جلب شخص ثالث

جلب شخص ثالث

یکی از حقوق خواهان در جلسه اول دادرسی اینست که اگر حضور شخص ثالثی را در دعوا لازم می‏داند،تا پایان جلسه اول دادرسی،جهات و دلایل آن را بیان کرده و ظرف سه روز از اولین جلسه دادرسی،دادخواست مربوطه را تقدیم نماید.البته این حق مخصوص خواهان‏نیست و خوانده نیز دارای چنین حقی می‏باشد لیکن تقاضای جلب ثالث فقط در جلسه اول‏دادرسی پذیرفته می‏شود و در جلسات بعدی،چنین تقاضایی از طرفین دعوا پذیرفته نمی‏شود.ماده 135 قانون آیین دادرسی در امور مدنی مقرر می‏دارد:«هریک از اصحاب دعوا که جلب‏شخصی ثالثی را لازم بداند می‏تواند تا پایان جلسه اول دادرسی،جهات و دلایل خود را اظهار کرده و ظرف سه روز پس از جلسه با تقدیم دادخواست از دادگاه درخواست جلب او را نماید چه دعوا در مرحله نخستین باشد یا تجدیدنظر».در مواد 274 و 276 قانون آیین دادرسی مدنی‏سابق نیز حکمی مشابه حکم مذکور در ماده 135 پیش‏بینی شده بود.

جلب شخص ثالث یکی از طواری دادرسی است که بررسی جزئیات آن خارج از موضوع‏مقاله حاضر است،لیکن در اینجا یادآوری می‏گردد که معمولا اصحاب دعوا وقتی شخص‏ثالثی را به دادرسی جلب می‏کنند که رأی صادره در دعوای مطروحه بین آنها به‏نحوی باحقوق آن شخص ارتباط داشته و احتمال بدهند که او در آینده اعتبار این رأی را قبول نداشته‏و نسبت به آن اعتراض ثالث نماید.(متین دفتری،همان،ص 326)به عبارت دیگر،با جلب شخص‏ثالث در دادرسی و محکوم شدن یا تشریک او در حکم محکومیت،از گریز او از دایره اعتبار امر مختومه و استفاده از حربهء اعتراض ثالث جلوگیری می‏گردد.(حسینی،مجله حقوقی و قضایی‏دادگستری،شماره 36،ص 38).بنابراین،جلب شخص ثالث جنبهء تأمین و احتیاطی دارد.(صدرزاده افشار، همان،ص 335).

طبق نص صریح ماده 135 قانون آیین دادرسی در امور مدنی،هریک از اصحاب دعوا که‏جلب ثالثی را لازم بداند،باید در جلسه اول دادرسی جهات و دلایل جلب ثالث را بیان کرده و حداکثر تا سه روز بعد از جلسه اول با تقدیم دادخواست،جلب ثالث را تقاضا نماید.شخص‏ثالثی که به دادرسی جلب می‏شود،خوانده دعوا محسوب شده و تمام مقررات مربوط به‏خوانده دعوا دربارهء او رعایت می‏شود(ماده 139 قانون مذکور).کسی که شخص ثالثی را به‏دادرسی دعوت می‏کند،جالب ثالث و ثالثی که به دعوا جلب می‏شود مجلوب ثالث نامیده‏می‏شود.(صدرزاده افشار،همان،متین دفتری،همان،ص 327).

معمولا جلب ثالث،توسط خوانده دعوا صورت می‏گیرد.به‏عنوان مثال،«الف»قطعه زمینی‏را به«ب»فروخته و«ب»متصرف آن شده است.شخص دیگری با اقامه دعوی به طرفیت‏«ب»ادعای مالکیت نسبت به زمین مذکور را نموده و تقاضای خلع ید او را نموده است.«ب»که خوانده دعوا است،«الف»را که در دعوای مطروحه،شخص ثالث محسوب می‏شود به‏دادرسی فرامی‏خواند تا اولا:پاسخگوی ادعای مدعی مالکیت باشد و ثانیا:درصورت اثبات‏مالکیت مدعی،شخص«الف»از عهده ثمن و خسارات وارد بر«ب»برآید.

جلب ثالث از سوی خواهان نیز قابل‏تصور می‏باشد،مانند آنکه شخصی در ملک متعلق به‏دیگری حق ارتفاق دارد و ازاین‏رو دادخواستی به خواسته اثبات حق ارتفاق به طرفیت مالک‏تقدیم می‏کند و پس از تقدیم دادخواست متوجه می‏شود که ملک مذکور دارای 2 مالک‏می‏باشد که هرکدام مالک سه دانگ ملک می‏باشند و دادخواست فقط به طرفیت یکی از دو مالک تقدیم شده است.در این صورت خواهان می‏تواند با تقدیم دادخواست جلب ثالث،مالک‏سه دانگ دیگر را به دادرسی فراخواند تا حکمی که صادر می‏شود به طرفیت تمام مالکین بوده‏و قابل‏اجرا باشد.(مدنی،1317،2،ص 644 و صدرزاده افشار،همان).

