ارکان و شوراهای مدرسه

ارکان و شوراهای مدرسه
مادهء 3. ارکان و شوراهای مدرسه عبارت‌اند از:
1. مدیر مدرسه.
2. شورای مدرسه.
3. انجمن اولیا و مربیان.
4. شورای معلمان.
5. شورای دانش آموزان.
1. مدیر مدرسه
تعریف مدیریت
- هماهنگ کردن عوامل مادی و انسانی مورد لزوم و هدایت این عوامل در جهت تحقق هدف یا هدف‌های خاص.
مادهء 4. مدیر مدرسه به عنوان نماینده آموزش و پرورش منطقه مسؤول حسن اجرای فعالیت‌های آموزشی، پرورشی، مالی و اداری مدرسه می‌باشد و در کلیه‌ی امور مدرسه مسؤولیت دارد و موظف است بر اساس مقررات با برنامه‌ریزی‌های مناسب و استفاده از مشارکت کارکنان، دانش آموزان و اولیای آن‌ها و با بهره‌گیری از امکانات و ظرفیت‌های داخل و خارج از مدرسه، جهت تحقق اهداف مصوب دوره‌ی تحصیلی تلاش کند، به گونه‌ای که ارزیابی عملکرد سال تحصیلی بیانگر ارتقا و رشد کیفی و مطلوب دانش آموزان در ابعاد مختلف باشد.
مادهء 5. مدیر مدرسه موظف است با مشارکت کارکنان مدرسه و اولیای دانش آموزان برنامه‌ی سالانه‌ی خود را در ابعاد مختلف با رعایت ضوابط آموزش و پرورش تنظیم و به تصویب شورای مدرسه برساند.
مادهء 6. مدیر مدرسه موظف است با استفاده‌ی بهینه از منابع مالی دولتی و با بهره‌گیری از مشارکت‌های اختیاری مردمی و کمک‌های خیرین و تقویت منابع اعتباری مدرسه شرایط لازم را برای اجرای مناسب برنامه‌ی مدرسه فراهم کند.
مادهء 7. مدیر مدرسه باید با وظایف و مسؤولیت‌های خود و با شرح وظایف همکاران که از سوی آموزش و پرورش ابلاغ می‌شود به خوبی آشنا باشد. مدیر مدرسه موظف است شرح وظایف مصوب هر یک از کارکنان مربوط را به آنان ابلاغ نماید و بر اجرای صحیح آن نظارت کند.
مادهء 8. مدیر موظف است به طور منظم و برنامه‌ریزی شده شورای مدرسه، انجمن اولیا و مربیان، شورای معلمان و شورای دانش آموزان را تشکیل دهد و بر اجرای مصوبات و چه گونگی ثبت و نگهداری سوابق و صورت جلسات مربوط نظارت کند.
مدت فعالیت شوراها و انجمن اولیا و مربیان تا تشکیل شوراها و انجمن سال تحصیلی بعد خواهد بود.
مادهء 9. انتصاب مدیران مدارس با رعایت اصل شایسته سالاری.
برابر آیین‌نامه‌ی انتصاب مدیران مصوب شورای عالی آموزش و پرورش خواهد بود.
انواع مدیریت
1. مدیریت دولتی 2. مدیریت بازرگانی 3. مدیریت صنعتی 4. مدیریت آموزشی.
تعریف مدیریت آموزشی
برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت، نظارت و اداره‌ی کلیه‌ی امور و فعالیت‌های مربوط به آموزش و پرورش نقش اساسی مدیریت آموزشی تبدیل انسان خام به انسان خلاق و بالنده و رشد یافته است و از سوی دیگر تأمین‌کننده‌ی نیروی انسانی مؤسسات اجتماعی است.
اهداف مدیریت آموزشی
1. دست یافتن به اهداف کلی تعلیم و تربیت: همه‌ی فعالیت‌های یک مدرسه نظیر تدریس دروس مخلتف، فعالیت‌های دانش آموزان و یا کوشش‌های انجام شده در داخل مدرسه باید در راستای اهداف کلی تعلیم و تربیت باشد که عبارتند از:
الف- اهداف معنوی و تربیتی ب- اهداف ملی و فرهنگی ج- اهداف اجتماعی و سیاسی د- اهداف اقتصادی.
2. کمک به اصلاح و بهبود جریان آموزش و پرورش (ابلاغ دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های صادره از مقامات بالا به ارکان مدرسه جهت اجرا و انعکاس نظریات و مشکلات معلمان و مدرسه به مسؤولین رده بالا).
