معرفی نژادهای برتر بز شیری در ایران

بز به عنوان یک دام بومی کشور، با اینکه جمعیت قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص می‌دهد ولی نسبت به گوسفند اهمیت کمتری داشته و معمولا به صورت فرعی و همراه با گله‌های گوسفند، به عنوان هدایت‌کننده گله، نگهداری می‌شود. در حالی که در خیلی از کشورهای توسعه‌یافته دنیا، شیر بز اصلی‌ترین منبع شیر مصرفی انسان است.

شیر بز اغلب به سبب فواید متعددی که برای سلامتی دارد و همچنین مزه وطعم بی‌نظیر آن شناخته شده است. ترکیبات این شیر بسیار نزدیک به شیر گاو بوده، اما از نظر ساختار پروتئینی، تفاوت‌های اساسی دارند. به خاطر همین تفاوت‌ها کسانی که به شیر گاو حساسیت نشان می‌دهند شیر بز را بدون مشکل می‌توانند مصرف نمایند. همچنین گویجه‌های چربی شیر بز، به مدت طولانی به صورت همگن و یکنواخت در شیر باقی می‌مانند به همین دلیل به این شیر "هموژن طبیعی " نیز اطلاق می‌شود. همه خصوصیات مثبتی که در مورد طعم و مزه بی‌نظیر شیر بز اشاره گردید به خصوصیات خاص چرا کردن آن بر می‌گردد این حیوان یک سرچر ماهر بوده و همیشه دست نخورده‌ترین قسمت‌های گیاه را مصرف می‌نماید. البته این موضوع در کشور ما یک معضل به حساب می‌آید به صورتی که برای حضور این دام در مراتع محدودیت‌های خاصی وضع شده است.

در این مقاله و سلسله مقالاتی که در آینده در مورد بز بحث خواهد شد سعی بر آن داریم با معرفی نژادهای برتر بز، افکار دامپروران را با در نظر گرفتن شرایط کشور ایران به سمت و سوی این دام سوق داده و آنها را تشویق به نگهداری تخصصی و هدفمند بز و تولید محصولات اختصاصی آن نماییم.

از نظر تولید شیر در دنیا، 3 نژاد شناخته شده، بیشتر از سایر نژادها مورد توجه بوده‌اند: سانن، آلپاین و توگنبرگ

نژاد سانن

سانن، نژادیست سویسی و شیری، با چربی شیر 4-3%، متوسط جثه (65کیلوگرم)، استخوان‌های ناهموار ولی بسیار قوی دارد. رنگ سفید یا کرم روشن (رنگ سفید ارجح‌تر است) لکه‌های رنگی کوچک بر روی سر ممکن است وجود داشته باشد. اما مطلوب نیست، دارای. موی کوتاه و نرم است. هر چند بر روی ستون فقرات و ران دارای حاشیه است. گوش راست بوده و آن را به صورت‌های متغیری نشان می‌دهد.(ترجیحا با اشاره به جلو) صورت مستقیم و مقعر است و گرایش به سمت بینی رومی دارد.

این نژاد به نور شدید آفتاب حساس بوده و بهترین شرایط نگهداری آن در مناطق سردسیر است و تأمین سایه برای آن ضروری است.

برخی خصوصیات تولیدی آن در جدول ذیل آمده است:

نژاد	میانگین تولید (کیلو گرم)	دامنه تولید(کیلوگرم)	%چربی	%پروتئین
سانن	1200	2500-450	3.4	2.9

سانن در ایران

از سال 1343 با ورود تعدادی بز سانن اصیل به مرکز تحقیقات حیدر آباد کرج ، کار بر روی این نژاد آغاز شد.از همان ابتدا هدف از این کار آمیخته گری با نژاد های بومی و تولید یک نژاد شیری مطابق با شرایط اقلیمی ایران قلمداد شد.هر چنددر حال حاضر در برخی مناطق می‌توان ردپایی از این نژاد را پیدا کرد ولی هدف مورد نظر بدست نیامد. اینکه نژاد سانن ایرانی و یا نژادی همانند سانن با ترکیب نژاد‌های داخلی تثبیت تثبیت شده است، زیاد مشخص نیست و در واقع نمی‌توان کارنامه مشخصی را پس از حدود 5 دهه از ورود این نژاد به کشور را ارائه نمود.

به هر جهت با توجه به فراهم بودن زمینه پرورش این نژاد به دلیل وجود پایه نژادی آن در کشور و همچنین وجود فرآورده‌های ژنتیکی آن که اغلب وارد می شود (اسپرم) روی آوردن به سمت پرورش صنعتی بز سانن و تولید شیر آن ، زیاد هزینه بر نبوده و به عنوان یک سرفصل در پرورش دام کشور می تواند گنجانده شود. در حال حاضر سانن‌هایی که در کشور پرورش داده شده کاملاً با شرایط مختلف و حتی خشن آب و هوایی تطبیق یافته و از این نظر که بز سانن فقط خاص مناطق سرد سیر است، می‌تواند اصلاح گردد.

به جهت بالا بودن تولید شیر این نژاد ، به همان میزان توقع‌شان نیز از دام‌های بومی بالاتر خواهد بود، از این رو، کسانی که به این نژاد روی می‌آورند بایستی امکانات لازم را از جهت جایگاه مناسب، تامین خوراک مورد نیاز و تامین امکانات و تجهیزات راحتی و بهداشتی و... را پیش بینی نمایند.

نتیجه:

با توجه به خصوصیات ذکر شده در مورد این نژاد و هزینه سرمایه‌گذاری نسبتا پایین، پرورش صنعتی بز سانن و تولید فرآورده‌های آن، می‌تواند راهکاری برای ایجاد اشتغال در بخش دامپروری و تولید فرآورده‌های لبنی سالم باشد.

معرفی نژادهای برتر بز شیری در ایران

مطالب مشابه :

بز سانن

اطلاعات درباره بز سانن

نژادهای بز

پرورش بز هاي شيري سانن و آمیخته گری با بز های بومی

بز نژاد سانن,سایر نژادهای بز و نژادهای شاخص بز در ایران

معرفی نژادهای برتر بز شیری در ایران

تلفن تماس + آدرس