راهنمای مربیان( شجره طیبه صالحین )

اهداف رفتاری جزوه :
1)      آشنایی مربی با وظایف خود
2)      آشنایی مربی با حد انتظارات ویژگی های رفتاری،بصیرتی، معرفتی و مهارتی خود
3)      انگیزه سازی در وجود مربیان بنرای رشد فردی و رشد سرگروه ها و متربیان
4)      توانایی در روش های ارتباط گیری با مجموعه سرگروه ها
5)      هدایت سیر مطالعات مربی به سمت مسائلی چون تربیت نیرو، کادر سازی، ....
مقدمه
شجره طیبه صالحین متشکل از اعضاء و ارکان مختلف بوده و هر یک از اعضای آن در حلقه های مشخص مشغول به فعالیت خواهد بود حلقه های تربیتی بصورت زنجیروار و پیوسته با هم یک ارتباط منطقی و توسط رکن مافوق هدایت و رهبری می شوند.
حلقه های تربیتی به منزله ستون های نگه دارنده شجره طیبه صالحین محسوب شده و کلیه برنامه های تربیتی، معرفتی، بصیرتی و مهارتی در قالب حلقه ها صورت می پذیرد. از آنجائی که یکی از ارکان فعالیت های تربیتی، اصل نظارت می باشد و این مهم در تمام بخش های شجره جهت مصون سازی فعالیت های تربیتی است نقش مربی بعنوان هدایت گر با تشکیل حلقه سرگروهها بسیار مهم و برجسته است. با فعال نمودن حلقه سرگروه ها اموری محقق خواهد شد از جمله بالا رفتن فعالیت تربیتی سرگروهها، نظارت و کنترل مباحث ارائه شده توسط سرگروه ها و کنترل دقیق روند رشد تربیتی، معرفتی، بصیرتی، مهارتی متربیان، در این مختصر برنامه های حلقه سرگروه ها و روش های اداره آن ارائه خواهد شد.
لازم به ذکر است مربی با مجموعه هدف خود که سرگروه ها باشند ارتباط عاطفی، منطقی برقرار نموده و شخص مربی برای رشد خود ارتباط مستمر و سازنده با سرمربی برقرار می نماید که به تفصیل به آنها پرداخته خواهد شد در این جزوه که متشکل از پنج بخش و فصول متعددی است به مباحث اصلی پرداخته و به سوالات ذیل پاسخ خواهد داد :
الف) مربی کیست؟
ب) مربی چه وظایفی دارد؟
ج) مربی چه معلوماتی باید داشته باشد.
د) به چه نحوی باید حلقه سرگروه ها و متربیان را اداره کند.
بخش اول : کلیات :
تعاریف :
شجره طیبه صالحین :
شجره طیبه صالحین، نظام تربیتی، معرفتی و بصیرتی در سطوح مختلف بسیجیان است که با استفاده از ظرفیت های علمی و معنوی نظام اسلامی، موجبات آن ارتقاء آحاد بسیجیان را در ابعاد مختلف فراهم می نماید.
مربی :
فردی است مجرب دارای بصیرت, ولایی, انقلابی, تکلیف گرا, آشنا به مبانی و اصول و مسلط به روشهای تربیت اسلامی که پس از سرمربی, مسئولیت مدیریت رشد و تکامل علمی و عملی سرگروه ها و متربیان مربوطه را در شجره طیبه صالحین دارا می باشد.
هدف : آشنا نمودن مربی با وظایف و چگونگی اجرای فعالیتها و روشهای موثر در شجره طیبه صالحین
اهمیت و ضرورت :
رشد معنوی و علمی سرگروه ها و بالتبع بالا بردن سطح و کیفیت حلقه های تربیتی و افزایش توان مدیریتی و مهارتی سرگروه ها بعنوان یک ضرورت اساسی در فعالیت های تربیتی مورد توجه است لذا وجود مربی بعنوان هدایتگر این امر مهم اهمیت تشکیل حلقه ها، سرگروهها را نمایان می سازد.