3. یاری به اعضای سازمان برای درک و فهم بهتر اهداف آموزش و پرورش.
4. همکاری، راهنمایی و کمک به اعضای مدرسه (همکاری با کارکنان، حمایت به جا و به موقع از آنان و فراهم آوردن شرایط مساعد برای احساس امنیت و تقویت روحیه‌ی معلمان).
5. فراهم کردن زمینه‌های تبادل نظر، مشورت و احساس مسؤولیت مشترک (معرفی کردن خود به عنوان یک همکار و هماهنگ‌کننده در خدمت دانش آموزان و کارکنان و مشارکت دادن اعضای سازمان در برنامه‌ریزی سازمان آموزشی).
6. برقراری روابط انسانی مطلوب و احترام متقابل بین مدیر و دیگر اعضای سازمان.
7. فراهم ساختن فرصت‌ها و امکان بروز خلاقیت و استعدادهای نهفته‌ی کارکنان.
عناصر اساسی مدیریت
1. برنامه‌ریزی: (آینده‌نگری، تفکر نسبت به آینده و پیش‌بینی اقدامات آینده).
2. سازماندهی: (تقسیم وظایف لازم برای رسیدن به اهداف سازمان بین واحدهای سازمانی).
3. فرماندهی هدایت یا انگیزش: (ایجاد انگیزه‌ها و فراهم کردن شرایط یا اسبابی است که کارهای سازمان به وسیله افراد دیگر انجام شود).
4. هماهنگی: (هم‌سو و هم‌جهت کردن وظایف واحدهای مختلف هر سازمان در جهت رسیدن به اهداف آن).
5. کنترل یا نظارت: (مقایسه‌ی عملیات انجام شده با اهداف کمی و کیفی پیش‌بینی شده در برنامه و تعیین نقاط قوت و ضعف واحدهای سازمان).
ویژگی‌های یک مدیر آموزشی
1. سلامت جسمی، عاطفی و روانی برخوردار باشد.
2. دارای استعداد و توانایی‌های مدیریت و رهبری باشد.
3. مؤمن و متقی، و به مبانی اسلامی رهبری و مدیریت آشنا باشد.
4. با فرهنگ اسلامی و ملی کشور خود آشنایی کافی داشته باشد.
5. نظام آموزش و پرورش کشور خود را به خوبی بشناسد و از سوابق وتحولات تاریخی آن آگاه باشد.
6. از فلسفه‌ی ارزش‌ها و مقاصد کلی آموزش مطلع باشد.
7. با اندیشه‌ها و نظریه‌های مثبت و رهبری آشنا و دارای مهارت‌های فنی و انسانی و ادراکی باشد.
8. به مسؤولیت‌ها و وظایف چند بعدی آموزشی، ارشادی، فرهنگی، اجتماعی و اداری خود واقف باشد.
9. قوانین و مقررات نظام آموزشی را به خوبی بداند و برای حل مشکلات مدارس از آن‌ها مدد بگیرد.
10. مشکلات و مسایل مدارس و نظام آموزشی را در ارتباط با شرایط ویژگیهای جامعه تجزیه و تحلیل کند.
11. روابط و مناسبات متقابل مدرسه و خانواده و جامعه را درک کند.
12. در زمینه‌ی علوم تربیتی و روانشناسی دانش و معلومات کافی داشته باشد.
13. دست کم 5 سال سابقه‌ی آموزش و معلمی داشته باشد.
14. اخلاق و برخورد مناسب داشته باشد (آرام و صبور، آماده‌ی شنیدن سخنان دیگران، رعایت مساوات و عدالت، ظاهری مرتب و آراسته، با لحنی محبت آمیز و گرم، با روحیه‌ی مسلط، معتقد به مشورت، درستکار و راستگو).
15. دارای درجه‌ی تحصیلی مناسب با دوره تحصیلی باشد.
16. از سن مناسبی برخوردار بوده و متأهل باشد.
اهم فعالیت‌های روزانه که لازم است مدیران بر انجام آن نظارت داشته باشند:
1. تقویت روح وحدت اسلامی و سعی در ایجاد ارتباط اسلامی بین دانش آموزان و کارکنان.
2. اجرای مراسم صبحگاهی.
3. برگزاری نماز جماعت و شرکت در آن.
4. پیشرفت فعالیت‌های آموزشی و تبادل نظر با دبیران.
