باورهای غلط در نسخه نویسی:عنوان : تجویز آنتی بیوتیك ها به فرم خوراكی و تزریقی به طور همزمان ویا به د

عنوان : تجویز آنتی بیوتیك ها به فرم خوراكی و تزریقی به طور همزمان ویا به دنبال هم در بیماران سرپایی

مقدمه : شورای تخصصی كمیته علمی بررسی نسخ استان اصفهان پس از بررسی و مطالعه دهها هزار نسخه تجویز شده توسط پزشكان عمومی و متخصص و با مطالعه و ریشه یابی شایعترین ایرادات در تحویز دارو و نسخه نویسی اقدام به تهیه مجموعه (( باورهای غلط در نسخه نویسی )) نموده است امید است با تهیه این مجموعه گاهی در جهت بهبود كیفیت درمان برداشته باشیم .

به نسخ زیر توجه فرمائید , این گونه نسخ بسیار متداول هستند .

هوالشافی Rx3

هوالشافی Rx2

هوالشافی Rx1

1- vial Ampicillin 500mg N=10

هر 12 ساعت یك عددIM تزریق شود

2-Cap Ampicillin 500mg N=20

هر 6 ساعت یك عدد

1- vial cephradine 500mg N=2

هر 12 ساعت یك عددIM تزریق شود

2-Cap cephalexin 500mg N=20

هر 6 ساعت یك عدد میل شود .

1- vial Penicillin 800mg N=4

هر 12 ساعت یك عددIM تزریق شود

2-Cap Amoxicillin 500mg N=24

هر 8 ساعت 1 عدد پس از اتمام ویال ها

آیا به نظر شما تجویز چنین نسخه هایی و یا موارد مشابه آن كه شامل تجویز همزمان از فرم خوراكی و تزریقی آنتی بیوتیك است صحیح می باشد ؟

شایدتصور كنیم كه بهتر است در بیماران بدحال ابتدا یك و یا چند دوز دارو را به صورت تزریقی تجویز , و سپس درمان را با فرم خوراكی ادامه دهیم .

اما از نظر علمی جز در موارد زیر تجویز توام فوم خوراكی و تزریقی در بیماران سرپای موردی ندارد

(البته در بیماران بستری در بیمارستان این نوع تجویز آنتی بیوتیك علمی و شایع است ).

1- بروسلوز: استرپتومایسین به همراه تتراسیكلین

2- سل : استرپتومایسین به همراه سایر داروهای ضد سل

3- گونوره : سفتریاكسون یا اسپكتینومایسین به همراه داكسی سیكلین

4- پیشگیری از اندوكاردیت : آمپی سیلین تزریقی و جنتامایسین به همراه آموكسی سیلین

منابع :

1-Harrisons Principles of Internal Medicine 1994.

2-Mandell - Doaglas Bennett , Practice of InfectionDisease(1996).

شورای تخصصی كمیته علمی بررسی نسخ استان اصفهان

آمینوگلیكوزید و پنی سیلین های ضد سودموناس استفاده می شود .

برای سه عامل دیگر كه ذكر شد آموكسی سیلین یا آمپی سیلین برای 10 روز كافی است . در مورد حساسیت بیمار به پنی سیلین می توان از كوتریموكسازول سفاكلر یا تركیب سولفونامید و اریترومایسین استفاده كرد .

سینوزیت

سینوزیت : پنوموكوك ـ هموفیلوس آنفلونزای بدون كپسول ـ بی هوازی ها ـ استافیلوكوك طلایی ـ استرپتوكوك پیوژن ـ برانها ملا كاتارالیس و گرم منفی ها به ترتیب شیوع عوامل ایجاد كننده سینوزیت هستند و داروی موثر آمپی سیلین ـ آموكسی سیلین ـ كوتریموكسازول ـ سفاكلر یا سفوروكسیم است كه به مدت حداقل 10 روز باید مصرف شوند .

پنومونی :

پنومونی به دودسته تقسیم می شود :

1-پنومونی هایی كه افراد سالم از نظر ایمنی را گرفتار می كند و عوامل ایجاد كننده آن شامل پنوموكوك ـ مایكوپلاسما ـ هموفیلوس ـ آنفلوانزا ـ استرپتوكوك و لژیونلا بوده كه درمان مناسب آن اریترومایسین به مدت دو هفته است .

