24-30 مهر ماه هفته بهداشت روان

بهداشت روان، دانش و هنری است كه به افراد كمك می‌كند تا با ايجاد روش هايی صحيح از لحاظ روانی و عاطفی بتوانند با محيط خود سازگاری نموده و راه حل های مطلوب‌تری را برای حل مشكلاتشان انتخاب نمايند.

 

تقريبا از سال 1930 يعني بعد از تشكيل اوّلين كنگره بين المللی بهداشت روان بود كه اين رشته بصورت جزئی از علوم پزشكی درآمد

 

در سال 1948 در سوّمين كنگره بين المللی بهداشت روان كه در لندن تشكيل شد اساس فدراسيون جهانی بهداشت روان بنيان گذاری شد و در همان سال اين فدراسيون به عضويت رسمی سازمان يونسكو و سازمان جهاني بهداشت درآمد

 

ی در سال 1336 برنامه های روانشناسی و بهداشت روان از راديوی ايران آغاز شد و در سال 1338 اداره بهداشت روانی در اداره كلّ بهداشت وزارت بهداری وقت، تشكيل گرديد

روز به روز بر اهمیت بیماری های روانی افزوده می شود ، چون وارد صنعتی شدن شده ایم و بیماریها شایع شده اند

1.       بيماري های روانی مانند بيماري های جسمی كشنده نيستند و در نتيجه, مبتلايان به اين نوع بيماري ها روی هم انباشته می شوند

2.       عدم اطلاع از بيماری, درمان به موقع انجام نمی‌شود كه همين امر باعث مزمن شدن بيماری گشته

3.       عدم برنامه صحيح و اطلاع كافی از روش های پيشگيری و درمان

4.       امروزه 25% مردم جهان دچار يكی از انواع اختلالات روانی ـ عصبی ـ رفتاری هستند (به جز اعتياد به مواد مخدر, الكل و ساير موارد).

 

ما چه کارهایی در حوزه بهداشت روان انجام می دهیم؟ و به چه می خواهیم برسیم؟

1.       ارتقاء آگاهی هاي جامعه در مورد اين بيماري ها.... افزايش سطح بهداشت روانی

2.       تشخيص زودرس اختلالات روانی و درمان آنها

3.       پيشگيری از عوارض و عود بيماری و توانبخشی بيماران

4.       پيشگيری از بروز بيماري های روانی از طريق پيشگيری و درمان بيماري های جسمی.

 

ما از چه طریق این کارها را انجام می دهیم؟

اهداف بهداشت روان:

1 ـ خدماتی:  پيشگيری از ابتلا به اختلالات روانی، بيماريابی، درمان سريع و پيگيری بيماران ، كمك های مشاوره ای

2 ـ آموزشی: آموزش بهداشت روانی برای اطرافیان بيماران روانی ، آموزش بهداشت روانی همگانی و آشنا ساختن مردم جهت همكاری و استفاده از سرويس های موجود.

3 ـ پژوهشی: شامل تحقيق در زمينه پيشگيری و نيز علل، نحوه شروع و درمان( اختلالات روانی، عقب ماندگی ذهنی، اعتياد و انواع انحرافات اجتماعی ) در مدارس، دانشگاه ها، سربازخانه ها، مراكز قضائی و انتظامی، كارخانه ها، درمانگاه های عمومی، مراكز بهداشتی درمانی

4 ـ طرح و برنامه ريزی بهداشتی: شامل برنامه ريزی در باره ايجاد گسترش مراكز جامع روانپزشكی منطقه ای، مراكز بهداشت مادر و كودك و تنظيم خانواده، مراكز كودكان استثنايی، مراكز ارائه خدمات درمان های روانپزشكی و ايجاد هماهنگی بين برنامه های خدماتی، آموزشی و پژوهشی است.

 

ويژگي های افرادي كه از نظر رواني سالم هستند

1.       آرامش احساس امنيّت و كفايت

2.       توانايي های خود را در حد واقعی، ارزيابی می‌كنند, نه بيشتر و نه كمتر

3.       به خود احترام می‌گذراند (Self- respect) و كمبودهای خود را مي‌پذيرند

4.       به حقوق ديگران احترام می‌گذارند

5.       می‌توانند به ديگران علاقمند شوند و آن ها را دوست بدارند  /می‌توانند احترام و دوستی ديگران را جلب كنند

6.       می‌توانند نيازهای زندگی خود را برآورده سازند و برای دشواري هايی كه در زندگی آنها پيش می‌آيد راه حلّی پيدا كنند

7.       قادرند مسئوليت های روزمرة خود را با برگزيدن اهداف معقول پيش ببرند

8.       تحت تاثير عواطف, ترس, خشم, عشق يا گناه خود بطوری قرار نمی‌گيرند كه زندگيشان پريشان شود.

