مروری بر فعالیت‌های رسانه‌ای ترکیه

در سال‌های اخیر تغییرات زیادی در عرصه‌ی مطبوعات و رادیو و تلویزیون ترکیه رخ داده و گسترش شبکه‌های رادیو و تلویزیون این کشور نظر کارشناسان رسانه‌ای را جلب کرده‌است. رسانه‌های ترکیه وارد مرحله جدیدی از فعالیت خود شده‌اند و از اول فروردین ماه، کانال تلویزیونی جدیدی بنام «آواز» به چهار زبان رایج در آسیای مرکزی و ترکی آذری راه اندازی شد. کانال فارسی نیز قرار است تا اواخر سال جاری شروع به کار کند.

علاوه بر آن اخیرا نیز وبگاه رادیو و تلویزیون ترکیه راه‌اندازی شد. فعالیت رسانه‌ای ترکیه در داخل کشور نیز گسترش یافته و کانال‌های‌مخصوص کودکان، موسیقی، ورزش و کانال‌های خبری بر تعداد شبکه‌های تلویزیونی این کشور افزوده شده‌است.

سیاست رسانه‌ای ترکیه

کارمن ساغبیل، معاون بخش فارسی «رادیو صدای ترکیه» می‌گوید: نفوذ ترکیه در عرصه‌ی رسانه‌ای بسیار قوی شده و رفته رفته این کشور به «غول رسانه‌ای منطقه» تبدیل می‌شود. در داخل کشور نیز کانال‌های تلویزیونی متعددی فعالیت دارند. گشایش کانال کردی تی آر تی در سال گذشته بخشی از سیاست رسانه‌ای

«تابوزدایی» ترکیه بود. قرار است به‌زودی رادیویی نیز به زبان‌های ارمنی و کردی فعالیت خود را آغاز کند.

او همچنین گفته است:بخش برون‌مرزی رادیوی صدای ترکیه به زبان‌های مختلف دنیا برنامه پخش می‌کند که قدیمی‌ترین بخش آن عربی است و اولین برنامه برون‌مرزی نیز به زبان عربی پخش شده‌ است.

وی در این رابطه به زبان فارسی هم اشاره می‌کند که یکی از قدیمی‌ترین بخش‌هاست.

وی همچنین می‌گوید: فرق رادیو ترکیه با رادیوهای دیگر برون مرزی این است که به سیاست داخلی ترکیه می‌پردازد و به رویدادهای منطقه‌ای بیشتر اهمیت می‌دهد. مسائل کشورهای منطقه، خاورنزدیک، آسیای میانه، کشورهای همسایه‌ی ایران، افغانستان، یونان، بلغارستان، روسیه و گرجستان در مرکز توجه ما قرار دارد و هدف ما شناساندن ترکیه در این کشورهاست.

***

کانال تلویزیونی جدید «آواز» نیز با شروع بهار کار خود را آغاز کرد. این شبکه‌ی تلویزیونی قرار است روزانه به چهار زبان آسیای مرکزی و به زبان ترکی آذری با زیرنویس ترکی برنامه پخش کند.

قرار است برنامه‌های مذکور توسط مجریان همان کشورها به اجرا درآمده و سریال‌ها و فیلم‌های ساخت این کشورها نیز پخش شوند. صاحب نظران می‌گویند، در عرصه رسانه‌ای، ترکیه رقابت شدیدی را با روسیه در کشورهای آسیای مرکزی و جمهوری آذربایجان آغاز کرده‌است و این کشور عرصه را بر نفوذ رسانه‌های روسیه در منطقه آسیای مرکزی و قفقاز تنگ‌تر کرده‌است.

امین گلی، پژوهشگر ترکمن و کارشناس مسائل آسیای میانه در مورد سیاست رسانه‌ای ترکیه در آسیای مرکزی و قفقاز، به این پرسش چنین پاسخ می‌دهد: به نظر من اقدام اخیر ترکیه به دلیل انتقادهایی است که در داخل این کشور می‌شود. در بازار رقابت‌های روسیه وایران، ترکیه جایگاه مناسبی در این جمهوری‌ها پیدا نکرده‌است. مردم به یاد دارند که تورگوت اوزال، رئیس جمهوری سابق ترکیه در سفرهایی که به این جمهوری‌ها داشت، سعی کرد تأثیر زیادی بر این کشورها بگذارد. ولی در دوران حکومت‌های بعدی مثل سلیمان دمیرل و مخصوصا در حکومت فعلی در مطبوعات ترکیه انتقاد می‌شود که نگاه ترکیه بیشتر به سوی غرب است.

