زراعت

کاشت یونجه

یونجه یک گیاه علوفه ای چند ساله از خانواده بقولات است .منشا آن آسیای مرکزی است.در بین گیاهان علوفه ای یونجه به دلیل کیفیت خوب ، خوش خوراکی و دارا بودن ذخایر غذایی از قبیل : مواد معدنی مختلف کلسیم و انواع ویتامین ها خصوصا A وC مواد پروتئینی دارای اهمیت است .

البته ارزش این گیاه تنها به دلیل غنی بودن مواد غذایی موجود آن نمی باشد بلکه کاشت این گیاه تاثیر بسیار مهمی در اصلاح زمینهای زراعی از طریق تهویه زمین ، برقراری تناوب و پایین اوردن آب سطح العرضی ، ازدیات خاک و افزایش مواد آلی .کشت گیاه یونجه در شرایط مساعد رشد یکی از سودمند ترین گیاهان زراعی است .

کاشت یونجه به صورت یک مرتبه کاشت و 4 تا 6 بار بهره برداری آن هم همه ساله 5 تا 7چین برداشت و گاهی اوقات در مناطق گرمسیری تا 18 مرتبه چین برداشت می شود .

مشخصات گیاه شناسی :

یونجه گیاهی چند ساله ، دارای رشدی راست و مستقیم است که به رشدی اولیه یونجه معروف است . یونجه ع ل اوه بر ریشه ی اصلی ، دارای ریشه های جانبی نیز می باشد که از سلولهای استوانه ای مرکزی ریشه اصلی منشا می گیرد .علت موفقیت این گیاه در مقابله با کلیه عوامل نامساعد محیطی ، استفاده از مواد غذایی و رطوبت زیرین خاک وجود همین سیستم ریشه ای است که میتواند درر شرایط طولانی خشکی ادامه زندگی گیاه را تضمین کند .

ساقه ی اصلی یونجه 4 گوش و دارای انشعابات زیاد و ظریف می باشد که هر کدام برگهای مرکب دارند . برگها در یونجه : مرکب ، سه برگچه ای ، بیضی و قلبی شکل است .

گل یونجه :

خوشه ای می باشد و در رنگ های ارغوانی و واریته های سفید و زرد است .

میوه ی یونجه :

به شکل پیچ خورده و حلزونی شکل است . دانه ها : بیضی شکل به رنگ زرد تا قهو های و وزن هر 1000 دانه 5/2 تا 5/3 گرم است در یونجه خود باروری بسیار پایین است و عمل تلقیح به وسیله ی حشرات خصوصا زنبور عسل انجام می شود .

خاک :

PH خاک مناسب برای حداکثر یونجه 5/6 – 5/7 است . گیاه بالغ یونجه مقاوت خوبی نسبت به شوری دارد ولی گیاه جوان به شوری بسار حساس است . یونجه اصولا نباید در خاکهایی که زهکشی نشده اند یا عمل تهویه در آنها صورت نگرفته کشت نمود چون یونجه گیاهی است که در خاک های بیش از حد مرطوب یا خاک های اسید که دارای آهک پایین است عملکرد پایین دارد .

همچنین ریشه ی گیاه نیاز به اکسیژن زیاد دارد و در خاکهای رسی و مرطوب که فاقد اکسیژن است متوقف می شود .

ارقام داخلی :

یونجه یزدی – یونجه همدانی – یونجه شیرازی – یونجه نیک شهری است .

ارقام خارجی :

یونجه مساسرسا – یونجه رنجر – یونجه مائوپا است .

عملیات آماده سازی زمین :

زمین کشت یونجه باید با توجه به تاریخ کاشت آن که بهار یا پاییز است شخم زده شود . در کشت بهاره با زدن شخم به عمق 35-25 سانتی متر و در کشت پاییزه قبل از بارندگی شخم زده می شود تا باعث ذخیره ی نزولات و از بین رفتن نسبی گیاه هرز شود .