5. فعالیت‌های پرورشی و امور فوق برنامه آموزشگاه.
6. اجرای صحیح برنامه‌ی درسی و استفاده‌ی دبیران از طرح درس.
7. نحوه تشکیل و فعالیت انجمن اسلامی دانش آموزان.
8. نحوه‌ی رفتار و کردار و وضع ظاهری دانش آموزان بر اساس موازین اسلامی.
9. کنترل اطراف و اکناف آموزشگاه قبل از شروع و بعد از خاتمه کار.
10. کنترل ورود و خروج افراد غیرمسؤول.
11. کنترل ورود و خروج دانش آموزان و ملزومات و وسایلی که همراه دارند.
12. حسن کار کارکنان اداری و آموزشی و ارزشیابی مستمر از کار آن‌ها.
13. دقت و مراقبت در حضور و غیاب کارکنان و دانش آموزان.
14. حفظ واحد آموزشی در تمام مدت فعالیت آن.
15. مراقبت در امور مالی و اموال آموزشگاه و ثبت به موقع آن‌ها در دفاتر مخصوص.
16. مراقبت در حفظ و نگه‌داری اموال و اسناد (سوابق تحصیلی، پرونده‌ها، دفاتر امتحانات، لیست ریز نمرات و . . .).
17. کنترل و رسیدگی به امور ایمنی (کپسول آتش‌نشانی، شیر و لوله‌های گاز و آب، وضعیت ساختمان و . . .) و اقدام لازم.
18. نحوه پیشرفت امور آموزشی و فعالیت‌های تربیتی فرزندان شهدا و دانش آموزان بی‌سرپرست.
19. سعی در شناخت افراد مستعد و کم‌بضاعت و کمک به آن‌ها به طور پنهانی در حد امکان.
20. رعایت مقررات اداری و آموزشی.
21. تشکیل کلاس‌ها و کارگاه‌ها.
22. فعالیت دبیران و مشاوران راهنما جهت آشنا نمودن دانش آموزان و اولیا آنان با اهداف نظام جدید متوسطه و ارائه‌ی اطلاعات لازم در خصوص رشته‌های مختلف و مشاغل.
23. نحوه‌ی آموزش دبیران، مربیان کارگاه، تکنسین‌ها و دبیران آزمایشگاه.
24. بها دادن به نظرات و خلاقیت‌های کارکنان و دانش آموزان.
25. پیگیری و بررسی گزارشات رسیده از وضعیت کارگاه‌های خارج از مدرسه که دانش آموزان جهت گذراندن واحدهای عملی در آن‌ها به فراگیری مشغول هستند.
26. پاسخگویی به سؤالات اولیا و دانش آموزان و دیگر مراجعان و احترام به آن‌ها.
27. وضعیت بهداشت دانش آموزان و پیش‌بینی‌های لازم جهت پیش‌گیری بیماری‌های واگیردار.
28. وضعیت بهداشت روانی و مسایل روحی دانش آموزان.
29. فعالیت تعاونی دانش آموزان و کنترل مواد و خوراکی‌های توزیعی.
30. کنترل انجام امور محوله از طریق اداره.
31. بررسی مسایل جاری آموزشگاه.
32. توجه به امور نظافت صحیح آموزشگاه.
اهم فعالیت‌های هفتگی که لازم است مدیران انجام دهند.
1. توصیه‌های لازم تربیتی، آموزشی، انضباطی و ایمنی به دانش آموزان.
2. پی‌گیری فعالیت‌های انجام نشده مربوط به هفته‌ی گذشته (ابتدای هفته).
3. بستن دفتر حضور غیاب کارکنان (پایان هفته).
4. گشایش صندوق‌های انتقادات و پیشنهادات، مشاوره و پی‌گیری موارد عنوان شده. عنداللزوم و (پایان هفته).
5. تشویق همکاران و دانش آموزان جهت شرکت در نماز جمعه و جماعت.
6. توصیه تذکرات لازم به سرایدار در مورد حفظ حراست و رعایت نکات ایمنی به خصوص در ایام تعطیل (پایان هفته).
اهم فعالیت‌های ماهانه که لازم است مدیران مدارس انجام دهند:
1. تشکیل جلسه‌ی شورای دبیران، ستاد تربیتی، شورای مالی، انجمن اولیا و مربیان.
2. برنامه‌ریزی جهت مراسم آغازین و نماز جماعت و ایام ا. . . و مناسبت‌های هر ماه.
