کاردرمانی در بیماران روانی مزمن

 نقش شعر در درمان بيماري‌هاي روحي و رواني 
«شعر در حقيقت واكنش عميق و روحي انسان به خلسه‌ها و لحظه‌هاي پرشوري است كه گه‌گاه دچار آن مي‌شويم. شعر، طريقي است كه به وسيله آن انسان در باورپذير كردن دنياي اسرارآميز درون و اطراف خود مي‌كوشد آن، آواز است، حسرت است، گريه است و گاهي يكي از اينهاست و گاهي تمامي اين احساسات را شامل مي‌شود.»
«شعر، موجب بروز خصايص انساني در افراد مي‌شود. چرا كه شيره تجربيات، حالات خوش و ناخوش افراد مختلف را به ديگران منتقل مي‌كند. وزن و عبارات شعر خاصيتي دارد كه هيچ‌چيز ديگري را نمي‌توان جايگزين آن كرد.» «در حقيقت، شعر تنها ابزاري است كه به كمك آن مي‌توان ديگران را به خلوت و تنهايي خود راه داد. ساختار احساسي، عقلاني و جسماني شعر به گونه‌اي است كه با آن مي‌شود قلب انسان‌ها را لمس كرد و از احساسات آنها باخبر شد، در حقيقت خواندن شعر به معناي دوباره تجربه كردن اين تجربيات، توسط فردي است كه آنها را مي‌خواند. شعر در حقيقت، دريچه‌اي است ميان دو نفر يا افراد زيادي كه به هر جهت در اتاقي مبهم و كم‌نور زندگي مي‌كنند.»
اين عبارات، در مقدمه كتاب شعردرماني دكتر لي دي از زبان افرادي كه از اين شيوه براي درمان استفاده كرده‌اند، آمده است. اغلب افرادي كه در گروه‌هاي شعردرماني شركت مي‌كنند، هرگز شعري نمي‌سرايند و يا اگر شعري مي‌گويند، شعر موفقي نيست، و همين امر گاهي سبب مي‌شود كه تصميم به ترك گروه بگيرند، اما در نهايت اين كار را نمي‌كنند.
توضيح اين مطلب مهم است كه آنها نمي‌توانند شعر بنويسند، اما اين نياز را در خود احساس مي‌كنند كه به گروه‌هاي شعردرماني ملحق شوند، و در بحث‌ها و مكاشفه‌ها‌ي گروه شركت كنند. نكته مهم اين است كه اين جلسات، مثل كلاس‌هاي درسي، با نمره سر و كار ندارد و هيچ تصحيح و تغييري در كارهاي ارائه شده صورت نمي‌گيرد، مگر افراد شركت‌كننده خود علاقه‌مند به اجراي آن باشند.
در حقيقت اين نشست‌ها جايي براي نقد و بررسي آثار ديگران نيست، هر چند كه به نوعي با ابراز عقايد و افكار مكاشفه ‌دروني و بيروني براي افراد شكل مي‌گيرد و در اصل كار متخصصان بعد از اين مرحله آغاز مي‌شود.
در اين جلسات، هر بار يك شعر ارائه مي‌شود، و در بعضي مواقع مطابق با استانداردهايي كه تعيين شده ارائه هر شعر، با موزيك‌درماني همراه مي‌شود. غالباً، احساساتي كه در شعر وجود دارد يكي از عواملي است كه موجب تسخير گروه شركت‌كننده مي‌شود. اگر حس و حال افسردگي در جمع غالب بود، شعري با موضوع افسردگي، كمك‌كننده خواهد بود تا افراد گروه به تخليه انرژي‌هاي منفي خود بپردازند و احساس اميدواري و خوش‌بيني را جايگزين آن كنند. رعايت همين اصول ساده، موجب تسلي افراد گروه مي‌شود چرا كه آنها متوجه مي‌شوند تنها كساني نيستند كه دچار مشكل‌اند و افرادي هستند كه آنها را درك مي‌كنند و مثل آنها اين احساسات را تجربه مي‌كنند و در مورد آن مي‌نويسند. و بدين ترتيب شركت‌كنندگان مي‌توانند نوميدي و احساسات خود را با آنها قسمت كنند.
گاهي اوقات يك شعر دوبار يا بيشتر توسط افراد گروه خوانده مي‌شود، اين كار باعث مي‌شود تا افراد تمركز و توجه بيشتري به شعر و مفاهيم نهفته در آن داشته باشند. اين كار بدين جهت انجام مي‌شود تا شعر و ارزش‌هاي آن، بهتر جايگزين افكار ناخوشايندي شود كه در فكر و ذهن شركت‌كنندگان جاي دارد.
معمولاً بعد از خواندن شعر، سكوتي بر جمع حاكم مي‌شود. در اين مواقع، افراد گروه تصويرهاي گوناگوني پيش روي خود دارند، ممكن است برخي با كلمات و مفاهيم شعر به درياچه يا دشتي آرام سفر كنند و برخي در صحنه‌اي غم‌آلود و ناراحت‌كننده غرق شوند، به هر حال اين سكوت مانند نسيمي نوازشگر است كه پس از آن باعث مي‌شود افراد به بررسي و كشف معاني موجود در شعر و تصاوير ذهني خود‍، كه پس از خواندن شعر شكل گرفته است، بپردازند. گاهي تنها گفتن يك كلمه در اين مورد، براي آنها كافي و راه‌گشاست و گاهي آنها علاقه‌مند به بررسي شعر و راز مخفي موجود در آن نيستند.
اما در اكثر موارد افراد شركت‌كننده علاقه‌مندند تا در مورد معاني شعر، عبارات و واژه‌هاي آن و يا تصاويري كه در ذهن افراد مختلف شكل گرفته، صحبت كنند تا به مكاشفه دروني برسند. نه به اين دليل كه درست يا غلط بودن آن احساس را درك كنند، بلكه در اين جمع امكان به چالش كشيدن افكار خود و صحبت كردن از آنها را دارند. و اين شرايط، راهي را پيش روي آنها قرار مي‌دهد كه افكار خود را بيرون بريزند و به نوعي فشارهاي خود را تخليه كنند، هر چند گاهي اين كار، بسيار سخت و پيچيده خواهد بود.
به هر حال چه افكار خود را مطرح كنند و چه نكنند، هميشه در گروه، افرادي منتظر شنيدن حرف‌هاي آنها هستند و مورد توجه خواهند بود و هيچ‌گاه در مورد آنها قضاوتي صورت نخواهد گرفت.

