کتاب معلّم راهنماى تدريس ششم دبستان کليات کار و فناوری


کتاب معلّم راهنماى تدريس ۱۳۹۱ ششم دبستان کليات کار و فناوری وزارت آموزش و پرورش سازمان پژوهش و برنامه ريزى آموزشى ۱ يادگيری کارو فناوری در دوره آموزش ۱۲ سال ه ۱ ۲ يادگيری کار و فناوری در دوره ابتداي ی ۳ ۳  يادگيری کار و فناوری در پا يه ششم ۵ ۴ ارزشيابی پيشرفت تحصيلی درس کار و فناوری ۱۳ ۵  آموزش فناوری ارتباطات و اطلاعات ۱۵ ۶  آموزش پروژه های طراحی و ساخت ۱۷ ۷ آموزش پودمان ه ای کار ۲۱ ۸  پرسش و پاسخ در اجرای درس کار و فناوری ۲۴ ١ اهميت يادگيری کار و فناوری در طول ۱۲ سال با توجه به نقش تربيتی و ارزش کار، رشد سريع تغييرات دنيای کار و فناوری، اهميت بخش های اجتماعی و اقتصادی کشور به همراه وجود موضوعاتی از قبيل توسعه پايدار، فرصت های برابر، کار شايسته، رسيدن به شاخص ها و استاندارد های توسعه به ويژه سند چشم انداز جمهوری اسلامی ايران در افق ۱۴۰۴ ، ضرورت دارد افراد کشور در هر بخش از زندگی اجتماعی و حرفه ای خود به طور مستمر شايستگی (شامل ايمان، تفکر، علم، عمل و اخلاق) خود را بر اساس برنامه ريزی دقيق توسعه دهند تا در جامعه ، زندگی و کار هدف مندی را دنبال نمايند. آموزش فناوری ، کار و مهارت آموزی ، باعث پيشرفت فردی ، افزايش بهره وری ، مشارکت در زندگی اجتماعی و اقتصادی ، کاهش فقر ، افزايش درآمد و توسعه يافتگی خواهد شد. اين آموزش ها توزيع نيروی انسانی را اصلاح می نمايد و سرمايه گذاری در آن ، سرمايه گذاری برای آينده تلقی می شود. کشور جمهوری اسلامی ايران ظرفيت ها، منابع و مزيت های ويژه و متنوعی را داراست و هم اکنون برای رسيدن به اهداف حال و آينده کشور (توسعه همه جانبه و پايدار) در چشم انداز نيازمند فناوری، نيروی کار بهره ور در تمامی حرف و مشاغل برای بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می باشد. اهداف کار و فناوری در طول ۱۲ سال اهداف يادگيری کار و فناوری در طول ۱۲ سال در آموزش و پرورش، عبارت است از دستيابی دانش آموزان به هشت شايستگی کلی زير: فرهنگ کار و تلاش: شامل کسب حلال،ايمنی و بهداشت کار، ارزش کار و ... توسعه حرفه ای و فنی: شامل ارتقای توانايی های جسمی، شناخت مشاغل و حرف، دست ورزی، و... ۱ يادگيری کار و فناوری در دوره آموزش ۱۲ ساله ٢ صلاحيت های مشترک و غيرفنی: شامل کارآفرينی ، مديريت زمان ، برنامه ريزی، تفکر و ... فرهنگ توليد و فناوری: شامل ارزش توليد، ارزش فناوری، تفکر فناورانه و ... طراحی و توليد: شامل توجه به علم و عمل، توجه به کيفيت محصول و فرايند، ايده پردازی برای توليد و ... کار با فناوری: شامل انتخاب فناوری، نگهداری فناوری، توليد فناوری و ... فناوری اطلاعات و ارتباطات: شامل فرهنگ فناوری، جمع آوری و گردآوری اطلاعات، کار با رايانه ارتباط مؤثر انواع فناوری ها: شامل فناوری نانو و ميکرو، فناوری زيستی و ... شيوه آموزش کار و فناوری در طول ۱۲ سال شيوه آموزش به دو صورت می باشد: ۱ آموزش مستقل ۲ آموزش تلفيقی نمونه ای از آموزش مستقل: درس کار و فناوری در پايه ششم دوره ابتدايی يا شاخه فنی و حرفه ای در دوره متوسطه نمونه ای از آموزش تلفيقی: زمانی که در درس فارسی به ارزش کار و تلاش پرداخته شود. ٣ اهميت يادگيری کار و فناوری در دوره ابتدايی فراگيری کار و فناوری به کودکان کمک می کند تا فرهنگ کار و تلاش و توليد و فناوری را از همان ابتدا در درون خود نهادينه کنند و هميشه علم را با عمل همراه کنند. توجه به ايمنی و بهداشت، ارزش گذاری به کار و توليد، کار با ابزارها و مواد، خلاقيت و نوآوری، يادگيری مادام العمر و توجه به نياز کشور از جمله مواردی هستند که اگر کودکان از دوران ابتدايی در به کارگيری آنها شايسته شوند، کمک بسيار زيادی به توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور علاوه بر برطرف نمودن نيازهای اقتصادی خود خواهد نمود. در اغلب کشورها آموزش توليد، کار با ابزارها و فناوری ارتباطات و اطلاعات به عنوان يک قسمت اصلی از برنامه درسی دوره آموزش ابتدايی در نظر گرفته می شود. امروزه سواد فناورانه و سواد اطلاعاتی به همراه توانايی در انجام کارهای اوليه شغلی همچون سواد آموزی و حساب کردن از جمله ضرورياتی است که با زندگی روزمره در ارتباط است. تغييرات سريع فناوری و دنيای کار سبب شده است که آموزش کار و فناوری به عنوان آموزش عمومی تلقی شود و بستری برای تحقق اهداف آموزش متوسطه و آموزش عالی در اين حوزه قلمداد گردد.