به نظر امین گلی، توسعه رسانه‌ای ترکیه در چند ماه گذشته بسیار مطلوب بوده و ساکنان جمهوری‌های آسیای مرکزی از جمله مردم ترکمنستان سریال‌های کانال‌های ترکیه را تماشا می‌کنند.

امین گلی همچنین به این مسئله اشاره می‌کند که جوانان این جمهوری‌ها تحت تأثیر فرهنگ ترکیه قرار می‌گیرند و می‌افزاید: خوانندگان ترکمن به تقلید از آوازخوانان مشهور ترکیه برنامه‌های خود را اجرا می‌کنند. ترکیه به مساله‌ی داخلی این کشورها از جمله حقوق بشر توجهی ندارد و به همین خاطر نیز برنامه‌های مختلف رادیو و تلویزیونی این کشور می‌توانند به آسانی محبوبیت کسب کنند.

***

محافل مطبوعاتی ترکیه گزارش می‌دهند که فعالیت رسانه‌ای ترکیه با موافقت و تأئید مقامات دولت‌های آسیای مرکزی انجام می‌گیرد.

جهت آگاهی از وضعیت رادیو و تلویزیون و موقعیت ترکیه در این زمینه به اختصار به معرفی شبکه‌های رادیو و تلویزیونی ترکیه پرداخته شده‌است:

تلویزیون دولتی ترکیه در سال 1965 کار خود را آغاز کرد؛ کانال اول در سراسر خاک ترکیه قابل مشاهده است و همه روزه از ساعت 7 صبح تا یک نیمه شب به پخش برنامه می‌پردازد. کانال اول قوی‌ترین کانال دولتی محسوب می‌شود که معمولاً دیدگاههای دولتی را در برنامه‌های خود ملحوظ می‌دارد. کانال دوم از ساعت 5 بعدازظهر هر روز تا نیمه شب پخش برنامه‌های خود را که متشکل از فیلم‌های سینمایی و مستند است ادامه می‌دهد. کانال سوم در حال حاضر روزانه 6 ساعت ( 6 بعد ازظهر تا 12 نیمه شب) برنامه پخش می‌کند. برنامه‌های این کانال عمدتاً فیلم‌های مستند خارجی و موسیقی است. کانال چهارم با هدف پخش برنامه‌های آموزشی تأسیس شده و در حال حاضر به غیر از روزهای شنبه و یکشنبه از ساعت 8 تا 11 شب برنامه پخش می‌کند. هدف اصلی کانال پنجم که به کانال بین‌المللی TRT INT شهرت دارد، تغذیه ترکهای خارج از کشور و اشاعه فرهنگ و سیاست‌های کشور ترکیه است. برنامه‌های کانال ششم ( گاپ GAP) در درجه اول به موسیقی، سرگرمی و برنامه‌های اجتماعی و سپس به فیلم‌ و سریال اختصاص دارد.

رادیو

در سال 1925 رادیو به همراه بی‌سیم در ترکیه تأسیس شد و در سال 1926با همکاری فرانسه به صورت شرکت سهامی ترک ـ فرانسه درآمد. رادیو ترکیه تمام مناطق کشور را تحت پوشش خبری دارد و دارای چهار شبکه فرستنده بین‌المللی و بیش از 150 ایستگاه رادیویی محلی است. رادیو بخش خصوصی نیز در سالهای اخیر اجازه فعالیت یافته است و در مدت زمان کوتاهی رو به تزاید نهاده‌است.

در ترکیه یک رادیو ویژه برنامه‌های آموزشی برای دانش‌آموزان مدارس و یک ایستگاه رادیویی پیش‌بینی وضع‌ها نیز فعالیت دارند. برنامه‌های رادیو ترکیه روزانه از 16 طول موج کوتاه به زبانهای آلبانیایی، عربی، ترکی، آذربایجانی، بلغاری، چینی، انگلیسی، فرانسه، آلمانی، یونانی، مجاری، فارسی، رومانیایی، روسی فرستاده می‌شود. نیروهای آمریکایی مستقر در پایگاههای آمریکا در خاک ترکیه نیز برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی مخصوص به خود دارند.