3. امضای لیست حقوق کارکنان.
4. ارسال گواهی انجام کار مأمورین، حق‌التدریس‌ها، قراردادی و . .
5. گزارش غیبت کارکنان به اداره‌ی متبوع.
6. ارسال گزارش مربوط به فعالیت‌ها و جلسات ستاد تربیتی به اداره‌ی متبوع.
7. تنظیم جلسات پرسش و پاسخ به مشکلات اخلاقی و تربیتی دانش آموزان و دعوت از اساتید و اهل فن.
2. شورای مدرسه
مادهء 10. در راستای سیاست مدرسه محوری و تفویض اختیارات به مدارس و به منظور توسعه‌ی مشارکت، همکاری و استفاده از تجارب معلمان، مربیان و اولیای دانش آموزان در اداره‌ی مدارس، بهبود فرآیند تصمیم‌گیری، ارتقای کیفی فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و اداری، تدوین برنامه‌های سالانه ی مدارس و هماهنگی امور و نظارت بر فعالیتهای مربوط، در هر یک از مدارس شورایی به نام شورای مدرسه تشکیل می‌گردد. ترکیب اعضا و شرح وظایف شورای مدرسه به شرح زیر است:
الف. ترکیب اعضا
1. مدیر مدرسه.
2. معاونین مدرسه.
3. یک نفر از مربیان امور تربیتی یا مشاوران به انتخاب مربیان و مشاوران مدرسه.
4. نماینده‌ی شورای معلمان.
5. نماینده انجمن اولیا و مربیان به انتخاب انجمن.
تبصره. در صورت لزوم و به ویژه در مواقعی که پیشنهادهای شورای دانش آموزان مطرح است مدیر مدرسه از نماینده‌ی شورای دانش آموزان و برحسب مورد از افراد ذی‌ربط و صاحب‌نظر برای شرکت در جلسات شورای مدرسه دعوت می‌کند.
ب. شرح وظایف
1. مراقبت و نظارت بر فعالیت‌های مدرسه در چارچوب اهداف مصوب دوره‌ی تحصیلی و مفاد این آیین‌نامه.
2. نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش و دستورالعمل‌های مربوط و بخشنامه‌های ابلاغی از سوی وزارت آموزش و پرورش و برنامه‌ریزی برای توجیه و آموزش عوامل ذی‌ربط.
3. بررسی و تأیید برنامه‌های پیشنهادی سالانه‌ی مدرسه که از سوی مدیر، در چارچوب مقررات و ضوابط مربوط، به شورا ارائه می‌شود.
4. بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد پیشنهادهای ارائه شده از سوی شورای معلمان، انجمن اولیا و مربیان و شورای دانش آموزان.
5. بررسی و تأیید برنامه‌های مربوط به بزرگداشت ایام‌الله و مناسبت‌های مختلف دینی و انقلابی و ملی.
6. بررسی و تأیید برنامه‌های مربوط به مسابقات علمی، ورزشی، فرهنگی و هنری در سطح مدرسه.
7. بررسی و تأیید برنامه‌ی اردوها و بازدیدهای دانش آموزان از مراکز علمی، فرهنگی، حرفه‌ای با رعایت ماده‌ی 107 این آیین‌نامه.
8. بحث و اتخاذ تصمیم در مورد چه گونگی برگزاری امتحانات با رعایت مقررات و دستورالعمل‌های مربوط.
9. تصمیم‌گیری در مورد تشویق و تنبیه دانش آموزان برابر مندرجات بندهای "2 و 3" فصل ششم این آیین‌نامه.
10. برنامه‌ریزی برای تقدیر از کارکنان و دانش‌آموزان نمونه به منظور ارائه‌ی الگوهای شایسته با همکاری انجمن اولیا و مربیان.
11. تصمیم‌گیری در مورد تخلفات امتحانات داخلی دانش‌آموزان برابر آیین‌نامه‌ی رسیدگی به تخلفات امتحانی.
12. تصمیم‌گیری در مورد لباس و پوشش دانش‌آموزان، در چارچوب مبانی و ضوابط مندرج در فصل پنجم این آیین‌نامه.
13. نظارت بر فرآیند بودجه‌بندی برنامه‌ی درسی ارائه شده از سوی شورای معلمان و تأیید آن برای اجرا.
