفتند. جالب است بدانيد كه در ميان اين شركت‌ها برخي از آنها به دليل عدم رعايت استانداردهاي زيست‌محيطي ارائه شده از سوي سازمان جهاني صلح سبز در مقايسه با رتبه‌بندي پيشين ارائه شده توسط اين سازمان به رتبه‌هاي پايين‌تري تنزل كردند كه از بين آنها مي‌توان به شركت‌هاي سامسونگ و ال‌جي اشاره كرد كه به ترتيب از رتبه ششم و نهم به رتبه‌هاي سيزدهم و چهاردهم اين فهرست تنزل كردند. توشيبا كه در فهرست رتبه‌بندي منتشر شده در دسامبر سال گذشته رتبه سوم اين فهرست را به خود اختصاص داده بود در اين رتبه‌بندي جديد به دليل عدم رعايت از وعده‌هاي خود در جايگاه چهاردهم قرار گرفت. جالب است بدانيد كه نينتندو از توليدكنندگان مطرح كنسول‌هاي بازي در بازار رقابتي كنوني، تنها شركتي بوده كه هيچ گاه با گروه صلح سبز وارد مذاكره نشده است و به همين دليل در انتهاي اين فهرست قرار گرفته است. مايكروسافت نيز علي‌رغم اين كه در دنياي فناوري‌هاي كامپيوتري همواره پيشگام بوده، اما متاسفانه در جايگاه شانزدهم اين فهرست قرار گرفته است. براساس اعلام اين گزارش با وجود اين كه شركت‌هاي نوكيا و سوني‌اريكسون به عنوان برترين شركت‌ها در توليد سيستم‌هاي دوستدار محيط زيست شناخته شده‌اند، اما برخي از شركت‌هاي شناخته شده در عرصه توليدات الكترونيكي همانند نينتندو و توشيبا از حداقل معيارهاي زيست‌محيطي برخوردار بوده‌اند. 2 شركت بزرگ مايكروسافت و نينتندو كه براي دومين سال متوالي در فهرست اسامي شركت‌هاي توليدكننده سيستم‌هاي ديجيتالي كه بيشترين سهم را در آلودگي‌هاي زيست‌محيطي داشته‌اند از آنها نام برده شده است. همچنان بدون توجه به اخطارهاي سازمان جهاني صلح سبز به توليد محصولاتشان در رقابت با شركت سوني كه امروزه مثلث رقابتي توليد كنسول‌هاي بازي را تشكيل داده‌اند، ادامه مي‌دهند. اين دو شركت در توليد محصولاتشان از پلاستيك‌هاي غيرقابل بازيافت استفاده مي‌كنند و به همين دليل پيش‌بيني ميشود در صورتي كه اين دو شركت نتوانند توليد محصولاتشان را با استانداردهاي زيست‌محيطي تطبيق دهند بايد در انتظار تحريم‌هاي جوي از سوي كاربران و فروشندگان باشند.
سايه آلودگي بر بازار رقابت توليدكنندگان مطرح دنيا
توليدكنندگان مطرح دنيا
محصولات حاوي بر چسب سبز كه به عنوان توليدات سبز از آنها نام برده ميشود به گونه‌اي طراحي مي‌شوند كه كمترين آسيب‌هاي زيست‌محيطي را به همراه داشته باشند. اگرچه محصولات سبز با صرف كمترين انرژي و با استفاده از مواد غيرسمي توليد مي‌شوند، اما بهترين عملكرد را داشته و نقش آنها در انتشار گازهاي آلاينده زيست‌محيطي به مراتب كمتر خواهد بود و به اين ترتيب مصرف‌كنندگان و كاربران با خريد آنها مي‌توانند در حفظ محيط زيست سهيم باشند. از آنجايي كه اين روزها توليد كنسول‌هاي بازي شركت‌هاي سوني، مايكروسافت و نينتندو به عنوان بزرگترين توليدكنندگان كنسول‌هاي بازي در سراسر دنيا مورد توجه بسياري از علاقه‌مندان به بازي‌هاي كامپيوتري و بخصوص گروه‌هاي سني نوجوان و جوان قرار گرفته است سازمان جهاني صلح سبز محصولات اين شركت‌ها را از نظر ميزان آلودگي مورد بررسي قرار داده‌اند. براساس نتايج به دست آمده از بررسي‌هاي انجام شده در اين زمينه، به نظر مي‌رسد كه