عمران

v آرماتور بندی و قالب بندی بتنی :

آرماتوربندی کاری تخصصی میباشد و دقت و نظارت جدی بر آن الزامی است. در برخی شرایط تمام مقاومت پی را آرماتورها تامین می کنند. مهندسین ناظر موظف هستند قبل از اجرای بتن ریزی از آرماتوربندی فونداسیون بازدید به عمل آورده و تا پایان بتن ریزی نظارت مستمر و مستقیم داشته باشند. ذکر چند مطلب در خصوص آشنایی با نکات اجرایی آرماتوربندی الزامی است :

1- به هیچ عنوان از آرماتورهای زنگ زده و یا آغشته به روغن نباید استفاده شود در صورت آلودگی آرماتورها به روغن یا زنگ زدگی آنها، باید قبل از اجرای آرماتوربندی به پاکسازی آنها اقدام و بعد از تایید دستگاه نظارت به بتن ریزی اقدام گردد.

شکل: آرماتورهای زنگ زده که مجاز به استفاده از آنها در پی یا هر جای دیگر قبل از پاک کردن با برس یا هر وسیله دیگر نداریم

بیاموزیم: آرماتورها دو دسته طولی (آرماتورهای اصلی) و عرضی (خاموت) هستند. خاموتها وظیفه نگهداری آرماتورهای طولی و جلوگیری از کمانش آنها در هنگام فشارهای زیاد و چند کاربرد بسیار مهم دیگر دارند. لذا اهمیت رعایت ضوابط خاموت گذاری کمتر از آرماتورهای اصلی نیست.

2- فاصله خاموتها از یکدیگر باید حداکثر 20 سانتی متر باشند و دستگاه نظارت موظف است که در صورت عدم رعایت از سوی پیمانکار از اجرای بتن ریزی جلوگیری نماید.

شکل: فاصله خاموتها از هم 20 سانتی متر است و مشاهده می کنید که نحوه اندازه گیری آن به راحتی قابل اندازه گیری است.

3- خاموتها باید مطابق بوسیله سیم آرماتوربندی به تمام میلگردهای طولی مهار شوند این امر الزامی است و میبایست توسط پیمانکار رعایت گردد و در صورت عدم توجه دستگاه نظارت موظف است از ادامه کار پیمانکار تا رفع نواقص فوق جلوگیری نماید.

شکل: در شکل مقابل مشاهده می کنید که خاموتها بوسیله سیم آرماتوربندی به آرماتورهای طولی بسته شده اند.

4- تمام میلگردها باید توسط قیچی مخصوص بریده شود و جدا از بریدن میلگردها به کمک دستگاه هوا برش خودداری شود . توجه داشته باشید که حرارت موجب افت کیفیت میلگردها میگردد.

شکل: بریدن آرماتور توسط قیچی. این روش صحیح می باشد.

شکل: بریدن آرماتور با هوابرش. این روش صحیح نیست و باعث می شود چند سانتی متر از سر بریده شده با حرارت غیر قابل استفاده شود.

5- از خم کردن آرماتور در دمای پایین تر از 5 درجه سانتیگراد خودداری شود و از باز و بسته کردن خمها به منظور شکل دادن مجدد میلگردها جدا خودداری شود در صورت مشاهده چنین مواردی باید به مهندس ناظر اعلام گردد تا مطابق ضوابط اقدام شود .

6- تمام میلگردها باید به صورت سرد و تا حد امکان با دستگاههای مکانیکی خم شوند از خم کردن آرماتورها و بولتهای صفحه های ستون به کمک حرارت ( هوابرش ) جدا خودداری شود.

شکل: نحوه صحیح خم کردن آرماتورها به صورت سرد و در دمای معمولی.

7- توجه داشته باشید که آرماتوربندی را که توسط مهندس ناظر تایید شده است نباید قبل از بتن ریزی تغییر داد (خصوصا از خارج کردن میلگردها جدا خودداری نمایید و در صورت مشاهده سریعا به مهندس ناظر گزارش دهید.)

8- فاصله بین میلگردها تا سطح قالب بندی حداقل باید 5/2 سانتی متر باشد تا پوشش بتنی روی میلگردها دارای ضخامت مناسبی باشد و علاوه بر ایجاد پیوستگی بین بتن و میلگرد، محافظت میلگردها در برابر خوردگی و زنگ زدگی انجام شود.

شکل: رعایت نکردن فاصله بین میلگردها و جداره قالب باعث از بین رفتن سریع پی می شود. ایا مجریانی که خودشان در زلزله نبودهاند و از دست دادن زن و فرزند را نچشیدهاند، بهتر از این خواهند ساخت؟

شکل: فاصله مناسب بین میلگرد و دیواره قالب باعث استحکام و بالارفتن عمر پی و در نتیجه سازه و بالا رفتن مقاومت در برابر زلزله خواهد شد

1- كليات

هر نوع فولاد به صورت ميلگرد يا سيم كه به عنوان آرماتور در بتن مسلح به كار مي‌رود بايد مطابق استانداردهاي معتبر توليد شده و داراي برگ شناسايي كارخانه سازنده باشد.

2- انواع فولاد

انواع فولاد مصرفي در بتن مسلح از نظر روش توليد، جوش‌پذيري، شكل‌پذيري، شكل رويه و قطر اسمي به شرح زير مي‌باشند.

v روش توليد

الف: فولاد نورد شده در حالت گرم (گرم نورد شده).

ب: فولاد اصلاح شده در حالت سرد به وسيله عمليات مكانيكي از قبيل پيچاندن، كشيدن، نورد كردن يا گذراندن از حديده (سرد اصلاح شده).

پ: فولاد ويژه كه با گرمايش و آبدادگي سخت شده است (گرم عمل آمده).

v جوش‌پذيري

فولاد از نظر جوش‌پذيري به سه رده زير طبقه‌بندي مي‌شود.

الف: فولاد جوش‌پذير كه با تجهيزات و روشهاي متداول قابل جوشكاري است.

ب: فولاد جوش‌پذير مشروط كه در شرايطي معين با تجهيزات و روشهاي معين قابل جوشكاري است.

پ: فولاد جوش‌پذير كه با وسايل متعارف قابل جوشكاري نيست.

v شكل‌پذيري

فولاد از نظر شكل‌پذيري به سه رده زير طبقه‌بندي مي‌شود.

الف: فولاد نرم كه منحني تنش - تغيير شكل نسبي آن داراي پله تسليم مشهود است.

