حجتی تراز تجاری بخش کشاورزی را مثبت کرد

وزارت جهاد کشاورزی طی چند سال اخیر مدیریت سکان‌دارانی چون صادق خلیلیان، محمدرضا اسکندری و محمود حجتی را تجربه کرده است و در دولت یازدهم بازگشت دوباره حجتی که دارای عملکردهای مثبتی چون ادغام موفق جهاد و سازندگی است نقطه عطفی در کارنامه وی محسوب می‌شود.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا)، محمود حجتی که از سال‌های 79 تا 84 پس از کلانتری و قبل از اسکندری وزیر جهاد کشاورزی بوده است، در سال 84 پس از پایان وزارتش در بخش کشاورزی عملکرد خود در این بخش و چالش‌های موجود را طی نامه‌ای به مقام معظم رهبری اعلام کرد.

در متن نامه محمود حجتی، به مقام معظم رهبری آمده است:

یکی از اهداف نظام جمهوری اسلامی دستیابی به استقلال همه‌جانبه و ازجمله استقلال اقتصادی است و استقلال اقتصادی بدون توجه به بخش کشاورزی حاصل نخواهد شد.

در دنیای امروز هیچ کشور توسعه یافته‌ای را نمی‌توان یافت جز این که بخش کشاورزی آن توسعه یافته باشد. اصولاً توسعه ملی همواره از مسیر توسعه بخش کشاورزی می‌گذرد. تامین امنیت غذایی نیز به‌عنوان اصلی‌ترین پایه استقرار امنیت کشور و ثابت حکومت‌ها از وظایف دیگر بخش کشاورزی محسوب می‌شود لذا عمده رسالت و وظایف بخش کشاورزی را می‌توان بدین شرح بیان کرد:

- تأمین امنیت غذایی کافی با اولویت خودکفایی در تولید محصولات اساسی و حذف واردات

- تأمین مواد اولیه مورد نیاز کارخانه‌های صنعتی و صنایع غذایی

- افزایش صادرات با هدف برقراری تراز مثبت بازرگانی در داخل بخش

- اصلاح تدریجی الگوی کشت در راستای استفاده بهینه از عوامل تولید و الگوی بهینه مصرف

- رونق اقتصادی بخش در راستای کمک به اقتصاد ملی و افزایش درآمد کشاورزان

- تأسیس وزارت جهاد کشاورزی و توفیقات حاصله

ادغام وزارتخانه‌های جهاد سازندگی و کشاورزی سابق و تشکیل وزارت جهاد کشاورزی در اواخر سال 79 و متعاقب آن انتزاع فعالیت‌های عمرانی (آبرسانی، برق‌رسانی، راه‌سازی و...) از این بخش، فرصت مناسبی را برای تمرکز و تقویت فعالیت‌های تخصصی بخش کشاورزی در وزارتخانه جدید فراهم آورد.

در سایه الطاف الهی، انسجام و هماهنگی تشکیلاتی، اصلاح ساختار سازمانی، تدوین آیین‌نامه‌ها و ضوابط، تلاش‌های صادقانه همکاران در سراسر کشور، سخت‌کوشی کشاورزان و با بهره‌گیری از رهنمودهای همه دلسوزان نظام و با حمایت‌های دولت و مجلس و به‌رغم تداوم خشکسالی در بعضی مناطق و هویدا شدن اثرات مخرب آن در سال‌های آغازین فعالیت و نیز مشکلات تبعی و طبیعی ناشی از ادغام، توفیقات عظیمی طی سال‌های اخیر نصیب بخش شده که مایه فخر و مباهات خدمت‌گزاران ملت در بخش کشاورزی است.

در این نامه آمده است: تولید محصولات کشاورزی با 37 درصد رشد از 64.7 میلیون تن به 88.7 میلیون تن افزایش یافته است و تولید گندم با 73 درصد رشد از هشت میلیون تن به 14 میلیون تن رسیده و با قطع واردات بیش از 6.4 میلیون تن، خودکفایی در تولید این محصول اساسی حاصل شد.