بخش دوم : حیطه و عرصه فعالیت
1-     حیطه فعالیت
الف) حوزه استحفاظی فعالیت
حوزه مدیریتی و نظارتی وی بر اساس جغرافیای سرگروه ها و حلقه های تربیتی زیر مجموعه تعیین می گردد. به این منظور مربی تمامی سرگروه هائی که در محدوده یک حوزه مقاومت بسیج می باشند را جهت تشکیل، سازماندهی و اجرای برنامه های حلقه تربیتی تحت پوشش قرار می دهد.
ب) مدت ماموریت مربی :
زمان آغاز ماموریت مربی پس از ابلاغ حکم ماموریت وی و پایان آن همزمان با پایان مدت ماموریت که مدت آن در شجره طیبه صالحین یک دوره 3 ساله تعیین شده، ابناء هر یک از مربیان نیز پس از اتمام مدت مذکور باید به تایید مراجع تخصصی( حوزه نمایندگی- حفا و ...) برسد.
ج) نیروی انسانی تحت پوشش تربیت مربی :
مربی بر کلیه سرگروه ها و متربیان زیر مجموعه خود تسلط و نظارت خواهد داشت. تعداد افراد زیر مجموعه مربی بر اساس تعداد افراد زیر مجموعه سرگروه های مربوطه مشخص می گردد.
تبصره : هر مربی بر اساس پراکندگی جغرافیایی سرگروه ها حداقل 10 و حداکثر 20 سرگروه را در یک حلقه سرگروه ها هدایت و رهبری می کند.
2-   عرصه فعالیت :
تبیین و تشریح روش های تدوین شده برای اعضای شجره طیبه صالحین در موارد ذیل می باشد :
الف) تربیتی
مهمترین فعالیت تربیتی، انجام مشاوره فردی توسط مربی برای تک تک سرگروه ها خواهد بود.
ب) معرفتی
جهت رشد و ارتقاء اعضای حلقه سرگروهها و جهت تعمیق باورها، مربی مباحث معرفتی که با محوریت کتب شهید مطهری(ره) است را جزو برنامه های اصلی خود اجرا می نماید.
ج) بصیرتی
اهم فعالیتهای بصیرتی عبارت است از حضور در نماز عبادی سیاسی جمعه، شرکت در انتخابات و راهپیمائی ها و تقیه به استماع بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) که مربی تمامی سرگروه ها را به این موارد رهنمون می سازد.
بخش سوم : وظایف مربی
فصل اول : وظایف مربی نسبت به سرگروه ها
1-   بررسی و تایید شرایط تخصصی مربیان
سرگروهها یکی از مهمترین ارکان شجره طیبه صالحین می باشند که یک مربی برای تشکیل حلقه سرگروه ها می بایست قبل از تشکیل حلقه، افراد پیشنهادی را بر اساس فرم ارزشیابی ابلاغی از سازمان بسیج مورد بررسی قرار داده و در صورتی که شرایط لازم احراز گردد از آنان برای اداره حلقه متربیان دعوت بعمل آورد
2-   تبیین روشهای تربیت اسلامی، معرفت افزایی و بصیرت افزایی و مهارتی برای سرگروه ها
از آنجائی که لازم و ضروریست مباحث تربیتی و معرفتی، بصیرتی با روش ها و شیوه های علمی به روز کار آمد به مخاطب ارائه شود، وظیفه مربی است که این روش ها را برای سرگروه ها تبیین نموده تا در حلقه متربیان بکارگیری نمایند. روشها و شیوه های این امر مهم تفصیلا خواهد آمد.(بخش چهارم:تشکیل حلقه، صفحه 10)
3-   پاسخ گویی مستقیم به سوالات و شبهات سرگروه
یکی از وظایف مهم مربی رصد و دستیابی به سوالات و شبهات معرفتی، تربیتی و بصیرتی و مهارتی سرگروه ها می باشد که باید در حلقه مربوطه به صورت حضوری و در فضای کاملا دوستانه از مربی پرسیده و مربی هم موظف است پاسخ قانع کننده ارائه دهد.
سوالات سرگروه ها 2 نوع است :