2-پنومونی هایی كه در افراد دارای بیماری زمینه ای و یا در بیمارستان ایجاد می شود كه از نظر اتیولوژی بسته به بیماری زمینه ایی همراه و میكروب شایع بیمارستان می باشد و درمان بر اساس اتیولوژی استوار است .

عفونت های مجاری ادرار :

در عفونت تحتانی مجاری ادرار ( شامل سیستیت ) در خانمهای غیر حامله و مردان می توان از رژیم تك دوزی مانند كوتریموكسازول 4 قرص , تری متوپریم 400 میلی گرم , كانامایسین 500 میلی گرم یا نیتروفورانتوئین 200 میلی گرم استفاده كرد البته عفونت نباید راجعه یا تكرار شده باشد .

در عفونت های قسمت فوقانی مجاری ادراری ( پیلونفریت ) باید از آمینوگلیكوزیدها یا سفالوسپورین های نسل اول یا سوم یا كوتریموكسازول بسته به حساسیت میكروب استفاده كرد البته مدت درمان دو هفته است ( بعد از كشت ادرار و آنتی بیوگرام حساسیت میكروبی مشخص می شود ).

درمان عفونت های دستگاه گوارش :

اسهال اصولاً به درمان آنتی بیوتیك محتاج نیست چون اكثرا به علت توكسین های میكروب یا ویروس به وجود می آید .

البته دیسانتری (اسهال خونی ) در این مورد استثناست و خود چندین عامل دارد . شایع ترین علت آن شیگلا می باشد كه احتیاج به درمان آنتی بیوتیكی دارد و درمان آن كوتریموكسازول است و در صورت مقاومت به این دارو باید از نالیدیكسیك اسید استفاده كرد مدت درمان شیگلا پنج روز است .

عفونت های پوست :

شایعترین علت عفونت پوستی و زیر پوستی استافیلوكوك است و درمان با كلوگزاسیلین حداقل به مدت 7 رو ز صورت می گیرد.

عامل زرده زخم بیشتر استرپتوكوك می باشد و درمان آن پنی سیلین است در زرده زخم نوع بولوس عامل استافیلوكوك است و مانند عفونت پوستی استاف باید درمان شود .

درمان گونوكوك

پورتریت گونوكوك با تزریق یك دوز سفتریاكسون (125 میلی گرم ) درمان می شود و درمان دیگر اسپكتینومایسین تك دوز دو گرمی است . البته در هر دو مورد بایستی از داكسی سایكلین 100 میلی گرم هر 12 ساعت برای 7 روز بدنبال تزریق جهت درمان كلامید یا استفاده كرد .

درمان برسلوزیز :

درمان انتخابی تب مالت استرپتومایسین ( دو تا سه هفته یك گرم روزانه ) و تتراسیكلین ( چهار تا شش هفته دو گرم روزانه ) می باشد .

WHO رژیم درمانی شامل داكسی سایكلین 200 میلی گرم روزانه ریفامپین 600-900 میلی گرم روزانه را برای 6 هفته پیشنهاد می كند .

اداره كل مبارزه با بیماریهای وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكی كشور درمان كوتریموكسازول و ریفامپین را برای 6 هفته پیشنهاد كرده است .

كاربرد بالینی و مناسب آنتی بیوتیك ها

آنتی بیوتیك یا Chemotherapeutic agent مواد طبیعی یا مصنوعی هستند كه علیه میكروارگانیسمها فعالند شناخت این داروها و نحوه اثر آنها و همچنین مصرف بجا و به مقدار كافی برای همه تجویز كنندگان آنتیبیوتیك لازم است .

در مصرف آنتی بیوتیك به یك سری نكات كلی باید توجه داشت :

1- آنتی بیوتیك باید به نحوی انتخاب شود كه ضمن اثر روی میكروب به میزان صدمه نزند .

2- نوع آنتی بیوتیك از نظر باكتریسید یا باكتر یواستاتیك بودن , بسته به نوع میكروب , محل عفونت و دوز دارو متفاوت است و بجز موارد استثنایی بطور كلی نباید با هم تجویز شوند .

3- غلظت مهار كننده میكروب (MIC ) و غلظت كشندگی میكروب (MBC ) در مورد آنتی بیوتیك ها متفاوت است .

4- نحوه متابولیسم , تجزیه و دفع و همچنین عوارض سو آنتی بیوتیك های مختلف را درموقع تجویز باید به خطر داشت .

5- نفوذ دارو به محل عفونت بایستی مد نظر قرار گیرد مثلا آمینوگلیكوزیدها به مایع مغزی نخاعی نفوذ نمی كنند .

6- بجز اریترومایسین و كلرامفنیكل تمام آنتی بیوتیك های دیگر كه بطور معمول تجویز می شوند از كلیه دفع می گردند .

7- اگر از دو یا چند آنتی بیوتیك استفاده می شود نباید با هم اثر آنتاگونیستی داشته باشند.

8- املاح همراه آنتی بیوتیك مثلاً سدیم یا پتاسیم و عوارض ناشی از آنها در نظر گرفته شود .

9- دوز حداقل و حداكثر دارو رعایت شود .

10- موارد تجویز راه تجویز و عوارض در سنین مختلف و در خانمهای حامله مد نظر قرار گیرد .

11- تداخل آنتی بیوتیك با داروهای دیگر حتما مورد نظر باشد .

12- زمان مصرف دارو نسبت به مصرف غذا و فواصل مصرف دارو بطور كامل برای بیمار توضیح داده شود .

توجه

- نوع آنتی بیوتیك باید مناسب و با دوز كافی ، فاصله درست و مدت كافی تجویز گردد تا از مقاومت میكروب نسبت به دارو جلوگیری شود .

- آنتی بیوتیك مناسب بر حسب نوع میكروب , محل عفونت , سن بیمار و وضعیت كلیه ها و كبد متفاوت است .

- آنتی بیوتیك تراپی مختلط با كاربرد اشكال تزریقی فقط در موارد ضروری منطقی است .

- در شرایط یكسان انتخاب آنتی بیوتیك ارزان تر ارجح است .

در زیر شایعترین عوامل ایجاد عوامل ایجاد كننده عفونت در ارگانهای مختلف و آنتی بیوتیك مناسب بطور مختصر اشاره خواهد شد .

عفونتهای دستگاه تنفسی

عفونت دستگاه تنفسی فوقانی : اصولا 95- 90 % عامل گرفتاری این قسمت بدن ویروسی است و تنها 5-10 درصد موارد ممكن است استرپتوكوك عامل باشد بنابراین بجز در مورد فارنژیت , درمان با آنتی بیوتیك لازم نیست .

در فارنژیت حدود 3/1 موارد عامل استرپتوكوك بتا همولیتیك است و درمان شامل تك دوز تزریقی بنزاتین پنی سیلین یك میلیون و دویست هزار واحد در افراد بالای 27 كیلو وششصد هزار واحد برای افراد زیر 27 كیلو می باشد .

در مورد حساسیت به پنی سیلین , اریترومایسین برای مدت 10 روز باید بكار رود . نكات مهم اینكه شروع درمان حتی تا یك هفته پس از شروع علائم باعث جلوگیری از تب روماتیسمی خواهد شد .

اتیت

عوامل ایجاد كننده اتیت خارجی شامل پنوموكوك , هموفیلوس آنفلوانزا ـ برانها ملاكاتارالیس و سودوموناس انروژینوزآ می باشد كه در مورد اخیر از قطره نئومایسین یا پلی میكسین همراه كورتیكواستروئید استفاده می شود و در مواردی كه نكروز شدید بافتی وجود دارد آنتی بیوتیك سیستمیك شامل

باورهای غلط در نسخه نویسی:عنوان : تجویز آنتی بیوتیك ها به فرم خوراكی و تزریقی به طور همزمان ویا به د

مطالب مشابه :

آشنایی با ضوابط بیمه 53 قسمت اول

اریترومایسین(Erythromycin)

تغییرات قیمت

داروی جدید ایران141- ایماتیب

داروشناسی 1

باورهای غلط در نسخه نویسی:عنوان : تجویز آنتی بیوتیك ها به فرم خوراكی و تزریقی به طور همزمان ویا به د

دارو درمانی آلزایمر