كنسول‌هاي بازي سوني مرسوم به Play Station در مقايسه با ديگر محصولات اين شركت همچون لپ‌تاپ‌هاي توليد سوني، از وضعيت چندان مناسبي برخوردار نباشند و اين در حالي است كه كنسول‌هاي بازي توليد مايكروسافت و نينتندو در مقايسه با سوني از آلودگي‌هاي بيشتري برخوردار هستند. اگر چه همه اين شركت‌ها در توليد كنسول‌هاي بازي از مواد آلاينده‌‌اي مانند پي‌وي‌سي و سرب كه مواد غيرقابل بازيافت هستند استفاده مي‌كنند، اما در مقايسه وضعيت سوني از همه بهتر است. البته قرار است اين شركت‌ها براساس استاندارد اعلام شده از سوي سازمان جهاني صلح سبز از موادي استفاده كنندكه قابل تجزيه و بازيافت هستند. جالب است بدانيد علي‌رغم اين كه شركت سوني در توليد بسياري از تجهيزات الكتروني از مواد سمي به ميزان كمتري استفاده مي‌كند، اما متاسفانه در توليد كنسول‌هاي بازي از موادي سرطان‌زا استفاده مي‌كند و اين در حالي است كه اغلب كاربران كنسول‌هاي بازي كودكان هستند كه در تماس مستقيم با آنها بوده و به اين ترتيب سلامتي آنها با خطر جدي مواجه خواهد شد به همين علت با توجه به اهميت اين موضوع گروه توليدات صلح سبز شركت سوني را به استفاده از مواد جايگزين و غيرسمي در توليد كنسول‌هاي بازي ملزم‌كرده است كه پيش از اين از آن در توليد لپ‌تاپ‌هاي توليد اين شركت استفاده كرده است. در غير اين صورت به نظر مي‌رسد كه اين شركت‌ها در آينده‌اي نه‌چندان دور در معرض تحريم‌هاي گسترده‌اي قرار گيرند تا به اين ترتيب بتوان پيامدهاي نامطلوب ناشي از آلودگي‌هاي زيست‌محيطي زباله‌هاي الكتروني را به حداقل رساند.
شهر سالم
راهكاري براي رهايي از زباله‌هاي الكترونيكي
با وجود اين كه در سال‌هاي اخير كاهش آلودگي‌هاي زيست‌محيطي بشدت مورد توجه قرار گرفته است و در بسياري از كشورها كارخانه‌هاي توليدي با توجه به اهميت اين موضوع قابليت تبديل، استفاده مجدد و بازيافت ضايعات محصولات خود را مورد توجه قرار داده و اقدام به توليد محصولاتي كرده‌اند كه حداقل يكي از اين قابليت‌ها در چرخه بازيافت ضايعات را داشته باشند، اما متاسفانه بازيافت وسايل الكترونيكي كه امروزه در هر خانه‌اي مقدار قابل توجهي از آنها، از گوشي‌هاي تلفن همراه تا گيرنده‌هاي بزرگ تلويزيوني يافت ميشود موضوعي است كه مديريت آن مستلزم صرف تلاش‌هاي بسياري در اين زمينه خواهد بود. نه‌تنها توليد تجهيزات الكترونيكي براي توليدكننده به آساني امكان‌پذير نخواهد بود بلكه تجزيه كردن و جداسازي قطعات مختلف آن نيز براي واحدهاي بازيافت‌كننده ضايعات كار بسيار سخت و پيچيده‌اي است و اين در حالي است كه همچنان قوانين يكساني در زمينه بازيافت زباله‌هاي الكترونيكي مصوب نشده است تا همه كشورها، ايالات و حتي شهرهاي يك كشور براساس آن برنامه مشخصي را براي بازيافت اين گروه از زباله‌ها كه مي‌توانند تهديدي جدي عليه سلامت محيط زيست و انسان‌ها باشند، به اجرا درآورند و به اين ترتيب در سال‌هاي اخير بازيافت زباله‌هاي الكترونيكي به موضوع سرگرم‌كننده‌اي براي مصرف‌كنندگان تبديل شده است، اما خوشبختانه به تازگي شركت‌هاي بزرگ توليدكننده وسايل و تجهيزات الكترونيكي اقدام به اجراي برنامه‌هاي جديدي كرده‌اند تا از اين پس هيچ مصرفكنندهاي مجبور نباشد