اصول انتخاب اسباب بازي براي کودکان نابينا

علامت ها سخن مي گويند
مهتاب خسروشاهي

فرزند ما نابينا است اما تنها نيست. براساس آمار صندوق حمايت از کودکان نابينا 2/6 ميليون کودک در سراسر جهان مانند او هستند. در ثاني ما و مربيان همواره با او هستيم و تلاش مي کنيم مشکلاتش را برطرف کنيم. بسته بودن چشم فرزند ما روي دنياي اطرافش مي تواند فاجعه يي ويرانگر باشد، اگر ما هم چشم مان را روي توانايي هاي ديگر او ببنديم. ولي مي تواند نقطه شروعي براي شکوفايي استعدادهاي ديگر فرزندمان باشد؛ اگر ما بخواهيم. روانشناسان يکي از راهکارهاي شناسايي توانايي هاي کودکان نابينا و برقراري ارتباط آنها با دنياي اطراف را «بازي کردن» مي دانند. اما بازي و اسباب بازي ها بايد مناسب سن و مشکل کودکان نابينا انتخاب شوند تا به نتيجه يي که مي خواهيم برسيم. بيست وسوم مهرماه روز جهاني «عصاي سفيد» بود. به اين بهانه با نکات تازه يي درباره اسباب بازي و بازي هاي مناسب کودکان نابينا آشنا مي شويم.


همان طور که براي معرفي کاربرد هر شيئي علامت يا رنگ خاصي در نظر گرفته مي شود، براي معرفي اسباب بازي هاي ويژه کودکان ناتوان يا کم توان ذهني- جسمي هم علامت هايي وجود دارد. انجمن حمايت از کودکان نابيناي امريکا، براي آنکه انتخاب اسباب بازي براي کودکان و نوزادان با ناتوانايي هاي مختلف آسان شود، علامت هاي خاصي را انتخاب کرده است. اين علامت ها بين المللي است و روي اسباب بازي هاي اين کودکان ديده مي شود. براي خريدن اسباب بازي براي کودکان و نوزادان ناتوان يا کم توان به اين علامت ها توجه کنيم؛

- علامت اختصاري (کوتاه شده) PI؛ اين علامت کوتاه شده عبارت «معلول جسمي» است يعني اينکه اين اسباب بازي براي کودکاني که مشکل يا نقصي در اندام هاي حرکتي شان مثل دست يا پا دارند، مناسب است.

- علامت HI؛ کوتاه شده عبارت «نقص در شنوايي» است. بنابراين اين اسباب بازي مناسب کودکان کم شنوا يا ناشنوا است.

- علامت BـLV روي اسباب بازي هاي کودکان نابينا يا کم بينا ديده مي شود. اين عبارت مخفف عبارت «کم بينا يا نابينا» است.

- علامت DD؛ کوتاه شده کلمه «معلوليت گسترده» است يعني اينکه اين اسباب بازي براي کودکان مبتلا به معلوليت هاي ذهني مناسب است. مثل کودکان درگير با بيماري منگوليسم (سندرم داون).

ويژگي هايي براي همه اسباب بازي ها

روانشناسان عقيده دارند با وجودي که تفاوت هايي بين کودکان سالم و کم توان يا ناتوان ذهني- جسمي وجود دارد اما اين تفاوت ها دليلي براي بي توجهي ما به انتخاب اسباب بازي براي کودکان ناتوان نيست. در واقع اسباب بازي جدا از اينکه براي کودک سالم يا ناتوان انتخاب مي شود، بايد ويژگي هايي داشته باشد تا مناسب بازي کودکان باشد. براي انتخاب اسباب بازي اول از همه بايد به وجود علامت هايي که درباره آن صحبت کرديم، توجه کنيم. هرچند اين علامت ها بيشتر روي وسايل بازي ساخت کشورهاي اروپايي يا امريکايي ديده مي شود، اسباب بازي که انتخاب مي کنيم بايد حس کنجکاوي کودک را بيدار کند. يعني اينکه وقتي کودک با اسباب بازي بازي مي کند، در ذهن اش پرسش هايي ايجاد شود و به دنبال جواب آنها بگردد. بازي هاي فکري اين ويژگي را دارند.