در این دوران تولید نیشکر با 162 درصد رشد، از 2.3 میلیون تن به 6.2 میلیون تن ارتقا یافت و تولید ذرت نیز با 74 درصد رشد از 1.12 میلیون تن به 1.95 میلیون تن ارتقا یافت.تولید دانه‌های روغنی نیز با 62 درصد رشد، از 247 هزار تن به 400 هزار تن رسید و در مجموع محصولات زراعی با 45 درصد رشد، از 24.7 میلیون تن به 64.9 میلیون تن،‌محصولات باغی با 14 درصد رشد از 12.2 میلیون تن به 14 میلیون تن، تولیدات دامی با 20 درصد رشد، از 7.7 میلیون تن به 9.3 میلیون و تولیدات شیلات و آبزیان با 11 درصد رشد از 424 هزار تن به 470 هزار تن رسید.

برنامه‌ریزی و اقدامات اجرایی موجب رشد جهشی در کلیه محصولات کشاورزی شده و در نتیجه برای اولین‌بار تراز تجاری بخش کشاورزی درسال 82 مثبت شد.

گفتنی است، در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی همواره تراز تجاری بخش کشاورزی بین دو تا سه میلیارد دلار در سال‌های مختلف منفی بوده است.

در امور زیربنایی نیز بخش کشاورزی به توفیقات قابل توجهی دست یافته است.

یکی از شاخص‌های مهم ارزیابی عملکرد بخش کشاورزی، نسبت مقدار محصول تولیدی به ازای هر مترمکعب آب مصرفی است که این رقم از 700 گرم در اوایل دوره فعالیت به 920 گرم به ازای هر مترمکعب آب مصرفی رسیده است و این به معنی 30 درصد افزایش بهره‌وری و صرفه‌جویی آب در بخش است صرفه‌جویی حاصله معادل ظرفیت سدهای موجود کشور است.

دستیابی به این توفیق از طریق بهبود شیوه‌های تولید نظیر تجهیز و نوسازی اراضی، توسعه مکانیزاسیون استفاده از بدواً اصلاح شده، کنترل عوامل خسارت‌زا، گسترش تحقیقات و بکارگیری نتایج آن و توجه جدی به مقوله آموزش و ترویج و... حاصل شده است.

تهیه طرح 10 ساله توسعه آبیاری تحت فشار و تعیین مجری همراه با تأمین اعتبار و تسهیلات لازم برای این امر موجب شد که در سال 83 به رکورد انجام آبیاری تحت فشار در سطح 76 هزار هکتار دست یابیم در حالی که در همین سال 65 هزار هکتار نیز در حال اجراست.

استارت خودکفایی گندم یکی از دلایل توفیقات

تلاش در جهت ایجاد و گسترش باور ملی در کلیه سطوح اعم از مسئولان، محققان و صاحب‌نظران، کارکنان و تولیدکنندگان نسبت به قابلیت‌های بخش‌، توانایی‌های نیروی انسانی، شناساندن ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل درون و برون بخش و توان استفاده بهینه از این ظرفیت‌ها در راستای استقلال اقتصادی کشور و توان تأمین امنیت غذایی به‌ویژه در خودکفایی محصولات اساسی و مورد نیاز کشور.

انسجام تشکیلاتی و توسعه فرهنگ کار جهادی و توام با اندوخته‌های علمی و تجربی و استفاده از تجربیات موفق در سطح ملی و جهانی.

شناساندن توانایی‌های بالقوه بخش کشاورزی و دفاع منطقی از این توانایی‌ها در راستای استقلال اقتصادی کشور در مجامع مختلف و جلب مشارکت تصمیم‌گیرندگان و سایر دستگاه‌های اجرایی کشور در مساعدت با بخش کشاورزی در تأمین اعتبارات و تسهیلات بیشتر برای توسعه بخش.