14. بررسی مشکلات موردی دانش‌آموزانی که با مسائل خاصی از نظر آموزشی و پرورشی مواجه‌اند و ارائه‌ی پیشنهاد به کمیسیون خاص ادارات آموزش و پرورش مربوط با توجه به اختیارات کمیسیون مذکور.
15. صدور مجوز اخذ امتحان از دانش‌آموزی که در امتحان پایانی[1] داخلی و امتحان جهش تحصیلی و تغییر رشته غیبت موجه داشته است تا دو هفته پس از پایان امتحانات.
16. بررسی و تصویب پیشنهاد شورای معلمان در مورد تعیین پایه‌ی تحصیلی دانش آموزان دوره‌ی ابتدایی مشمول ماده‌ی 43 این آیین‌نامه.
17. برنامه‌ریزی برای کمک به دانش‌آموزانی که شرایط استفاده از ماده‌ی 54 این آیین‌نامه را دارا می‌باشند.
18. تصمیم‌گیری در مورد دایر بودن مدرسه در ایام تعطیل رسمی و اوقات فراغت، برای فعالیت‌های فوق برنامه‌ی آموزشی و پرورشی، با مسؤولیت مستقیم مدیر مدرسه.
19. برنامه‌ریزی برای ارتقای هر چه بیش‌تر دانش معلمان و کارکنان مدرسه.
20. ترویج و گسترش فعالیت‌های آموزشی، پرورشی و تقویت اعتقادات دینی، قرآنی و نماز و مکارم اخلاقی و فراهم آوردن امکانات و زمینه‌ي ‌های برگزاری شایسته‌ی مراسم گوناگون عبادی سیاسی.
21. بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد چه گونگی ارتقای مهارت‌های زندگی و اجتماعی مورد نیاز دانش آموزان.
22. برنامه‌ریزی مناسب به منظور توسعه‌ی تربیت بدنی، بهبود وضع امکانات ورزشی، حفظ و توسعه‌ی نمودهای عینی اخلاق و آداب اسلامی، ارتقای سطح بهداشت، بهبود وضعیت فضا و تجهیزات کارگاهی، آزمایشگاهی و نمازخانه و حفظ محیط زیست.
23. بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد نحوه‌ی مشارکت مؤسسات و دستگاه‌های آموزشی خارج از مدرسه در آموزش‌های علمی و عملی دانش آموزان بر اساس آیین‌نامه‌ی های مربوط.
24. بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد عرضه‌ی تولیدات و ارائه‌ی خدمات حاصل از فعالیت‌های آموزشی (عملی – کارگاهی) دانش آموزان به متقاضیان بر اساس آیین‌نامه‌های مربوط.
25. برنامه‌ریزی مناسب برای برقراری ارتباط و تعامل بین مدرسه و جامعه‌ی محلی به منظور بهره‌مندی از امکانات و ظرفیت‌های پیرامون مدرسه در ارتقای امور کمی و کیفی مدرسه.
26. تعیین پایه‌ی تحصیلی دانش آموزی که در نظام آموزشی خارجی تحصیل کرده و متقاضی ادامه‌ی تحصیل در مدرسه‌ی ایرانی خارج از کشور است، با رعایت مفاد آئین‌نامه‌ی ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی.[2]
27. تغییر رشته‌ی تحصیلی دانش آموزانی که رشته‌ی تحصیلی آنان در کشور محل انتقال موجود نمی‌باشد (چنانچه دانش آموز باید در امتحان برخی از دروس به عنوان تغییر رشته شرکت کند می‌تواند ضمن ثبت نام و ادامه‌ی تحصیل در رشته‌ی مورد نظر، دروس مربوط را تا پایان سال تحصیلی امتحان دهد.[3]
28. انتخاب دانش آموز جهت تحصیل در مدرسه‌ی شبانه‌روزی با رعایت اساسنامه مدارس شبانه‌روزی.
29. بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد دانش آموزانی که با مشکلات اخلاقی و رفتاری خاص مواجه‌اند با حفظ و رعایت شأن و کرامت انسانی آنان و تصمیم‌گیری در مورد دانش آموزان مشمول ماده‌ی 84 این آیین نامه‌ی، در چنین مواردی موضوع با حضور مدیر، یکی از معاونین به انتخاب مدیر، یک نفر از مربیان امور تربیتی به انتخاب مربیان و مشاور مدرسه (در صورت وجود مشاور در مدرسه) بررسی و تصمیم لازم اتخاذ می‌شود.