ب: فولاد نيم‌سخت كه منحني تنش - تغيير شكل نسبي آن داراي پله تسليم بسيار محدود است.

پ: فولاد سخت كه منحني تنش - تغيير شكل نسبي آن فاقد پله تسليم است.

v شكل رويه

الف: ميلگرد آجدار

ب: ميلگرد ساده

... قطر اسمي

الف: آرماتور به صورت كلاف، شاخه و شبكه‌هاي جوش شده يا بافته شده در كارخانه براي مصرف عرضه مي‌شود و تفكيك آرماتورها بر اساس قطر اسمي آنهاست.

ب: قطر اسمي ميلگرد ساده قطري است كه در برگ شناسايي ذكر مي‌شود و معادل قطر دايره هم‌مساحت با مقطع عرضي نظري ميلگرد و بر حسب ميليمتر است.

پ: قطر اسمي، سطح رويه اسمي، و سطح مقطع اسمي ميلگردهاي آجدار به ترتيب برابر است با قطر، سطح رويه و سطح مقطع ميلگردهاي ساده صاف هم‌وزن آنها.

ت: در محاسبات وزن، سطح رويه و سطح مقطع ميلگرد، قطر اسمي آن و جرم واحد حجم معادل 7850 كيلوگرم در متر مكعب ملاك قرار مي‌گيرد.

ث: قطرهاي اسمي ميلگردها از 5 تا 50 ميليمتر با گامهاي مختلف و قطرهاي اسمي سيمهاي شبكه‌هاي جوش شده از 4 تا 12 ميليمتر با گام 5/0 ميليمتر مي‌باشند.

ج: معمولاً قطرهاي اسمي مورد مصرف در بتن‌آرمه و بر حسب ميليمتر به شرح زير مي‌باشند.

50 و 40 و 32 و 25 و 20 و 16 و 12 و 10 و 8 و 6 و 5

۳- مشخصات مكانيكي

v مقاومت مشخصه و تنش تسليم فولاد

مقاومت مشخصه فولاد بر اساس مقدار تنش تسليم آن تعيين مي‌شود و معادل مقداري است كه حداكثر 5 درصد مقادير اندازه‌گيري شده براي حد تسليم ممكن است كمتر از آن باشد. در مواردي كه تنش تسليم به وضوح مشخص نباشد مدار آن معادل تنش نظير 2/0 درصد تغيير شكل نسبي ماندگار انتخاب مي‌شود.

v طبقه‌بندي ميلگرد

ميلگردهاي فولادي بر اساس مقاومت تسليم مشخصه طبقه‌بندي مي‌شوند. طبقه‌بندي ميلگردهاي مصرفي در بتن‌آرمه بر حسب نوع فولاد به شرح زير است:

S500 S400 S350 S300 S220

اعداد بعد از S بيانگر حداقل مقاومت مشخصه ميلگرد بر حسب نيوتن بر ميليمتر مربع مي‌باشد.

v نمونه‌ برداري

مقاومت و ساير مشخصه‌هاي ميلگردها بر اساس نتايج آزمايش نمونه‌هاي بريده شده از آنها تعيين مي‌شوند. در هر نمونه‌برداري بايد يك قطعه به طول يك متر بريده شود و نمونه‌‌هاي آزمايشي از اين قطعه جدا شوند.

تعداد و تواتر نمونه‌‌ها بايد طوري باشد كه ارزيابي كيفيت كل ميلگردهاي مصرفي امكانپذير گردد. براي اين منظور بايد از هر پنجاه تن و كسر آن، از هر قطر و هر نوع فولاد حداقل پنج نمونه برداشته شود.

v ضوابط پذيرش ميلگردها (يا فولاد)

مقاومت مشخصه فولاد وقتي منطبق بر طبقه مورد نظر و قابل قبول تلقي مي‌شود كه علاوه بر تأمين شرايط مقاوت مشخصه و شکل پذیری يكي از شرايط زير هم تأمين شود:

الف: در ميان نتايج آزمايشهاي كششي پنج نمونه، حد تسليم هيچ كدام از نمونه‌ها كمتر از مقاومت مشخصه فولاد نباشد.

ب: در صورت برآورده نشدن بند الف بالا، بايد يكسري ديگر شامل پنج نمونه مورد آزمايش قرار گيرد.

در صورت برآورده نشدن بندهاي الف و ب، مقاومت مشخصه فولاد از نظر انطباق با طبقه مورد نظر قابل قبول نخواهد بود.

4- جوش‌پذيري

جوش‌پذيري ميلگردها به نحوه توليد و نيز تركيب شيميايي فولاد آنها بستگي دارد. تمامي ميلگردهاي گرم نورد شده با تركيب شيميايي متعارف، داراي جوش‌پذيري مطلوب تلقي مي‌شوند. ميلگردهاي سرد اصلاح شده و گرم عمل آمده، به حرارت جوش حساسيت بسيار دارند و با روشهاي معمول جوش‌پذير نيستند. وصله جوشي اين گونه ميلگردها با رعايت ضوابطي خاص ميسر است.

5- شكل‌پذيري

شكل‌پذيري ميلگردها بر اساس آزمايش تاشدگي با زاويه 180 درجه، با آزمايش خم كردن و باز كردن خم با استفاده از فلكه استاندارد تعيين مي‌شود. شكل‌پذيري ميلگردها وقتي قابل قبول تلقي مي‌شود كه ازدياد طول نسبي گسيختگي در آزمايش كششي از 8 درصد روي ده برابر قطر و 12 درصد روي پنج برابر قطر ميلگرد كمتر نباشد.

6-تغيير شكلها

v نمودار تنش - تغيير شكل نسبي

براي سهولت محاسبه مي‌توان نمودار واقعي تنش - تغيير شكل نسبي فولاد را با نموداري دوخطي جايگزين كرد. نمودار تنش - تغيير شكل نسبي فولاد در كشش و فشار يكسان در نظر گرفته مي‌شود.

v مدول الاستيسيته

مدول الاستيسيته براي تمام ميلگردهاي مصرفي در بتن‌آرمه برابر با 200000 نيوتن بر ميليمتر مربع فرض مي‌شود.

v ضريب انبساط حرارتي

ضريب انبساط حرارتي براي تمامي ميلگردهاي مصرفي در بتن‌آرمه معادل 5-10*1 به ازاي هر درجه سيليسيوس است.

