دلایل فضیلت خلفای راشدین (رض)

برترین کسان بعدازپیامبر(صلی الله تعالی علیه وآله واصحابه وازواجه

اجمعین)ابوبکرصدّیق(رض)سپس عمرفاروق(رض)سپس عثمان ذی النّورین

(رض)وآن گاه علی مرتضی(رض)است وخلافتشان نیز به همین ترتیب

است ،خلافت حقّه سی سال است که بعدازآن به پادشاهی وسلطنت تبدیل شد.

شرح صفات

صدّیق:صیغه ی مبالغه درصدق است ؛یعنی بسیارراستگوکه این لقب راحضرت جبرئیل(علیه الصّلاة والسّلام) وپیامبر(ص)به ابوبکر(رض)داده اند.

سعیدبن منصورگوید:وقتی که پیامبر(ص)ازمعراج بازگشت به جبرئیل(ع)گفت :قومم مراتصدیق نمی کنند.

جبرئیل(ع)گفت :ابوبکر توراتصدیق می کندواوصدّیق است.نگا:خلیفه ی اوّل ابوبکرصدّیق_طه حمدون سالم ص 13.

ولی سیّدعبدالرّحیم خطیب می نویسد:چون ابوبکر(رض)قبل ازظهوراسلام دربین عرب به راستگویی متّصف بودازاین رو او راصدّیق می خواندند.نگا:شیخین ص_6مترجم

فاروق:جداکننده ی حق ازباطل.

ذو النّورین:صاحب دونور.چون دودودخترحضرت رسول(ص)را(یکی پس ازدیگری)به عقد خوددرآورد.

یابرای این که دریک شب وروز دوبارقرآن شریف راختم می کرد(زیراازحافظان وکاتبان قرآن بود)ویابرای

این که بهشت برای اودوبارمی درخشدونورانی می شود.(چون دربرابرکمک های مالی فراوان او پیامبر(ص)

دوباروعده ی بهشت رابه اوداده است.)

مرتضی:کسی که رسول خدا(ص)درامردین ودنیا اوراپسندیده وازاوراضی بود.

ازجمله اموری که شکّی درآن نیست این است که ملاک ومعیار ومقیاس برتری درنزدخداوندمتعال مبتنی

برشرف وبزرگی پدران واصل وتبارنیست.زیرافرمود:«وَجَعَلناکُم شُعُوباًوَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوااِنَّ اَکرَمَکُم عِندَاللهِ اَتقَاکُم»

(اَلحُجُرَات13)«شمارابه صورت ملّت هاوقبیله هاقراردادیم تاهمدیگررابشناسید،به راستی گرامی ترین شمادر

نزد خداپرهیزگارترین شماست.»

پس تقوی اساس بالا وپایین بودن مقام ومنزلت انسان است.بنابراین مسلمانان اجماع کرده ومتّفق القولندکه

ابوبکرصدّیق برتروافضل ازتمام صحابه است،بعدازاوعمربن خطّاب است وبه دنبال اوعثمان بن عفّان است و

سپس علی بن ابیطالب است بعدازاین چهاربزرگوارمابقی عشره ی مبشّره اند«کسانی که پیامبر(ص)به آنها

وعده ی بهشت رادادکه عبارتنداز:چهارخلیفه ی راشد،طلحه،زبیر،عبدالرّحمن بن عوف،سعیدبن ابی وقّاص،

سعدبن زید، وابوعبیدة بن جرّاح (رضی الله تعالی عنهم)»سپس اهل بدروبعداهل احدوآنگاه کسانی هستندکه

دربیعت رضوان بودند.که مابه طورجداگانه برخی ازمحاسن وکارهای نیک هریک ازخلفا رابیان خواهیم

کردودلایل برتری هریک رابردیگری ذکرخواهیم نمود.

ابوبکرصدّیق(رض)خلیفه ی رسول خدا(ص):

اسمش عبدالله یاعتیق است.اورابه خاطرزیبارویی اش عتیق گفته اند.وبرخی هم گفته اند:عتیق لقب اوست.