الف) سوالاتی که برای خود سرگروه در عرصه های معرفتی، تربیتی، بصیرتی، مهارتی ایجاد می شود.
ب) سوالاتی که برای اعضاء حلقه تربیتی متربیان در عرصه های فوق الذکر ایجاد می شود.
پاسخگویی مربی باید بصورت مستقیم و بدون واسطه باشد تا انتقال پاسخ ها بدون هیچ گونه انحراف و کم و کاستی انجام شود و ضمن مربی با رجوع به سرمربی و مرکز تولید اندیشه به پاسخ سرگروهها می پردازد.
4-   ارزشیابی مستمر سرگروه ها به لحاظ حفظ صلاحیت های مربوطه
ارزشیابی از سرگروه ها به این معنی است که بررسی شود آیا سرگروه هنوز شرایط لازم و صلاحیتهای مورد نیاز برای سرگروه بودن را دارد یا خیر؟
این ارزشیابی در زمینه های اخلاقی و فردی سرگروه صورت می گیرد :
الف) اخلاقی به این معنا که سرگروه به آفاتی از قبیل عجب، غفلت، خودمحوری و ...) دچار نشود.
ب) فعالیتی که در این زمینه مربی، روند فعال بودن حلقه، سیر محتوائی و نظم منطقی و نوع تعامل سرگروه با اعضاء( متربیان) را دنبال کرده نقاط ضعف را بر طرف نماید .
لازم است نتایج ارزشیابی جهت استمرار بخشیدن و تداوم حلقه بصورت منظم ثبت گردد.
5-   تقویت قدرت تجزیه و تحلیل و رشد فکری سرگروه ها(تربیت عقلانی)
باید توجه داشت که هدایتها و راهنمائی های مربی نسبت به سرگروه نباید وی را بعنوان مصرف کننده بار آورد بلکه مربی موظف است قدرت تجزیه و تحلیل و رشد فکری سرگروه را تقویت کرده تا وی بتواند هوشمندانه در حلقه متربیان با تکیه بر قدرت و رشد خود، قوی و توانمند به فعالیتهای خود پیش ببرد.
لازم به یاد آوری است که راههائی برای تقویت قدرت تجزیه و تحلیل و رشد فکری وجود دارد که پیشنهاد می گردد به کتاب تعلیم و تربیت شهید مطهری(ره) بخش تربیت عقلانی مراجعه شود و نیز ارتباط با شخصیت های صاحب نفس و موثر در مباحث اخلاقی و تربیتی جهت نیل به آن هدف( تربیت عقلانی) موثر می باشد.
6-   هدایت سرگروه ها در پیشبرد رسالت و وظایف محوله
مهمترین وظیفه مربی نسبت به سرگروه های حلقه های متربیان ( که عضو حلقه تربیتی وی می باشند) هدایت و رشد و تکامل علمی و عملی آنان می باشد, لذا مربی موظف است طبق شرح وظایفی(1) که برای سرگروه در شجره طیبه صالحین معین شده است وی را راهنماینی کرده تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری نموده و با محور قرار دادن تربیت به جهت ارتقاء سطح علمی و معنوی آنان اقدامات لازم را انجام دهد.
مربی با مراجعه به شرح وظایف سرگروه و با مشورت با سرمربی و هماهنگی های لازم با دست اندرکاران و مسئولین مربوطه جهت تحقق رسالت و وظایف سرگروه اقدامات و موثر را انجام می دهد.
7-   نظارت بر عملکرد سرگروه ها و روند تحقق صحیح اهداف شجره طیبه
تحقیق این امر مهم از دو راه امکان پذیر است :
1)      نظارت و حضور در حلقه های متربیان
مربی حق الامکان بصورت برنامه زمانبندی شده در حلقه ها حضور پیدا کند و روند پیشرفت کار سرگروه را بصورت حضوری و میدانی بررسی نماید.
2)      جهت تحقق صحیح اهداف شجره طیبه صالحین که از جمله اهداف مهم آن کادر سازی است می توان از موارد ذیل استفاده نمود :