بعد از شخم کلوخه ها را خرد کرده و بقایای خشوی و ریشه ی گیاهان از گیاهان از کاشت قبلی به وسیله ی دندانه می توان از زمین جمع کرد . پس از آن تصحیح زمین به وسیله ی تصحیح کننده های بزرگ به نام ماله یا لوله : 2 بار در جهت عمود بر هم صورت می گیرد . بعد از عمل تصحیح کود پاشی انجام می گیرد و بعد بذر پاشی می توان این دو عمل را با هم انجام داد .

بعد از بذر پاشی و همراه بذر پاشی بستر یونجه با غلتک زده می شود تا بذر ها با خاک تماس بیشتری حاصل کنند .

کودهی :

1- استفاده از کود های دامی : که کاملا پوسیده اند در غیر این صورت بذور علفهای هرز موجود در کودهای دامی به مزرعه منتقل و مجددا سبز می شوند .

2- کود های شیمیایی : مثل فسفره و پتاسیم

3- کود های سبز : که در مناطق مساعد برای تامین مواد الی خاک به جای کود آلی استفاده می شود یعنی با کاشت گیاهانی مثل ماشک ، شبدر ، باقلا و سپس برگرداندن آنها در خاک پس در انتها یافتن رشد رویشی می توان خاک را تقویت کرد .

تاریخ کاشت :

کاشت یونجه در دو فصل بهار و پاییز امکان پذیر است . در نقاط سردسیر که دارای زمستان های سرد هستند از کاشت بهاره استفاده می شود که این کشت باید بلافاصله بعد از رفع خطر سرما انجام شود نا ریشهی یونجه بتواند به بهترین نحو ممکن از آب ذخیره شده در زمستان استفاده کند .کشت پاییزه در مناطق گرمسیر مرسوم است .

روش کاشت :

به صورت دستی : به صورت کرتی انجام می شود و برداشت هم به صورت کرتی ( در زمینهای کوچک ) انجام می شود . در زمینهای بزرگ با ماشین بذر پاش است که ابتدا زمین را به صورت جوی و پشته در امده و سپس با ردیف کار به صورت خطی کاشت می شود .

مقدار بذر :

اگر هدف علوفه ای باشد : به صورت خطی و به مقدار 30 -25 کیلو گرم در

هکتار . اگر کرتی باشد 40 -30 کیلو گرم در هکتار

عمق بذر :

در خاکهایی با بافت نرم کمتر از خاکهایی با بافت درشت است . در مناطق خشک نیز عمق کاشت بیشتر از مناطق مرطوب است .

آبیاری:

به صورت نشتی و غرقابی است . ابیاری اول و دوم باید به دقت انجام شود اما آبیاری سوم هنگامی است که گیاه 3 برگچه است حساسیت کاهش می یابد .

آفت :

سرخرطومی برگ یونجه – سرخرطومی ریشه – موش .

علفهای هرز : سس – کرشک – جو هرز – جو های وحشی – گل گندم

برداشت :

بهترین زمان برداشت زمانی است که 20 -10 درصد مزرعه به گل رفته باشد چون با افزایش گلها از پروتئین گیاه کم می شود . در کاشت دستی به صورت دستی . و در زمینهای بزرگ با ماشین آلات خاص است .

ابتدا به وسیله فوور چیده می شوند . پس از آنکه رطوبت ان کم شد باریک به صورت خطوط موازی ردیف شده و حدود 24 -14 ساعت بعد با دستگاه به نا بیلر دسته بندی می شوند .

زراعت

مطالب مشابه :

کاشت یونجه

کاشت یونجه

نکاتی در مورد شرایط کشت یونجه

زراعت

یونجه

کشت یونجه دیم در کردستان

نکاتی در مورد کاشت یونجه

یونجه

نباتات علوفه ای (جزوه ی عملیات کشاورزی) (2)

یونجه