{قبل ازاسلام اسمش عبدالکعبه یاعبدالعزّی بوده است،پیامبر(ص)اوراعبدالله نامیدوبه اوفرمود: «انت عتیق

الله من النّار»یعنی توازآتش جهنّم مصون وبهشتی هستی.ازآن روزمشهوربه عتیق گردید. نگاه:تاریخ شیخین

سیّدعبدالرّحیم خطیب ص_6مترجم.}

کنیه اش(معروف به )ابوبکرولقبش صدّیق است.اسم پدرش عثمان بن عامربن عمروبن کعب بن ربیعةبن تیم

،وکنیه ی پدرش ابوقحافه است واسم مادرش سلمی ومشهور به ام ّالخیراست.

ایشان درشب سه شنبه 22جمادی الاخرسال سیزدهم هجری درسنّ 63سالگی «همسنّ پیامبر(ص)درهنگام

وفات»درگذشت ودرکناررسول خدا(ص)دفن گردید.ودربین مردان اوّلین مردی بودکه اسلام راپذیرفت«دربین

کودکان علی مرتضی (رض)ودربین زنان حضرت خدیجه (سلام الله علیها)» ،ومدّت خلافتش دوسال وسه ماه

وبیست روزبود.

دلایل افضلیت ابوبکرصدّیق (رض):

1_خداوندمتعال اورادرقرآن ستوده است،چون اوهنگام هجرت درغارهمراه رسول خدا(ص)بوده وخداوندمتعال

می فرماید:«اِلَّاتَنصُرُوهُ فَقَدنَصَرَهُ اللهُ اِذاَخرَجَهُ الَّذِینَ کَفَرُوا ثَانیَ اثنَینِ اِذهُمَافِی الغَارِاِذیَقُولُ لِصَاحِبِهِ لَاتَحزَن اِنَّ

اللهَ مَعَنَا»(اَلتَّوبَه:40)

یعنی:اگرپیغمبررایاری نکنید(خدااورایاری می کندهمان طورکه قبلاً)اورایاری کرد،آن گاه که کافران اورا

(ازمکّه )بیرون کردنددرحالی که (دونفربیشترنبودندو)واودومین نفربودهنگامی که آن دودرغار(ثورجای

گزیدند ودرآن سه روزماندگار)شدند(ابوبکرنگران بودکه ازسوی قریشیان به جان پیغمبر گزندی رسد)دراین

هنگام پیغمبرخطاب به رفیقش گفت:غم مخورکه خداباماست.»

وآیابزرگواری وشرافتی والاتر وبرترازبزرگی ومقام کسی که (درآن روزهای سخت )جزودونفری که یکی ازآنها

پیامبر(ص)بوده است(وخداوندآنهاراستوده)وجوددارد؟

2_وخداونددرشأن اوفرموده:«وَسَیُجَنَّبُهَاالاَتقَی الَّذِی یُؤتِی مَالَهُ یَتَزَکَّی وَمَا لِاَحَدٍعِندَهُ مِن نِعمَةٍ تُجزَی اِلَّا

ابتِغَاءَوَجهِ رَبِّهِ الاَعلَی وَلَسَوفَ یَرضَی»(اللیل21-17)

یعنی:ولیکن پرهیزگارترین انسان هاازآن(آتش هولناک)به دورداشته خواهدشد،آن کسی که دارایی خودرا(از

آلودگی بخل)پاکیزه بدارد،هیچ کس براوحق نعمتی نداردتا(بدین وسیله به نعمتش پاسخ گویدو)جزای اوداده

شودبلکه تنهاهدف اوجلب رضای ذات پروردگاربزرگوارش می باشدوقطعاً(ازپاداشی که ازپروردگارخود می

گیرد)خشنودوراضی خواهدشد.( به نظر جلال الدّین سیوطی«رحمة الله علیه» مفسّربزرگ عالم اسلام نیز این

آیه درشأن خلیفه ی اوّل نازل شده است. ) نگا:دایرة المعارف قرآن ،ترجمه ی الاتقان سیوطی_دکترمحمّد

جعفراستعلامی 1/122مترجم.