1.      شناسایی افراد مستعد و شکوفا نمودن استعدادها آنها در تربیت
2.      تهیه و تقویم زمانبندی شده جهت نظارت و کنترل عملکرد سرگروه.
3.      تهیه پرونده ثبت سوابق جهت رجوع به وضعیت پیشرفت افراد مستعد
نظارت و کنترل به دو صورت انجام می شود:
الف) حضوری : منظور از حضوری آن است که مربی از حلقه ها بصورت مستمر و منظم بازدید بعمل آورده و با جلسات پرسش و پاسخ و مشاهده عینی از عملکرد سرگروه و حلقه، روند رشد آنان را رصد نموده و بصورت مستند برای بهره برداری لازم ثبت نماید.
ب) غیر حضوری : مربی می تواند بصورت غیر حضوری از روش های زیر برای نظارت و کنترل اقدام نماید :
1) با استفاده از فرم ها و کاربرگ های مناسب اطلاعات را از سرگروه ها یا افراد مرتبط دریافت نماید.(چک لیست)
2) مربی می تواند از افراد مرتبط و مطلع آخرین وضعیت سرگروه و حلقه را بررسی نماید.
3) پیگیری و پیاده سازی شاخصه های مناسب برای ارزیابی سرگروه ها بر اساس ابلاغیات سازمان بسیج
8-   ارجاع سرگروه به سرمربی یا مربیان مجرب یا هادیان سیاسی
یکی از روشهای رشد و ارتقاء سرگروهها ایجاد زمینه برای استفاده او از تجارب و نصایح مربی یا سایر مربیان مجرب می باشد، که می باید با تشویق آنها به مشورت و بهره گیری از آنان این امر را محقق نمود. یکی از مزایای این کار این است که در این ارتباط ممکن است زوایای جدید از نقاط ضعف و قوت سرگروه برای سرمربی یا مربی جدید روشن شود که از دید مربی اصلی مخفی مانده است.
فصل دوم : وظایف مربی نسبت به حلقه سرگروه ها :
1-    تشکیل و اداره حلقه سرگروه ها و رشد و تکامل تربیتی، معرفتی، بصیرتی، مهارتی و تقویت انگیزه آنها
2-    محقق نمودن شاخصها و معیارهای اندیشه حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در فعالیت های تربیتی حلقه ها، سرگروه ها و تعمیم آن به حلقه متربیان
منابع فراوانی از مباحث معرفتی, تربیتی و بصیرتی در اندیشه های حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی) یافت می شود, لذا مربی موظف است از اندیشه آنان مهمترین شاخصها و معیارهای تربیتی را استخراج نموده و برای تربیت سرگروه ها و متربیان در فعالیتهای تربیتی با هدف رفتار سازی استفاده نماید.
3-    آسیب شناسی تربیتی، معرفتی، بصیرتی حلقه های تربیتی سرگروه ها و متربیان و ارائه راهکارهای برون رفت از آنها برای آسیب شناسی تربیتی می بایست به جزوه آسیب شناسی مربی رجوع شود
فصل سوم : وظایف مربی نسبت به متربیان
1-    بالا بردن سطح اخلاقی، معرفتی و بصیرتی از طریق سرگروه
برای محقق کردن این امر، مربی نسبت به رشد و نقاط قوت و ضعف متربیان باید حساس و برنامه مشخص از طریق سرکشی به حلقه ها و گاهی محبت های فردی با آنها و نیز تقویت سرگروه در زمینه های معرفتی و تربیتی امکان پذیر است.
2-    نظارت بر حسن اجرای سیر محتوائی در حلقه متربیان
از آنجا که رشد حلقه تربیتی منوط به داشتن سیر محتوائی مدون می باشد بر این سیر از رده های مافوق ارائه شده جهت حسن اجرای این سیر محتوائی توسط سرگروه، مربی می بایست این امر را دنبال کرده و به سرگروه مشورت های لازم را ارائه نماید.