7- انبار كردن، نگهداري و كنترل فولاد

ميلگردهاي فولادي را بايد در محلهاي تميز و عاري از رطوبت انبار كرد تا از زنگزدگي و كثيف شدن سطح آنها جلوگيري شود.

ميلگردهايي كه تا حد پوسته شدن زنگ زده باشند، به ويژه ميلگردهايي كه به طور موضعي و عميق دچار خوردگي شده‌اند، بدون انجام آزمايش و حصول اطمينان از انطباق مشخصه‌هاي آنها با مشخصه‌هاي مورد نظر و در نظر گرفتن كاهش احتمالي سطح مقطع قابل مصرف در بتن‌آرمه نمي‌باشند.

در فاصله زماني ورود ميلگردها به كارگاه تا جاگذاري آنها در سازه، ضوابط زير بايد در جابه‌جايي آنها نيز رعايت شود.

الف: از هر نوع صدمه مكانيكي يا تغيير شكل پلاستيكي نظير بريدگي و ضربه حاصل از سقوط از ارتفاع بايد جلوگيري شود.

ب: بايد از گسيختگي جوشها در شبكه‌‌هاي جوش شده جلوگيري شود.

پ: نشانه‌هاي مشخص كننده نوع آرماتور نبايد از بين برود.

8- آماده كردن ميلگردها

v بريدن ميلگردها

ميلگردها بايد با وسايل مكانيكي بريده شوند. در صورتي كه استفاده از تمام طول ميلگردهاي تابيده سرد اصلاح شده ضروري باشد، يا وصله آنها به روش جوش دادن نوك به نوك لازم شود، سرهاي نتابيده آنها بايد قطع گردد.

v خم كردن ميلگردها

الف: تمامي ميلگردها بايد به صورت سرد خم شوند.

ب: خم كردن ميلگردها تا حد امكان بايد به طور مكانيكي به وسيله ماشين مجهز به فلكه خم‌كن و با يك عبور در سرعت ثابت انجام پذيرد، طوري كه قسمت خم شده داراي شعاع انحناي ثابتي باشد.

پ: براي خم كردن ميلگردها بايد از فلكه‌هايي استفاده شود كه قطر آنها براي نوع فولاد مورد نظر مناسب باشد.

ت: سرعت خم كردن ميلگردها بايد متناسب با نوع فولاد و دماي محيط اختيار شود.

ث: در شرايطي كه دماي ميلگردها از 5 درجه سلسيوس كمتر باشد، بايد از خم كردن آنها خودداري شود.

ج: به طور كلي باز و بسته كردن خمها به منظور شكل دادن مجدد به ميلگردها مجاز نيست.

v شرايط رويه ميلگردها

قبل از جاگذاري ميلگردها، بايد اطمينان حاصل شود كه رويه آنها، از هر نوع عامل و اثر زيانبار، از قبيل گل، روغن، قير، دوغاب سيمان خشك شده، رنگ، كندگير كننده‌ها، زنگ پوسته شده و برف و يخ عاري است.مصرف اين گونه ميلگردها منوط به تميز كردن آنها در حد حذف پوسته زنگ خواهد بود.

v قلابهاي استاندارد

هريك از خمهاي مشروحه زير، قلاب استاندارد تلقي مي‌شود:

الف: ميلگردهاي اصلي

ـ خم نيم‌دايره (قلاب انتهايي 180درجه) به اضافه حداقل db4 طول مستقيم ولي نه كمتر از 60 ميليمتر در انتهاي آزاد ميلگرد، كه db قطر اسمي ميلگرد يا سيم بر حسب ميليمتر است.

ـ خم 90 درجه (گونيا) به اضافه طول مستقيم برابر حداقل db12 در انتهاي آزاد ميلگرد.

ـ خم 135 درجه (چنگك) به اضافه طول مستقيم حداقل db8 در انتهاي آزاد ميلگرد.

ب: براي ميلگردهاي تقسيم و خاموتها

ـ خم 90 درجه (گونيا) به اضافه حداقل db6 طول مستقيم ولي نه كمتر از 60 ميلميتر در انتهاي آزاد ميلگرد، براي ميلگردهاي به قطر 16 ميليمتر و كمتر.

ـ خم 90 درجه (گونيا) به اضافه حداقل db12 طول مستقيم در انتهاي آزاد ميلگرد، براي ميلگردهاي به قطر بيشتر از 16 ميليمتر و كمتر از 25 ميليمتر.

ـ خم 135 درجه (چنگك) به اضافه حداقل db6 طول مستقيم ولي نه كمتر از 60 ميليمتر در انتهاي آزاد ميلگرد.

ـ خم نيمدايره (180درجه) به اضافه حداقل db4 طول مستقيم ولي نه كمتر از 60 ميليمتر در انتهاي آزاد ميلگرد.

v قطرهاي مجاز خمها

حداقل مجاز قطر خم ميلگردها بايد با توجه به ملاحظات زير تعيين شود.

الف: جلوگيري از خرد شدن يا تركيدن بتن در اثر فشارهاي متمركز ايجاد شده در داخل خم.

ب: مراعات حداقل قطر فلكه‌اي كه با استفاده از آن آزمايش خم كردن و باز كردن خم ميلگردها نتيجه‌اي رضايتبخش داشته است.

v حداقل قطر خمها

الف: قطر داخلي خمها به جز براي خاموتها نبايد از مقادير مندرج در جدول 1 كمتر اختيار شود.

v جدول 1 حداقل قطر خمها

حداقل قطر خمها حداقل قطر خمها حداقل قطر خمها

قطر ميلگرد S220 S300 و S350 S400 و S500

كمتر از 28 ميليمتر db 5 db 5 db 6

28 تا 34 ميليمتر db 5 db 6 db 8

36 تا 55 ميليمتر db 7 db 10 db 10

ب: قطر داخلي خمها براي خاموتهاي به قطر بيشتر از 16 ميليمتر نبايد كمتر از مقادير مندرج در جدول فوق براي خاموتهاي به قطر 16 ميليمتر و كمتر، نبايد از مقادير جدول 2 كمتر اختيار شود.

v جدول 2 حداقل قطر خمها براي خاموتها

حداقل قطر خمها حداقل قطر خمها حداقل قطر خمها

قطر ميلگرد S220 S300 و S350 S400 و S500

16 ميليمتر و كمتر db 5/2 db 4 db 4

پ: قطر داخلي خمها در شبكه‌هاي سيمي جوش شده صاف يا آجدار وقتي كه به عنوان آرماتور عرضي به كار برده مي‌شوند نبايد كمتر از db4 براي سيمهاي آجدار به قطر 7 ميليمتر و بيشتر، و كمتر از db2 براي ساير سيمها باشد. خمهاي با قطر داخلي كمتر از db8 نبايد از نزديكترين گره جوش شده فاصله‌اي كمتر از db4 داشته باشند.