3_ جبیربن مطعم (رض)روایت می کندکه:

زنی خدمت رسول خدا(ص)آمدوحضرت به اوگفت که به نزداوبازگرددزن گفت:«أرایت إن جئت ولم أجدک

کأنّها تقول الموت ،قال (ص):إن لم تجدینی فأتی أبابکر»

ترجمه: چه می گویی :اگرآمدم وشمارانیافتم _گویی که به مرگ اشاره می کرد_حضرت (ص)فرمود:اگرمرا

نیافتی به نزدابوبکربیا. بخاری5/73

4_ابوسعیدخدری وابن عبّاس (رضی الله عنهم)روایت می کنند پیامبر(ص) چندروزقبل ازرحلت فرمود:

«إن من أمن الناس علیَّفی صحبته وماله ابوبکر ولوکنت متّخذاًمن امتی خلیلاًلِأتخذت أبابکرولکن خلة الإسلام

(افضل )لاینبغی فی المسجدخوخة الّا خوخة ابی بکر»

ترجمه :واقعاًکسی بیشترازابوبکرباجان ومال خودبه من کمک نکرد،واگرازمیان امتم خلیل ویاری صمیمی بر

می گزیدم هماناابوبکررابرمی گزیدم ولی دوستی اسلام برتراست ،وسزاوارنیست که دراین مسجددری باشد

جز درِابوبکر.بخاری5/73 (ومختصرصحیح البخاری «تحقیق دیب البغا»حدیث286و287والتّاج 3/307)

(درروایت دیگری آمده است :پیامبر(ص)فرمود:همه ی درهایی که به مسجدبازمی گردندمسدودکنید،مگردر

ابوبکرکه درمیان یارانم هیچ کس راازاوبهتر نمی دانم )

نگاه سیمای فاروق اعظم_ملاعبدالله احمدیان ص 112مترجم

5_ازعبدالله بن عمر(رضی الله عنهما)روایت شده است که می گوید:رسول خدا(ص)به ابوبکر(رض) فرمود:

«أنت صاحبی فی الغاروانت معی علی الحوض»ترجمه:تودوست وهمراه من بوددی درغار(ثور)وتوهمراه منی

در حوض کوثر. ترمذی آن راروایت کرده است نگا:مشکاة المصابیح3/222والتاج3/307

6_محمدبن حنفیه پسرحضرت علی(رضی الله عنهما){مادرش خوله نام داشت ازقبیله ی حنفیه}گوید:به

پدرم گفتم:چه کسی بعدازرسول خدا(ص)بهتروافضل است؟گفت:ابوبکر،گفتم:بعدچه کسی؟گفت:عمر

،وترسیدم که بگوید:عثمان( پیش دستی کردم )وگفتم :سپس شما؟گفت من تنها مردی ازجمله ی مسلمانا

نم.{البته این نهایت تواضع وفروتنی حضرت علی (رض)است.}

7_فداکاریش درخدمت به رسول خدا(ص)وبذل وانفاق تمام مال واموالش درراه تبلیغ اسلام:

ابوهریره (رض)از رسول خدا(ص)روایت می کندکه حضرت فرمود:«مانفعنی مال احد قط مانفعنی مال ابی

بکر»ترجمه:هرگز مال کسی به اندازه ی مال ابوبکر مفیدبه حال من نبود.

ترمذی آن رابا سندحسن روایت کرده است (نگاه:التاج3/310)

8_خریداری وآزادکردن تعدادی ازبردگان مسلمان ورهانیدنشان ازشکنجه وآزارکفار.{بلال بن رباح مؤذن

پیامبر(ص)،عامربن فهیره ،نهدیه ودخترش لبنیه،زنیره وکنیزبنی مومل}

9_حضرت(ص)فرمودند:«لوکنت متخذاًخلیلاًلاتخذت ابابکرولکنه أخی وصاحبی وقدأتخذالله عزوجل صاحبکم

خلیلاً» ترجمه:اگرخلیل ویاری صمیمی برمی گزیدم همانا ابوبکرراانتخاب می کردم ولی اوبرادرودوست من

است،وبی تردید خداوندعز وجل خوددوست شمارابه عنوان خلیل برگزیده است.

نگاه:مسلم 7/608بخاری وترمذی نیزآنراروایت کرده اند نگاه: التاج3/307

که این نیز بیانگرمنزلت ابوبکر(رض)درنزدخداونداست زیراخلیل لقب حضرت ابراهیم (ع)است فرمود:«وَاتَّخَذَ

اللهُ اِبرَاهیمَ خَلِیلاً»{النساء125}همین مقدارازفضایل، ایشان را کفایت می کند.