تدوین طرح‌های عمدتا 10 ساله برای موارد مهم واساسی بخش مانند طرح گندم، ذرت، دانه‌های روغنی، زیتون، آبیاری تحت فشار که همگی آنها شروع و در درست اجرا است و طرح‌های دیگر مانند شکر، پنبه، برنج که در حال نهایی شدن است و تعیین مسئول برای هریک تحت عنوان مجری طرح و ارزیابی مستمر از چگونگی پیشرفت آن‌ها برای حصول اطمینان از اجرا و شناسایی نقاط ضعف و رفع موانع طبق برنامه زمان‌بندی شده.

تلاش در جهت بالا بردنشان و منزلت کشاورزی و کشاورزان و تغییر نگرش جامعه نسبت به آنها به‌عنوان عناصر تأثیرگذار در اقتصاد ملی همچنین تقویت تشکل‌های تولیدی و ایجاد زمینه تفاهم با آنها.

نتیجه برنامه‌ریزی و اقدامات هماهنگ، دستیابی به توفیقات بزرگی بود که شاکله موفقیت وزارت جهاد کشاورزی در این راستا در دستیابی به خودکفایی تولید گندم و قطع واردات این محصول اساسی پس از 45 سال هویدا شد، که با لطف الهی و تکیه بر عزم ملی، حمایت دولت و مجلس به‌ویژه ثبات سیاست‌های متخذه صورت گرفته و البته بزرگی این توفیق شاید مانع ارائه سایر توفیقات شده باشد.

از آنجا که موفقیت در خودکفایی گندم کلید موفقیت در سایر عرصه‌های تولید کشاورزی است لذا خدمت‌گزاران در این وزارت برنامه‌ریزی‌های مبتنی بر پشتوانه کارشناسی و اعتقاد حرفه‌ای خود را به گونه‌ای انجام داده‌اند که در سال‌های آینده و البته نزدیک نتایج مشابهی را در مورد سایر محصولات کشاورزی نیز عاید می‌کند در محصولاتی مانند شکر، ذرت، برنج، زیتون، دانه‌های روغنی، محصولات دامی و شیلاتی، باغی نتایج کار از هم‌اکنون مشخص است.

به‌عنوان نمونه وابستگی کشور به واردات روغن به‌عنوان تاریک‌ترین نکته وابستگی و سرشکستگی کشور مورد توجه قرار گرفت و با تدوین طرح دانه‌های روغنی و تعیین مجری برای این امر مهم و اجرای آن در کشور تولید روغن در سال 1384 از منابع داخلی از مرز 180 هزار تن فراتر می‌رود قابل ذکر است میزان روغن استحصالی از کلزا در سال جاری به‌تنهایی معادل کل روغن استحصالی از سایر دانه‌های روغنی در کشور است دستیابی به رکورد بی‌نظیر جهانی تولید 8.1 تن کلزا در هکتار و میانگین 1570 کیلوگرم عملکرد پس از سه سال اجرای طرح (میانگین تولید جهانی 1430 کیلوگرم عملکرد در هکتار است) که نشان از پتانسیل کشور برای تولید این محصول اساسی دارد و استقبال کشاورزان از این محصول که در سال جاری محصول کلزا به 215 هزار تن رسیده است و توسعه باغ‌های زیتون نوید دستیابی به خودکفایی را در این محصول نیز متصور می‌سازد که با پیگیری و اجرای طرح در کمتر از 10 سال بتوان کشور را از این وابستگی رهایی بخشید.

خودکفایی محصولات کشاورزی دغدغه اصلی محمود حجتی

با توجه به آنچه به استحضار رسید، دغدغه اصلی خدمتگذاران در وزارت جهاد کشاورزی این است که استمرار حرکت عظیمی که به‌خوبی آغاز شده و تا بدین جا رسیده است به دنبال تغییرات در عرصه سیاسی و اجرایی کشور در این دوره یا دوره‌های آینده خدای ناکرده دچار خلل شود.