9- جزئيات آرماتوربندي

v كاربرد توأم انواع مختلف فولاد

كاربرد انواع مختلف فولاد در يك قطعه مجاز نيست مگر آنكه:

الف: مشخصات مكانيكي متفاوت آنها در طراحي منظور شود.

ب: امكان اشتباه در مرحله اجرا وجود نداشته باشد.

استفاده از يك نوع فولاد براي ميلگردهاي طولي و نوع ديگر فولاد براي ميلگردهاي عرضي با رعايت مورد (الف) بلامانع است.

v جاگذاري و بستن آرماتورها

الف: آرماتورها بايد قبل از بتن‌ريزي در جاي خود قرار گيرند و طوري بسته و نگهداشته شوند كه از جابه‌جايي آنها خارج از محدوده رواداريهاي داده شده در بند ب زير جلوگيري شود.

ب: در مواردي كه محدوده مجاز رواداريها مقرر نشده باشد، ميلگردها را بايد با مراعات رواداريهاي زير جاگذاري كرد.

1- حداكثر انحراف ضخامت پوشش بتن محافظ

ميلگردها 8- ميليمتر

2- انحراف موقعيت ميلگردها با توجه به اندازه ارتفاع مقطع اعضاي خمشي، ضخامت ديوارها، و يا كوچكترين بعد ستونها:

- تا 200 ميليمتر يا كمتر 8± ميليمتر

- بين 200 تا 600 ميليمتر 12± ميليمتر

- 600 ميليمتر يا بيشتر 20± ميليمتر

3- انحراف فاصله جانبي بين ميلگردها 30± ميليمتر

4- انحراف موقعيت طولي خمها و انتهاي ميلگردها:

- در انتهاي ناپيوسته قطعات 20± ميليمتر

- در ساير موارد 50± ميليمتر

پ: شبكه‌هاي جوش شده را مي‌توان در فاصله بالاي دال روي تكيه‌گاه تا پايين دال در وسط دهانه به شكل قوس درآورد، مشروط بر آن كه قطر ميلگردهاي شبكه بيشتراز 6 ميليمتر نباشد، دهانه دال از 3 متر تجاوز نكند و شبكه مورد نظر در محل تكيه‌گاهها ممتد باشد يا به نحو مناسبي مهار شود.

ت: مقدار حداكثر مجاز رواداري مذكور در بند ب–1 بالا براي ضخامت پوشش بتن محافظ ميلگردها تا جايي معتبر است كه ضخامت مذكور از مقدار تعيين شده كمتر نشود.

ث: جنس، ابعاد، تعداد و فاصله لقمه‌ها و خركها و ساير قطعات مورد استفاده براي تثبيت موقعيت ميلگردها در جاي صحيح بايد طوري باشد كه علاوه بر برقراري شرايط بند ب مانعي در برابر ريختن بتن و نقطه ضعفي در مقاومت و پايايي آن ايجاد نشود.

ج: براي به هم بستن آرماتورها و عناصر غير سازه‌اي به آنها بايد از مفتولها يا اتصال دهنده‌ها و گيره‌هاي فولادي استفاده كرد. بايد توجه داشت كه انتهاي برجسته سيمها، اتصال دهنده‌هاي فولادي استفاده كرد. بايد توجه داشت كه انتهاي برجسته سيمها، اتصال دهنده‌ها و گيره‌ها در قشر بتن محافظ (بتن پوشش) واقع نشوند.

چ: استفاده از جوشكاري براي به هم بستن ميلگردهاي متقاطع مجاز نيست مگر براي فولادهاي جوش‌پذير . در اين صورت جوش نبايد باعث كاهش سطح مقطع ميلگرد و ايجاد زدگي در آن شود.

v مهار كردن ميلگردها

انواع متداول مهار ميلگردها در بتن عبارتند از:

الف: مهارهاي مستقيم

ب: مهارهاي منحني (نظير قلابها و حلقه‌‌ها)

پ: مهارهاي مستقيم با حداقل يك ميلگرد عرضي جوش شده به آنها در منطقه مهاري

ت: مهارهاي مكانيكي

ث: تركيبي از مهارهاي فوق

در مهار كردن ميلگردها بايد ضوابط كلي به اين شرح رعايت شوند:

الف: براي ميلگردهاي ساده در كشش استفاده از مهارهاي مستقيم مجاز نيست.

ب: در مهار كردن ميلگردهاي تحت فشار با استفاده از مهارهاي منحني، نبايد قلابها و حلقه‌‌ها را مؤثر دانست.

پ: در استفاده از مهارهاي مستقيم با حداقل يك ميلگرد عرضي جوش شده به آنها، مهارهاي مكانيكي و تركيبي از انواع مهارها بايد به ضوابط مربوط توجه داشت.

ضوابط مهار كردن ميلگردها در آيين‌نامه بتن ايران (آبا) ارائه شده است.

v وصله كردن ميلگردها

انواع متداول وصله ميلگردها عبارتند از:

- وصله‌هاي پوششي (تماسي يا غير تماسي)

- وصله‌‌هاي اتكايي

- وصله‌‌هاي جوشي

- وصله‌هاي مكانيكي

- وصله‌هاي مركب

الف: در وصله‌‌هاي پوششي ضوابط كلي زير بايد رعايت شوند.

1- در وصله‌‌‌هاي پوششي بايد دو ميلگرد در انتهاي مورد نظر مشخص شده در كنار هم قرار گيرند. در وصله‌‌هاي پوششي تماسي، دو ميلگرد در تماس كامل با هم قرار مي‌گيرند، ولي در وصله‌‌هاي پوششي غير تماسي مي‌توان دو ميلگرد را به فاصله‌اي حداكثر معادل مقادير زير قرار داد:

در اعضاي خمشي، فاصله محور تا محور دو ميلگرد وصله شونده نبايد از طول لازم براي وصله پوششي و 150 ميليمتر، بيشتر باشد.

در ساير اعضا، فاصله محور تا محور دو ميلگرد وصله شونده نبايد از 5 برابر قطر ميلگرد كوچكتر، بيشتر باشد.