امیرالمؤمنین عمربن خطاب (رض):

اسم اوعمرولقبش فاروق وکنیه اش ابوحفص است .پدرش خطاب بن نفیل بن عبدالعزی بن ریاح بن عبدالله

بن فرط بن رزاح بن عدی بن کعب،که جدهفتم رسول خدا(ص)است،می باشددرروزچهارشنبه 25ذی الحجه

سال23هجری به دست ابولؤلؤمجوسی غلام مغیره بن شعبه درسپیده ی صبح زمانی که حضرت عمر(رض)

درمسجدمردم را برای نمازآماده وآگاه می کردومی گفت:صفوف خودرامرتب کنیدبه اونزدیک شدوباخنجرتیز

وزهرآلودسه یا شش باردرکتف وپهلوی ایشان فرو بردوایشان رانقش برزمین نموده وبه شهادت رساند.

درکناررسول خدا(ص)وابوبکر(رض)دفن گردید.اودرسال ششم هجرت که بین سی تاسی وپنج سال سن

داشت ایمان آورد وده سال وشش ماه وچهارروزخلافت کرد وازنظرفضل ومنزلت دردرجه ی دوم بعداز ابوبکر

صدیق است.واولین کسی است که به امیرالمؤمنین ملقب گردید.که بعدهابرای سایرخلفا نیزبه کاربرده شد و

ادامه یافت.

دلایل فضل وبرتری فاروق (رض):

1_استنادبه روایت محمدبن حنفیه پسرحضرت علی(رضی الله عنهما)که درفضایل ابوبکرصدیق به آن اشاره

شد.

2_روایت ابوجحیفه سوایی که گوید:ازعلی(رض) شنیدم که می گفت:آیابه شمابگویم که بهترین این امت

بعدازپیامبر(ص)کیست؟اوابوبکر(رض)است سپس گفت:آیابه شمابگویم که بهترین این امت بعداز ابوبکر(رض)

کیست؟اوعمر(رض)است.مسندامام احمد1/106

3_خداوندمتعال به وسیله ی اواسلام ومسلمانان راعزت بخشیدچون رسول خدا(ص)فرمود:«اللهم أعز الدین

بعمربن خطاب »بارخدایابا مسلمان شدن عمربن خطاب اسلام راقدرت وعزت ببخش.

ترمذی آن راروایت کرده است2/292

وعبدالله بن مسعود(رضی الله عنهما)می گوید:«مازلنا أعزه منذ أسلم» ماازوقتی که عمرمسلمان شدهمیشه

باقدرت وعزت بوده ایم.بخاری4/242

4_حضرت (ص)فرمود:«لوکان بعدی نبی لکان عمر»اگربعدازمن پیامبری بودهماناعمربود.

{علت این فرمایش حضرت(ص)،الهاماتی بودکه به صورت پیشنهادیا دعا برزبان عمر(رض)جاری می شدو

سپس حکم آن ازسوی خداوند متعال بیان می شدوآیه ی آن نازل می گردیدازجمله :وقتی برخی ازمسلمانان

رادرحالت میخوارگی مشاهده نموددعاکرد:خداونداحکم مناسب شراب رابرای مابیان فرما.وطولی نکشیدآیه ی

219سوره ی بقره درزیان شراب وقمارنازل گردید،وسپس آیه ی 43 سوره ی نساءوبعداًآیه ی 90سوره ی

مائده درتحریم شراب وقمارنازل گردیدوچندمورددیگر...}

5_بعدازاین که فاروق مسلمان شدمسلمانان توانستندآشکارااسلام راتبلیغ کنند(زیراتاقبل ازمسلمان شدن

عمر«رض»،این مردنام آوروپرهیبت عرب،مسلمانان مخفیانه تبلیغ می کردندوقتی عمر«رض»مسلمان شد

علناًنزداشراف وبزرگان مکه رفت ومسلمان شدن خودرااعلام کردوبابسیاری ازمردم درگیرشدوبعدازمدتی به

پیامبر(ص)گفت:پدرومادرم فدای توچه مانعی داردکه اجازه دهیداسلام ازمخفیگاه خارج شودوآشکارگردد؟

رسول خدا(ص)که شرایط رامناسب وآماده می بیندمی پذیردومسلمانان دردوستون منظم {که عمر«رض»در

جلوستون راست وحمزه سیّدالشّهدا در جلوستون چپ وپیامبر(ص)درپیشاپیش آنان }به سمت کعبه حرکت

می کنندودرحضورچشمان بهت زده ی مردم کعبه راطواف می کنندوباخضوع وخشوع نمازظهررابه جا می

آورندوبعدازنماز فریادرعب آورفاروق بلندمی شودکه :«لانعبدالله سرّاًبعدالیوم»ازامروزبه بعدخدارادرخفاوپنهان

نمی پرستیم.رسول خدا(ص)اوراتشویق می کندولقب فاروق به اومی دهد.به طوری که می فرماید:«هوالفاروق

،فرق الله به بین الحق والباطل».)

