دكتر سلامت-پوست مو و زيبا

بیماری ویتلیگو
بیماری ویتیلیگو (برص ـ لک و پیس ) یک اختلال تولید رنگدانه است که در آن ملانوسیت‌ها (سلول‌هایی که رنگدانه تولید می‌کنند) در پوست، غشاهای مخاطی (پوشش داخلی دهان، بینی) و شبکیه (لایه داخلی کره چشم)  تخریب شده‌اند. در نتیجه لکه‌های سفید شیری رنگ در نواحی مختلف بدن ظاهر می‌شوند. علاوه بر لکه‌های سفید روی پوست، ممکن است افراد مبتلا به ویتیلیگو سفید شدن زودرس موهای سر، ابروها و ریش را نيز تجربه كنند. افراد با پوست تیره ممکن است متوجه فقدان رنگ در ناحیه‌ای در داخل دهان نيز شوند. دربیماری ویتیلیگو، تنها رنگ پوست تغییر می‌کند و بافت آن طبیعی است.

اولین نشانه بیماری، ظهور لکه‌های سفید بر روی پوست فرد است که این لکه‌ها بیشتر از همه در مناطق در معرض نور از قبیل دست‌ها، پاها، بازوها، صورت و لب‌ها شایع هستند. نقاط شایع دیگر لکه‌های سفید عبارتند از نواحی چین دار بدن؛ زیر بغل، کشاله ران و مجاری ورودی بدن؛ اطراف دهان، چشم، پره‌های بینی، ناف و نواحی تناسلی. در مورد این که چرا برخی از مناطق بدن بیشتر درگیر این بیماری می‌شوند، تئوری‌های زیادی وجود دارند از جمله وجود پایانه‌های عصبی زیاد، بافت استخوانی، غدد عرقی و غیره.

می‌دهند. اما پذیرفته‌ترین نظریه در خصوص بیماری ویتیلیگو، خودایمنی علیه سلول‌های ملانوسیت (رنگدانه ساز) است که در اثر حمله سلول‌های ایمنی و از بین بردن ملانوسیت‌ها ایجاد می‌شود. در بدن این افراد آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌شود که ملانوسیت‌های بدن خودشان را تخریب می‌کنند (در حالت طبیعی، سیستم ایمنی بدن علیه سلول‌های خودی وارد واکنش نمی‌شود). نظریه دیگر در خصوص عامل بیماری ویتیلیگو، خودتخریبی ملانوسیت‌ها است. بالاخره در گروهی از بیماران سابقه وجود سوختگی‌های سطحی، عوامل روحی-روانی و اضطراب را از عوامل ایجاد بیماری ذکر می‌کنند که البته ارتباط آنها به صورت علمی ثابت نشده است.

ویتیلیگو می‌تواند ارثی نیز باشد. کودکانی که یکی از والدین آنها به این بیماری مبتلا هستند، بیش از دیگران در معرض ابتلا قرار دارند. در واقع 30 درصد بیماران، سابقه خانوادگی بیماری ویتیلیگو دارند. با این حال، تنها 5  الی 7 درصد کودکانی که والدین آنها ویتیلیگو دارند به آن مبتلا خواهند شد و در اغلب موارد نمی‌توان سابقه فامیلی را در افراد پیدا کرد.

بنظر می‌رسد که بیماری ویتیلیگو در افرادی که به سایر بیماری‌های خودایمن مبتلا هستند، شایع‌تر باشد ( بیماری‌های خودایمنی بیماری‌هایی هستند که در آنها سیستم ایمنی شخص علیه بافت‌ها یا سلول‌های بدن خود شخص واکنش نشان می‌دهد). ولی مکانیسم این ارتباط هنوز ناشناخته است.

تشخیص بیماری ویتیلیگو بر اساس یافته‌های بالینی و آزمایشگاهی است. پزشک زمانی بوجود بیماری شک می‌کند که بیمار از بروز لکه‌های سفید بخصوص در مناطق در معرض آفتاب شکایت کند. در این صورت پزشک با گرفتن یک شرح حال کامل از بیمار از جمله سابقه فامیلی، سابقه ضربه در محل ایجاد لکه‌های ویتیلیگو، اضطراب، سابقه وجود بیماری خودایمنی، از نظر بالینی ابتلا به بیماری را در بیمار مورد ارزیابی قرار دهد.

انجام بیوپسی پوستی (نمونه گیری از ناحیه درگیر پوست) و مشاهده تخریب کامل سلول‌های رنگدانه پوست، تست تشخیصی قطعی در خصوص بیماری است. به همراه انجام این آزمایش لازم است که سایر عوامل زمینه‌ای مانند بیماری‌های خودایمن، کم خونی وخیم و غیره در بیمار مورد بررسی قرار گیرد.

هدف اصلی در در مان‌های رایج ویتیلیگو، بهبود ظاهر پوست است. درمان نیاز به زمان طولانی داشته و معمولا 6 تا 18 ماه به طول می‌انجامد. انتخاب نوع درمان به تعداد،  محل و گستردگی ضایعات بستگی دارد. پاسخ افراد به نوع درمان متفاوت بوده و نمی‌توان روش درمانی خاصی را برای همه افراد توصیه کرد. درمان‌های رایج عبارتند از: درمان دارویی، جراحی و درمان‌های کمکی

1.درمان با استروئید موضعی:  استروئید موضعی می‌تواند در برگرداندن رنگ به لکه‌های سفید کمک کند، بخصوص اگر در مراحل اولیه بیماری شروع شود. درمان باید دست کم تا سه ماه ادامه یابد تا نتیجه دیده شود. این روش ساده‌ترین و کم عارضه ترین شیوه درمانی است، اما اثر بخشی آن به اندازه روشهای درمانی دیگر نيست با این حال در صورتی که بیمار از پمادهای قویتری استفاده کند، شاهد بروز عوارضی در محل مورد استفاده خواهد بود.