گوشي تلفن همراه مستعمل و از كارافتاده خود را در گوشه‌اي از كشوي ميز اتاقش مدفون سازد يا با دور انداختن آن زمينه مناسبي را براي ورود مواد سمي به مزارع كشاورزي فراهم كند. اولين اقدام براي راه‌اندازي اين برنامه هماهنگ از سوي توليدكنندگان، تشكيل گروهي براي جمع‌آوري ضايعات الكترونيكي است. اين گروه به استثناي وسايل الكترونيكي حاوي گاز فرئون مانند سيستم‌هاي خنك‌كننده و يخچال و فريزر، مايكروويو و همچنين تلويزيون‌ها و نمايشگرهاي بزرگ‌تر از 32 اينچ همه وسايل الكترونيكي را كه ديگر نيازي به آنها نداريد جمع‌آوري مي‌كنند، اما شما در ازاي بازيافت تلويزيون، لپ‌تاپ يا نمايشگر كامپيوتر خود بايد مبلغ 10دلار پرداخت كنيد و درمقابل يك برگ تخفيف 10 دلاري براي خريد هر وسيله الكتريكي جديدي كه قصد خريد آن را داريد دريافت خواهيد كرد. اين گروه در بسياري از كشورها داراي پايگاه‌هايي هستند كه هر مصرفكنندهاي مي‌تواند براي بازيافت وسايل الكترونيكي بدون استفاده كه در خانه يا محل كارش انبار كرده است با آنها تماس بگيرد.
اخبار زيست محيطي
ببر روسي، جنگل‌هاي مازندران را نديد
وقتي كار بي‌برنامه باشد، نظر كارشناسان به هيچ گرفته شود و همه چيز زير سايه هياهوي رسانه‌اي و تبليغاتي قرار بگيرد، همين ميشود كه شد. خبر كوتاه است؛ يكي از 2ببر سيبري روسيه كه به تهران آورده شده بود تا نسل ببر مازندران را احيا كند، بي آن‌كه رنگ جنگل‌هاي هيركاني شمال ايران را ببيند، پنجشنبه هفته گذشته مورخ 9/10/89 مرد. حدود 8 ماه پيش بود كه در قالب يك توافق بين روسيه و ايران، 2 قلاده پلنگ از حيات‌وحش كشور گرفته و به طرف مقابل هديه شدند و در مقابل 2 ببر آمور از قفس‌هاي باغ‌وحش‌هاي روسيه زير نور فلاش و نورافكن دوربين‌ها به قفس‌هاي پارك ارم تهران انتقال پيدا كردند. پيشنهاد اين تبادل از طرف روس‌ها و شخص دوم كشورشان ولاديمير پوتين ارائه شده بود. آنان زماني كه تصوير پلنگ را براي المپيك زمستاني سوچي در سال 2014 انتخاب كردند، تازه يادشان آمد كه سال‌هاست نسل اين گربه‌سان را برانداخته‌اند و براي همين زود به سراغ همسايه جنوبي‌شان آمدند.آن زمان، مديران سازمان محيط زيست ايران با وجود مخالفت‌هاي بسياري از سوي كارشناسان و خبرنگاران، از اقدام خود دفاع كردند و گفتند ظرف يك ماه ببرهاي روسي را به پناهگاه حيات وحش ميانكاله در كرانه درياي خزر ـ كه حدود 50 سال پيش براي آخرين بار نسل ببر مازندران آنجا ديده شده بود ـ منتقل مي‌كنند؛ وعده‌اي كه بعد از 8 ماه تحقق پيدا نكرد و با تلف شدن جفت نر ببرهاي روسي، هيچ وقت ديگري هم عملي نخواهد شد. در حالي كه تصور مي‌شد بعد از آن همه مانور تبليغاتي، از اين دو قلاده ببر مراقبت دقيق به عمل آيد، علاوه بر تلف شدن يكي از آنها، خبر مي‌رسد كه جفت ماده اين زوج نيز به دليل ابتلا به يك بيماري همه‌گير در باغ‌وحش پارك ارم، حال و روز چندان خوشي ندارد. اگر اين روزها خبرهاي خوبي درباره ببرها و شيرهاي باغ وحش تهران به گوش نمي‌رسد، در عوض گفته ميشود پلنگ‌هاي ايراني آن ور كوه‌هاي قفقاز در سلامت كامل به سر مي‌برند و تا امروز نخست‌وزير روسيه چندين بار از آنها بازديد كرده و اميدوار است بزودي شاهد زادوولد و ازدياد نسلشان هم باشد.