صهیب بن سنان (رض)می گوید: عمر«رض»بعدازمسلمان شدن ،اسلام راعلنی کردوآشکارامردم رابه اسلام

دعوت نمود،وماهم توانستیم دورکعبه بنشینیم ودسته جمعی طواف کنیم وتوانستیم پاسخ خشونت آمیز

کفاررابدهیم.نگاه :سیمای فاروق اعظم _ملاعبدالله احمدیان ص36-32

6-اوپدرزن پیامبر(ص)است زیرادخترش حفصه (رضی الله عنها)رابه عقدپیامبر(ص)درآورد.

7-عبدالله بن عمر(رضی الله عنهما)ازپیامبر(ص)روایت می کندکه رسول خدا(ص)می فرماید:«إن الله جعل

الحق علی لسان عمروقلبه»به راستی که خداوندحق رابرزبان وقلب عمرقرارداد.

ترمذی آن را باسندصحیح روایت کرده است.نگاه کنیدبه التاج(3/313)

8-حذیفه(رض)از رسول خدا(ص)روایت می کندکه حضرت فرمود:«إقتدوابالّذین من بعدی ابی بکروعمر»بعد

ازمن از ابوبکروعمرپیروی کنید.

ترمذی آن را باسندحسن روایت کرده است.نگاه کنیدبه التاج(3/316)

9-البته خدمات وابتکارات فاروق دراداره ی سرزمین اسلامی به شهادت تاریخ بزرگترین سندفضل ومنزلت

اوست.ازجمله خدمات واقدامات او:

توسعه ی قلمرواسلام وتبلیغ ونشراسلام ،تشکیل ارتش قوی ومجهز،تقسیم کشوربه ایالات واستان های

متعدد،توسعه وعمران وساختن شهرهایی چون بصره،کوفه ،موصل،فسطاط و...تدوین قوانین کشورداری وتهیه

ی دیوان محاسبات ودفترثبت حقوق کارمندان ،تأسیس سازمان های اولیه ی ارشادوتبلیغ دین،پست،

شهربانی،دارایی،دارالقرآن وسوادآموزی اجباری،اتباع حکومت اسلامی...وایجادعدالت اجتماعی ازنظراقتصادی

،قانونی...وحفظ وحدت اسلام و...همه گواه روشنی برفراست ونبوغ اودرسیاست وکشورداری وشناخت وآگاهی

اوازقرآن وسنت است.

برای تفصیل مطلب واسنادتاریخی آن نگاه کنیدبه سیمای صادق فاروق اعظم

امیرالمؤمنین عثمان بن عفان عدوی(رض):

خلیفه ی سوم اسمش عثمان ولقبش ذوالنورین است که (پیش ازاین علت این لقب راگفتیم).پدرش عفان

بن العاص بن امیه بن عبدشمس بن عبدمناف است وعبدمناف جدسوم رسول خدا(ص)است.

عثمان (رض)روزجمعه صبح عیدقربان درسال 35هجری درخانه ی خودبه دست شورشیان مصروکوفه شهید

شدودرقبرستان بقیع واقع درمدینه ی منوره دفن شد وهم اینک قبرمبارکش معلوم ومعروف است.

ایشان پنجمین نفری بودکه بعدازحضرات خدیجه ،زیدبن حارثه،علی مرتضی،وابوبکرصدیق(رضی الله عنهم)

مسلمان شد.مدت خلافتش یازده سال ویازده ماه وهیجده روزبود.

دلایل ا فضلیت عثمان (رض)عبارتنداز:

1-ترمذی ازطلحه (رض) وابن ماجه ازابوهریره (رض)روایت کرده اندکه پیامبر(ص)فرمود:«لکل نبی رفیق فی

الجنه ورفیقی فیهاعثمان»هرپیامبری دربهشت رفیقی دارد،رفیق من هم عثمان است.