ساختار شعر
در اين شيوه از درمان، لازم نيست كه شعر قافيه داشته باشد اما لازم است كه وزن و ريتم داشته باشد. چرا كه وقتي مردم از احساسات، عواطف و قلب خود صحبت مي‌كنند، اكثراً با وزن و ريتمي خاص و كاملاً ماهرانه اين كار را انجام مي‌دهند.
ريتم موجود در بسياري از شعرها، اغلب به سركوب كردن احساسات منفي شركت‌كنندگان كمك مي‌كند و بي‌نظمي‌هاي موجود در افكار آنها را نظم مي‌دهد. تغيير دادن آهنگ و تن شعر، كمك مي‌كند تا شركت‌كنندگان از حالتي به حالت ديگر بروند. در بعضي موارد آنها هوشيار مي‌شوند و گاهي در آنها احساس درد، خستگي، ناراحتي و گوشه‌گيري به وجود مي‌آورد. ريتم و آهنگ شعر كمك مي‌كند تا اگر شركت‌كننده‌اي با تنش و استرس در جلسه حضور دارد با شنيدن ريتم شعر، استرس و تنش را فراموش كند و يا آن را رها كند.
اين ريتم در حقيقت، آهنگ و موسيقي‌اي است كه در كلمات وجود دارد، تكرار اصوات مشخصي است كه در كلمات شعر وجود دارد. تكرار اصوات خاص، شرايطي را ايجاد مي‌كند كه از نظر كيفيت همانند هيپنوتيزم عمل مي‌كند و حالتي را فراهم مي‌كند كه مانند پلي به سوي ناشناخته‌هاست و در اين شرايط هر شعر، بهاري است و شركت‌كنندگان با حضور در اين فضاي آرام و لطيف، كم‌كم آماده مي‌شوند تا در مورد شعر و احساساتي كه به واسطه شعر در آنها به غليان افتاده صحبت كنند و اين كمك مي‌كند تا آنها بيشتر از گذشته، نسبت به اطراف خود دقيق باشند و با دقت و تمركز بيشتر به شعر و صحبت‌هاي ديگران گوش كنند. به اين شكل، انزوا و گوشه‌گيري در آنها شكسته مي‌شود. و شعر نه تنها آنها را با خودشان آشناتر مي‌كند بلكه موجب مي‌شود تا آنها رابطه جديدي را با اطرافيان‌شان و اعضاي گروه تجربه كنند.
توانايي شاعر بودن، در ساختار وجودي همه انسانها بالقوه وجود دارد و اين امر به شركت‌كنندگان كمك مي‌كند تا افكار خود را به راحتي روي كاغذ بياورند و در مورد آن صحبت كنند و دريچه‌هاي ارتباط با ذهن‌شان را بسته نگاه ندارند.
در اين ميان، قالب و شكل شعر يكي از موارد پراهميت در پروسه درمان است. قالب و فرم شعر بايد به گونه‌اي باشد كه انتظام و هماهنگي را از ناهماهنگي و هرج و مرج مجزا كند.
وقتي در جلسات شعردرماني، احساس قوي‌اي توصيف مي‌شود و مورد قبول واقع مي‌شود، سلامت و درستي آن حس با فروكش كردن هيجانات و پريشاني‌هاي فرد، نمايان مي‌شود. رهايي از اين پريشاني، لذت بزرگي است كه با ديگران تقسيم مي‌شود و درنهايت موجب شناخت هويت واقعي فرد در گروه مي‌شود.


مطالب مشابه :


سخنان بزرگان در مورد آرزو و امید 1

سخنان بزرگان در مورد آرزو و کجا خواهد رفت برایش مطرح میشود که در شعر منسوب به




شعر زیبا

به وبلاگــــــ امـــــــيـــــدواري خـــــوش لطفا نظر در مورد محتوای وبلاگ شعر زیبا




شعــر زیبا درباره پروردگــار

به وبلاگــــــ امـــــــيـــــدواري خـــــوش لطفا نظر در مورد محتوای شعــر زیبا




شعر زیبا(طبیب اصفهانی )

به وبلاگــــــ امـــــــيـــــدواري خـــــوش لطفا نظر در مورد محتوای شعر زیبا




مزاري شعر ناتمام

مزاري شعر ناتمام ابراز اميدواري کرد که همه بررسي گرفته و در مورد جريان شعري که




بررسي و تحليليأس و اميد در اشعار قيصر امين پور

اعتقاد او در مورد انسان مانند در شعر« قرارداد اميد و اميدواري با استفاده




کاردرمانی در بیماران روانی مزمن

نقش شعر در و احساس اميدواري و خوش مندند تا در مورد معاني شعر، عبارات و




نخستين كتابشناسي شعر زنان ايران به کوشش مانا آقایی

«اين كه شاعران زن در گذشته مورد اين شاعر اظهار اميدواري كرد كه در در زمينه شعر




تولد در ميان خون و آتش

درباره شعر ايران در منتها اگر موافق باشيد در مورد به گمان من ياس و اميدواري




برچسب :