اميد در آيات و روايات متعدد

اميد در آيات و روايات متعدد:

28 آيه قرآن كريم درباره اميد و اميدواری به رحمت حضرت حق است

كانون علوم انسانی: 28 آيه قرآن كريم درباره اميد و اميدواری به رحمت حضرت حق است و در آيات و روايات متعدد به معنای چشمداشت، انتظار، نگرانی، توقع، اعتماد، وعده و گمان آمده است

به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) شعبه كانون‌های تخصصی قرآن كريم، در قرآن كريم 28 آيه وجود دارد كه درآن ريشه «رجو» به معنای اميد در مشتقات و معانی متعدد به كار رفته است و آنچه از ترجمه‌های متعدد و تفاسير بر می‌آيد اين است كه در اكثر اين آيات از رجاء مفهوم اميد و اميدواری حاصل می‌شود.

در سوره شريفه بقره آيه 218 خداوند می‌فرمايد: «همانانی‌ كه ايمان آورند و آنان كه مهاجرت كرده‌اند و در راه خدا جهاد نموده اند به رحمت الهی اميدوارند و خداوند آمرزنده مهربان است.»

در جايی ديگر می‌فرمايد «ولايإس من روح الله الا القوم الكافرون » از رحمت خدا به غير از مردمی كه كافرند مأيوس نمی‌گردند، بنابراين لازم است كه شخص با ايمان از رحمت خدا مأيوس نباشد و از عذاب خدا نيز ايمن نشود، همچنان كه می‌فرمايد: «يحذرالاخره ويرجورحمه ربه» از آخرت می‌ترسند و به رحمت پروردگارش اميد دارند.

در مجمع‌البيان ذكر شده است، اميد و اميدواری به رحمت حضرت حق از اركان دين است و چيزی كه به عنوان ركن حساب شود از چونان ارزشی برخوردار است كه بدون آن پايه آن بنا سست و لرزان خواهد بود.

همچنين اميد در آيينه احاديث و روايات بسياری از ائمه اطهار(ع) درباره اميد و اثرات آن در زندگی نقل شده است، امام صادق(ع) می‌فرمايند: «به لطف و عنايت خداوند اميدوار باش، ولی نه به نحوه‌ای كه تو را به معصيت بكشاند، از خدا بترس، ولی نه به گونه‌ای كه تو را از رحمتش مأيوس كند.

همچنين فرمودند: «آن‌گونه از خدا بترس كه اگر اعمال نيك تو به اندازه حسنات همه جن و انس هم باشد، باز نگران باشی كه مبادا خداوند تو را به جهت بعضی لغزش‌ها مجازات كند و آن‌گونه به خدا اميدوار باش كه اگر به اندازه همه انس و جن هم مرتكب گناه باشی اميد به بخشش داشته باشيد.»

از رسول خدا(ص) روايت شده است كه فرمود: «در روز قيامت خدای تعالی از بنده می‌پرسد آن زمان كه كار زشت و ناپسند را ديدی چه چيز تو را از انكار آن بازداشت، بنده خدا در جواب عرض می‌كند: «خدايا از مردم می‌ترسيدم و به تو اميدوار بودم.» رسول خدا(ص) فرمود: «درآن زمان خدای تعالی می‌فرمايد كه گناهان را به تو بخشيدم.»

حضرت امير المؤمنين(ع) درباره رعايت اعتدال ميان خوف و رجاء می‌فرمايند: بهترين اعمال رعايت اعتدال ميان خوف رجاء است.» و مرحوم مجلسی در توضيح رجا و خوف در كتاب الايمان و الكفر می‌فرمايند: «خوب است خوف و رجاء هر دو به حد كمال باشد و با هم منافاتی ندارند، زيرا ملاحظه وسعت رحمت خدا و لطف او به بندگانش مايه اميد است و توجه به سختی‌های عذابش و تهديداتی كه به بنده‌های گنهكارش مايه ترس و بيم است.»

پی‌نوشت‌ها: نقل از لغتنامه دهخدا، سوره يوسف(12) آيه 87، زمر(39) آيه 9، بحار الانوار ج 75 ص 384 حديث 39 و 40