برای نمونه کشور ما سال ها است که از نبود ارتباط بين دانشگاه و صنعت رنج می برد و علم و عمل از يکديگر جدا هستند. يکی از ريشه های اصلی اين معضل، نبود فرهنگ تلفيق علم و عمل است که ريشه در آموزش عمومی و ابتدايی دارد. اهداف کار و فناوری در دوره ابتدايی هدف از آموزش کار و فناوری در دوره ابتدايی (شش ساله) دستيابی دانش آموزان به سطوح اوليه شايستگی های کار و فناوری است. برای نمونه سطوح شايستگی مديريت زمان عبارت است از: سطح ۱ حضور و انجام کار به موقع ۲ يادگيری کار و فناوری در دوره ابتدايی ٤ سطح ۲ الويت بندی کارها و تهيه برنامه زمانی برای کارها سطح ۳ تهيه برنامه زمانی کارهای پيچيده و بزرگ سطح ۴ آموزش ديگران شيوه آموزش کار و فناوری در دوره ابتدايی در سه سال اول دوره ابتدايی، آموزش کار و فناوری تنها به شيوه تلفيقی می باشد، لذا درس مستقل برای کار و فناوری در سه سال اول وجود ندارد. در حاليکه آموزش کار و فناوری در سه سال دوم (پايه های چهارم، پنجم و ششم) پيش بينی می شود به دو صورت تلفيقی و درس مستقل ارائه شود. در دورۀ ابتدايی تمرکز بر روی سطح يک و دو شايستگی است. ٥ اهداف کلی کار و فناوری در پايه ششم ابتدايی با توجه با مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش در مورد اهداف پايه ششم ابتدايی، دو هدف ارتباط مستقيم با يادگيری کار و فناوری دارد. اين دو هدف، اهداف کلی اين حوزه يادگيری در پايه ششم ابتدايی می باشد و عبارتند از: ۱ آشنايی با تأثير کار و تلاش و فناوری در پيشرفت کشور، مشاغل و فرايندهای اقتصادی در محيط زندگی ۲ شناخت و کاربرد روش ها، مواد و ابزارهای علمی و فناورانه در يادگيری و زندگی روزمره اهداف جزئی کار و فناوری در پايه ششم ابتدايی با توجه به اهداف کلی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش و سطح يک شايستگی های ذکر شده در بخش های قبل، اهداف جزئی کار و فناوری (برای ورودی دانش آموزان پايه پنجم ابتدايی فعلی) عبارتند از: آشنايی با فرهنگ و ارزش کار شناخت مشاغل کار با ابزارها و مواد ساده آشنايی اوليه با فناوری ارتباطات و اطلاعات تبديل ايده به محصول توجه به ايمنی و بهداشت آشنايی با فرهنگ توليد و فناوری توانايی به کارگيری فرايندهای طراحی و توليد دست ورزی گزارش نويسی توانايی انجام قسمت کوچکی از يک شغل ساده ۳  يادگيری کار و فناوری در پايه ششم ٦ عرصه ها (و زيرعرص هها) عناصر اهداف (و زيرعناصر) رابطه با خويشتن (روح و جسم) رابطه با خدا (صفات خدا، آيات تکوينی، تشريعی، انبيا و اوليای الهی) رابطه با خلق خدا (ساير انسان ها) (خانواده، دوستان، همسايگان، محله، شهر، استان و جهان) رابطه با خلقت [طبيعت (زمين ، آب ، فضا ، محيط زيست و...) و ماوراء طبيعت (حيات ابدی ، جهان آخرت، ملائکه و…)] تعقل، تفکر و انديش هورزی (تأمل / استدلال / استنباط / تجزيه و تحليل/ توجه / تدبر / نقد / کشف / درک / حکمت / خلاقيت/ پژوهش) ٭ کسب مهار تهای تفکر: (مفهوم سازی پديد ههای خلقت، درک روابط، طبق هبندی، حدس زدن، تخمين، پيش بينی مشاهده، گردآوری اطلاعات، استدلال و حل مسئله) ٭ کسب مهار تهای تفکر خلاق و انتقادی ٭ تشخيص کار درست از نادرست ٭ ايده پردازی ٭ تفکر در خلقت جهان و قدرت و صفات خداوند ٭ نتيج هگيری از حوادث روزمره (خوب يا بد) ٭ حل مسائل به شيوه گروهی ٭ تفکر در مورد تأثير فناوری ارتباطات و اطلاعات ٭ کنجکاوی و انديشيدن در خلقت خداوند ٭ درک زيباي یهای جهان آفرينش ٭ تفکر در پديد ههای خلقت و اسرار جهان آفرينش ٭ تفکر در مورد چگونگی کمتر آسيب زدن به محيط زيست ٭ تفکر در مورد نحوه استفاده از انرژی ايمان و باور (پذيرش / تعبد / التزام قلبی) ٭ تأمل در خصوص نيازهای عاطفی و معنوی خويشتن و تلاش در جهت تأمين اين نيازها از طريق خداپرستی و اعمال نيک ٭ باور به نقش تربيتی کار ٭ باور به همراه کردن علم و عمل ٭ ايمان به خداوند، پيامبر و ائم ه اطهار(ع) ٭ ايمان به عالم غيب (بهشت، دوزخ ، حساب و کتاب) ٭ باور به قرآن کتاب آسمانی مسلمانان، قرائت قرآن و تعمق در آيات قرآن ٭ دوستی با خداوند، پيامبر و ائم ه اطهار(ع) ٭ شناخت اصول و فروع دين و درک ضرورت اطاعت از دستورات خداوند ٭ باور به