2.نوردرمانی پسورالن (PUVA): این روش درمانی که از آن به عنوان درمان با اشعه ماوراء بنفش نیز یاد می‌شود بیشتر در آمریکا متداول بوده و نسبتا نیز موثر است. هدف اصلی در این روش درمانی نیز افزایش رنگدانه در ضایعات پوستی است اما وقت گیر بوده و باید مراقبت کافی برای جلوگیری از عوارض آن که گاهی شدید هم هست، به عمل آید. در این روش، ابتدا بیمار داروی پسورالن (Psoralen) را به صورت خوراکی و یا موضعی دریافت کرده و سپس در معرض تابش اشعه ماوراء بنفش قرار می‌گیرد. لازم است همه مراحل در مطب پزشک و زیر نظر متخصص انجام شود تا از عوارض جانبی آن تا حد امکان پیشگیری شود. قرار گرفتن بیمار در معرض نور آفتاب می‌تواند عوارض درمانی را تشدید نماید. درمان موضعی برای افرادی که تعداد لکه‌های سفید آنها کم است (کمتر از 20% سطح بدن)، همچنین افراد زیر 2 سال و افرادی که لکه‌های محدود و مشخص دارند به کار می‌رود. درمان خوراکی برای مواردی که بیش از 20% سطح بدن درگیر باشد یا افرادی که به درمان موضعی پسورالن پاسخ نمی‌دهند، بکار می‌رود.

3.رنگ‌زدایی (Depigmentation) : عبارت است از بی رنگ کردن باقیمانده پوست بدن تا با لکه های سفید همرنگ شود. این روش درمانی برای بیمارانی که حداقل 50 درصد پوست آن ها گرفتار است، توصیه می‌شود. در این روش رنگ سایر نقاط پوست که سفید نیستند با استفاده از داروهایی مانند Monobenzone از بین برده می‌شود تا کل بدن شخص به صورت یکنواخت سفید گردد. اما شخصی که به این روش درمان می‌شود برای همیشه بطور غیر طبیعی نسبت به نور حساس خواهد بود

درمان‌های جراحی:

تمام روش‌های جراحی روش‌های تجربی هستند، چون اثربخشی و عوارض جانبی آنها به طور کامل مشخص نشده است.

  • پیوند پوست بدن خود فرد (Autologous skin grafting)
  • پیوند پوست با استفاده از ایجاد تاول(Skin grafts using blisters)
  • میکروپیگمانتاسیون (خالکوبی) Micropigmentation (tattoing) کاشتن رنگدانه در پوست
  • پیوند ملانوسیت‌های خود فرد (Autologous melanocyte transplants)

سلول درمانی در ویتلیگو

از آنجا که مشکل اصلی بیماران ویتیلیگو، ناکارآمد بودن سلول‌های ملانوسیت است، محققان پژوهشكده رویان موفق به درمان بیماری ویتیلیگو با پیوند خودی (اتولوگ) سلول‌های ملانوسیت که یک روش سلول درمانی محسوب می‌شود، شدند. در این شیوه درمانی، ابتدا سلول‌های ملانوسیت از بیوپسی‌های بدست آمده از نواحی سالم پوست آن دسته از بیماران مبتلا به ویتیلیگو که پاسخ قابل قبولی برای درمان‌های متداول نداده‌اند به روش آنزیمی تحت شرایط کاملاً استریل جدا و به صورت داخل اپیدرمی تزریق می‌گردد. نتایج این شیوه درمانی جدید روی مبتلایان به لك و پیس كاملاً بی خطر و بسیار رضایت بخش بوده است. در مطالعات مشابه در سایر کشورها معمولاً به همراه تزریق سلول از اشعه ماورای بنفش نیز استفاده می‌گردد که می‌تواند برای بیمار عوارض ناگواری همانند سرطان‌های پوستی را به همراه داشته باشد، اما این درمان نیازی به استفاده از اشعه ماورای بنفش بعد از تزریق سلول ندارد


مطالب مشابه :


ویتیلیگو (vitiligo)

كلينيك دكتر شهناز يوسفيان (پوست و مو) - ویتیلیگو (vitiligo) - كرج ، چهار راه طالقاني ، كوچه يادگاري




ویتیلیگو

ویتیلیگو، تهدید کننده سلامت روحی روانی. هيچ يك از اين روش هاي درمانی این بيماري را درمان نمي




لکه های سفید پوستی

مرکز انجمن تخصصی اتی و ویتیلیگو یک بیماری پوستی است که چندان شایع نیست و فقط نیم تا یک




ویتیلیگو

باغبانی دانشگاه هرمزگان - ویتیلیگو - دوستانی که می خواهند ما را یاری کنند مطالب خود را به




برجس‌ (ویتیلیگو) ـ vitiligo

برجس‌ (ویتیلیگو) ـ vitiligo. عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ خطر : ۱. سابقه‌ خانوادگی‌ برجس‌ ۲.




درمان برص (ویتیلیگو) در طب سنتی

پورتال طب سنتی ، اسلامی و ایرانی - درمان برص (ویتیلیگو) انجمن تحقیقات طب سنتی ایران .




دكتر سلامت-پوست مو و زيبا

مرکز انجمن تخصصی اتی و بیماری ویتیلیگو (برص ـ لک و پیس )




ويتيليگو (Vitiligo)

گزینه های درمان ویتیلیگو. انجمن علمی زیست شناسی دانشگاه شهید




ویتیلیگو و جدید ترین روش های درمانی آن

آموزش پزشکی - ویتیلیگو و جدید ترین روش های درمانی آن - - آموزش انجمن سازها |




برچسب :