بيماري يا سهل‌انگاري؛ عامل مرگ ببر وارداتي
با مرگ ببر وارداتي سيبري كه به منظور احياي ببر مازندران به ايران منتقل شده بود، مدير باغ وحش پارك ارم و معاون سازمان حفاظت محيط‌زيست علت اين مرگ را تشريح كردند. 8 ماه پيش در حالي‌كه انتقادات بسياري درباره ورود ببرهاي سيبري به ايران به منظور احياي ببر مازندران مطرح شد، سازمان محيط زيست 2 قلاده ببر (يك ماده و يك نر) را از سيبري وارد كشور كرد. ببرهايي كه منزل اوليه آنها باغ وحش پارك ارم تعيين شد و قرار بود پس از طي يك دوره كوتاه در اين محل به زيستگاه تحت حفاظت ميانكاله منتقل شوند. زماني كه رئيس سازمان محيط زيست از ورود ببرهاي وارداتي آن هم با هدف احياي ببر مازندران خبر داد، تعجب گروه زيادي از كارشناسان و فعالان در حوزه حيات وحش را برانگيخت، پرسشي بدون پاسخ قانع‌كننده مطرح شد. ببر‌سيبري چگونه ببر مازندران را احيا مي‌كند؟ ببرهاي سيبري در حالي وارد ايران شدند كه كارشناسان حيات وحش از دست‌آموز بودن و حساسيت‌هاي آنها به دليل زندگي در قفس هشدار داده بودند. در زمان تحويل اين 2 قلاده ببر سيبري به باغ‌وحش ارم، سازمان محيط زيست هيچ شناسنامه سلامتي را تحويل باغ‌وحش نداد و تنها به يك برگه واكسينه شدن ببرها كفايت كرد. سازمان محيط زيست قرار بود از باغ‌وحش پارك ارم تنها به عنوان يك زيستگاه موقتي يك تا 2 ماهه استفاده كند اما اين يك ماه و 2 ماه تبديل به 4 ماه، 6 ماه و در نهايت 8 ماه شد كه بالاخره هم ببر نر سيبري مرد. علت مرگ ببر وارداتي : ابتلا به نوعي بيماري تنفسي(مشمشه ) بوده است. بيماري «مشمشه» در باغ‌وحش ارم تهران شيوع پيدا كرده است كه به گربه‌سانان منتقل ميشود. بيماري «مشمشه» يكي از بيماري‌هاي باكتريايي مسري خطرناك است كه اغلب سبب ابتلاي تك‌سمي‌ها ميشود. اين بيماري مشترك بين انسان و حيوان، بشدت كشنده است.
متاسفانه ببر ماده هم حال خوشي نداره، درصورت مردن، وبراي جلوگيري از شيوع بيماري، بايد معدوم شود.
محمدباقر صدوق معاون محيط طبيعي سازمان محيط زيست: از سر ناچاري ببرها را قبول كرديم و مرگ ببر سيبري براي ما درس خوبي بود، ببر سيبري مهمان ناخوانده بود. حالا حقيقت را مي‌گويند، حالا كه يك جنازه ببر روي دستمان مانده و پروژه احياي ببر مازندران به خاطر تنها ماندن ببر ماده فعلا به مشكل خورده است. اصلا قرار نبوده ببرها به اين زودي‌ها به ايران بيايند، اما وقتي طرف روسي براي بردن پلنگ‌هايش به ايران آمد ديگر چاره‌اي جز تحويل گرفتن ببرها باقي نماند. ببرهايي را كه 8 ماه پيش در ولوله‌هاي تبليغاتي و خبري كه قصد داشتند سازمان حفاظت محيط زيست را طالب تمام‌عيار پروژه احياي ببر مازندران معرفي كنند مهمانان ناخوانده‌اي خواند كه به زور وارد ايران شدند. «وقتي روس‌ها به ايران آمدند ما مانديم و ببرها، قرار نبود آنها به اين