كوه صفه نماد طبيعت اصفهان( 5)

ادامه مطلب....

در فروردين ما سال جاري اطلاعاتي را در رابطه با كوه صفه اين نماد طبيعي شهر اصفهان كه به محض ورود هر گردشگري توجهش به آن جلب ميشود در وبلاگم گنجاندم كه باعرض پوزش به علت كمبود وقت نتوانستم آن را تكميل نمايم لذا مابقي آن را در اين پست وپست ديگري خواهم نگاشت .

نقاط دیدنی کوه صفه

نقاط ديدني موجود در كوه صفه داراي ويژگيهاي خاصي مي‌باشند كه وجود اين ويژگيها پيوندي عميق و حسي ـ عاطفي ميان مردم اصفهان و كوه صفه را پديد آورده است. لذا هر يك از عناصر و اجزاي كوه صفه براي خود نامي ويژه دارند كه بيانگر هويت مستقلي است كه مردم براي آنها قائلند . كه ذيلاً به برخي از مهمترين اين عناصر پرداخته مي‌شود.

1--قلعه اصلي شاهدز(شاهدژ) وقلعه دیو

قلعه اصلي شاهدز در بلندترين نقطه كوه و در شمال غربي آن قرار دارد. اگرچه داستان سرگذشت قلعه شاهدز در طول قرنها و به طور مكرر در كتابهاي تاريخي نقل شده است ولي تا همين اواخر كسي به درستي نمي دانسته است كه شاهدز در كجا و در بالاي كدام كوه از كوه‌هاي متعدد اطراف اصفهان قرار داشته است. كوه صفه اصولا از نظر ساختار زمين‌شناسي كوهي است سرسخت، خشن و صعب العبور، همين ويژگي يكي از دلايل انتخاب كوه صفه براي مقاصد نظامي و دفاعي در دوران قديم بوده است. در تمام دامنه‌هاي اطراف كوه صفه با استفاده از ديواره‌ها و صخره‌هاي طبيعي و نيز با ايجاد تأسيسات دست ساخت و تراشيده، مجموعه‌اي از ديوارهاي دفاعي، دروازه‌هاي ورودي، برجهاي ديده‌باني، انبارهاي آذوقه و وسايل جنگي و مانند اين‌ها به وجود آمده كه بقاياي آن‌ها در نواحي مختلف كوه باقي مانده است. از مهمترين آثار به جا مانده و قابل تشخيص اين استحكامات مي‌توان به 6 دروازه، حدود 20 برج نگهباني، ديوار بزرگ، ديوارهاي كوچك حفاظتي، قلعه كوچك سنگي اشاره كرد. قلعه شاهدز در اصل به عنوان يك شهرك نظامي و دفاعي عمل مي‌كرده است و داراي استحكامات و تاسيسات متعدد بوده است. مهمترين بخش قلعه شاهدز همان قلعه مركزي (ارك) است كه مشهور به قلعه ديو است و در قلّه شمال شرقي كوه صفه قرار دارد و از دور دست نشانه‌هاي آن ديده مي‌شود. به نظر مي‌رسد كه براي ساختن اين قلعه محوطه بالاي قلّه را مسطح كرده و به صورت صفه درآورده‌اند. محوطه قلعه ارك حدود 50 متر در 200 متر وسعت دارد كه از طرف شمال و شرق مشرف به پرتگاه است و از طرف جنوب و غرب با ديوارهاي متعدد دفاعي محصور شده است. دسترسي به اين قلعه از جبهه شمالي به علت وجود صخره‌هاي كاملاً عمودي غيرممكن بوده است.

2- چشمه پاچنار

چشمه پاچنار يكي از پر جاذبه‌ترين نقاط ديدني كوه صفه است كه در ارتفاع 1850 متري قرار دارد و در بيشترين فصول سال آب گوارايي دارد. اين مكان علاوه بر جاذبه طبيعي يعني صفه‌اي فراهم آمده در پناه كوه، درختهاي كهنسال، چشمه آب، باغچه و تراس‌بندي كه براي بيتوته و استراحت بسيار مناسب است، بهترين چشم انداز را به طرف شهر تاريخي اصفهان دارد، شايد به همين دليل از ديرباز مورد توجه بوده است. نام پاچنار اشاره‌اي به سرسبزي و درختان آن دارد.