 

نشانه های هشدار دهنده

1.       احساس نگراني دائمی / ناشادی دائمی به علل ناموجّه/ ترس بی جهت  دائمی

2.       از دست دادن آسان تعادل روانی

3.       بی خوابی مكرّر

4.       افسردگی و سرخوشی متناوب بصورت ناتوان كننده

5.       بی‌علاقگی و تنفّر دائمی نسبت به مردم

6.       آشفتگی زندگی

7.       عدم تحمل دائمی فرزندان

8.       همواره خشمگين و بعد دچار پشيمانی شدن

9.       دائما حق را به جانب خود دادن و ديگران را ناحق شمردن

10.   احساس درد و شكايت های بی‌شمار بدنی كه علّتی برای آن پيدا نمی شود.

 

به عقيده دكتر منينگر اگر شخصی وجود يكی از علائم فوق را در خود قطعی بداند بايد به او كمك شود.

 

جمعيت های آسيب پذير

بيماران و معلولين روانی, عقب ماندگان ذهنی, بيماران صرعی, سالمندان, معتادان, بيكاران, نيازمندان اقتصادی, كودكان و نوجوانان, زنان باردار, جدا شده و داغديده, افراد بی سرپرست, زندانيان . . . و مهاجران.

 

پس قشر آسیب پذیر در الویت بهداشتی قرار دارند

 

1ـ افسردگی: شيوع افسردگی در ايران حدود 7/7% جمعيت 15 ساله به بالا است.

2ـ اسكيزوفرنی: وخيم ترين بيماری روانی

3 ـ زوال عقل (دمانس): با بالا رفتن سطح بهداشت عمومی و افزايش ميانگين سنّی جامعه تعداد موارد زوال عقلی به تدريج بالاتر خواهد رفت

4 ـ عقب ماندگی ذهن

5 ـ صرع

6ـ خودكشی: سوّمين علّت مرگ در سنين 15 تا 30 سالگی . 95% افرادی كه اقدام به خودكشی می‌كنند مبتلا به بيماری های روانی بويژه افسردگی هستند.

 

انواع بيماري های روانی

1 ـ بيماري های عمده يا روان پريشی (Psychosis) 

1.       روان گسيختگی(schizophrenia): شكاف شخصيت و عدم احساس واقعيت

2.       افسردگی ـ سرخوشی(Manic- depressive): افسردگی ژرف و هيجان شديد نوسان دار

3.       سوء ظن شديد و هذيان(paranoia): سوء ظن بی دليل به همه چيز در چارچوب توهّم

2 ـ بيماري های غيرعمده

1.       روان نژندی يا نِوروز: از دست رفتن توانايی واكنش هنجار در برابر موقعيت های گوناگون زندگی

2.       اختلالات شخصيتی: ناشی از تجربيات اسف انگيز دوران كودكی

 

علل بيماري های روانی

بيماري های عضوی: آرتريواسكلروز عروق مغزی، سرطان ها، بيماري های متابوليك، برخی بيماري های نرولوژيك، بيماري های غدد درون‌ريز، بعضی از بيماري های مزمن، صرع و . . .

وراثت: در كودكی كه پدر و مادرش هر دو روان گسيخته اند, احتمال ابتلاء به روان گسيختگی 40 برابر بيشتر از كودكانيست كه پدر و مادر سالم دارند.

عوامل اجتماعی: نگراني ها، تنش های عاطفی، ازدواج های اجباری، گسستگی خانواده، فقر، شهرنشينی، صنعتی شدن جامعه، مهاجرت، عدم امنيت اقتصادی، طرد شدن، از ياد رفتن، ظلم و . . .

عوامل محيطي :

سمومی مثل جيوه، دی‌اكسيد كربن، منگنز، قلع، تركيبات سرب

داروهايی نظير باربيتورات ها، گريزوفولوين، الكل

كمبودهاي تغذيه ای مثل كمبود ويتامين و پيريدوكسين، كمبود يُد

عفونت ها مثل سرخك، سرخجه و عفونت های پيرامون زايمانی كه بر تكامل مغزی تاثير دارند

پرتوتابی در هنگام تكامل عصبی

حوادث و تصادفات : اعم از حوادث و بلاياي طبيعي و ساخته دست بشر

مذهب:افراد مذهبی کمتر به بیماریهای روانی مبتلا می شوند و نیز به درمانها بهتر پاسخ می گویند

 

از طریق علل ایجاد کننده اختلالات روانی دست به پیشگیری می زنیم

پيشگيری از بيماري های روانی:

اولیه:مقاوم نمودن جامعه و قشر آسیب پذیر در مقابل اختلالات از طریق دخالت کردن در  عوامل ژنتیکی ، محیطی ، اجتماعی(مثلا مشاوره قبل از ازدواج برای زوج ها و خانواده ها)