در ترکیه این کانالهای رادیویی وجود دارد:

کانال اول شامل برنامه‌های فرهنگی، علمی، داستانی، موزیک، تبلیغات، ورزش و اخبار. مرکز این کانال در آنکارا قرار دارد و در طول هفته نزدیک به 164 ساعت برنامه دارد. برنامه‌های کانال دوم شامل برنامه‌های فرهنگی، آموزشی، داستانی، موزیک، تبلیغات، اخبار و رویدادهای ورزشی است.

مرکز این کانال در استانبول است و در طول هفته نزدیک به 126 ساعت برنامه دارد. کانال سوم شامل برنامه‌هایی در خصوص موزیک‌های خارجی و محلی است. مرکز این کانال در آنکارا است و در طول هفته به مدت 168 ساعت برنامه دارد. کانال چهارم شامل برنامه‌هایی در خصوص موزیک کلاسیک، ترکی و موزیک‌های محلی به زبان ترکی می‌باشد. مرکز این رادیو در آنکار است و نزدیک به 122 ساعت در هفته برنامه دارد. رادیو توریستی برنامه‌هایی در آناتولی، ازمیر، مرمره، نوشهیر و کالکان دارد.

این برنامه‌ها عبارت از: موزیک، موضوعات فرهنگی و اخبار می‌باشند این برنامه‌ها به زبان‌های انگلیسی، آلمانی و فرانسوی است. مرکز این فرستنده در آناتولی است و در طول هفته 61 ساعت برنامه دارد. ایستگاه‌های منطقه‌ای رادیویی شامل آنکارا، استانبول، ازمیر، ارضروم، دیاربکر و طرابوزان و رادیو GAP هستند. برنامه‌های این رادیوها شامل موضوعات فرهنگی، موزیک و آگهی تجاری است. صدای رادیو ترکیه به 16 زبان خارجی برنامه پخش می کند. این برنامه‌ها در اروپا، شمال آفریقا، آسیا، بالکان، و آسیای دور قابل دریافت هستند و در طول هفته به صورت تمام وقت مشغول به کار هستند.

در حال حاضر در ترکیه بیش از دو هزار رادیوی محلی، یک‌صد و پنجاه رادیو با پوشش منطقه‌ای به سازمان رادیو ـ تلویزیون ترکیه که دارای موج کوتاه و متوسط بوده و به زبانهای مختلف برنامه پخش می‌کند، به طوری که در آنکارا پایتخت ترکیه بیش از یک صد و شصت فرستندة رادیویی فعال است که به پخش اخبار، موسیقی و برنامه‌های متنوع می‌پردازند.

همچنین رادیوهای ملی و اسلامی بیرلیک (ملی ـ‌ مذهبی) ، عارفان ( اسلامی ـ صوفیه)، امید ( اسلامی ـ تشیع)، هدف ( اسلامی ـ تنسنن)، موزائیک ( فرقة علویان)، دوست اف. ام ( اسلامی ـ ملی )، ته گه رته ( اسلامی ـ لیبرال)، آناتولی (خبرگزاری ترکیه) هستند.

شبکه‌های بین‌المللی ترکیه

تلویزیون کردی: روز پنجشنبه، اول ژانویه 2009 (12 دی)، رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، در نشستی خبری آغاز به کار کانال 6 تلویزیون دولتی این کشور را به زبان کردی اعلام کرد و گفت که این کانال منحصرا به زبان کردی برنامه پخش خواهد کرد.

اقدامی که تغییر سیاست دولت ترکیه در قبال اقلیت کردِ این کشور به حساب می‌آید.

پخش برنامه کانال بیست و چهار ساعته سازمان رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه به زبان کردی رسما از بعد ازظهر پنجشنبه 12 دی 1387 آغاز شد.

شبکه خبری به زبان ترکی:کانال تلویزیونی TRT2 ، با عنوان TRT خبر، به کار خود ادامه خواهد داد. برنامه‌های کانل TRT خبر که رویکرد جدید خود در خبرنگاری را با تجربه چهل و دو ساله و زیر بنای قدرتمند به نمایش خواهد گذاشت، شامل اخبار و رویدادهای فرهنگی - هنری، ورزشی، اقتصادی، موسیقی و موضوعات مختلف دیگر خواهد بود.

شبکه عربی: بعد از راه‌اندازی شبکه تلویزیونی کردی تی.آر.تی 6، این دومین شبکه تلویزیون دولتی ترکیه است که به زبان غیر ترکی برنامه پخش می‌کند. سفر توران، مدیر شبکه عربی تی.آر.تی راه‌اندازی این شبکه را عاملی برای ارتباط مستقیم ترکیه با مردم عرب زبان ارزیابی کرد.

