نمونه ای از شعر مذهبی آیینی از «فخرالدین حمزه بن علی ملک بن حسن اسفراینی» (شیخ آذری )

شیخ آذری از عارفان وشاعران معروف ومشهور اواخر قرن هشتم و قرن نهم هجری است که در سال 784ه.ق در شهرستان اسفراین خراسان شمالی متولد شد .پدرش در منطقه ی بیهق از کارگزاران دولت سربداری بود .شیخ آذری پس از کسب کمالات ، در شعر وشاعری سرآمد زمان گردید ؛چنان که شاهرخ میرزای تیموری به او لقب «ملک الشعراء »داد.صحبت وهمنشینی او با عارف معروف ومشهور آن عصر ؛یعنی «شیخ محی الدّین طوسی غزّالی » باعث شد تا او راه تجرید وعرفان ودرویشی را پیشه کند تا این که از دست شاه نعمت الله ولی کرمانی ماهانی خرقه بر تن کند.اودوبار به حج رفت و بار دوم یک سال در جوار کعبه سکنی گزید وحاصل آن نگارش کتاب « سعی الصفا» بود .پس از بازگشت از حج به هند رفت و سال ها در هند ماند .پس از بازگشت از هند به دنیای دیگری روی نهاد و از سیاحت عالم ملک به تماشای عالم ملکوت سر به جیب نظر برد.در سال 855ه.ق سلطان محمد بایسنقر میرزا برای دیدن او به اسفراین آمد .او سرانجام در هشتاد سالگی در سال 866ه.ق روزگارش به سر آمد ودر مدرسه ی شارستان اسفراین که از املاک خویش وقف نموده بود دفن گردید .مهم ترین آثار اوعبارتند از :

1-سعی الصفا

2-جواهر الاسرار

3-بهمن نامه

4-دیوان اشعار

5-عجایب الغرایب(منظومه ای عرفانی)

اگرچه غالب اشعار او دارای معانی حکمی وعرفانی است اما درتعدادی از اشعارش اعتقادات دینی ومذهبی به خصوص تشیع سایه افکنده است و گرایش به ائمه ی شیعه و موضوع جانشینی پیامبر (ص) در شعر او به وضوح دیده می شود .او در وصف امام حسین (ع) و واقعه ی کربلا چنین سروده

( سوراخ می شود دل ما چون گل حسین              هرجا که ذکر واقعه ی کربلا رود)

(رازی ،امین احمد ،تذکره هفت اقلیم :830/2)


در زیر ؛  قسمتی از قصیده ی  زیبای او در محبت به خاندان پیامبر از کتاب «مشاهیر خراسان شمالی اثر ایرج آقا ملایی » ذکر می شود :

منت خدای را که مطیع پیمبرم                         فرمانبرقضای خداوند اکبرم

آفاق را به تیغ توکل گرفته ام                    نه راغب سپاه ونه محتاج لشکرم

اطراف عالم از نفس من معطر است     زیرا پر آتش است درون همچو مجمرم

شاهان به بندگی من اقرار می کنند              تا من کمینه چاکر اولاد حیدرم

شاه نجف امیر ولایت «علی» که هست     بر سرزفخر ،خاک ره او،چوافسرم

تاسربرآستانه ی جاهش نهاده ام           مهراست متّکا وسپهر است بسترم

من خود کیم که دعوی مهر «علی » کنم     من بنده ای زخیل غلامان قنبرم

ازمنکر ونکیر نترسم گهِ سؤال                    زیراکه درحمایت شبّیر و  شبّرم

نسبت به خاندان علی وبه آل او         زان کرده ام درست که پاکست مادرم

آن را که هست با علویّان ارادتی                 گراز نژاد ترک بود هست داورم

گرهمچو بو تراب کسی در کمال وفضل     گویند هست بعد نبی نیست باورم

در کام من زمدحت حیدر حلاوتی است    کز ذوق آن حرام شود طعم شکّرم

شاها منم غلام تو آن« آذری» که هست     در صورت بیان سخن دست آذرم

(منبع مطالب : کتاب مشاهیر خراسان شمالی 283-292)

اطلاعات بیشتر در مورد این شاعر را می توانید در کتب زیر جستجو کنید :

تذکره الشعراء :دولتشاه سمرقندی 

آتشکده ی آذر :لطفعلی خان آذر بیگدلی

حبیب اسیر :خواند میر

مجالس المؤمنین:شوشتری

تاریخ ادبیات در ایران : ذبیح الله صفا

( نوشته شده توسط محمد رضا عبدی)




مطالب مشابه :


پيام تبریک بازگشت از حج91

پیامک برای بازگشت مکه پیامک برای تبریک بازگشت از حج پیامک برای حاجیان پیامک برای شعر




چاووشی سنتی فراموش شده به مناسبت بازگشت حجاج بيت الله

بعد از دعا برای خود و جمله شعر مضمون زيارت يا بازگشت از زيارت (اين شعر از ناصرالدين شاه




اس ام اس خیر مقدم بازگشت از حج | اس ام اس خیر مقدم حجاج

اس ام اس خیر مقدم بازگشت از حج شعر و متن خدا اس ام اس برای تبریک بازگشت از حج اس ام اس




بعد از حج

شعر و داستان. خبر وظایف حاجی بعد از بازگشت از حج که بهتر گفتارها از نمادهای حج برای غلبه




نمونه ای از شعر مذهبی آیینی از «فخرالدین حمزه بن علی ملک بن حسن اسفراینی» (شیخ آذری )

پس از بازگشت از حج به هند رفت و سال ها در هند ماند .پس از بازگشت از از شعر مذهبی




تحقیق درباره حج

درسهایی از حج. سلامت در حج. شعر خدا و حجّ موفق شد و بازگشت و انسان برای چه حج خانه




حج در گلستان سعدی

است، با پوششی زیبا از شعر و نثر و برای آگاهی بیشتر از زندگی این شاعر بازگشت از حج




دکتر موسوی

همچنین شیوه های استفاده بهتر متقاضیان در نوبت سفر عمره و حج از برای بازگشت شعر مکه




برچسب :