بنابراین هریک از خواهان و خوانده چنانچه حضور شخص ثالثی را در دادرسی لازم‏بدانند باید تا پایان اولین جلسه دادرسی،جهات و دلایل خود را بیان کرده و ظرف سه روز از اولین جلسه دادرسی،دادخواست جلب ثالث را تقدیم نمایند.برخی معتقدند که اگر خواهان یا خوانده ظرف سه روز از اولین جلسه اول دادرسی،دادخواست جلب ثالث بدهد بدون آنکه درجلسه دادرسی آن را اظهار کرده باشد،قرار عدم استماع دعوا صادر خواهد شد.و(زراعت،همان، ص 503)لیکن در عمل محاکم معمولا درصورت عدم رعایت مقررات مربوط به جلب ثالث، قرار رد دعوا یا قرار رد درخواست صادر می‏نمایند.به‏عنوان مثال،در پرونده کلاسه 84/540 +707 شعبه پنجم دادگاه عمومی قائمشهر،آقای م.ش با وکالت س.ن.دادخواستی به‏خواستهء اثبات مالکیت نسبت به سرقفلی یک باب مغازه و خلع ید از آن به طرفیت ر.د.تقدیم‏کرده است.ادعای خواهان این بوده است که سرقفلی مغازه مذکور را از آقای ع.ا.خریده‏است و چون خوانده بدون دلیل متصرف مغازه بوده است،تقاضای اثبات مالکیت خود بر مغازه و خلع ید خوانده را نموده است.وکیل خوانده در جلسه اول دادرسی ضمن ایراد شکلی‏به دادخواست تقدیمی،اظهار داشته است که برای رسیدگی به ادعای اثبات مالکیت باید فروشندهء مغازهء موردادعای خواهان نیز طرف دعوا قرار می‏گرفت و در ماهیت دعوا نیز دفاعیاتی را به عمل آورده است.وکیل خواهان برای پاسخ به دفاعیات وکیل خوانده استمهال‏نموده است و یک هفته بعد از جلسه اول دادرسی مبادرت به تقدیم دادخواست جلب ثالث به‏طرفیت ر.د.و ع.ا.نموده است که ضمیمه پرونده قبلی شده است.دادگاه رسیدگی‏کننده،این‏دادخواست را نپذیرفته است و در قسمتی از رأی صادره استدلال نموده است:«در خصوص‏دعوی س.ن.به وکالت از م.ش به طرفیت ر.د.به خواسته اثبات مالکیت سرقفلی یک باب‏مغازه و خلع ید از آن و دعوی جلب ثالث م.ش به طرفیت ع.ا.و ر.د.به‏عنوان جلب ثالث..نظر به اینکه براساس رأی وحدت رویه 1/10/83.462،خلع ید فرع بر اثبات مالکیت است‏خواهان دعوی اصلی مقر به خرید ملک و حق مذکور از ع.ا.بوده.می‏بایست نقل حق‏مذکور را از نامبرده به خود بدوا در دادگاه مدلل می‏نمود که این امر فرع بر اقامه دعوی به‏طرفیت شخص مذکور می‏باشد.لکن دعوی به طرفیت وی اقامه نگشته نتیجتا دادگاه به‏موجب بند 4 ماده و ماده 89 قانون آیین دادرسی مدنی قرار رد دعوی و در مورد دعوی‏جلب ثالث به لحاظ عدم رعایت مهلت قانون بموجب ماده 135 و 140 قانون مذکور قرار رد دادخواست صادر و اعلام می‏گردد..رئیس شعبه پنجم دادگاه عمومی حقوقی قائمشهر».

همان‏طور که ملاحظه می‏شود،در پرونده مذکور وکیل خواهان در جلسهء اول دادرسی‏جهات و دلایل جلب ثالث را بیان نکرده است،مضافا اینکه دادخواست جلب ثالث خود را یک هفته بعد از جلسه اول تقدیم نموده است،لذا دادگاه به لحاظ عدم رعایت مهلت قانونی‏مذکور در ماده 135(سه روز پس از جلسه اول)قرار رد دادخواست جلب ثالث را صادر کرده‏است.

نکته مهمی که باید در نظر داشت اینست که وقتی خواندگان دعوا متعدد می‏باشند و دعوا به تعداد آنها قابل‏تجزیه نباشد و خواهان به طرفیت همه آنها دادخواست تقدیم نکرده باشد، نمی‏تواند نقص مذکور را با تقدیم دادخواست جلب ثالث برطرف نماید و در این صورت‏خواهان می‏تواند با استرداد دادخواست ناقص،دادخواست جدید با رعایت تشریفات قانونی‏تقدیم نماید

جلب شخص ثالث

مطالب مشابه :

هزینه دعوای جلب ثالث

جلب شخص ثالث

جلب شخص ثالث

ورود شخص ثالث و جلب شخص ثالث

هزینه جلب ثالث

اعمال ماده 2"گـزارش اصلاحي "جلب ثالث "ماده 135"ابلاغ حکم"ابلاغ قانوني "دستور موقت

ورود ثالث

جلب ثالث