وی با اشاره به اینکه ترکیه طی یک صد سال گذشته ارتباطی مستقیم با اعراب نداشت و ارتباط ترکیه و اعراب از راه های غیرمستقیم و توسط طرف‌های ثالث برقرار می‌شد، گفت: با راه اندازی این شبکه امکان ارتباط مستقیم ترکیه‌ای‌ها و اعراب فراهم خواهد شد.

توران با عنوان اینکه عرب‌ها شناخت چندانی از ترکیه ندارند، گفت: کانال یاد شده امکان شناساندن ترکیه در زمینه‌های مختلف را فراهم خواهد کرد.

به گفته وی، شبکه یاد شده هدف خود را پخش برنامه‌های مختلف برای خانواده‌های عرب قرار داده ‌است و علاوه بر برنامه‌های خبری و معرفی ابعاد مختلف ترکیه، برنامه‌های موسیقی و سریال‌های تلویزیونی نیز در این کانال جای خواهند گرفت.

وی گفت: علاوه بر پخش سریال‌های تلویزیونی به زبان عربی از این کانال، سریال‌های مشترکی نیز با کشورهای مختلف عربی تهیه و از این کانال پخش خواهد کرد.

شبکه فارسی زبان

مسوولین تی.آر.تی اعلام کرده‌اند که در آینده نزدیک شبکه تلویزیونی به زبان فارسی نیز راه‌اندازی خواهند کرد.

بنا به گفته مسئولین سازمان رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه، «تی آر تی»، پخش برنامه‌های فارسی تلویزیون ترکیه، به تعویق افتاده‌است ولی کارهای مقدماتی و ابتدایی آن در حال انجام شدن است.

کارمن ساغبیل، معاون بخش فارسی صدای ترکیه درباره به تأخیر افتادن فعالیت کانال فارسی می‌افزاید: دلیلش این بوده‌است که فعلا اولویت را به تلویزیون کشورهای آسیای مرکزی داده‌اند و به این کشورها ارجحیت داده شده‌است. ولی برنامه‌های فارسی و عربی ما نیز بزودی آغاز بکار خواهد کرد.

گفته می‌شود کانال فارسی ترکیه برنامه‌های سیاسی کمتری تولید خواهد کرد و بیشتر فعالیت‌اش را بر روی برنامه‌های ورزشی، فرهنگی و سرگرم‌کننده متمرکز خواهد کرد.

- سایت فارسی تلویزیونTRT: از نوامبر سال گذشته میلادی کمپانی رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه تی آر تی" سایتی فارسی و برای ارتباط با شهروندان فارسی زبان خاورمیانه تاسیس کرده‌است که در این سایت آخرین اخبار ترکیه و ایران و اخبار مرتبط با روابط دو جانبه دو کشور انعکاس می‌یابد.

***

کانالهای تلویزیونی خصوصی: با توجه به اینکه در ترکیه قانونی جهت منع فعالیت‌های بخش خصوصی و زمینه تأسیس کانالهای تلویزیونی وجود ندارد، از سال 1989 احداث شبکه‌های تلویزیونی خصوصی آغاز و کانالهای متعددی به صورت سراسری یا منطقه‌ای توسط صاحبان سرمایه و یا با حمایت بانکها و مؤسسات بزرگ شروع به فعالیت کردند. شبکه تلویزیونی استاربیر( STAR- 1)، شبکه تلویزیونی تله‌اون ( TELE - ON)، شو تی وی ( SHWOE- TV)، کانال 4 (مخصوص فیلمها و سریالهای خارجی)، شبکه تلویزیونی بی. آر. تی ( B.R.T)، شبکه تلویزیونی مارکت ( MARKET)، شبکه تلویزیونی فلاش، شبکه تلویزیونی بی. اچ. آ( B.H.A)، شبکه تلویزیونی اچ. بی. بی ( H.B.B)، شبکه تلویزیونی مهر ( MIHR) از آن جمله‌اند.

در حال حاضر در ترکیه بیش از 250 کانال تلویزیونی، 60 کانال با پوشش منطقه‌ای و 70 کانال با پخش برنامه‌های سراسری فعالیت دارند که هر سال نیز بر گسترش کمی و کیفی آن افزوه می‌شود.