3-    حتی الامکان مربی با حضور در حلقه های متربیان به سوالات، شبهات متربیان در زمینه های تربیتی، معرفتی، بصیرتی پاسخگو باشد.
فصل چهارم : وظایف مربی نسبت به متولیان تعلیم و تربیت و امور فرهنگی در سطح جامعه
هر چند مربیان اصالتا نسبت به ارکان شجره طیبه موظف به پاسخگوئی و هماهنگی می باشند. اما بدلیل ویژگی خاص فعالیتهای تربیتی و اثار عوامل مختلف موجود در اجتماع در امور تربیت لازم است تعامل و هماهنگی با تمام شخصیتهای حقیقی و حقوقی، فرهنگی و تربیتی درون و برون سازان بسیج را مدنظر داشت.
1-    هماهنگی و همفکری با متولیان امور فرهنگی و تعلیم و تربیت جهت هم افزائی و استفاده از ظرفیت آن دستگاهها از جمله (آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات و ...) بعنوان شخصیت های حقوقی
2-    ارتباط و تعامل سازنده با ائمه جمعه و جماعات، اساتید دانشگاه، افراد صاحب نظر در مسائل تربیتی و فرهنگی بعنوان شخصیت های حقیقی
تبصره : تعامل و ارتباط با متولیان تعلیم و تربیت و امور فرهنگی با هماهنگی سرمربی امکان پذیر است.
فصل پنجم : وظایف مربی نسبت به مساجد حوزه فعالیتی
مهمترین بستر مناسب برای تحقق شجره طیبه صالحین مسجد می باشد. برای تحقق مسجد محوری باید به نکات ذیل توجه داشت :
1-   رونق دادن به برنامه های مساجد
برای این منظور مربی می بایست هر نوع برنامه ائی را که می خواهد را اجرائی نماید، آن برنامه به تقویت مسجد منجر شود به این منظور که مربی سرگروه ها را تشویق نماید که در برنامه های مسجد حضور فعال داشته باشند.
2-   تاکید و تشویق سرگروه ها جهت تشکیل حلقه ها در مساجد
با توجه به اینکه بعضی از حلقه ها ممکن است به دلیل شرایط خاص در اماکن مذهبی غیر از مسجد تشکیل سرگروه ها راتشویق نماید که حلقه ها را بعد یا قبل از نماز مغرب و عشاء و متصل به نماز جماعت در مسجد تشکیل دهند.
3-   تشکیل حلقه های سرگروهها در مسجد
علاوه بر اینکه مربی حلقه های سرگروهها را با محوریت مسجد تشکیل دهد سرگروهها را نسبت به حضور و مشارکت در برنامه های مجذا از جمله حضور در مسجد، نماز جماعت و مراسمات تشویق نماید.
4-   تکیه بر مسجد بعنوان محور فعالیتهای تربیتی
فصل ششم : وظایف مربی نسبت به سایر مربیان
1-    ایجاد هماهنگی و حفظ وحدت رویه در برنامه های متناسب با فعالیتهای تربیتی
2-    همکاری و مساعدت در اجرای برنامه های سایر حلقه های سرگروه
3-    بهره گیری از تجربیات در روش های اداره حلقه سرگروه ها به روش مطلوب
4-    نظارت و هماهنگی لازم بر اجرای سیر محتوائی متناسب با شرایط سنی، تحصیلاتی، سرگروهها با مشورت سایر مربیان
5-    شرکت فعال و موثر در حلقه مربیان و دریافت اعمال سیاست ها و تدابیر سرمربی مربوطه
فصل هفتم : وظایف مربی نسبت به سازمان
1-    گزارش از پیشرفت و روند فعالیت های تربیتی و ارائه آن به مراجع مسئول(سرمربی ... )
2-    ارتباطات سازمانی با رده های مافوق جهت پیشبرد اهداف تربیتی که به سه بخش تقسیم می شود.
الف) ناحیه بسیج
ب) حوزه مقاومت
ج) پایگاه