نگاه:تحفة الأحوذی10/188

2- ابن عمر(رضی الله عنهما)گوید:مادرزمان پیامبر(ص)کسی راباابوبکربرابرنمی دانستیم،سپس باعمروبعدبا

عثمان(درآن زمان علی (رض)بسیارجوان بودند)ودربین سایرصحابه (رض)قائل به برتری نبودیم.

نگاه:بخاری5/18

3-ازفضایل دیگرعثمان (رض)تأمین وتجهیزلشکراسلام معروف به جیش العسرةدرغزوه ی تبوک بود.{ غزوه

ی تبوک دشوارترین وپرهزینه ترین غزوه ی رسول خدا(ص)بود،زیرادرفصل تابستان ودرایام خشکسالی برای

مقابله بالشکرروم درمرزهای سوریه انجام گرفت که پس ازدوماه لشکراسلام باسربلندی بازگشتند}

عثمان (رض)بادادن هزاردیناروصدشترهمراه باپالان وپارچه ای که برپشت شترمی اندازندمسلمانان راآماده

ومجهز کردوگویندسیصد شتریاهزارشتربوده است .(نگاه فقه السیرة-دکتررمضان البوطی ص400)

بعدازاین کمک ،رسول خدا(ص)فرمود:«ماضرعثمان ماعمل بعدهذه-مرتین-وقال:اللهم ارض عن عثمان فإنی

عنه راض»آنچه که عثمان بعدازاین انجام دهدزیانی به (ایمان وثواب )اونمی رساند.-آن رادوبارتکرارکرد-و

فرمود:پروردگاراازعثمان راضی باش ،حقاکه من ازاوراضیم.نگاه مشکاةالمصابیح3/236

4-دوبارمسجدپیامبر(ص)راتوسعه داد.{یک باردرزمان رسول خدا(ص)بودآن گاه که تعدادمسلمانان زیادشدو

مسجدگنجایش آنان رانداشت رسول خدا(ص)فرمود:هرکس زمین آل فلان رابخردوبه مسجدضمیمه کندبهتر

ازآن دربهشت ازآن اوست.و عثمان (رض)آن راخریدوبه مسجداضافه کرد.وقتی که شورشیان مصروکوفه خانه

ی اورامحاصره کرده بودندبه آنهاگفت که من این زمین راخریده ام وپیامبر(ص)وعده ی بهشت رابه من داد

واینک شما مراازخواندن نماز درآن منع می کنید؟(التاج3/329).

واماتوسعه ی دوم درزمان خلافتش بودکه آن راازنظربنا وساختمان تغییرکلی داد. .(نگاه فقه السیرة-

دکتررمضان البوطی ص195).

5-وازدیگرفضایل عثمان (رض)بیعتی است که رسول خدا(ص)دربیعت رضوان درصلح حدیبیه (که درسال

ششم هجری واقع شد)ازطرف عثمان انجام داد،آن جاکه مسلمانان با حضرت بیعت کردندکه باکسانی که

برای زیارت خانه ی خداسدراه آنان می شوندبجنگند،درحالی که پیامبر(ص)عثمان (رض)رابه مکه فرستاده

بودتابا کفارمذاکره کند(وبگویدکه مسلمانان به قصدجنگ نیامده اند بلکه می خواهندخانه ی خدارازیارت

کنند.اماخبررسیدکه عثمان را کشته اند،پیامبر(ص)باوجوداین که به قصدجنگ نیامده بودوامکانات آن چنانی

به همراه نداشت لکن اعلان جنگ کردوباکسانی که همراهش بودندوتقریباً1400نفرذکرشده اندبیعت مجدد

کرد.)

رسول خدا(ص)دست راست خودرابردست چپش زدوفرمود:این هم بیعت عثمان،به خاطراعتمادزیادبه او(می

دانست)ازنخستین بیعت کنندگان است. نگاه مشکاةالمصابیح3/236

(بعدازبیعت وقبل ازحرکت مسلمانان ،ازطرف کفارقاصدی آمدومعلوم شدکه کشته شدن عثمان شایعه بوده

است وبعدازردوبدل شدن یکی دوقاصدبالاخره بین پیامبر(ص)ومشرکین قراردادصلحی بسته شدکه مشروح

آن درکتب تاریخ آمده است).

6-دوبارهمراه باهمسرش رقیه به حبشه هجرت کردوبارسوم به مدینه ی منوره هجرت نمود.