2- در وصله‌هاي پوششي ميلگردهاي ساده در كشش، بايد انتهاي آنها را به صورت يكي از انواع قلابهاي استاندارد با زاويه بيشتر از 135 درجه خم كرد.

3- وصله‌‌هاي پوششي غير تماسي بايد با ميلگردهاي عرضي عمود بر ميلگردهاي وصله شونده محصور شوند.

ب: در وصله‌‌هاي اتكايي ضوابط كلي زير بايد رعايت شوند

1- در وصله‌‌هاي اتكايي بايد دو ميلگرد در امتداد عمود بر محور بريده شوند و با وسايلي مناسب به صورت هم‌مركز بر هم تكيه كنند.

2- استفاده از وصله‌هاي اتكايي، فقط براي ميلگردهاي تحت فشار با قطر 25 ميليمتر و بيشتر مجاز است

3- در وصله‌هاي اتكايي هر ميلگرد بايد به سطحي صاف منتهي شود كه زاويه آن نسبت به صفحه عمود بر محور ميلگرد از 5/1 درجه بيشتر نباشد.

4- استفاده از وصله‌هاي اتكايي، فقط در اعضاي داراي خاموتهاي بسته يا مارپيچ مجاز است.

5- بايد در انجام وصله‌هاي اتكايي در يك مقطع خودداري شود.

پ: روشهاي متداول براي وصله‌‌هاي جوشي عبارتند از:

1- اتصال جوشي نوك به نوك خميري (جوش الكتريكي تماسي)

2- اتصال جوشي ذوبي با الكترود (جوش با قوس الكتريكي)

اتصال جوشي نوك به نوك خميري فقط در شرايط كارخانه‌اي و در صورتي مجاز است كه قطر ميلگردها از 10 ميليمتر براي فولادهاي گرم نورد شده يا 14 ميليمتر براي فولادهاي سرد اصلاح شده كمتر نباشد، و نسبت سطح مقطع دو ميلگرد وصله شونده از 5/1 تجاوز نكند.

اتصال جوشي ذوبي با الكترود در صورتي مجاز است كه براي هر نوع فولاد، از الكترود و روش جوشكاري مناسب آن استفاده شود. اتصال جوشي ذوبي الكترود به طور معمول به يكي از روشهاي زير انجام مي‌پذيرد:

- اتصال جوشي پهلو به پهلو با جوش از يك رو يا دو رو فقط براي ميلگردهاي گرم نورد شده با قطر 6 تا 36 ميليمتر مجاز است. در اين روش طول نوار جوش از يك رو نبايد از 10 برابر قطر ميلگرد كوچكتر، كمتر باشد و نوار جوش دورو نبايد از 5 برابر قطر ميلگرد كوچكتر، كمتر اختيار شود.

اتصال جوشي با وصله يا وصله‌هاي جانبي اضافه با جوش از يك رو يا دو رو، فقط براي ميلگردهاي گرم نورد شده مجاز است. حداقل طول نوار جوش براي اتصال هر ميلگرد به وصله يا وصله‌ها مشابه اتصال جوشي پهلو به پهلو است.

در اتصال جوشي نوك به نوك با پشت‌بند با آمادگي يا بدون آمادگي سر ميلگردها طول پشت‌بند نبايد كمتر از 3 برابر قطر ميلگردها براي فولادهاي گرم نورد شده يا 8 برابر قطر ميلگردها براي فولادهاي سرد اصلاح شده اختيار شود. فاصله دو سر ميلگردهاي وصله شونده از هم در حالت با آمادگي 3 ميليمتر و در حالت بدون آمادگي بايد معادل نصف قطر ميلگردها باشد. در مورد فولادهاي سرد اصلاح شده آماده كردن سر هر دو ميلگرد الزامي است. در صورتي كه ميلگردهاي وصله شونده در وضعيت قائم يا نزديك به قائم قرار گيرند آماده كردن انتهاي ميلگرد فوقاني الزامي است و انتهاي ميلگرد تحتاني بايد عمود بر محور آن بريده شود.

ت: در اتصالات مكانيكي از وسايل مكانيكي استفاده مي‌شود به نحوي كه اتصال ميلگردها بدون آسيب رساندن به بتن ميسر باشد.

ث: در وصله‌هاي مركب انواع وصله‌هاي ذكر شده با هم به كار مي‌روند.

ج: ضوابط انواع مختلف وصله‌كردن ميلگردها در آيين‌‌نامه بتن ايران ارائه شده است.

v محدوديتهاي فاصله ميلگردها

الف: فاصله آزاد بين هر دو ميلگرد موازي واقع در يك سفره نبايد از هيچ يك از مقادير زير كمتر باشد:

- قطر ميلگرد بزرگتر

- 25 ميليمتر

- 33/1 برابر قطر اسمي بزرگترين سنگدانه بتن

ب: در صورتي كه ميلگردهاي موازي در چند سفره قرار گيرند، ميلگردهاي سفره بالاتر بايد طوري روي ميلگردهاي سفره زيرين واقع شود كه معبر بتن تنگ نشود، فاصله آزاد بين هر دو سفره نبايد از 25 ميليمتر و از قطر بزرگترين ميلگرد كمتر باشد

پ: در اعضاي فشاري با خاموتهاي بسته يا مارپيچ، فاصله آزاد بين هر دو ميلگرد طولي نبايد از 5/1 برابر قطر بزرگترين ميلگرد و از 40 ميليمتر، كمتر باشد.

ت: فاصله مجاز بين ميلگردها در محل وصله‌هاي پوششي در بند وصله کردن میلگردها ارائه شده است.

ث: محدوديتهاي فاصله آزاد بين ميلگردها بايد در مورد فاصله آزاد وصله‌هاي پوششي با وصله‌‌ها و يا ميلگردهاي مجاز نيز رعايت شوند.

ج: در ديوارها و دالها به استثناي دالهاي نازك داراي تيرچه‌هاي بتني، فاصله بين ميلگردهاي خمشي نبايد از 2 برابر ضخامت دالها، 3 برابر ضخامت ديوارها و 350 ميليمتر بيشتر باشد.

v گروه ميلگردهاي درتماس

در استفاده از گروه ميلگردهاي موازي كه در آنها ميلگردها در تماس با هم بسته مي‌شوند تا به صورت واحد عمل كنند، ضوابط زير بايد رعايت شوند:

الف: تعداد ميلگردهاي هر گروه نبايد از 4، در مورد گروههاي قائم تحت فشار و 3 در ساير موارد تجاوز كند.