زودي به ايران بيايند چون زيستگاهشان آماده نبود حالا اگر دنبال مقصر مي‌گرديد من مقصر مرگ ببر نر هستم. » پروژه احياي آن از ابتدا مسوول نداشت. پروژه‌اي كه حتي زيستگاه آن (ميانكاله) آماده نبود و حتي پول‌هايي كه رئيس سازمان حفاظت محيط زيست همواره از خرج شدن آن در ميانكاله خبر مي‌داد نيز وجود خارجي نداشت. احياي ميانكاله 5 ميليارد تومان بودجه مي‌خواهد، اما اگر شما اين پول را ديديد ما هم ديديم، ما تا به حال فقط 12 ميليون تومان از اعتبارات خودمان براي تهيه نقشه قفس‌ها خرج كرديم. اينكه احياي زيستگاه ميانكاله پيشرفت قابل توجهي نخواهد داشت را از ابتدا مي‌شد حدس زد. حتي اين را هم مي‌شد باور كرد كه كشوري كه به گفته مسوولانش حتي يك متخصص ببر ندارد و براي گرفتن اطلاعات درباره رفتار ببرها بايد چشم به دست روس‌ها بدوزد نخواهد توانست غرش ببر مازندران را به اين زودي‌ها در ميانكاله طنين‌انداز كند اما هنوز نمي‌توان حدس زد كه چرا مسوولان مستقيم حفظ حيات وحش بر عادي بودن مرگ حيوانات تاكيد دارند. خبرهايي كه از روسيه در منطقه سوچي مي‌رسد واقعا غم‌انگيز است، صدوق خودش بتازگي به آن منطقه رفته و از نزديك ديده كه پلنگ‌هاي ايراني سفركرده به روسيه در شرايطي مشابه هتل 5 ستاره زندگي مي‌كنند، حتما پلنگ‌هاي ايراني عاقبت به خير شده‌اند اما وقتي هوشنگ ضيائي مشاور محمدباقر صدوق و كارشناس سرشناس حيات وحش مي‌گويد: كه ببر نر از 10 روز پيش به اسهال مبتلا شد و بعد از آن پوستش زخم برداشت و از جاي زخم‌ها چرك و خون بيرون آمد و در نهايت روز پنجشنبه مورخ 9/10/89 مرد، آن‌وقت بايد تاسف خورد كه چرا دامپزشك دفتر تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست ، همه چيز را عادي جلوه دهد. سيد مجيد مقدم (دامپزشك دفتر تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست ) مي‌گويد: ببرها از لحظه‌اي كه به ايران آمدند شناسنامه سلامت داشتند و در باغ وحش ارم مريض شدند آن هم مبتلا به بيماري مشمشه (با احتمال 60 درصد) كه در بين گربه‌سانان معمولا اتفاق مي‌افتد. البته شايد اين بيماري در بين گربه‌سانان طبيعي باشد ولي آنچه كه طبيعي نيست اين است كه يك بيماري كشنده چرا بايد نصيب ببرهايي شود كه قرار بود نسل منقرض شده ببرهاي مازندران را احيا كند؟ اما شايد حالا كه همه سعي دارند سازمان حفاظت محيط زيست را از اين اتفاق مبرا كنند بهتر است به حرف‌هاي صادقانه صدوق ، استناد شود. آنجا كه گفت: پروژه احياي ببر هنوز مسوول ندارد، ما در زمينه ببر تخصص و تبحر نداريم، ما اطلاعات لازم در اين باره را نداشتيم، روس‌ها هم به ما اطلاعات ندادند، ما از سر ناچاري ببرها را قبول كرديم و از ترسمان كه آسيبي به مردم نزنند آنها را در باغ‌وحش نگه داشتيم اما مرگ اين ببر درس خوبي براي ما بود كه در آينده درست كار كنيم.