{بنابراین عثمان(رض)ازمهاجرین نخستین است ومشمول آیه ی100سوره ی توبه می شودکه فرمود:

«وَالسَّابِقُون الأَوَّلُونَ مِنَ المُهَاجِرِینَ وَالأَنصارِوَالَّذِینَ اتَّبعُوهُم بِإِ حسَانٍ رَضیَ اللهُ عَنهُم وَرَضُواعَنهُ وَأَعَدَّلَهُم جَنَّاتٍ

تَجرِی تَحتَهَاالأَنهَارُخَالِدِینَ فِیهَاأَبَداًذَلِکَ الفَوزُالعَظِیمُ»ترجمه:پیشگامان نخستین مهاجران وانصاروکسانی که به

نیکی روش آنان رادرپیش گرفتندوراه ایشان رابه خوبی پیمودند،خداوندازآنان خشنوداست وایشان هم ازخدا

خشنودندوخداوندبرای آنان بهشت راآماده ساخته است که درزیر(درختان وکاخ های)آن رودهاجاری است و

جاودانه درآن جا می مانند،این است پیروزی بزرگ ورستگاری«سترگ».}

7-فضیلت دیگرافتخاردامادی حضرت رسول(ص)است واودودخترپیامبر(ص)به نام رقیه وام کلثوم رابه عقد

خوددرآورد.(بعدازفوت رقیه ،ام کلثوم راعقدکرد)و پیامبر(ص) بعدازفوت ام کلثوم فرمود:«لوکانت عندی ثالتة

لزوجتکها»اگردختردیگری می داشتم اورابه عقدتودرمی آوردم.(درآن موقع فاطمه ی زهرا-رضی الله عنها-

همسرعلی(رض)بودوزینب هم که به عقدابوالعاص درآمده بوددرجنگ بدرشهید شده بود)ودرتاریخ ثبت نشده

است که کسی غیرازعثمان (رض)دودخترپیامبر(ص)رابه زنی گرفته باشد.

{چه بسا گفته شودکه پیامبر(ص)رقیه وام کلثوم راقبل ازعثمان به عقدپسران ابولهب(عتبه وعتیبه)درآورده

بودواین فضیلتی برای آنان نیست.بنابراین،ازدواج عثمان(رض)راباآن هانیزدلیل برفضل اونیست.می گوییم:

ازدواج دختران پیامبر(ص)باپسران ابولهب قبل ازبعثت بود وفقط عقدمحض بود.وهمسران واقعی آن هانشده

اندوزمانی که پیامبر(ص)مبعوث شدوآنان نیزبرکفرخودمصرباقی ماندندهردوراطلاق دادند.(جای شگفتی است

که دراین موردبرخی بر رد این فضیلت وخویشاوندی عثمان (رض)باپیامبر(ص) گفته اندکه پیامبر(ص)فقط

یک دخترداشته است که آن هم فاطمه –رضی الله عنها-می باشد.درحالی که گذشته ازکتب تاریخ،قرآن

کریم می فرماید:«یَاأَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِأَزوَاجِکَ وبَنَاتِکَ وَنِسَاءِالمُؤمِنِینَ یُدنِینَ عَلَیهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ»الاحزاب59

ترجمه:ای پیامبر،به همسران ودخترانت وزنان مؤمنین بگو:مقنعه وروسری های خودراجمع وجوربرخویش

فروافکنند.

وهنگامی که حضرت علی(رض)برای رفع اختلاف وآشوبی که پیش آمده بودبه نزدحضرت عثمان(رض)می

روددرقسمتی ازسخنانش چنین میگوید:هیچ گاه ابوبکروعمردرانجام نیک ازتوسزاوارترنبودند.توازخویشاوندی

ازآن دو نزدیکتری.توازنظردامادی پیامبر(ص)به مقامی رسیدی که آن هانرسیده اند.

نهج البلاغه خطبه ی163-ص445ترجمه ی محمدعلی انصاری

امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب(رض):

اسمش علی،کنیه اش ابوالحسن ،والقابش کرار، حیدر و ابوتراب...است .پدرش عبدمناف پسرعبدالمطلب جد

رسول خدا(ص)است وکنیه ی پدرش ابوطالب است، زیراکه پسربزرگش طالب نام داشت .درنوجوانی(دوازده

یاسیزده سالگی)مسلمان شد. (وچون وضع مالی ابوطالب خوب نبودپیامبر«ص»اورانزدخودآورد)درسال چهلم

هجری درسن63سالگی درحین نمازصبح به دست عبدالرحمن پسرملجم به شهادت رسید.ومدت چهارسال و

ده ماه خلافت کرد.