اسباب بازي بايد توجه کودک را به اطراف، اشخاص، اشيا و... جلب کند. مثلاً بازي با عروسک، ماشين، انواع وسايل بازي که از روي وسايل منزل، ابزار صنعتي، وسايل پزشکي و... ساخته مي شوند اين ويژگي را دارا هستند. براي اينکه فرزند ما بتواند با اجتماع به ويژه همسالان اش ارتباط برقرار کند، بايد اسباب بازي هايي براي او بخريم که به بازي گروهي تشويق بشود. وسايل ورزشي يا بازي هايي که بايد به صورت گروهي بازي شوند، کودک را با زندگي اجتماعي آشنا مي کند. اين نکته به ويژه براي کودکان ناتوان که به دليل شرايط خاص شان از اجتماع فاصله مي گيرند بسيار مهم است. توجه به سن و جنسيت کودک نيز نکته مهمي براي انتخاب اسباب بازي است. بهتر است وسايل بازي مانند ماشين، ابزار صنعتي و... براي پسرها و وسايل بازي يي مثل عروسک، لوازم تزئيني و... براي دخترها خريده شود. روانشناسان معتقدند وسايل بازي که کودک با آنها بازي مي کند، دقيقاً روي رشد شخصيتي، اجتماعي، احساسي، قبول وظيفه يي که در بزرگسالي به عهده او گذاشته مي شود و... تاثير مي گذارد.

اسباب بازي بايد خلاقيت، توانايي ها و مهارت هاي کودک را به ما معرفي کند. مثلاً با خريدن وسايل نقاشي، کتاب، نوار موسيقي يا نوار قصه مي توانيم اولاً او را به هنر علاقه مند کنيم و در ثاني از علاقه او باخبر بشويم. براي انتخاب اسباب بازي براي هر کودکي، اعم از سالم يا ناتوان بايد اين نکته ها را فراموش نکنيم.

قدم به قدم با کودک نابينا

کودکان نابينا يا کم بينا به دليل شرايط خاصي که دارند، ديرتر و البته سخت تر از کودکان سالم با بازي و اسباب بازي ها بازي مي کنند. بنابراين صبر و حوصله والدين و مربي مهمترين عامل براي آشنا کردن کودکان نابينا با وسايل بازي است. در اولين قدم تلاش کنيم فرزندمان با بازي و اسباب بازي آشنا شود و بازي کردن با اسباب بازي هاي مختلف را قبول کند. در مرحله بعد سعي کنيم کم کم او را با بازي ها و اسباب بازي هاي مختلف آشنا کنيم تا اطلاعات بيشتري از دنياي اطراف به دست بياورد. در مرحله آخر به عکس العمل هاي او موقع بازي دقت کنيم تا بتوانيم به علاقه ها، خواسته ها، نيازها و توانايي هاي او پي ببريم. اين اطلاعات به ما کمک مي کند فرزندمان را در مسير درست آموزش و پرورش قرار بدهيم.

با شادي و بازي بياموزيم

روانشناسان عقيده دارند اسباب بازي هاي ويژه کودکان نابينا فقط وسايلي براي بازي و سرگرمي کودک نيستند بلکه بايد مثل يک وسيله آموزشي- پرورشي نکات تازه يي را به کودکان نابينا بياموزند. در انتخاب اسباب بازي هاي ويژه کودکان نابينا بايد به نکات زير توجه داشته باشيم؛

1- پر سروصدا مثل ماشين؛ صدادار بودن و متحرک بودن اسباب بازي ها باعث برقراري ارتباط بيشتر و بهتر کودک نابينا با اسباب بازي مي شود. در حقيقت کودک نابينا از روي صدا، حرکت و خصوصيت هايي مثل اين مي تواند شکل اسباب بازي را در ذهنش مجسم کند. بعد از آن با مطابقت دادن خصوصيات اسباب بازي با همان شيء در دنياي واقعي با خصوصيت هاي اشياي واقعي آشنا مي شود مثل بازي با ماشين اسباب بازي و مقايسه آن با ماشين (خودرو) واقعي.

2- روشن و شاد مثل رنگين کمان؛ شاد بودن و پررنگ بودن اسباب بازي ها بيشتر براي اسباب بازي هاي کودکان کم بينا مهم است. به اين ترتيب اولاً کودک کم بينا وسايل بازي را مي بيند و در ثاني با رنگ ها آشنا مي شود. توپ هاي رنگي، سازه هاي رنگي (همان لگو يا توي)، عروسک ها با لباس شاد و... و به طور کلي هر اسباب بازي رنگارنگ و شادي براي کودکان کم بينا مناسب است.

