فرم ، شکل و فضا

فرمها و اشکال نواحی و یا احجامی هستند که شیئ را در فضا تعریف می کنند.در حقیقت فرم و شکل بر فضا دلالت داشته و بدون آن بی معنا هستند.راههای گوناگونی برای دسته بندی اشکال و فرمها موجود است که به همان ترتیب می توان آنها را به دو گروه دو بعدی و سه بعدی دسته بندی کرد.اشکال دو بعدی دارای طول و عرض هستند.به همان ترتیب می توان اشکال سه بعدی را نیز تصور کرد و فرمهای سه بعدی علاوه بر طول و عرض دارای عُمق و یا بُعد نیز می باشند.

فرم و شکل می توانند به صورت اُرگانیک و هندسی نیز تعریف شوند.اشکال اُرگانیک به مانند انچه در شکل صخره های پوشیده از برف مشاهده می شود در خطوط محیطی عموما بی نظم و فاقد تناسب هستند.اشکال اُرگانیک اغلب در طبیعت به وفور یافت می شوند.

<?xml:namespace prefix = v ns = "urn:schemas-microsoft-com:vml" /><?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

اشکال هندسی،آن دسته از اشکال شناخته شده ای هستند که آنها را با اسامی مربع،دایره،هرم،مکعب،استوانه وسایر اشکال منظم می شناسیم.معماری آنچه که در شکل می بینید ساخته فرانک لوید رایت،مخلوطی ست از احجام و اشکال هندسی منظم.

نمیتوان تمامی اشکال ساخته و طراحی دست بشر را هندسی نامید بلکه برخی از اشکال دارای خطوط متوازن ودر عین حال بی نظم هستند.به عنوان مثال این کیمونو(نوعی پوشش مردمان شرق آسیا) دارای ساختاری هندسی و منظم است لیکن در سطح، فاقد تقارن و یکپارچگی ست.

به همان ترتیب تمامی اشکال موجود در طبیعت نیز صرفا ارگانیک نیستد وساختار دانه های برف و حبابهای صابون دارای فرمهای متقارن و منظمی هستند.

بر اساس برخی ضوابط و شرایط میتوان این دو دسته را به یکدیگر در آمیخت.برای این منظور باید دانست که فرمها دارای چه معرفهایی هستند.هر گاه ما قادر به توصیف اشیائ و محیطهای پیرامون خود باشیم آن را واقعی و یا طبیعی می نامیم و از سویی زمانی که ما با تجربیات و ضوابط زندگی روزمره قادر به تشخص اشکال پیرامون خویش نیستیم می توانیم آنها را انتزاعی بنامیم.

گونه های متفاوتی از اشکال انتزاعی موجودند.بطور عام،اشکال انتزاعی "استخراج"ی (و شاید تحریفی) از اشکال واقعی هستند لیکن نمی توان منبع حقیقی آنها را سریعا مشخص کرد.نمونه مناسب برای این عنوان یکی از نقاشیهای جورجیو اُکیفه، بخشی از یک گل، است.این سبک از انتزاع هنری، در حقیقت به یک تصویر شیئ گرا باز می گردد.این تصویر به یک شیئ حقیقی گریز می زند.برخی از اشکال انتزاعی تلفیقی خالص از رنگ،خط و شکل هستند که به هیچیک از اشیائ جهان واقعی مربوط نبوده و دارای مرجعی غیر شیئ گرا می باشند.

کاریکاتور نوعی از تجسم انتزاعی ست که در آن اشیاء،افراد و محیط به صورتی فراواقعی به تصویر کشیده می شوند.این شاید عام ترین نوع انتزاع در بین رسانه های عمومی باشد.البته این قابل تامل است که این سبک از هنر دارای قوانین و معیارهای غیرقابل ادراک نیست و این نوع انتزاع در تدبیر،موجب نوعی انحراف و اعوجاج می گرددو این القا کننده احساس خاص هنر های زیبا نخواهد بود.و چیزی که در حدود یک قرن پیش، کاریکاتور گفته می شد با آنچه که امروزه <?xml:namespace prefix = w ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:word" />آنرا کارتون مدرن می نامیم به هیچ عنوان برابری نمی کند.

ادراک ما از فرم و شکل از عوامل گوناگونی تاثیر می پذیرد.مثلا زاویه دید و پس زمینه می توانند در احساسی که یک تصویر القا می کند موثر باشند.شکل روبرو دو تصویر از الگوهای چوبی را نشان می دهد.عواملی همچون فضای اطراف تصویر می تواند توجه بیننده را متمرکز،اغفال و یا منحرف سازد.یک پس زمینه ی نامنظم می تواند از اهمیت تصویر بکاهد و بالعکس پس زمینه ای یکدست و منظم می تواند بر اهمیت موضوع تاکید کند.

سوژه و نحوه نورپردازی نیز متقابلا می تواند بر ادراک بیننده موثر باشد.به عنوان مثال نحوه نور پردازی یک چهره می تواند انرا جوان،پیر،رویایی و یا کاملا انتزاعی به تصویر بکشد.

منبع

فرم ، شکل و فضا

مطالب مشابه :

فرم ، شکل و فضا

معرفی انواع سبک های باغسازی

چگونگی شیت بندی طرح معماری

چک لیست پیشنهادی تم 14 درس ریاضی

طراحی, ضوابط و عکس در مورد کتابخانه ها

طراحی داخلی

تاثیر اقلیم در طراحی

علل نارسانویسی

طراحی و معماری بیمارستان