از كجا يك مشاور خوب پيدا كنم؟ (راهنماي انتخاب مشاور/روانشناس)

در گذشته اگر مشكلي شخصي براي كسي پيش مي‌آمد، به سراغ بزرگترهاي فاميل مي‌رفت تا با مشورت با آنها راه حل مشكلاتش را پيدا كند. نهايتاً اگر مشكلش بغرنج و پيچيده بود روحاني يا شيخ محله كه آدم وارسته و دنيا ديده‌اي بود مي‌توانست گره از كارش باز كند و با توصيه‌ها و حرف‌هايش راه و چاه را نشان دهد. امروزه اما آنقدر مشكلات زندگي مدرن و شهري پيچيده است و متنوع كه به سادگي نمي‌توان با مراجعه به بزرگتر قوم و خويش يا محله از بابت مشكل آسوده خاطر شد و راهنمايي‌هاي كارگشايي گرفت. به همين دليل است كه در دنياي ما علم روانشناسي روز به روز گسترش مي‌يابد و آدم‌هاي بيشتري در شهرها به سراغ اين صنف مي‌روند تا زندگي بهتر و با كيفيت‌تري را تجربه كنند.

براي كسي كه قصد مراجعه به يك روانشناس يا مشاور را داشته باشد اولين و مهم‌ترين سوال پيش‌رو اين است كه سراغ چه كسي بايد بروم؟ مطمئناً اگر براي راهنمايي يا حل يك مشكل به مشاور ماهر و توانايي مراجعه نشود، نه تنها هزينه بلكه زمان و انرژي زيادي از فرد به هدر مي‌رود و اين در شرايط اضطراري اهميت بيشتري مي‌يابد. چنانچه يكي از دوستانم براي مشاوره ازدواج اقدام كرده بود و حرف‌ها و گفته‌هاي مشاور باعث شده بود تا مدت‌ها پس از آن افسرده باشد و از جريان عادي زندگي‌اش عقب بيفتد. بنابراين به جاست قبل از مراجعه به يك مشاور يا روانشناس كمي دقت نظر به خرج داد و با بررسي بعضي پارامترهاي كلي به سراغ فرد مناسبي رفت و نتايج مثبت و سازنده‌اي را از فرآيند مشاوره به دست آورد.

من چه مشكلي دارم؟
اولين پارامتر تعيين كننده براي انتخاب مشاور، نوع مشكلي است كه با آن مواجه‌ايم. اگر فردي احساس كند نياز به مشاور دارد و با اختيار خودش به سراغ مشاور برود حتماً آنقدر اگاهي و هوشياري دارد كه نوع مشكلش را تشخيص دهد. منظور از تشخيص نوع مشكل، موضوع و صورت مسئله‌ي آن است. به اين معني كه چه چيز/چيزهايي در زندگي فرد اختلال ايجاد كرده است و فرد با چه مشكلاتي رودررو است و در آن‌ها نياز به كمك و راهنمايي دارد. اين مسائل مي‌تواند مشكلات ارتباطي با همكاران يا اعضاي خانواده، وسواس، اختلالات خواب، نحوه تربيت و برخورد با فرزند، رويارويي با يك مصيبت و اتفاق ناگوار و ... باشد.
پس از تعيين حدود موضوع بايد سراغ كسي رفت كه در مسائل مرتبط داراي تجربه يا احياناً تخصص باشد. معمولاً رواشناسان باليني از پس راهنمايي درباره بسياري از اختلالت فردي بر مي‌آيند، اما هر فرد بنا به سابقه كاري و علاقه حرفه‌اي تمركز بيشتري بر يك سري از مسائل داشته و در نتيجه در آن موضوعات از تبحر و تجربه بيشتري برخوردار است.

من با چه كساني راحت‌ترم؟

در فرآيند مشاوره قرار است رابطه صميمانه‌اي بين مراجع/بيمار و مشاور برقرار شود. پس درست همانطور كه در دنياي واقعي و محيط زندگي، بعضي افراد را براي برقراري رابطه صميمي مناسب‌تر مي‌دانيد بايد مشاوري انتخاب كنيد كه با او احساس نزديكي و راحتي داشته باشيد. به عبارت ديگر بار اولي كه با مشاور روبرو مي‌شويد، نبايد از نوع ظاهر، برخورد و رفتار او احساس منفي به شما دست بدهد. به اين ترتيب است كه مي‌توانيد درد و دل‌ها و حرف‌هايتان را آسان‌تر با او در ميان بگذاريد و نگران نباشيد كه درك نمي‌شويد.
بر همين اساس اگر آدم مذهبي هستيد و با افراد مذهبي راحت‌تر هستيد، بهتر است برويد سراغ يك مشاور كه خودش هم مذهبي باشد. يا اگر دختر خانمي هستيد كه با زن‌ها صميمانه‌تر دردودل مي‌كنيد يك مشاور خانم را انتخاب كنيد. دقت به چنيني پارامتري در انتخاب مشاور مي‌تواند تأثير مهمي در پذيرش مشاور از سوي شما و بالتبع اثرگذاري بيشتر راهكارها و درمان‌هاي پيشنهادي از سوي او داشته باشد. علاوه بر آن نوع ديدگاه شخصي مشاور هم مي‌تواند بر روي جنبه‌هاي ديگر زندگي شما تأثير منفي داشته باشد. يكي از دوستانم كه آدم مذهبي بود وقتي براي مشاوره به سراغ رواشناسي غير مذهبي رفته بود آنچنان تحت تأثير پيش داوري‌ها و توجيهات او قرار گرفته بود كه پس از آن هر عمل مذهبي كه انجام ميداد برايش دليلي ناخودآگاه مي تراشيد و اين بيشتر آزارش مي‌داد تا مشكل اصلي خودش.