3- اسباب بازي با شکل خاص يا سطح برجسته؛ اسباب بازي هايي که مثل توپ بسکتبال سطح ناصاف دارند يا مثل صفحه شماره گير تلفن پستي و بلندي و برجستگي و فرورفتگي دارند بسيار مناسب هستند. اسباب بازي هايي مثل خمير بازي که انعطاف پذير هستند هم مناسب اند. به طور کلي وسايل بازي کودکان نابينا بايد طوري باشد که کودک با دست کشيدن روي آنها با مفهوم هايي مثل حجم، شکل، اندازه، جنس و... اشيا آشنا بشود. اين اسباب بازي ها خلاقيت کودک را هم فعال مي کند.

4- مثل توپ متحرک باشد؛ برخلاف اينکه فکر مي کنيم اسباب بازي کودکان نابينا بايد باعث تحرک کمتر آنها بشود، اسباب بازي هاي اين کودکان بايد آنها را به راه رفتن، ورزش و استفاده از قسمت هاي مختلف بدن وادار کند. گوشه گيري يکي از مشکلات رفتاري کودکان نابينا است که بايد با انتخاب اسباب بازي هاي پرتحرک برطرف شود.

5- بازي هاي گروهي را فراموش نکنيم؛ اين بازي ها کودک نابينا را وارد اجتماع مي کند و او دچار افسردگي و احساس تنهايي نمي شود.

6- انواع اسباب بازي ها به شکل وسايل نقليه؛ اشيا (مثل انواع وسايل بازي ساخته شده از روي وسايل منزل و...) و به طور کلي هر اسباب بازي که باعث شناخت بيشتر کودک با محيط اطراف شود، انتخاب خوبي است.

7- آشنايي با بازي هاي کودکان بينا؛ فرزند نابينايمان را با همه بازي هاي کودکان سالم آشنا کنيم تا احساس کمبود نکند.

انتخاب اسباب بازي براي کودکان، نيازمند صرف وقت، هزينه و دقت است اما انتخاب اسباب بازي براي کودکان نابينا و کم بينا و به طور کلي کودکان درگير با هر نوع معلوليتي به دقت بيشتري نياز دارد. اسباب بازي بخش مهمي از نيازهاي آموزشي-پرورشي کودکان معلول را برآورده مي کند؛ اگر به درستي انتخاب شود.


مطالب مشابه :


آموزش حرفه‌اي ساخت اسباب بازي با كاغذ به صورت رايگان

آموزش حرفه‌اي ساخت اسباب بازي با كاغذ اسباب بازي‌ها كاملاً حرفه‌اي هستند و براي ساخت




گران قيمت ترين ماشين اسباب بازي دنيا

اين ماشين اسباب بازي گران قيمت ترين خودروي اسباب بازي محسوب ميشود اين كد هايي براي ساخت




طراحي صنعتي

ساخت وتولید و ماشين صوتي و تصويري/ ماشين‌هاي اداري/ نوشت‌افزار/ اسباب بازي و




اصول انتخاب اسباب بازي براي کودکان نابينا

هرچند اين علامت ها بيشتر روي وسايل بازي ساخت کشورهاي بازي با ماشين اسباب بازي و




اسباب بازي‌هايي که موجب بي‌هويتي کودکان مي شود

اسباب بازي‌هايي که عروسکي که داخل ماشين پليس اسباب بازيشان است از نظر ساخت




بازي با كودكان يك ساله و زير يك سال

مخفي كردن يك اسباب بازي صدا دار بنشانيد و يك ماشين اسباب بازي را روي ساخت کتاب




چند بازی هدفدار برای خلاقیت کودکان

کردن يک اسباب بازي و يک ماشين اسباب بازي را روي زمين شاهکار خواهد ساخت.




10 بازي براي پرورش خلاقيت کودک

کودکتان را روي زمين در مقابلتان بنشانيد و يک ماشين اسباب بازي را روي زمين خواهد ساخت.




عروسک‌های آلوده مرگ رنگین درآغوش کودکان ایرانی

زمانی گفته می شد که مایعاتی که در اسباب بازی ها ساخت اسباب بازي ماشين اسباب بازي




برچسب :