ب: در تمامي موارد تعداد ميلگردهاي هر گروه در محل وصله‌ها نبايد بيشتر از 4 باشد.

پ: در گروه ميلگردهاي با بيش از دو ميلگرد، نبايد محورهاي تمامي ميلگردها در يك صفحه واقع شوند. همين طور تعداد ميلگردهايي كه محورهاي آنها در يك صفحه واقع مي‌شوند جز در محل وصله‌ها نبايد بيشتر از دو باشد.

ت: در تيرها نبايد ميلگردهاي با قطر بزرگتر از 36 ميليمتر را به صورت گروهي به كار برد.

ث: گروههاي ميلگردهاي درتماس بايد در خاموتهاي بسته يا مارپيچ محصور شوند.

ج: در مواردي نظير تعيين محدوديتهاي فاصله و حداقل ضخامت پوشش بتن محافظ، كه قطر ميلگردها مبناي محاسبه قرار مي‌گيرند، قطر گروه ميلگردهاي درتماس معادل قطر ميلگردي فرض مي‌شود كه سطح مقطع آن با سطح مقطع كل گروه مساوي باشد. ملاك اندازه‌گيري فاصله آزاد و حداقل ضخامت پوشش در اين گونه موارد خارجي‌ترين سطح گروه ميلگرد در امتداد مورد نظر خواهد بود.

چ: مجتمع كردن ميلگردها براي تبديل آنها به گروه ميلگردهاي درتماس فقط در صورتي مجاز است كه در نقشه‌هاي اجرايي تصريح شده باشد.

ح: ضوابط مهاري، وصله و قطع كردن گروه ميلگردهاي درتماس در بخش دوم آيين‌‌نامه بتن ايران ارائه شده است.

v پوشش بتني روي ميلگردها

پوشش بتني روي ميلگردها برابر است با حداقل فاصله بين رويه ميلگردها، اعم از طولي يا عرضي، تا نزديكترين سطح آزاد بتن.

v ضخامت پوشش بتني روي ميلگردها

الف: كليات

ضخامت پوشش بتني روي ميلگردها نبايد كمتر از مقادير زير اختيار شود.

1- قطر ميلگردها

2- بزرگترين اندازه اسمي سنگدانه‌هاي تا 32 ميليمتر، يا 5 ميليمتر بيشتر از بزرگترين اندازه اسمي سنگدانه‌‌هاي بزرگتر از 32 ميليمتر.

ب: ضخامت پوشش بتني محافظ ميلگردها متناسب با شرايط محيطي، كيفيت بتن و نوع قطعه مورد نظر نبايد از مقادير داده شده در جدول 3 كمتر باشد. انواع شرايط محيطي ذكر شده در اين جدول به شرح زير طبقه‌بندي مي‌شود:

1- شرايط محيطي ملايم: به شرايطي اطلاق مي‌شود كه در آن هيچ نوع عامل مهاجم از قبيل رطوبت، تعريق، تر و خشك شدن متناوب، يخ زدن و آب شدن، سرد و گرم شدن متناوب، تماس با خاك مهاجم يا غير مهاجم، مواد خورنده، فرسايش شديد، عبور وسايل نقليه يا ضربه موجود نباشد، يا قطعه در مقابل اينگونه عوامل مهاجم به نحوي مطلوب محافظت شده باشد.

2- شرايط محيطي متوسط: به شرايطي اطلاق مي‌شود كه در آن قطعات بتني، در معرض رطوبت و گاهي تعريق قرار مي‌گيرند

قطعاتي كه به طور دائم با خاكهاي غير مهاجم يا آب تماس دارند يا زير آب با PH بيشتر از 5 قرار مي‌گيرند داراي شرايط محيطي متوسط تلقي مي‌شوند.

3- شرايط محيطي شديد: به شرايطي اطلاق مي‌شود كه در آن قطعات بتني در معرض رطوبت يا تعريق شديد يا تر و خشك شدن متناوب يا يخ زدن و آب شدن و سرد و گرم شدن متناوب نه چندان شديد قرار مي‌گيرند

قطعاتي كه در معرض ترشح آب دريا باشند يا در آب غوطه‌ور شوند طوري كه يك وجه آنها در تماس با هوا قرار گيرد، قطعات واقع در هواي داراي نمك و نيز قطعاتي كه سطح آنها در معرض خوردگي ناشي از مصرف مواد يخ‌زدا قرار مي‌گيرد داراي شرايط محيطي شديد محسوب مي‌شوند.

4- شرايط محيطي بسيار شديد: به شرايطي اطلاق مي‌شود كه در آن قطعات بتني در معرض گازها، آب و فاضلاب ساكن با PH حداكثر 5، مواد خورنده يا رطوبت همراه با يخ زدن و آب شدن شديد قرار مي‌‌گيرند، از قبيل نمونه‌هاي ذكر شده در مورد شرايط محيطي شديد، در صورتي كه عوامل مذكور حادتر باشند.

5- شرايط محيطي فوق‌العاده شديد: به شرايطي اطلاق مي‌شود كه در آن قطعات بتني در معرض فرسايش شديد عبور وسايل نقليه، يا آب و فاضلاب جاري با PH حداكثر 5 قرار مي‌گيرند. رويه بتني محافظت نشده پاركينگها و قطعات موجود در آبي كه اجسام صلبي را با خود جابه‌جا مي‌كند، داراي شرايط محيطي فوق‌العاده شديد تلقي مي‌شوند.

شرايط محيطي جزاير و حاشيه خليج فارس و درياي عمان به طور عمده جزو اين شرايط محيطي قرار مي‌گيرند.

پ: در صورتي كه بتن در جوار ديواره خاكي مقاوم ريخته شود و به طور دائم با آن در تماس باشد، ضخامت پوشش نبايد كمتر از 75 ميليمتر اختيار شود.

ت: در صورتي كه بتن داراي سطح فرورفته و برجسته (نقش‌دار يا داراي شكستگي) باشد، ضخامت پوشش بايد در عمق فرورفتگيها اندازه‌گيري شود.

ث: ضخامت پوشش بتني براي محافظت ميلگردها در برابر حريق.

در صورتي كه لازم باشد عضوي داراي درجه آتشپادي معيني باشد، حداقل ضخامت پوشش بتني محافظ ميلگردها بايد توسط مراجع مربوط مقرر شود.