در زمان شاه سليمان صفوي ( 1106-1077ه ق ) اين امكان جهت احداث تفرجگاه مشرف به شهر انتخاب شد. اين تفرجگاه به نام باني آن «تخت سليمان» نام مي‌گيرد و پيش از آن «تخت صفه» نام داشته است. با توجه به خشكي و سختي راه‌هاي اطراف، فضايي بسيار مناسب براي تماشاي شهر، خلوت با طبيعت، احساس آسايش و رفع خستگي پديد آورده است.

صفه و چشمه پاچنار از يك سابقه تاريخي و اجتماعي نيرومند برخوردار است. در زمان صفويه چشمه پاچنار به عنوان يكي از مكانهاي مناسب براي ايجاد گردشگاه جديد مورد توجه قرار گرفت و شاه سليمان صفوي در بازگشت از شكار، زيبايي شهر اصفهان را در محل پاچنار ديد و دستور داد كه بنايي براي او و خانواده‌اش بسازند و اين بنا به نام او به «تخت سليمان» معروف گرديد.

3-چشمه خاجیک(چشمه درویش)

در فاصله صدمتري شرق چشمه پاچنار، چشمه‌اي در ارتفاع تقريبي 1900 متر وجود دارد كه چشمه درويش نام دارد كه از نقاط جاذب كوه صفه و از تفرجگاه‌هاي قديمي محسوب مي‌شود. اين چشمه به دليل شرايط طبيعي (داشتن آب و سبزه در شكم يك حفره سنگي بزرگ) و هم به دليل موقعيت استقرار در فاصله و مكان مناسب (بين پارك صفه و قله كوه) مكاني پرجاذبه و استراحتگاهي آرام بخش براي عموم استفاده‌كنندگان از كوهستان صفه محسوب مي‌شود. نام چشمه درويش برگرفته از حضور درويشي در اين منطقه مي‌باشد و نام خاجيك برگفته از نام يك ارمني است كه حدود شصت سال پيش در اين مكان كافه‌اي داير و سالها اداره مي‌كرده است.

4-چشمه گل زرد

در بالاي چشمه درويش و در مسير صعود به قله كوه، گذرگاهي باريك بر لبه پرتگاهي بلند در ارتفاع حدود 2000 متري وجود دارد كه با پيش آمدگي و پس رفتگيهاي كم عمق فضاي جاذب و در عين حال هراس انگيز ايجاد كرده است. در يكي از صفه‌هاي اين پرتگاه آثاري از يك چشمه قديمي با نشانه‌هايي مثل حوضچه باغچه و لوله‌كشي آب (تنبوشه) ديده مي‌شود. نام گل زرد احتمالا برگرفته از خصلت گلهاي وحشي كوهستاني است كه در زمانهاي پرآبي چشمه در پيرامون آن مي‌روئيده است. در كنار چشمه ديواره هاي بلند و نيمه طبيعي وجود دارد كه به نام ديواره گل زرد يا ديواره آينه معروف است و مكاني بسيار مناسب و جذّاب براي تماشاي چشم انداز اصفهان و نواحي پيرامون آن پديد آورده است .

نمایی از شهر اصفهان ازدامنه کوه صفه که متاسفانه فضایش را آلودگی فراگرفته است

5- گردنه باد

در امتداد هزار دره و درست در جنوب كوه صفه، درّه‌اي واقع شده است كه به خط الراس آن كه در حدود 2000 متر ارتفاع دارد «گردنه باد» مي‌گويند. موقعيت توپوگرافي اين گردنه به صورتي است كه در شمال و جنوب آن ارتفاعات كوه صفه و كوه مشرف به سپاهان شهر قرار دارد با توجه به اين كه بادهاي اصفهان عموما غربي ـ شرقي است، جريان باد در اين نقطه متمركز شده و شدت بيشتري پيدا مي‌كند و در تمام فصول سال به ويژه پائيز و بهار باد با شدت زيادي در اين منطقه مي‌وزد، به همين دليل اين نقطه به گردنه باد مشهور شده است. (توپوگرافي به معني پستي و بلندي مي‌باشد.)

ادامه دارد......

كوه صفه نماد طبيعت اصفهان( 5)

مطالب مشابه :

ماكت سه بعدي توپوگرافي محيط جغرافيايي اصفهان و پيرامون

توپوگرافي و جغرافياي كوهپايه

دانلود نقشه های توپوگرافی کل ایران

تاریخ وجغرافیای مهاباد

مرکز همایش های بین المللی اصفهان (سالن اجلاس)

اصفهان متحول تر از همیشه

سرطان در اصفهان - آیا فردا اصفهان تعطیل است؟

نیمرخ توپوگرافی

كوه صفه نماد طبيعت اصفهان( 5)

نقشه هاي توپوگرافي