هدفدار بودن جهان هستی ٭ باور به حرکت جهان هستی در مسير اراده الهی اهداف تفصيلی حوزه کار و فناوری در پايه ششم ابتدايی باور در مورد ارزش وجدان کاری باور بر استفاده از محصولات داخلی باور به توانمندی های کشور باور به نقش کار و فناوری در کاهش مشکلات انسان ٧ علم (کسب معرفت شناخت / بصيرت / آگاهی) ٭ شناخت جسم خود و کارکرد اندام ها و نحو ه مراقبت از آن ٭ شناخت علايق و استعداد خويش در امور مختلف ٭ روش برنامه ريزی کارها ٭ فرايند طراحی و توليد ٭ آشنايی با احکام اولي ه دينی ٭ آشنايی با برخی از احاديث ساده ٭ شناخت برخی از آداب و رسوم ايرانی و اسلامی و ميراث فرهنگی ٭ شناخت محصولات فناوری و توانايی در ساخت برخی از محصولات ساد ه فناوری ٭ شناخت مواد و ابزارهای ساده ٭ آشنايی با مشاغل موجود در محيط زندگی ٭ علم در مورد محصولات ساخت ايران ٭ آگاهی از محيط اطراف و اجزای سازنده محيط زيست ٭ شناخت عوامل آلوده کنند ه محيط زيست ٭ درک پديده های خلقت ٭ درک قوانين جهان آفرينش از طريق مشاهده در آثار خلقت ٭ شناخت طبيعت و اجزای آن ٭ توجه به نقش انسان در حفظ و يا تخريب محيط زيست عمل (کار / تلاش / اطاعت/ عبادت / مجاهدت / کارآفرينی/مهارت و …) ٭ توانايی انجام يک قسمت کوچک از شغل ٭ توانايی در ساخت محصولات ساده ٭ کسب مهار تهای زندگی سالم ٭ کسب مهارت در ادار ه خويشتن ٭ کسب مهار تهای يادگيری مادام العمر ٭ افزايش توانايی دست ورزی ٭ جانبداری از ارز شهای دينی و رفتارهای پسنديده ٭ کسب مهار تهای اجتماعی (همکاری با ديگران، مشارکت در انجام کارها) ٭ قدردانی از خدمات ديگران و احترام به خدمت گذاران جامعه ٭ توانايی انجام کار و ساخت اشيای ساده ٭ کسب مهار تهای مقدماتی حوزه ارتباطات و اطلاعات ٭ کنترل کيفيت محصول توليد شده ٭ مطالعه عينی طبيعت و محيط اطراف ٭ تلاش در پاکيزه نگهداشتن محيط اطراف ٭ توجه به نقش انسان در حفظ و يا تخريب محيط زيست ٭ توجه به استفاد ه عاقلانه از منابع اخلاق (تزکيه/ عاطفه / ملکات نفسانی) ٭ پرهيز از تنبلی ٭ علاقه به انجام کارهای خوب ٭ فرهنگ کار، توليد و فناوری ٭ تلاش در انجام کارهای نيک و دوری از رفتارهای ناپسند ٭ ارج نهادن به آداب و سن تهای محلی، ملی و اسلامی ٭ ارز شگذاری برای کار و کوشش ٭ پاکيزه نگهداشتن محيط کلاس، مدرسه و منزل ٭ احساس مسئوليت در حفظ گياهان، جانوران و پاکيزه نگهداشتن محيط (آب ، هوا و خاک) ٭ ارز شگذاری برای علم و دانش ٨ شيوه آموزش کار و فناوری در پايه ششم ابتدايی در پايه ششم ابتدايی کار و فناوری به دو صورت آموزش داده می شود: ۱ به صورت تلفيقی در دروس ديگر « درس كار و فناوری » ۲ به صورت يک درس مستقل با عنوان آموزش کار و فناوری در پايه ششم ابتدايی به صورت تلفيقی برخی از اهداف جزئی بيان شده به صورت تلفيقی در دروس ديگر اين پايه آموزش داده می شود. نمونه هايی در ذيل آورده شده است: ۱ درس قرآن پايه ششم ابتدايی: شناخت مشاغل، مواد و ارزش کار: در درس جلسه چهارم اين کتاب به معرفی آهن به عنوان مادر فلزات پرداخته شده است.موارد به کار برده شده از واژه حديد در قرآن کريم را معرفی کرده است. همچنين به داستان ذوالقرنين اشاره دارد که با استفاده از مواد مختلفی از قبيل آهن، مس و سنگ و چوب، سدی در برابر تجاوز ستمگران ساخته شد. ٩ در فصل چهارم و پنجم اين کتاب به انرژی، مصرف بهينه انرژی، پيشرفت علمی مسلمانان در فنون مختلف اشاره شده است. ۳ درس فارسی پايه ششم ابتدايی: در حکايتی توجه همزمان به علم و عمل را اشاره دارد: دو کس، رنج بيهوده بردند و سعی بی فايده کردند : » «. يکی آنکه اندوخت و نخورد و ديگر آنکه آموخت و نکرد ۴ درس تفکر و پژوهش پايه ششم ابتدايی: در اين درس با استفاده از شيوه های آموزشی مختلف، پرسش گری و کاوش را که از عوامل اصلی يادگيری مادم العمر و تفکر منطقی می باشد، آموزش می دهد. ۵ درس هنر پايه ششم ابتدايی: در بخش کاردستی، به آموزش کار با ابزارهای ساده و استفاده از مواد دور ريختنی، دست ورزی پرداخته شده است. در درس های ديگر نيز، مفاهيم مختلف حوزه يادگيری کار و فناوری به صورت تلفيقی آموزش داده شده است. به راستی ميوه های کشور ما خوش طعم هستند.