ج: ميلگردها، و كليه قطعات و صفحات فولادي پيش‌بيني شده براي توسعه آتي ساختمان بايد به نحوي مناسب در مقابل خوردگي محافظت شوند

10-جزئيات خاص آرماتوربندي ستونها

v ميلگردهاي انتظار خم شده

ميلگردهاي انتظار خم شده ستونها بايد داراي شرايط زير باشند:

الف: شيب قسمت مايل ميلگردهاي خم شده نسبت به محور ستون نبايد از 1 به 6 تجاوز كند. قسمتهاي فوقاني و تحتاني قسمت مايل بايد موازي با محور ستون باشند.

ميلگردهاي انتظار بايد در محل خم به وسيله خاموتها، مارپيچها و يا قسمتهايي از سيستم سازه‌اي كف مهار شوند. مهار مذكور بايد براي تحمل نيرويي معادل 5/1 برابر مؤلفه نيروي محاسباتي قسمت مايل در امتداد مهار، طرح شود. در صورت استفاده از خاموتها يا مارپيچ فاصله آنها تا نقاط خم شده نبايد از 50 ميليمتر بيشتر باشد.

ب: خم كردن ميلگردهاي انتظار بايد قبل از قالب‌بندي انجام پذيرد.

پ: در مواردي كه وجه ستون يا ديوار بيشتر از 75 ميليمتر عقب‌نشستگي يا پيش‌آمدگي داشته باشد ميلگردهاي طولي ممتد نبايد به صورت خم شده به كار برده شوند، و در حالت عقب نشستگي بايد ميلگردهاي انتظار مجزا براي اتصال به ميلگردهاي وجوه عقب نشسته پيش‌بيني شوند. در هر حالت بايد ضوابط مربوط به مهارها و وصله‌ها در منطقه تغيير مقطع رعايت شوند.

11-ميلگردهاي عرضي براي اعضاي فشاري

كليات

ميلگردهاي عرضي اعضاي فشار را بايد با توجه به ضوابط بند‌هاي مارپیچها و خاموتها طرح كرد. در صورتي كه اين ميلگردها براي مقابله با برش يا پيچش هم مورد نياز باشد، بايد ضوابط مربوط در آيين‌نامه آبا را نيز رعايت كرد

مارپيچها

در طراحي مارپيچهاي اعضاي فشاري علاوه بر مراعات ضوابط مربوط در بخش دوم آبا بايد ضوابط زير را هم در نظر داشت:

الف: مارپيچ بايد از ميلگرد يا سيمهاي پيوسته ساخته شود و روش ساخت آنها طوري باشد كه جابه‌جايي و نصب آنها بدون اعوجاج و تغيير ابعاد ميسر باشد.

ب: قطر ميلگردها يا سيمهاي مصرفي در مارپيچ نبايد از 6 ميليمتر كمتر باشد.

پ: در هر گام مارپيچ فاصله آزاد بين ميلگردها يا سيمها نبايد از 75 ميليمتر بيشتر و از 25 ميليمتر كمتر باشد.

ت: گام مارپيچ نبايد از قطر هسته بتني داخل مارپيچ تجاوز كند.

ث: در هر طبقه مارپيچ بايد از روي شالوده يا دال تا تراز پايين‌ترين ميلگردهاي طبقه بالايي ادامه يابد.

ج: در صورتي كه تيرها يا دستكهايي از همه طرف به ستون اتصال نداشته باشد بايد از محل توقف مارپيچ تا كف دال يا كتبيه سر ستون تعدادي خاموت قرار داد.

چ: در ستونهاي قارچي با سرستون، مارپيچ بايد تا ارتفاعي ادامه يابد كه در آن قطر يا پهناي سرستون دو برابر قطر يا پهناي ستون باشد.

ح: مارپيچ بايد با فاصله‌نگهدارهاي مناسب در جاي خود تنظيم و تثبيت شود.

خ: در صورتي كه قطر ميلگرد يا سيم مارپيچ كمتر از 16 ميليمتر باشد، تعداد فاصله‌نگهدارها نبايد كمتر از مقادير زير اختيار شود:

1- دو عدد براي مارپيچ با قطر كمتر از 500 ميليمتر

2- سه عدد براي مارپيچ با قطر 500 تا 750 ميليمتر

3- چهار عدد براي مارپيچ با قطر بيشتر از 750 ميليمتر

د: در صورتي كه قطر ميلگرد يا سيم مارپيچ 16 ميليمتر يا بيشتر باشد، تعداد فاصله‌نگهدارها نبايد كمتر از مقادير زير اختيار شود:

1- سه عدد براي مارپيچ با قطر حداكثر 600 ميليمتر

2- چهار عدد براي مارپيچ با قطر بيشتر از 600 ميليمتر

ذ: مهار كردن مارپيچ با 5/1 دور پيچيدن اضافي ميلگرد يا سيم در انتهاي قطعه تأمين مي‌شود.

ر: ضوابط وصله مارپيچ در فصل مربوط در بخش دوم آبا ارائه شده است.

خاموتها

الف: تمامي ميلگردهاي اعضاي فشاري بايد با خاموتهايي در بر گرفته شوند.

ب: قطر خاموتها، نبايد كمتر از مقادير زير اختيار شود.

1- قطر بزرگترين ميلگرد طولي با قطر حداكثر 30 ميليمتر

2- 10 ميليمتر براي ميلگردهاي طولي با قطر بيشتر از 30 ميليمتر و نيز براي گروه ميلگردهاي در تماس

پ: قطر خاموتها به هر حال نبايد از 6 ميليمتر كمتر باشد.

ت: فاصله هر دو خاموت متوالي از هم نبايد از هيچ يك از مقادير زير بيشتر باشد:

1- 12 برابر قطر كوچكترين ميلگرد طولي اعم از اينكه منفرد باشد يا عضوي از گروه ميلگردهاي در تماس به شمار آيد.

2- 36 برابر قطر خاموت

3- كوچكترين بعد عضو فشاري

4- 250 ميليمتر

ث: در هر مقطع تعداد خاموتها بايد طوري باشد كه هريك از ميلگردهاي زير در گوشه يك خاموت با زاويه داخلي حداكثر 135 درجه قرار گيرد و به طور جانبي نگهداشته شود:

1- هر ميلگردي كه در گوشه‌‌هاي عضو واقع شود.

2- هر ميلگرد غير گوشه‌اي به صورت حداكثر يك در ميان

3- هر ميلگردي كه فاصله آزاد آن تا ميلگرد محصور شده مجاور بيشتر از 150 ميليمتر باشد.