فصل هشتم : وظایف مربی نسبت به سرمربی
1-    شرکت فعال و موثر د ر حلقه مربیان و دریافت و اعمال سیاستها و تدابیر سر مربی مربوطه
همانگونه که یک مربی از سرگروه ها انتظار دارد به صورت منظم و فعال در حلقه شرکت نمایند وی هم می بایستی به همین صورت در حلقه مربیان و در نزد سرمربی حضرو یافته تا بتواند سیاستها و تدابیر مورد نیاز را از ایشان دریافت کرده و در حلقه سرگروه ها اعمال نماید. البته این بدان معنا نیست که مربی حق نداشته باشد با دیگران مشورت و یا نظر خواهی نماید بلکه او می تواند با هماهنگی و تایید سرمربی به این کار اقدام نماید.
تبصره : سرمربی نسبت به مربیان وظیفه مستقیم و نسبت به رشد سرگروه ها و متربیان وظیفه غیر مستقیم دارند
2-    تعامل و ارتباط سازنده، مستمر و موثر با سرمربی مربوطه
الف) فقط ارتباط دوستانه داشتن با سرمربی کافی نیست بلکه باید این ارتباط تاثیر گذاری تربیتی داشته باشد فی الواقع نوع ارتباط مربی با سرمربی رابطه استاد و شاگردی است که مبتنی بر توانمندی واقعی و اشراف علمی و معنوی سرمربی است و امری ابلاغی نیست. در صورتیکه جایگاه و شان سرمربی مشخص شود و شخصیت، تجارب وی برای استفاده، شناخته شود، مربی سرگروههای مرتبط با خود را جهت بهره مندی از رهنمودهای او به وی ارجاع خواهد داد و او را به سرکشی از حلقه های تربیتی دعوت خواهد نمود.
            ب) مشورت سرگروهها با سرمربی در زمینه های مختلف امکان پذیر است :
1- مسائل تربیتی و پاسخ قانع کننده به سرگروهها
2- سیر مطالعاتی در مسائل معنوی و اخلاقی و اتخاذ راهکارهای مناسب جهت رشد خویش و اعضای حلقه متربیان
3- تصمیمات خانوادگی و شغل
4- شبهات عقیدتی و ارائه راهکارهای مناسب

