دامپروری و محصولات دامی

<?xml:namespace prefix = v ns = "urn:schemas-microsoft-com:vml" /><?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

دامپروری و محصولات دامی

در قدیم یكی از شغلهای مهم و اصلی روستاییان دامپروری بود‌‌‌‌. دام بومی روستا شامل: گاو، گاونر (ورزا)، گوسفند و بز است كه عمده محصولات آنها عبارتند از:1- گوشت2– شیر3- پشم4- فضولات‌حیوانی5- 6- شخم زدن زمین7- خرمنكوبی بوده است.

الف: گوشت كه به شكلهای گوناگون كباب، خورشتهای‌ گوناگون، ته ‌چین، كله پاچه، سیرابی، پیه، دنبه، جزه، قورمه و ...استفاده می‌شد.

ب: شیر را پس از جوشانیدن به صورت گرم یا سرد می نوشند و در درست كردن غذا ها یی مانند شیرآش، شیرپلو، شیربیشته‌واش، لاموش‌قلیه و شیرجوش (كله جوش) استفاده می كنند.

مشتقات شیر:1- سرشیر2- ماست3- پنیر4- كره5- خامه6– دوغ7- كشك8- آب‌دوغ9- قره‌قروط10- لور11-مایه پنیر (شیرگره)12- آب‌پنیر13- لوه‌بن (ته دیگ شیر گرم شده)14- ماستینه15- كال‌شیرسر و... هستند. از شیر‌دان بره نوزاد با روش خاص مایه پنیر درست می كنند. از ماست، كره و ازدوغ، كشك و از آب‌دوغ، قره قروط، درست می‌شود، كه برای درست كردن هر یك روش و مهارت خاص نیاز است. از پنير برای خوردن، و از آب پنیر لور تهیه می شود. از آب پنیر در تهیه خمیر نان، به عنوان مكمل استفاده می‌شود.

مشتقات پشم: 1- نخ كلفت (براي بافتن جوراب، دستكش، بلوز، ژاكت و كلاه) 2- نخ نازك (براي بافتن جاجيم، گلوج، لباس‌هاي پشمي، چاخا، كت، و شلوار) 3- درست كردن لحاف، تشك، بالشت و متكا

مشتقات‌فضولات‌حیوانی: كود برای زمین و درخت– و (طپاله، گویی، هیچگویی و لاپو و طال) جهت سوخت استفاده می شد. مواد سوختی را درآفتاب خشك كرده و در مواقع ضروری از آن استفاده می كردند ( مخصوصا در زمستان ).

 مشتقات پوست:1- تخته‌پوست (زیر انداز)2– چارق (كفش)3- همیان (كیسه مخصوص خشكبار)4- جلد (برای نگهداری طولانی مدت كره وپنیر)5- خیك نفت (جهت نگهداری و حمل نفت).

شخم زدن زمین: از یك جفت گاو نر با وسایل مخصوص از جمله گاو آهن برای شخم زمین بهره می گرفتند.

خرمنكوبی: در جدا كردن دانه های غلات و حبوباتی مانند: گندم، باقلا، عدس و .... از سا قه هایشان، از یك جفت گاو نر با وسایل ویژه از جمله: چپر در خرمنكوبی استفاده می شد (چه كیفی داشت چپر سواری).

حیوانات بار كش روستا: اسب، قاطر، الاغ (از هر كدام علاوه بر حمل بار جهت سواری نیز استفاده می شد).

حیوانات وحشی: آهو، نر، كل، روباه، شغال، سمور، گرگ، خوك، خرس، سگ و...

طیور وحشی: میشكا (گنجشك)، كلاغ‌ سفید، كلاغ سیاه، كبك، داركوب، شانه‌بسر (ككی بود بود) و...

طیوراهلی: مرغ، خروس، غاز، اردك، و بوقلمون بود.

حشرات عمده شامل: مورچه، ملخ، كفش‌دوزك، انواع پروانه های خوشرنگ، هزارپا، عقرب، مار، رتیل، بید، كك و غیره.