ما ترجيح می دهيم ميوه های ايرانی بخريم و بخوريم. با اين کار کشاورزان خوب کشورمان هم حمايت می کنيم بیفايده ۲ درس مطالعات اجتماعی پايه ششم ابتدايی: در فصل سوم اين کتاب به کشاورزی و مشاغل مرتبط با آن پرداخته شده است. مشاغلی از قبيل کشاورز، شالی کار، آبيار، فروشنده ميوه، برنج فروش، انبار دار و غيره معرفی شده است. همچنين عوامل مؤثر بر کشاورزی در اين فصل آورده شده است. ١٠ آموزش کار و فناوری در پايه ششم ابتدايی به صورت درس مستقل ساختار درس کار و فناوری از دو بخش اصلی تشکيل شده است.  بخش اول فناوری ارتباطات و اطلاعات  بخش دوم پروژه های طراحی و ساخت و پودمان های کار. آموزش بخش فناوری ارتباطات و اطلاعات به صورت تجويزی است يعنی به دانش آموزان تمامی اين بخش آموزش داده می شود. آموزش بخش دوم به صورت نيمه تجويزی است بدين صورت که از بين پروژه ها يک پروژه و از بين پودمان ها يک پودمان به دانش آموزان آموزش داده می شود. اين درس برای ۳۰ جلسه کلاسی و ۲۰ جلسه غير کلاسی طراحی گرديده است. نوبت اول سال تحصيلی (نيم سال اول) به بخش اول و نوبت دوم سال تحصيلی (نيم سال دوم) به بخش دوم اختصاص داده شده است. در جدول زير خلاصه ای از کليات درس کار و فناوری و اهداف هر قسمت را مشاهده می کنيد. بخش موضوعات اهداف زمان آموزش  جلسه کلاسی غير کلاسی بخش اول فناوری ارتباطات و اطلاعات (تجويزی) کار با رايانه _ نقاشی _ نوشتن متن _ جستجو در شبکه ملی مدارس ايران _ ارائه مطالب (اختياری) _ ٥ ١٥ فرهنگ سامان دهی فناوری و کسب اطلاعات نگهداری و تفسير اطلاعات استفاده از ابزارهای فناوری يادگيری مادام العمر توليد محصول فناوری ارتباط مؤثر ايمنی و بهداشت ارائه و مستندسازی اهداف فناوری و ارتباطات و اطلاعات ١١ بخش دوم پودمان های کار (نيمه تجويزی  انتخاب يک پودمان) کار با فلز _ سبزی کاری _ کار با چوب _ گل کاری _ رسامی _ بافتنی _ آزمايشگر مدار _ خياطی _ موتور الکتريکی _ احجام تزئينی _ سازه ماکارونی _ گلدوزی _ زمان آموزش برای يک پودمان پروژه های طراحی و ساخت (تينع تجويزی  انتخاب يک پروژه) ٨ ٧ ساک (کيف) دستی _ خودروی کشی _ خودروی برقی _ مشابه نگار _ چی به چی مربوطه _ گردونه تصاوير _ آينه های کروی _ دقت سنج _ زمان آموزش برای يک پروژه ٨ ٧ تفاوت اهداف پروژه های طراحی و ساخت و پودمان های کار پروژه طراحی و ساخت: پروژه ای است که دانش آموز پايه ششم ابتدايی در درس کار و فناوری براساس فرآيند طراحی و ساخت (تعيين مسئله طراحی، حل مسئله طراحی و مرحله ساخت) محصولی را می سازد و اين فرآيند را تجربه می کنند. در اين فرآيند دانش آموزان با نياز سنجی، تعيين فرهنگ کار و شناخت تلاش مشاغل دست ورزی مديريت منابع جامعه پذيری کار با ابزارها، مواد توسعه پايدار ايمنی و بهداشت علايق و سبک های کاری کار جمعی پودمان کار ١٢ مسئله، تعيين محدوديت ها، طراحی و حل مسئله، برنامه ريزی، ايده پردازی، ارائه راه حل های متفاوت، کار با فناوری ها، مواد گوناگون، ساخت محصول، کنترل کيفيت و مستند سازی آشنا می شوند. اين فرآيند تأکيد بر چرخه توليد علم، توليد فناوری و توليد محصول (ايده تا محصول) دارد. در ساخت يک محصول ممکن است دانش آموزان روش های گوناگونی را به کار گيرند. در پروژه طراحی و ساخت ممکن است علوم و موضوعات متفاوتی به کار رفته باشد. برای نمونه در پروژه طراحی و ساخت خودرو برقی از مکانيک، برق و هنر همزمان استفاده می شود (به زبان ساده). در پروژه ها تأکيد بر اجرای فرايند طراحی و ساخت توسط دانش آموزان است. پودمان کار: يک شغل از چندين پودمان کار تشکيل شده است. لذا پودمان کار قسمت کوچکی از يک شغل می باشد که دانش آموز، آن را براساس اصول و قوانين شغلی فرا می گيرند. در پودمان کار، دانش آموزان پايه ششم ابتدايی مشاغل، فرهنگ کار، ابزارهای واقعی، مهارت، دست ورزی، اصول اوليه کار، ايمنی و بهداشت در کار و جامعه پذيری را تجربه می کنند. هدف از آموزش پودمان کار در پايه ششم، رسيدن به مهارت در انجام کامل يک شغل توسط دانش آموز نيست. معمولاً ابزارها، مواد و روش انجام کار در پودمان کار، از قبل مشخص است. در پودمان های کار پايه ششم، انجام کارهای ساده و اوليه در نظر گرفته شده است. نکته : در درس کار و فناوری پايه ششم پروژه های طراحی و ساخت و پودمان های کار از يکديگر مستقل هستند. روش های تدريس در درس مستقل کار و فناوری مهم ترين روش های به کار رفته شده در اين درس با توجه به موضوعات و شرايط مختلف آن عبارت است از: ١ روش