ببر سيبري براي تاكسيدرمي به پرديسان رفت
ببر جان‌باخته سيبري در باغ وحش ارم تهران در حالي كه آلوده به بيماري فوق خطرناك مشمشه كه نوعي بيماري مشترك بين انسان و حيوان است، براي تاكسيدرمي و كالبدشكافي به يخچال پارك پرديسان انتقال يافته است. بيماري مشمشه بيماري فوق خطرناك و مشترك بين انسان و حيوان است و به دليل ابتلاي ببر سيبري محبوس در باغ وحش ارم تهران به اين بيماري احتمال انتقال آن به گونه‌هاي ديگر و حتي انسان‌هايي كه در ارتباط با اين ببر و محل نگهداري آن بودند وجود دارد. دكتر هومن ملوك‌پور كه در حين جان باختن اين ببر مبتلا به مشمشه به عنوان دامپزشك بالاي سرش بوده،گفت: نمي‌توان بسادگي بيماري ويروس FIV مشابه ويروس HIV (ايدز) است را به اين ببر نسبت داد چرا كه هنوز نتايج آزمايشگاهي مشخص نشده است.اين ببر به بيماري تنفسي مشمشه مبتلا بوده و بعد از مرگ 2 شير در باغ وحش تهران جان سپرده است و البته اين احتمال وجود دارد كه ببر ماده نيز به دليل نزديكي و واگيردار بودن بيماري بميرد. همچنين، بگفته يك دامپزشك و فعال محيط زيست (عبدالرضا باقري ) : جسد اين ببر بايد زير خاك دفن و يا سوزانده شود ولي متاسفانه بدون رعايت مسائل ايمني اين ببر به يخچال نگهداري گونه‌ها در پارك پرديسان منتقل شده است. ببرهاي منتقل شده به باغ‌وحش تهران برگه سلامت نداشته‌اند و متاسفانه به دليل تبليغات گسترده‌اي كه از سوي مديريت پروژه و سازمان محيط زيست صورت گرفت به سلامت اين ببرها توجهي نشد و تنها به باغ‌وحش تهران اعلام شد كه اين ببرها بعد از يك ماه به ميانكاله منتقل مي‌شوند. در تمام دنيا وقتي گونه‌اي به جاي ديگر منتقل ميشود براي جلوگيري از شيوع بيماري و اطمينان از مسائل ايمني همه ضوابط سلامت و گواهي پزشكي گونه‌ها ضميمه پرونده ميشود ولي 8 ماه پيش كه ببرها از روسيه به ايران منتقل شدند هيچ گواهي پزشكي به باغ‌وحش تهران ارائه نشده است. گربه‌ها به خودي خود به بيماري FIV مبتلا نمي‌شوند ولي اگر بحث ابتلا مطرح شده به اين خاطر است كه گوشت الاغ به اين ببر خورانده مي‌شده است و اين بيماري در حيوانات تك‌سم مانند اسب و الاغ رايج است و احتمالا بعد از خوردن گوشت مبتلا شده‌اند. بگفته امير الهامي مديريت باغ‌وحش ارم تهران :كشتارها زير نظر دامپزشكي تهران صورت مي‌گيرد و تا حالا هيچ‌گونه بيماري گزارش نشده است و به اين دليل كه هيچ گذشته‌اي از ببرها به دست نيامده احتمال بيمار بودن ببرها نيز وجود دارد و ممكن است ببرها بيماري را با خود از روسيه آورده باشند.همچنين احتمال تلف شدن تمامي گربه‌هاي (شير، ببر، پلنگ) باغ‌وحش به خصوص ببر ماده سيبري وجود دارد و حال ببر ماده نيز مساعد نيست. مجريان پروژه انتقال ببر به باغ وحش تهران به اين دليل كه تنها يك يا 2 ماه در اين باغ‌وحش مي‌مانند از ارائه پرونده پزشكي به ما خودداري كردند ولي بعد از 8 ماه ببر مرد و دليل مرگش بيماري تشخيص داده شد. اين دو ببر به دليل اينكه مدتي كنار هم زندگي كرده‌اند قطعا از هم متاثر شده‌اند و احتمال مرگ ببر ماده نيز وجود دارد.
بعد از چند روز هواي آلوده
هواي تهران در شرايط سالم قرار گرفت
شاخص آلودگي هواي تهران امروز در شرايط سالم قرار دارد.
شاخص مونوكسيد كربن امروز 30، ذرات معلق با قطر كمتر از 10 ميكرون 46 و ذرات معلق كمتر از 2.5 ميكرون 72 است. از 14 آبان تا روز گذشته يكش
مطالب مشابه :
آشنايي با تلويزيون هاي آنالوگ و ديجيتال
آشنايي با تلويزيون هاي تكنيك‌هاي مدرن فشرده‌سازي تلويزيون ديجيتال
استاندارد Cat 6
ماهواره ها و فركانس هاي
بازيافت ضايعات الكترونيكي، شهر سالم راهكاري براي رهايي از زباله‌هاي الكترونيكي ،مرگ ببر روسي
هاي ديجيتال. شركت‌هاي سامسونگ و ال گوشي‌هاي تلفن همراه تا گيرنده‌هاي
برچسب :
فعال سازي گيرنده هاي ديجيتال تلويزيون سامسونگ