علاوه بر این در اغلب مناطق ترکیه سیستم پخش برنامه‌های تلویزیونی از طریق کابل رایج است که در آن کانالهای اغلب کشورهای اروپایی و آمریکایی قابل دریافت است.

** برخی دیگر از کانال‌های تلویزیونی ترکیه

تنها از دو ماهواره ترکتست یک بی و یک سی ‌صدها کانال رادیویی و تلویزیونی با پخش آنالوگ و دیجیتال قابل دریافت است. علاوه بر این هم در همین ماهواره چندین کانال روسی، آذری، عربی، پاکستانی، افغانی،ترکمنی، انگلیسی و غیره برنامه پخش می‌کنند.

شبکة استار(با بیش از 24 کانال تلویزیونی و دهها کانال رادیویی با انواع برنامه‌های خبری، تفریحی، ورزشی، آموزشی، موسیقی، فیلم و غیره)، کانال تلویزیونی یاشیل جام(پخش 24 ساعته فیلمهای ترکی)، کانال تلویزیونی دیزی تی وی(پخش 24 ساعته سریالهای ترکی)،کانال تلویزیونی سینه کلاس (پخش 24 ساعته فیلمهای خارجی)، کانالهای ورزشی اف. بی (متعلق به تیم فنرباغچة ترکیه)، تاتلیس ( متعلق به ابراهیم تاتلیس، خوانندة معروف ترکیه) و کانالهای بسیار متنوعی که در تمام زمینه‌های علمی، فرهنگی، هنری، سینمایی، مذهبی، اخبار و .. به پخش برنامه مشغولند.

روابط رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران و ترکیه

به نقل از مقاله «رادیو و تلویزیون در ترکیه» که در واحد پژوهشهای رسانه‌ای شبکه بین‌المللی العالم تهیه‌ و تولید شده‌است:

همواره بین سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و رادیو و تلویزیون ترکیه (TRT) روابط خوبی بر قرار بوده‌است و همکاریهای رسانه‌ای فیمابین در سالهای اخیر گسترش یافته‌است.

در آخرین ملاقات دوجانبه در سال 1387 رئیس سازمان صدا و سیما با رئیس رادیو و تلویزیون ترکیه، سازمان صدا وسیمای جمهوری اسلامی ایران و رادیو و تلویزیون ترکیه در سال تفاهم‌نامه‌ای امضا کردند که هدف آن توسعه همکاری‌های رسانه‌ای دو کشور بود.

مبادله فیلم و سریال، توسعه‌های همکاری‌های فنی، آموزشی و بین‌المللی و تولید مشترک برنامه‌های تلویزیونی از جمله مفاد این سند 14ماده‌ای است.

در دیدار عزت الله ضرغامی، رئیس سازمان صدا وسیما با رئیس رادیو تلویزیون دولتی ترکیه در قالب امضای یادداشت تفاهم نامه همکاری‌های رسانه‌ای، سریال «شهریار» ساخته کمال تبریزی به تلویزیون دولتی این کشور اهدا شد.

رئیس سازمان صداوسیما همچنین در استودیو خبر کانال شبکه 2 تی آر تی با اشاره به علاقه‌مندی شبکه‌های تلویزیونی ترکیه برای پخش سریال‌های ایرانی، اهدای سریال «شهریار» را به رسانه دولتی ترکیه سرآغاز توسعه همکاری‌ها خواند و گفت: در آینده نزدیک و در قالب تفاهم‌نامه‌ امضا شده سریال‌های درخواست شده از جمله سریال‌های مرتبط با ماه مبارک رمضان برای پخش از شبکه‌های ترکیه ارسال خواهد شد.

منبع: مهیا نیوز

مروری بر فعالیت‌های رسانه‌ای ترکیه

مطالب مشابه :

پخش زنده کانال های تلویزیون ترکیه

پخش زنده تلویزیون ترکیه

اطلاعاتی در مورد ماهواره ترکست ( TurkSat )

ماهواره دیگری از سری ماهواره های ترک ست، بزودی راهی فضا خواهد شد

فركانس شبكه هايي كه عمر گل لاله رو نشان ميده

مروری بر فعالیت‌های رسانه‌ای ترکیه

دو کانال دیگر نیز به مجموع کانالهای رادیو و تلویزیون ترکیه تی . آر. تی. اضافه می گردد

TÜRKİYE İL TELEFON KODLARI کد تلفن شهرهای ترکیه

مقایسه بازاریابی ترکیه و ایران