دلایل ا فضلیت علی (رض)برسایرصحابه:

1-پیامبر(ص)دخترش فاطمه ی زهرارابه عقداودرآورد.

2-ونیزپسرعموی حضرت است وازکسانی است که به کثرت علم مشهوراست به طوری که پیامبر(ص)فرموده

اند:«انا مدینة العلم وعلی بابها»من شهرعلمم وعلی دروازه ی ورودبه آن.

3-درشب هجرت فدایی رسول خدا(ص)شدوتاصبح دربستر حضرت خوابید(تاکفارازخروج حضرت مطلع

نشوند)

4-اوپدرامام حسن وامام حسین (رضی الله عنهما)است که پیامبر(ص)درحق آنان فرمود:«هماریحانتای من

الدنیا» حسن و حسین دوگل خوشبوی من دردنیاهستند.وفرمود«سیداشباب اهل الجنة» حسن و حسین

سیدوآقای جوانان بهشتند.

5-رسول خدا(ص)درحق اوفرمود:«من کنت مولاه فعلی مولاه ،اللهم وال من والاه عادمن عاداه»امام احمد

آن راروایت کرده است.{ر.ک مشکاةالمصابیح3/246}هرکس که من دوست اوهستم،علی هم دوست اوست

،خداوندا،یاورکسی باش که یاوراوست ودشمن کسی باش که دشمن اوست.

6-(وقتی که پیامبر(ص)به غزوه ی تبوک رفت علی (رض)رادرمدینه گذاشت تابه امورشهر وخانواده ی

حضرت رسیدگی کند.علی (رض)دلگیرشدوعرض کرد:ای رسول خدا!آیامرادرمیان زنان وبچه هامی گذاری؟)

حضرت به اوفرمود:«انت منی بمنزلت هارون من موسی الا انه لانبی من بعدی» مسلم7/120(بخاری وترمذی

هم آن راروایت کرده اند.نگاه:التاج3/332)تودرنزدمن مانندهارونی درنزدموسی،جزاین که بعدازمن پیغمبری

نیست.

7-بزرگ شدن علی (رض)درخانه ی مصطفی (ص)وبرادری اوبارسول خدا(ص)فضیلت دیگراوست.{رسول

خدا(ص)درمدینه مسلمانان رادوبه دو برادروپشتیبان هم قرارداد.علی(رض)راهم برادرخودخواند}.

ترمذی وطبرانی آن راروایت کرده اندوحاکم آنراصحیح می داند(التاج3/337)

8-عمران بن حصین (رض)گوید:درسریه ای که فرماندهی آن باعلی(رض)بوددختری به عنوان کنیز نصیب

علی(رض)شدچهارنفرازصحابه هم پیمان شدندکه نزدرسول خدا(ص)بروندوبه حضرت خبردهند.وقتی که

برگشتندبه خدمت رسول خدا(ص)رفتندوگفتندکه علی چنین وچنان کرده است.پیامبر(ص)درحالی که

خشم ازچهره اش نمایان بود،سه بارفرمود:ازعلی چه می خواهید؟(زیراعلی «رض»کارناپسندی نکرده

بودوحق به جانب آنان نبود)سپس فرمود:«ان علیاًمنی وانا منه وهوولی کل مؤمن من بعدی»به راستی که

علی ازمن است ومن ازعلی هستم.و اوبعدازمن یاورودوست هرمؤمنی است.ولی دراین جابه معنی دوست است

به قرینه ی رفع اختلاف. مانندآیه ی:«وَالظَّالِمُونَ مَالَهُم مِن وَلِیٍ وَلَانَصِیر»شوری8ترجمه :کافران درقیامت نه

دوستی دارندونه یاوری.ترمذی این حدیث راباسندحسن روایت کرده است.التاج3/335

دلایل فضیلت خلفای راشدین (رض)

مطالب مشابه :

جملات زیبا درباره شهید و شهادت

جملات زیبا از بزرگان درباره دوست و دوستی

گلچین اشعار زیبا در باره امام حسین (ع)

دلایل فضیلت خلفای راشدین (رض)