نمايشی (طرز کار با وسيله يا چگونگی انجام کار توسط معلم به دانش آموزان نشان داده می شود. به ويژه در بخش فناوری ارتباطات و اطلاعات). ٢ روش آزمايشگاهی و کارگاهی (با توجه به خطرات شغلی در اين روش ابتدا معلم يک نمونه کار می سازد و سپس دانش آموزان آن را در حضور معلم تکرار می کنند). ٣ روش بارش مغزی (در اين روش معلم برای حل يک مسئله از طريق ايده پردازی و تمرکز ايده ها دانش آموزان، راه حل هايی را به وجود می آورد). ١٣ بسته آموزشی درس مستقل کار و فناوری درس کار و فناوری علاوه بر کتاب کار دانش آموز برای کليه بخش ها دارای کتاب راهنمای معلم است. همچنين برای بخش فناوری ارتباطات و اطلاعات نرم افزار مکمل الکترونيکی جهت استفاده توسط دانش آموز وجود دارد. فيلم آموزشی راهنمای معلم برای پروژه ها و پودمان ها نيز تهيه شده است که معلمين گرامی می توانند از آن استفاده نمايند. موضوعات کتاب کار کتاب راهنمای معلم نرم افزارآموزشی فيلم آموزشی (مدرسين و معلمين) فيلم کليات فيلم راهنما   _ _ _ فناوری ارتباطات و اطلاعات _  معرفی _ پودمان (پيمانه) های کار معرفی آموزش و روش تدريس _  معرفی _ پروژه های طراحی و ساخت معرفی آموزش و روش تدريس ۴ ارزشيابی پيشرفت تحصيلی درس کار و فناوری ۱ در ارزشيابی پودمان ها و پروژه ها، انتظار می رود دانش آموزان در پايان به کسب شايستگی های حداقلی دست يابند. ۲ در وهله اول، راهبرد اصلی ارزشيابی در اين درس، يادگيری و رسيدن به سطح شايستگی است نه فقط تمرکز بر ارزشيابی نهايی. ۳ ارزشيابی اين درس مستمر خواهد بود ( و عملکرد دانش آموز به طور پيوسته ملاک ارزشيابی است). ١٤ ۴ ارزشيابی دانش آموز از سه موضوع مربوط به درس شامل بخش اول فناوری اطلاعات و ارتباطات و بخش دوم پروژه طراحی و ساخت و پودمان کار منتخب انجام می شود و در هر نوبت يک نمره برای اين درس منظور خواهد شد. ۵ برای نوبت اول، نتيجه ارزشيابی بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط معلم لحاظ می شود(از ۲۰ نمره) ۶ برای نوبت دوم جمع دو نمره پودمان انتخابی و پروژه انتخابی لحاظ خواهد شد (پروژه ۱۰ نمره، پودمان ۱۰ نمره). ۷ روش ارزشيابی پيشرفت تحصيلی هر بخش و مو ضوع در کتاب راهنمای معلم مربوطه به تفصيل توضيح داده شده است. ۸ ابزارهای سنجش و ارزشيابی ( از قبيل فهرست وارسی، آزمون، مشاهده و ...) به صورت ترکيبی می باشد و در کتاب راهنماهای معلم به تفصيل توضيح داده شده است. فرايند و مراحل انجام » ، ۹ در ارزشيابی از پروژه های طراحی و ساخت، تمرکز بر روی است. « پروژه توسط هر دانش آموز ۱۰  در راهنماهای معلم جداولی برای ارزشيابی دانش آموزان متناسب با موضوع آورده شده است. ۱۱  اين درس تک ماده نخواهد داشت و امکان استفاده از ماده ۷ آيين نامه امتحانات برای دانش آموزان در اين درس وجود نخواهد داشت. ۱۲  ابزارهای مهم ارزشيابی در اين درس عبارت است از فهرست وارسی، مشاهده، کارپوشه و انواع آزمون عملکردی جدول ارزشيابی درس کار و فناوری نوبت اول نوبت دوم بخش بخش اول بخش دوم  قسمت اول بخش دوم  قسمت دوم موضوع فناوری ارتباطات و اطلاعات پروژه های طراحی و ساخت پودمان های کار بارم هر موضوع ۱۰ ۱۰ ۲۰ بارم هر نوبت ۲۰ ۲۰ ١٥ ۵  آموزش فناوری ارتباطات و اطلاعات اهداف بخش فناوری ارتباطات و اطلاعات ۱ به کارگيری رايانه به عنوان يکی از ابزارهای فناوری ارتباطات و اطلاعات ۲ نگارش و تايپ فعاليت های آموزشی ۳ جستجو در شبکه ملی مدارس ايران ۴ برقرای ارتباط با ديگران ۵ استفاده اخلاقی و قانونی از اطلاعات ۶ ارائه نمايش فعاليت های آموزشی (اختياری) برخی از نکات اجرايی ۱ از دانش آموزان قوی تر برای کمک به دانش آموزان ديگر استفاده شود. ۲ کتاب الکترونيکی مکمل کتاب درسی است و برخی از فعاليت های سطح بالاتر برای دانش آموزانی که قبلاً آموزش ديده اند در نظر گرفته شده است. ۳ در مواردی که امکان تجهيز کارگاه نمی باشد از کارگاه مرکزی منطقه استفاده شود. ۴ در صورت وجود کارگاه رايانه در مدرسه، آموزش در کارگاه انجام شود (يا کارگاه آموزشگاه همجوار). ۵ انجام فعاليت ها و نمونه کار ها برای تمامی دانش آموزان ضروری است. ۶ در راهنمای معلم اين بخش جزئيات بيشتری در مورد روش تدريس و نکات اجرايی آورده شده است. ١٦ شرايط معلمان :ICDL : داشتن گواهينامه پنج مهارت زير از مهارت های ۱ مفاهيم اوليه فناوری ارتباطات و اطلاعات ۲ مديريت فايل ها و پوشه ها ۳ اينترنت ۴ واژه پرداز ۵ ارائه گرافيکی مطالب تجهيزات مورد نياز ۱ رايانه، ميز و صندلی گردان ( ۱۱ عدد) ۲ سيستم عامل ويندوز ۷ ۳ فضای کارگاهی برای ۱۰ دستگاه رايانه ۶۰ مترمربع ۴ نرم افزار های آفيس ۲۰۰۷ و فارسی ساز ويندوز ۵ خط اتصال به اينترنت روش ارزشيابی ۱ استفاده از فهرست وارسی مربوط به کارهای عملی و فعاليت نهايی ۲ بررسی نمونه کار برای اطلاعات بيشتر، همکاران به راهنمای معلم بخش فناوری ارتباطات و اطلاعات مراجعه شود.   ١٧ ۶  آموزش پروژه های طراحی و ساخت اهداف پروژه های طراحی و ساخت ۱ تعيين نياز و تعيين مسئله طراحی ۲ ارائه ايده های مختلف برای حل ۳ کار با ابزارهای مختلف ۴ تبديل ايده به محصول ۵ استفاده از فناوری های مختلف ۶ توانايی ساخت محصول ۷ گزارش نويسی ۸ کنترل کيفيت و اصلاح محصول ۹ توجه به ايمنی و بهداشت معرفی پروژه های طراحی و ساخت طراحی و ساخت ساک دستی (در اين پروژه، دانش آموز با استفاده از انواع کاغذ رنگی _ يک نمونه ساک دستی را طراحی و می سازد. دانش آموز اين ساک دستی را می تواند برای حمل و نقل وسائل به کار برد.) طراحی و ساخت خودروی کِشی (در اين پروژه دانش آموز خودرويی را طراحی می کند و _ آن را می سازد که با نيروی ذخيره شده در کش لاستيکی حرکت کند.) طراحی و ساخت خودرو برقی (در اين پروژه دانش آموز خودروی برقی را طراحی می کند _ و آن را می سازد که با استفاده از يک موتور اسباب بازی حرکت می کند. به جز موتور الکتريکی و سيم های رابط، باتری و جای باتری، ساير اجزای خودرو را دانش آموز طراحی می کند.) ١٨ طراحی و ساخت مشابه نگار (وسيله ای است که تصوير يک شکل را مشابه تصوير اصلی _ (با اندازه کوچک تر يا بزرگ تر) ترسيم می نمايد. در اين پروژه دانش آموز دستگاهی را طراحی می کند و آن را می سازد که بتواند با استفاده از آن تصاويری مانند مربع، مستطيل، نقشه يکی از استان های ايران و اشکال ديگر را مشابه سازی کند.) طراحی و ساخت چی به چی مربوطه (در اين پروژه، دانش آموز با استفاده از مدار _ الکتريکی ساده وسيله ای را طراحی و می سازد که می تواند در يافتن ارتباط بين دو موضوع کاربرد داشته باشد.) طراحی و ساخت گردونه تصاوير (در اين پروژه، دانش آموز گردونه تصويری را طراحی _ می کند و آن را می سازد که به کمک آن بتواند تصاوير را به صورت پويا و متحرک ببيند.) طراحی و ساخت آينه های کروی (در اين پروژه، دانش آموز آينه ای را طراحی و می سازد _ که به کمک آن بتواند فواصل ديدن اجسام و زاويه ديد خود را کم و زياد کند.) طراحی و ساخت دقت سنج (در اين پروژه يک دستگاه دقت سنج را طراحی می کند و آن _ را می سازد که بتواند دقت و هماهنگی عملکرد بين مغز، دست و چشم را مشاهده کند.) اشتباهات رايج در آموزش پروژه های طراحی و ساخت ۱ دانش آموزان نمونه پروژه را مرحله به مرحله از روی دست معلم می سازند. ۲ دانش آموزان در يک جلسه بدون اجرای مرحله به مرحله محصول نهايی را می سازند. ۳ دانش آموزان از روی کار يکديگر کپی می کنند. ۴ معلم در روش تدريس از ايده پردازی توسط دانش آموزان جلوگيری کند. ۵  در انجام پروژه، وجود تجهيزات گرانقيمت انتظار رود. برخی از نکات اجرايی آموزش پروژه طراحی و ساخت ۱ معلم بر اساس توانمندی ها و امکانات در سال اول اجرا، يک پروژه را جهت آموزش ١٩ انتخاب می نمايند. ۲ در پروژه های طراحی و ساخت، انجام فرايند ساخت مهم تر از رسيدن به محصول نهايی است. ۳ هر دانش آموز ضروری است کل فرايند طراحی و ساخت را تجربه نمايد. ۴ به نکات ايمنی و بهداشت توجه شود. ۵ فرايند انجام پروژه مرحله به مرحله توسط دانش آموز انجام شود. (فرآيند طراحی و ساخت نشان داده شده در صفحه بعد) ۶ دانش آموزان ايده های گوناگون در حل مسئله طراحی ارائه دهند. ۷ پس از اتمام طراحی و ساخت پروژه، دانش آموز جداول گزارش کار را در کتاب کار تکميل نمايد. ۸  دانش آموزان در هر جلسه، کارپوشه ارائه شده توسط معلم را تکميل می نمايند. ۹ دانش آموزان از مواد و ابزارهای ساده در حل مسئله طراحی استفاده می کنند. ۱۰  دانش آموزان لازم است با توجه به نياز اوليه در توليد محصول،آن را کنترل کيفيت نمايند. ۱۱  دانش آموزان پس از ساخت محصول، در صورت نياز آن را اصلاح می کنند. ۱۲  دانش آموزان در جلسه پايانی، نمون برگ گزارش مربوط به پروژه طراحی و ساخت را تکميل می کنند. ۱۳  برای اطلاعات بيشتر در مورد مواد و وسايل لازم و روش تدريس به راهنمای معلم پروژه مربوطه مراجعه شود. ارزشيابی پيشرفت تحصيلی ارزشيابی از پروژه های طراحی و ساخت بر اساس جدول ارائه شده در راهنمای معلم مربوطه انجام می پذيرد ( ۱۰ نمره). ٢٠ فرايند پروژه طراحی و ساخت  درس کار و فناوری ٢١ ۷ آموزش پودمان های کار اهداف پودمان های کار ۱ شناخت مشاغل ۲ رعايت ايمنی و بهداشت ۳ کار با ابزارهای واقعی ۴ دست ورزی ۵ کار با مواد مختلف ۶ آشنايی با خطرات شغلی ۷ توجه به ارزش کار ۸  شناخت سبک های کاری معرفی پودمان های کار سبزی کاری (در اين پودمان دانش آموز،شيوه کاشت سبزی را فرا می گيرد و سبزی مورد _ علاقه خود را می کارد و محصول خود را برداشت می کند. همچنين با مقدماتِ کاشتِ بذر و برداشتِ آن آشنا می شود). گل کاری (در اين پودمان دانش آموز، روش کاشت پيازچه گل مورد علاقه خود و نگهداری _ و برداشت گل را می آموزد). بافتنی (در اين پودمان دانش آموز، با استفاده از ميل بافتنی و يا قلاب شال گردن، زير ليوانی _ و کوسن را می بافد. همچنين مهارت های بافت های رو، زير، پايه بلند، پايه کوتاه، کشباف و زنجيره را فرا می گيرد). خياطی (در اين پودمان دانش آموز، با يادگيری انواع دوخت ها، می تواند جامدادی ، کيف ، _ جادستمال کاغذی ، کوسن ، شال گردن و سرويس آشپزخانه را بدوزد. دانش آموز مهارت های تهيه الگو، کوک، بخيه، پس دوزی، زيگزاگ و درز را فرا می گيرد). ٢٢ احجام تزئينی (در اين پودمان دانش آموز، يک عروسک با استفاده از مفتول فلزی و يک _ پنگوئن با استفاده از بادکنک می سازد و آنها را با ابزار و مواد رنگی تزئين می کند). گلدوزی (در اين پودمان دانش آموز، مهارت های اوليه دوزندگی مانند بخيه  ساقه دوزی  _ دندانه موشی  ستاره دوزی  گره  توپردوزی را فرا می گيرد). کار با فلز (در اين پودمان دانش آموز با خواص فلزی موادی مانند سيم مسی و فويل _ آلومينيوم آشنا می شود و با استفاده از آنها ماکت يک دوچرخه فلزی را می سازد). کار با چوب (در اين پودمان دانش آموز با استفاده از تخته سه لايی و ابزار، با چگونگی برش _ و چسباندن قطعات چوبی آشنا می شود و ماکت يک هواپيمای مسافربری چوبی را می سازد). رسامی (در اين پودمان دانش آموز با اصول مقدماتی و فنی نقشه کشی آشنا می شود و نقشه _ مربوط به احجام ساده را ترسيم می کند و ماکت های ساده را می سازد). آزمايشگر مدار (در اين پودمان دانش آموز با استفاده از خواص مدارهای الکتريکی ساده، _ يک دستگاه آزمايشگر نوری و صوتی را می سازد تا به وسيله آن بتواند سالم بودن قطعاتی مانند لامپ را آزمايش کند). موتورالکتريکی (در اين پودمان دانش آموز با استفاده از خواص مغناطيسی آهن ربا و _ قطعاتی مانند باتری و سنجاق قفلی، يک موتور الکتريکی ساده می سازد). سازه ماکارونی (در اين پودمان دانش آموز با استفاده از خواص مواد نرم مانند کاغذ از _ شکل آشنا می شود و يک پل کاغذی ساده و I طريق تازدن و اتصال آنها به هم، با ويژگی های تيرآهن يک سازه ماکارونی ساده می سازد). برخی از نکات اجرايی آموزش پودمان کار ۱ به نکات ايمنی و بهداشت توجه جدی شود. ۲ با توجه به محصول نهايی در پودمان کار زمان و اجرای آموزش متناسب سازی شود (به ويژه در محصولات زنده). ۳ از ابزارهای واقعی جهت اجرای پودمان استفاده شود. ۴ دانش آموزان در هر جلسه، کارپوشه داده شده توسط معلم را تکميل می نمايند. ٢٣ ۵ به دست ورزی دانش آموزان و پيشرفت آن توجه شود. ۶ برای شناخت مشاغل و مکان های شغلی، دانش آموزان می توانند بازديد داشته باشند. ۷ در انجام پودمان، دانش آموزان می توانند به صورت گروهی کار کنند. ۸ از ظرفيت کارگاه های مراکز آموزشی برای اجرای پودمان ها می توان استفاده نمود. ۹ ابزارها و تجهيزات آموزش کار توسط مدرسه تهيه می گردد. ۱۰  برای اطلاعات بيشتر در مورد مواد و وسايل لازم و روش تدريس به راهنمای معلم پودمان کار مربوطه مراجعه شود. ارزشيابی ارزشيابی از پودمان های کار بر اساس جداول ارائه شده در راهنمای معلم مربوط به هر پودمان کار انجام می پذيرد ( ۱۰ نمره). ٢٤ ۸  پرسش و پاسخ در اجرای درس کار و فناوری در اين قسمت پرسش و پاسخ مربوط به اجرای درس کار و فناوری که در دوره های تربيت مدرس و معلم استخراج گرديده، آورده شده است: ۱ آيا دانش آموزان می توانند پروژه ها و پودمان ها را براساس علائق خود انتخاب نمايند؟ پاسخ: در سال اول اجرا توصيه می شود با توجه به شرايط مدرسه و امکانات انتخاب توسط معلم صورت بگيرد، و اگر معلم از نگاه خود توانمند در اجرای پودمان ها و پروژه ها انتخابی از طرف است. « بله » دانش آموزان بود، جواب اين پرسش ۲ آيا می توان در صورت نبود تجهيزات رايانه ای در مدرسه، تنها قسمت دانشی بخش فناوری ارتباطات و اطلاعات را آموزش داد؟ پاسخ: خير. بدون داشتن تجهيزات رايانه ای نمی توان به اهداف بخش فناوری ارتباطات دست پيدا کرد. ۳ آيا می توان در صورت نبود ابزارها و مواد در مدرسه، بخش پروژه ها طراحی و ساخت و پودمان ها را آموزش داد؟ پاسخ: خير. بدون داشتن ابزار و مواد نمی توان به اهداف بخش دوم کتاب دست يافت. ۴ آيا با توجه به شرايط استان می توان از پودمان های کار دلخواه (خارج از عناوين ارائه شده) برای آموزش استفاده نمود؟ پاسخ: بله. اما در سال اول اجرای پايه ششم ابتدايی اين موضوع توصيه نمی شود. انتخاب پودمان و طراحی آن بايد بر اساس چارچوب اهداف باشد برای اين مورد، دستورالعملی در آينده ارسال خواهد شد. ٢٥ ۵  آيا معلم می تواند بيش از يک پودمان يا پروژه را آموزش دهد؟ پاسخ: اگر به اهداف در نظر گرفته شده در اجرای يک پودمان يا پروژه دست يافته است می توان علاوه بر آن موضوع ديگری را ارائه نمود. ۶  آيا می توان گفت يک پودمان کار از چندين پروژه طراحی و ساخت تشکيل شده است؟ پاسخ: خير. در پايه ششم ابتدايی پودمان های کار و پروژه های طراحی و ساخت از يکديگر جدا هستند و دارای هدف آموزشی متفاوت می باشند. ۷ تفاوت نقش معلم در آموزش پودمان و پروژه چيست؟ پاسخ: در آموزش پروژه معلم نقش راهبر و تسهيل گر را دارد درحاليکه در پودمان معلم نقش آموزش دهنده را بر عهده دارد. در آموزش پودمان، دانش آموز از معلم تقليد می کند در حاليکه در آموزش پروژه طراحی و ساخت، ايده پردازی و حل مسئله توسط دانش آموز انجام می پذيرد و معلم اين موضوع را تسهيل و هدايت می کند. ۸  اگر قرار بود در پايه پنجم ابتدايی درس کار و فناوری وجود داشته باشد آيا اهداف آن با اهداف پايه ششم ابتدايی تفاوت زيادی وجود خواهد داشت؟ پاسخ: اهداف تفاوت چندانی نخواهند داشت ولی محتوای آن تفاوت خواهد داشت. برای نمونه سطح پيچيدگی پروژه ها پايين تر از سال ششم بود. ۹ آيا معلم همان چيزی را که در ضمن خدمت آموزش ديده بود در کلاس درس نيز ارائه کند؟ پاسخ: در بخش فناوری ارتباطات و اطلاعات آری ولی در بخش های پودمان کار و پروژه های طراحی و ساخت، بستگی به توانمندی های معلم دارد. چنانچه معلم گرامی در موضوعات معرفی شده ديگری تسلط بهتری برای آموزش داشته باشد، می تواند آن موضوع را انتخاب نمايد. ۱۰  مهم ترين چيزی که معلم در آموزش پودمان و پروژه ضروری است رعايت کند چيست؟ پاسخ: توجه به رعايت نکات ايمنی و بهداشت، توسط دانش آموزان. ۱۱  با توجه به اينکه دانش آموزان مدارس گوناگون ممکن است پودمان ها و پروژه های متفاوت را آموزش ببينند، لذا برای سال آينده تحصيلی آنها، مشکلی در پيوستگی مباحث به وجود نمی آيد؟ پاسخ: خير. اهداف پروژه و پودمان ها مستقل از موضوع آنها است. برای نمونه يادگيری فرايند طراحی و ساخت در آموزش پروژه بسيار مهم است (شامل تعيين نياز، تعيين مسئله، حل مسئله طراحی و ساخت محصول و کنترل کيفيت) و به موضوع آن بستگی ندارد. ۱۲  با توجه به نياز مواد و ابزار برای آموزش و يادگيری پروژه ها و پودمان ها، آيا امکان عدم اجرای آن در بعضی از مناطق پيش بينی می شود؟ پاسخ: خير. اغلب پروژه ها و پودمان ها ساده ترين و کمترين امکانات را نياز می باشند يا از مواد و وسايل بازيافتی استفاده می نمايند و رابطه معنی داری بين سطح منطقه و دسترسی به امکانات برای اجرای پروژه و پودمان وجود ندارد. ۱۳  آيا امکان جايگزينی آموزش پودمان ها و پروژه ها وجود دارد؟ پاسخ: خير. زيرا اهداف آموزش پودمان کار و پروژه طراحی و ساخت متفاوت است.


مطالب مشابه :


رو کش برای جعبه دستمال کاغذی

دکوراسیون - تزئینات و خانه داری - رو کش برای جعبه دستمال کاغذی آموزش و مدلهای بافتنی;




کتاب معلّم راهنماى تدريس ششم دبستان کليات کار و فناوری

رسامی _ بافتنی _ آزمايشگر کيف ، _ جادستمال کاغذی ، کوسن کاغذی پایان




برچسب :