ثانویه: جلوگیری از عوارض بیماری های روانی از طریق:آموزش ، پیگیری موارد بیماری ، بیماریابی در جامعه ، ارائه خدمات درمانی

ثالثیه:پیشگیری از مزمن شده اختلال روانی و کاهش ناتوانی های فردی و جمعی از طریق

  1. ـشناسايی مبتلايان به اختلالات روانی مزمن
  2.  حمايت از مبتلايان شناخته شده به منظور جلوگيری از عوارض احتمالی ناشی از اختلال، مانند خودكشی، اعتياد، فرار از منزل، فحشاء و ساير انحرافات اجتماعی، با درگير ساختن خانواده ها و ساير مراجع ذيربط
  3. ـاقدامات عملی برای بازتوانی مبتلايان از طريق كاريابی، حمايت مالی و اشتغال در مراكز نيمه وقت
  4.  ارائه خدمات مراقبت
  5.  تاسيس واحد های نوتوانی در بخش های روانپزشكی
  6.  آموزش خانواده ها در نحوه برخورد با بيماران خود و مسئوليت پذيری آنها نسبت به بيماران.

 

برنامه كشوری بهداشت روان

مناطق روستايي : خانه بهداشت

وظيفه آموزش، شناسايي بيماران و ارجاع آنان به مركز بهداشتی درمانی روستايي، پيگيری دستورات داده شده ، ثبت و گزارش اطلاعات بيماران جديد و قديم

در مراكز بهداشتی درمانی روستايي ، پزشك موارد ارجاعی از خانه های بهداشت را می پذيرد و موارد مشكل را به سطح بالاتر ارجاع می‌دهد

سطح تخصصی شهرستان

خدمات سطح تخصصی استان عمدتاً در بيمارستان ها و مراكز روانپزشكی استان

مركز بهداشت استان، مسئوليت برنامه ريزی، اجرا، نظارت، ارزشيابی و پايش برنامه های بهداشت روان در كليّه شهرستان های استان را بر عهده دارد.

 

در مناطق شهری : مراكز بهداشتی درمانی شهری پزشكان عمومی بيماران را می‌پذيرند و در صورت نياز آنان را به مراكز بالاتر ارجاع می‌دهند.

برای فعال نمودن خدمات شهری، تأسيس پايگاه های بهداشتی و استفاده از رابطين داوطلب بهداشتی پيش بينی شده است اين رابطين وظيفه آموزش، شناسايي خانواده ها، جلب مشاركت مردم، تشويق و ارجاع خانواده های دارای بيمار به مراكز و پيگيری وضعيت بيماران تحت پوشش را بر عهده دارند.

منابع : کتاب بهداشت روانی دکتر حلم سرشت - روانشناسی بالینی - روان شناسی بزرگسالان


مطالب مشابه :


تقویم بهداشتی سال 92

تقویم بهداشتی سال 92 . هشت سال دفاع مقدس تقویم مناسبت های بهداشتی سال 92 را جهت استفاده




تقویم اجرایی مدرسه در سال تحصیلی 92-91

مهر ماه. عنوان برنامه. شرح فعالیت. زمان اجرا گرامیداشت ها و مناسبت های ملی ومذهبی




تقویم اجرائی

خرید وسایل بهداشتی بایگانی بخشنامه های سال هفته بهداشت جهانی وانجام مناسبت های




برنامه سالیانه و تقویم اجرایی

برنامه سالیانه و تقویم سال تحصیلی 92-91 شیرهای آب مربوط به سرویس های بهداشتی و




برنامه سالانه وتقویم اجرایی

برنامه سالانه و تقویم (سال تحصیلی 92 مربوط به سرویس های بهداشتی و آبخوری




منابع آزمون دکتری وزارت بهداشت مدیریت بهداشتی خدمات بهداشتی و درمانی

منابع آزمون دکتری وزارت بهداشت مدیریت بهداشتی انتشار تقویم 93 با مناسبت های سال 92 ( سه




برنامه سالانه دبیرستان شاهد شهدای ابوذر ( دوره اول) سال تحصیلی 93/92

برگزاری آزمون ها به مناسبت های مختلف های بهداشتی و های سال تحصیلی 92/91




مناسبت های ویژه سازمان ملل متحد

مناسبت های سال بين 91 و مقام برتر جشنواره طراحي سؤال درس تاريخ ايران و جهان 2 كشور در سال




24-30 مهر ماه هفته بهداشت روان

گرامیداشت مناسبت های ی در سال 1336 برنامه های های عمومی، مراكز بهداشتی




تقویم اجرایی مجتمع سال تحصیلی 1391

خرید وسایل بهداشتی 7-برگزاری مناسبت های مذهبی و تقویم اجرایی مجتمع سال




برچسب :