در مواردي كه ميلگردهاي طولي روي محيط دايره قرار گيرند، مي‌توان از خاموتهاي مدور استفاده كرد، مشروط بر آن كه انتهاي آنها به قلاب استاندارد 135 درجه ختم شود يا به نحوي مناسب در بتن قسمت دخلي دايره مهار شود.

ج: خاموتها بايد با فواصل تعيين شده در تمام طول عضو قرار داده شوند. فاصله اولين خاموت از سطح فوقاني شالوده يا دال طبقه تحتاني و آخرين خاموت از زير پايين‌ترين ميلگردهاي دال يا كتيبه سر ستون طبقه فوقاني نبايد از نصف فواصل تعيين شده در بند ت بيشتر باشد.

چ: در صورتي كه تيرها يا دستگاههايي به كليه وجوه ستون متصل شده باشند مي‌توان خاموتها را در مقطعي به فاصله حداكثر 75 ميليمتر از زير پايين‌ترين ميلگرد، در كم ارتفاع‌ترين تير يا دستك متوقف كرد.

ح: ضوابط مهار و وصله خاموتها در فصل مربوط در بخش دوم آبا ارائه شده است.

12- ميلگردهاي عرضي براي اعضاي خمشي

... ميلگردهاي عرضي بايد با ضوابط فصل مربوط در آيين‌نامه آبا مطابقت داشته باشند.

... تمامي ضوابط مربوط به اندازه‌هاي خاموتها و محدوديتهاي فاصله آنها براي اعضاي فشاري بايد در مورد ميلگردهاي فشاري در اعضاي خمشي هم رعايت شوند. مي‌توان از شبكه‌هاي جوشي با سطح مقطع معادل استفاده كرد. اين خاموتها يا شبكه‌‌ها بايد در تمام طولي كه ميلگردهاي فشاري مورد نياز است به كار برده شوند.

... در اعضاي خمشي قابها، كه در معرض پيچش يا تغيير جهت تنش در تكيه‌گاهها قرار مي‌گيرند بايد از خاموتهاي بسته يا مارپيچي كه دور همه ميلگردهاي اصلي مي‌پيچد استفاده شود.

... ميلگردهاي ساده با قطر بيشتر از 12 ميليمتر را نبايد به عنوان خاموت به كار برد.

... خاموت بسته مي‌تواند به يكي از دو شكل زير باشد.

الف: قطعه‌اي واحد كه قلابهاي استاندارد دو انتهاي آن يك ميلگرد طولي را در برگيرد.

ب: يك يا دو قطعه كه مهاري و وصله‌هاي آنها بايد با ضوابط مربوط در آيين‌نامه آبا مطابقت داشته باشد.

13- ميلگردهاي عرضي در اتصالات (گره‌ها)

... در محل اتصال اعضاي قابها، از قبيل تيرها و ستونها، بايد محصور كننده‌هايي براي مهار كردن ميلگردهاي قطع شده پيش‌بيني شوند.

... در اتصالات مي‌توان خاموتهاي بسته ستونها، مارپيچها، خاموتهاي تيرها و هر نوع عضو مشابهي از تيرها و دستكها را محصور كننده تلقي كرد.

14- آرماتور حرارت و جمع‌شدگي

... در دالهايي كه ميلگردهاي خمشي تنها در يك امتداد مورد نياز است، بايد براي مقابله با تنشهاي ناشي از حرارت و جمع‌شدگي، در امتداد عمود بر ميلگردهاي خمشي، ميلگردهايي مطابق ضوابط بند "مقدار آرماتور حرارت و جمع شدگی" قرار داده شوند.

... در دالهاي يك‌طرفه و دوطرفه، سطح مقطع كل ميلگردهاي موجود در امتداد ميلگردهاي خمشي، شامل ميلگردهاي فوقاني و تحتاني، نبايد از مقادير مندرج در بند "مقدار آرماتور حرارت و جمع شدگی" كمتر اختيار شوند.

v مقدار آرماتور حرارت و جمع‌شدگي

الف: نسبت سطح مقطع كل آرماتور حرارت و جمع‌‌شدگي به كل مقطع بتن براي دالها و شالوده‌هاي به ضخامت كمتر يا مساوي 1000 ميليمتر نبايد از مقادير زير كمتر اختيار شود:

- براي ميلگردهاي آجدار S220 و S300 و S350 ۰/۰۰۲

- براي ميلگردهاي آجدار S400 و شبكه‌هاي جوش شده صاف يا آجدار 0018/0

- براي ميلگردهاي آجدار S500 و بالاتر 0015/0

ب: نسبت سطح مقطع كل آرماتور حرارت و جمع‌شدگي به كل سطح مقطع بتن براي دالها و شالوده‌هاي به ضخامت 1 تا 2 متر نبايد از برابر نسبتهاي مندرج در بند الف بالا كمتر اختيار شود.

پ: مقدار حداقل آرماتور جمع‌شدگي و حرارت ، براي دالهاي به ضخامت بيشتر از 2 متر برابر مقدار آرماتور لازم براي ضخامت 2 متر و به شرح زير است:

- براي ميلگردهاي آجدار S220 و S300 و S350 ۲۸۰۰

- براي ميلگردهاي آجدار S400 و شبكه‌‌هاي جوش شده صاف يا آجدار ۲۵۰۰

- براي ميلگردهاي آجدار S500 و بالاتر ۲۱۰۰

ت: در دالها و شالوده‌‌هاي با ضخامت متغير مي‌توان ضخامت را براي محاسبه مقدار آرماتور حرارت و جمع‌شدگي برابر با ضخامت دال و شالوده فرضي هم حجم آن اختيار كرد.

v توزيع آرماتور حرارت و جمع‌شدگي

الف: آرماتور حرارت و جمع‌شدگي براي دالها و شالوده‌هاي به ضخامت كمتر يا مساوي 1 متر مي‌تواند فقط در يك وجه دال قرار داده شود.

ب: آرماتور حرارت و جمع‌شدگي در دالها و شالوده‌‌هاي به ضخامت بيشتر از 1 متر، در هر دو وجه بايد توزيع شود به طوري كه مقدار آرماتور پيش‌بيني شده در هيچ وجه از كل آرماتور لازم كمتر نباشد.

عمران

مطالب مشابه :

آزمایشگاه مقاومت مصالح-آزمایش کشش

کنترل کیفیت بتن و مصالح خام

ارماتور بندی

حل تمرین های فصل دوم

عمران

آرماتوربندی -بروژه داشتی تماس بگیر-

انواع مقره ها