بخش چهارم : تشکیل حلقه سرگروه ها
فصل اول : مقد مات حلقه
مقدمات حلقه شامل کلیه فعالیتهایی می شود که به منظور تشکیل حلقه صورت می پذیرد
1-    یکی از وظایف مربی اینست که خودش سرگروه ها را شناسایی و برای آنها جهت حضور در حلقه انگیزه های لازم را فراهم نماید.
یادآوری : تشکیل حلقه سرگروهها بصورت متناوب و طی یک زمان 1 الی 2 ماه انجام می شود و در این مدت مربی ارتباط خود را با سرگروهها جهت تشکیل حلقه بیشتر می کند.
2-    تشکیل حلقه ها و گروه بندی سرگروه ها
حلقه های تربیتی سرگروه ها متشکل از 10 تا 20 نفر از سرگروه های حلقه های تربیتی متربیان بوده که توسط مربی هدایت و رهبری می گردند. لذا لازم است قبل از تشکیل حلقه، گروه بندی سرگروه ها با در نظر گرفتن نکات زیر انجام پذیرد.
3-    نام گذاری حلقه :
هر یک از حلقه های تربیتی سرگروه ها نیز به نام یکی از شهدای برجسته حوزه مقاومت نامگذاری شده و مربی سعی می کند با کمک اعضاء حلقه در جهت شناخت و معرفی آن شهید تلاش نماید.
4-    تعیین زمان و مکان تشکیل حلقه :
حلقه های تربیتی سرگروه ها حداقل هر 15 روز یک بار تشکیل می گردد. بدین منظور لازم است مربی با مشورت اعضای حلقه زمان تشکیل جلسه و مکان آن را تعیین و به اطلاع کلیه اعضای حلقه برساند.
5-    مدت برگزاری حلقه
مدت زمان حلقه، متناسب با شرایط موجود سرگروه ها تعیین می گردد اما لازم است این مدت بین یک تا یک ساعت و نیم تعیین گرد. این مدت متناسب با برنامه های ثابت و متغیر جلسه تنظیم و برنامه ریزی می شود.
6-    نیازسنجی و نگرش تربیتی :
در انجام نیاز سنجی باید نیازهای واقعی فرد رصد شده و تنها به نظر سنجی اکتفا نشود.
در نیاز سنجی به دو مسئله مهم باید توجه کرد :
الف : روش نیازسنجی :
باید روشهای مختلف نیاز سنجی را دانست و بر اساس نیاز از روش ها استفاده کرد که به چند مورد اشاره می شود.
1-    شناخت روحیات : باید با روحیات فرد آشنا شد تا به نیازهای وی پی برد البته شناخت روحیات با روش های ذیل امکان پذیر است .
-        ارتباط صمیمی و دوستانه با سرگروه
-        صحبت کردن با سرگروه به صورت چهره به چهره و مشورتی
-        دقت نمودن در صحبتهای بین اعضای حلقه
-        دقت نمودن در رفتار آنان.
2-    تحقیق : با تحقیق از دیگران هم می شود به روحیات فرد پی برد.
3-    پرسشنامه ای : در این روش می شود با پرسشهای معرفتی، تربیتی، بصیرتی و مهارتی از افراد و دریافت پاسخها و پردازش و ارزیابی پاسخها به روحیات وی پی برد.
ب: موضوعات نیاز سنجی :
1-    جنسیت : نیازهای برادران و خواهران متفاوت بوده و باید در نیاز سنجی لحاظ شود.
2-    سنی : نیازهای افراد بر اساس گروه سنی آنان تفاوت دارد و باید مربی نیازهای سنین مختلف را بداند تا بتواند نیازهای آنان را بر طرف نماید.
3-    محتوایی : یک مربی باید نیازهای اعضاء ( سرگروه ها) را بر اساس معرفتی، تربیتی، بصیرتی و مهارتی اولویت بندی کرده و بر اساس اولویتهای نیازهای آنان را بر طرف نماید.
تبصره : تشخیص اولویت اول در نیاز محتوایی بر اساس رصد و نیاز سنجی بدست خواهد آمد.
7-    هماهنگی با سرمربی :
لازم است مربی پس از انجام نیاز سنجی و تشخیص نیازها و موضوعات مورد نیاز سرگروه ها، با سرمربی مربوطه هماهنگ کرده و مشورت ها و راه کارهای اجرایی لازم را از وی درخواست نماید.
سرمربی نیز لازم است موضوع را با نیاز اعضاء مقایسه نموده و در صورت نیاز، راهنمایی های لازم را به مربی ارائه نماید.
فصل دوم : تشکیل حلقه
پس از طی مقدمات ذکر شده در بندهای قبل، برنامه های حلقه شروع می شود.
برنامه حلقه :
1)      تلاوت قرآن 10 دقیقه
2)      طرح حدیث یا روایت اخلاقی 10 دقیقه
پس از قرائت قرآن، جلسه با بیان یک حدیث اخلاقی و توضیح اختصاری پیرامون آن ادامه خواهد یافت. طرح حدیث می تواند به یکی از روش های زیر صورت پذیرد :
الف) اعضا به صورت داوطلبانه در هر جلسه یک حدیث اخلاقی ارائه کرده و چند جمله پیرامون آن حدیث صحبت نمایند
ب) مربی یک حدیث مطرح کرده و پیرامون آن صحبت خواهد کرد.
ج) مربی یک حدیث را مطرح کرده و هر یک از اعضا پیرامون آن بحث و تبادل نظر کرده و در نهایت توسط سرگروه جمع بندی شود.
3)      فرمایشات مقام معظم رهبری : بدو صورت قابل طرح می باشد 20 دقیقه
از دیگر برنامه های ثابت جلسات، رصد سخنان مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و طرح نکات مهم و شاخص های مطرح شده در آن است. اطلاع و آگاهی مستمر سرگروهها از سخنان و بیانات معظم له موجب تقویت روحیه ولایت مداری و حضور در صحنه افراد خواهد شد. مربی می تواند آخرین مواضع مقام ولایت را به 2 صورت محوربندی شده :
الف) بیانات ثابت ( موضوعی)
ب) بیانات متغیر( اقتضایی)