من چه نوع رويكردي را بيشتر مي‌پسندم؟

در روانشناسي براي مشاوره و درمان رويكردهاي متنوعي وجود دارد. روانكاوي، رفتاري-شناختي، گروه درماني و انسانگرايي از جمله‌ي اين رويكردها هستند.(براي توضيح مختصر مربوط به هر كدام از اين رويكردها به لينك داده شده مراجعه كنيد، علاوه بر اينها رويكردهاي ديگري هم وجود دارند كه در اينجا ذكر نشده اند.)
با وجود اينكه انتخاب ميان اين رويكردها نياز به اطلاعات عمومي از اهداف و روش‌هاي هر يك دارد، مي‌توان بر اساس سوابق و پرس و جو از خود مشاور از نوع رويكرد او آگاهي يافت و نسبتش با روحيه و مشكل خود را سنجيد. در انتخاب نوع رويكرد درماني/مشاوره‌اي علاوه بر تشخيص مشاور باورمندي مراجع به مباني تئوري و روش‌هاي عملي درمان هم بسيار مهم است. درمانشناختي از نوع درمان‌هاي پزشكي نيستند كه نسبت به خواسته‌ها و اراده افراد خنثي و مستقل باشند و اثر خود را باقي گذارند. در جريان مشاوره فرد بايد شركتي فعال و علاقه‌مند داشته باشد و در رابطه‌اي متقابل با مشاور/درمانگر مشكلات و مسائل مورد نظر را حل كنند. بتابراين باورمندي مراجع به رويكرد مورد استفاده در نتايج مشاوره پارامتر تعيين كننده‌اي است.

پيداكردن مشاور مناسب

پس از بيان 3 پارامتر تعيين‌كننده و مهم در انتخاب مشاور باز هم به سراغ عنوان اين نوشته مي‌رويم: چگونه يك مشاور خوب پيدا كنم؟ متاسفانه در ايران سيستم يكپارچه و جامعي براي رتبه‌بندي و معرفي مشاوران و روان درمانگران و همچنين هدايت افراد به سمت درمان و مشاوره وجود ندارد. شايد بعد از پاسخ به سوالات فوق، بهترين راه براي پيداكردن مشاور پرس و جو از كساني است كه در فضاي روانشناسي هستند. يعني يك استاد، دانشجو يا دانش‌آموخته روانشناسي كه بتواند متناسب با مسائل و روحيات شما فرد خاصي را معرفي كند. اگر دسترسي به چنين فردي نداريد، مي‌توانيد از صاحبان وبلاگ‌هاي روانشناسي كه اكثرشان دانشجو يا دانش آموخته اين رشته‌اند كمك بگيريد. يا اينكه نهايتاً به نزدكترين دفتر مشاوره در محله‌تان برويد و در همان جلسه اول توانايي‌ها، روحيه و رويكرد او را نسبت به مشكلات و مسائل خودتان ارزيابي كنيد.
مهمترين نكته‌ در مراجعه به روانشناس/مشاور اين است كه راهنمايي و درمان رابطه‌اي يك سويه و از بالا به پائين نيست. شما بايد بتوانيد راحت حرف‌هايتان را بزنيد و حرف‌هاي او را بشنويد و با اطمينان به كارگيريد. پس اگر پس از مدتي چنين فضايي بين مشاور و شما به وجود نيامد سعي كنيد با آگاهي و دقت بيشتري فرد ديگري را پيدا كنيد. بايد دانست كه مشاور با روح و روان شما سروكار دارد و روان انسان بسيار پيچيده است. پس سعي كنيد روح و روان‌تان را در اختيار كسي قرار دهيد كه از حداقل‌هاي مورد نظر شما برخوردار باشد و بتوانيد به او و قابليت‌هايش اعتماد كنيد.

-------------------------------------------------

مطالب مرتبط:

وضعيت مشاوره و روانشناسي در ايران

لينك هاي مرتبط:

سازمان نظام روانشناسي

انجمن روانشناسي ايران

از كجا يك مشاور خوب پيدا كنم؟ (راهنماي انتخاب مشاور/روانشناس)

مطالب مشابه :

-ویژگیهای یک روانشناس بالینی و مشاور خوب چیست؟

آدرس وتلفن کلینیک یا مطب دکتر روانشناس مرکزمشاوره قبل ازازدواج و مشاوره خانواده و هیپنوتیزم در تهران

زندگینامه دکتر سعید شاملو بنیانگذار روانشناسی بالینی ایران.

نشانی روان شناسان و مشاوران دارای پروانه تخصصی از سازمان نظام روان شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ايرا

-آدرس و تلفن دکتر روانشناس،رواندرمانی، مشاوره ازدواج و خانواده(زوج درمانی).

در مورد خانم دکتر نهضت فرنودی روانشناس بالینی ایرانی مقیم امریکا(لس آنجلس).

مراکز مشاوره ی خوب

زندگینامه شعبان طاووسی ملقب به کابوک بنیانگذار هیپنوتیزم نوین ایران.

عوامل خیانت های زناشویی در تهران

از كجا يك مشاور خوب پيدا كنم؟ (راهنماي انتخاب مشاور/روانشناس)