برنامه‌ریزی‌های انجام شده در این راستا ابتر بماند وافق روشن ترسیم شده و قابل حصول برای توسعه بخش کشاورزی و در نتیجه خودکفایی در محصولات اساسی و استقلال اقتصادی در این بخش در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد.

آنچه مهم است این است که فارغ از تغییرات آتی و حاکمیت هرگونه گرایش سیاسی و سلیقه اجرایی بر امور جاری و برنامه‌ریزی، بر این امر پافشاری شود که برنامه‌ها را تکمیل و تا حصول نتیجه نهایی آنها را ادامه دهند. گرچه باید اذعان کرد علیرغم توفیقات عظیم مذکور، حرکت ایجاد شده،‌خالی از ضعف و اشکالی نبوده و یقینا نیازمند ترمیم کاستی‌ها و رفع نواقص در روند تکاملی خود می باشد که در ادامه باید مورد توجه قرار گیرد.

از دغدغه‌های عمده دیگر در راستای خودکفایی محصولات اساسی ایجاد موانع متعدد توسط واردکنندگان این‌گونه محصولات است که سالیان دراز با در اختیار گرفتن منابع ارزی و واردات محصولات به سودهای کلانی دست یافته و افزایش تولید داخلی محصولات مغایر منافع خود می‌دانند و با دست‌اندرکارانی که می‌توانند پشتیبان و تسهیل‌کننده زنجیره تولید از ابتدا تا انتها باشند لیکن به‌دلیل عدم باور به ظرفیت‌های داخلی عملاً باعث کندی روند اجرای طرح‌ها در راستای خودکفایی کشور می‌شوند.

با تکیه بر پشتوانه کارشناسی برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و با توجه به عزم ملی متولیان بخش، راه انتخاب شده راهی بدون بازگشت، توفیقات حاصله قابل استمرار و گسترش برای سایر نیازهای کشور و خودکفایی در محصولات اساسی قابل حصول است به شرط آنکه جز فرمان حرکت به جلو دستور دیگری صادر نگردد بدیهی است مشاهده پهلوگیری مجدد کشتی‌های حامل گندم در بنادر ایران اسلامی سخت و شکننده خواهد بود.

انتظار اینجانب و کلیه خدمت‌گزاران در وزارت جهاد کشاورزی استمرار بخشی به تدبیری است که اندیشیده شده و توفیقات حاصله کنونی نیز نتیجه آن بوده است.

با توجه به این که استقلال سیاسی کشور و عزت و اعتلای آن در گروه استقلال اقتصادی و این مهم نیز در سایه رشد و پویایی بخش کشاورزی امکان‌پذیر می‌شود؛ لذا عنایت ویژه به بخش کشاورزی می‌تواند استقلال و امنیت ملی را تضمین کند./

حجتی تراز تجاری بخش کشاورزی را مثبت کرد

مطالب مشابه :

قانون تشكيل وزارت جهاد كشاورزي , مصوبات , آییننامه ها

ابلاغ دستورالعمل وزیر جهاد کشاورزی به شماره نامه 45957/020 مورخ 11/11/89

کلیات قانون تاسیس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی

تفاهم نامه بین معاونت توسعه مدیریت ومنابع انسانی رئیس جمهور و وزارت جهاد کشاورزی

طرح ایجاد نظام ملی مدیریت دانش کشاورزی

مقالات وپایان نامه ها

حجتی تراز تجاری بخش کشاورزی را مثبت کرد

روستایی یارانه گرفت، اما فقیرتر شد

اعلام سهمیه استخدامی ناظرین کشاورزی

آیین‌نامه اجرایی بند (۲۱) قانون بودجه سال ۱۳۹۲ کل کشور