4)      طرح موضوعات معرفتی با محوریت کتب شهید مطهری 30 دقیقه
پس از طرح مباحث ثابت جلسات، موضوع جلسه مطرح شده و پیرامون آن بحث و تبادل نظر صورت می پذیرد. موضوع جلسات غالبا از پیش تعیین شده و گاهی نیز به صورت اقتضایی تعیین می شود.
تعیین عرصه اصلی بحث و موضوع فرعی پیش از جلسه بسیار ضرورت دارد. بیان موضوع، گاهی بصورت عادی از پیش اعلام شده و گاهی ابتدای جلسه بصورت سئوال و یا ابهام و یا شیوه های دیگر محرز می گردد. گفتنی است که برخی جلسات اقتضایی و محفلی بوده و موضوع آن هنگام جلسه تعیین می گردد.
5)      پرسش و پاسخ معرفتی، بصیرتی، تربیتی و مهارتی 30 دقیقه
در این شیوه اعضاء می توانند سوالات خود را بصورت کتبی و شفاهی از مربی خود پرسش نموده و پاسخ خویش را شفاها دریافت نمایند. مربی باید بداند در پاسخ به پرسش ها به گونه ای پاسخ دهد که جنبه عمومی بحث را در جمع ارائه نماید و اگر موضوع شخصی نسبت به آن فرد وجود دارد، باید بصورت مشاوره فردی ارائه گردد.
این شیوه در مرحله تثبیت و رشد بصورت برنامه ریزی قابل تحقق است و در مرحله جذب بصورت غیر رسمی است.
6)      گزارش گیری از طریق سرگروهها 10 دقیقه
7)      جمع بندی مباحث مطرح شده 10 دقیقه
جلسه گروهی باید دارای یک جمع بندی و نتیجه گیری بوده تا مخاطبین محصول مطالب ارائه شده در جلسه را یک جا دریافت نمایند. این جمع بندی هم برای درک مخاطبین ثمربخش است و هم از تعدد برداشتها هنگام بحث جلوگیری می نماید. اتصال و به هم پیوستگی مطالب در جلسات آتی مرهون این جمع بندی هاست.
نتیجه مطالب مطرح شده در قالب یک یا چند جمله توسط سرگروه بیان شده و به اصطلاح نتیجه گیری خواهد شد. این نتیجه گیری از طریق بیان ثمرات، آفات، دلایل، نتایج، مثال و ایجاد سئوال جدید و خاطره عبرت آموز انجام می گیرد.
روش های پیشنهادی ارائه نتیجه گیری عبارتند از :
1.      مربی به صورت مستقیم نتیجه گیری را بیان کرده و مطالب را به صورت دسته بندی شده ارائه نماید.
2.      مربی مطالب را جمع بندی کرده و هر یک از اعضاء نتیجه گیری خود را بیان نموده و در پایان جمع بندی شود. ( این روش موجب تقویت قدرت تفکر و اندیشه افراد می شود)
مربی می تواند در جلسات آینده یا در مشاورات فردی، نتایجی را که به ذهن افراد رسیده رصد کند و در صورت نتیجه گیری صحیح، آنها را تایید و در صورت غیر صحیح بودن، آنها را اصلاح می نماید. با این روش عقل نظری افراد رشد می کند.
برنامه های خارج از جلسات حلقه

راهنمای مربیان( شجره طیبه صالحین )

مطالب مشابه :

ویژگیها و وظایف مربی شجره طیبه صالحین

شرح وظایف مربی پستی

شرح وظایف هر کدام از کارکنان

وظایف یک مربی بهداشت مدارس در یک سال تحصیلی؟

مهد کودک نه فقط برای نگهداری

دوره پيش دبستاني و اهميت آن

راهنمای مربیان( شجره طیبه صالحین )

مهدکودک و یا کودکستان در ژاپن

فعالیتهای صورت گرفته در مهرماه(کلاس شاپرک ها)

شرح وظایف کمیته ی مدیریت بحران محلی