مادهء 11. ریاست شورای مدرسه با مدیر است و دستور جلسات شورای مدرسه با نظر اعضای شورای مذکور توسط مدیر مدرسه تعیین می‌شود. مسؤولیت اجرای تصمیم‌های شورای مدرسه نیز با مدیر خواهد بود. همه‌ی کارکنان مدرسه موظف‌اند برای اجرای مطلوب مصوبات شورا همکاری نمایند.
تبصره. دبیر شورای مدرسه در اولین جلسه از بین اعضا تعیین می‌شود. دبیر شورا موظف است خلاصه‌ای از مذاکرات یا تصمیمات متخذه هر جلسه را ثبت نموده و به امضای اعضای شورا برساند.
مادهء 12. در هر سال تحصیلی مدیر باید در اولین فرصت و حداکثر یک ماه پس از بازگشایی مدارس نسبت به تشکیل شورای مدرسه اقدام کند. شورای مدرسه حداقل هر دو هفته یک بار تشکیل جلسه خواهد داد.
مادهء 13. شورای مدرسه با حضور اعضا رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با رأی اکثریت حاضرین جلسه قابل اجرا می‌باشد.
مصوبات شورا نباید با آیین‌نامه‌ها و مقررات عمومی کشور و ضوابط وزارت آموزش و پرورش مغایرت داشته باشد.
تبصره: در مدارسی که به علت کم بودن تعداد دانش آموز و عدم حضور برخی از افراد موضوع بند الف ماده‌ی 10 تعداد اعضا کم‌تر از 3 نفر باشد شورا تشکیل نمی‌شود و وظایف آن به مدیر واگذار می‌گردد.
3. انجمن اولیا و مربیان
ماده‌ی 14. به منظور تقویت همکاری و مشارکت اولیای داشن آموزان برای کمک به ارتقای کیفیت فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و گسترش ارتباط دو کانون مقدس خانه و مدرسه، انجمن اولیا و مربیان تشکیل می‌شود. ترکیب اعضا و وظایف انجمن اولیا و مربیان مدارس به شرح زیر است:
الف. ترکیب اعضا
1. مدیر مدرسه.
2. یکی از معاونین به انتخاب مدیر.
3. نماینده‌ی شورای معلمان.
4. معاون پرورشی یا یکی از مربیان امور تربیتی و در صورت نبودن مربی، یکی از معلمان آگاه به مسائل تربیتی به انتخاب مدیر.
5. منتخبین اولیای دانش آموزان.
تبصرهء 1. تعداد اولیای دانش آموزان و نحوه انتخاب آنان جهت عضویت در انجمن و چه گونگی و زمان تشکیل جلسات برابر آیین‌نامه‌ی انجمن مرکزی اولیا و مربیان خواهد بود.
تبصرهء 2. در صورت لزوم مدیر مدرسه می‌تواند از نماینده‌ی شورای دانش آموزان و برحسب مورد از افراد ذی‌ربط و صاحب‌نظر برای شرکت در جلسات انجمن دعوت کند.
ب. شرح وظایف
1. تأمین مشارکت فکری، فرهنگی، عاطفی و آموزشی اولیا و تقویت هماهنگی و هم‌سویی تربیتی و آموزشی خانه و مدرسه.
2. برنامه‌ریزی و تشکیل جلسات عمومی اولیای دانش آموزان.
3. برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری جهت تشیکل جلسات آموزش خانواده.
4. همکاری و مشارکت با شورای معلمان در برگزاری کلاس‌های فوق برنامه.
5. مشارکت در اجرای برنامه‌های کارآموزی هنرجویان در هنرستان‌ها.
6. همکاری و مشارکت با مدیر مدرسه در اجرای فعالیت‌های پرورشی، برگزاری اردوهای دانش آموزان و بازدید از مراکز علمی، آموزشی و فرهنگی.
7. همکاری و مشارکت درباره‌ی چه گونگی قدردانی از کارکنان، اولیا و دانش آموزان و اعضای شوراهای مدرسه با رعایت ضوابط و مقررات مربوط.
8. جلب همکاری اولیای دانش آموزان جهت مشارکت و کمک به ارتقای کیفیت فعالیت‌های مربوط و ارائه‌ی پیشنهادهای لازم به مدیر مدرسه.
9. تلاش و همکاری برای جلب مشارکت اولیای دانش آموزان، صاحبان حرف، افراد خیر و مؤسسات خیریه در تأمین امکانات مورد نیاز و بهبود اداره‌ی مدرسه.
10. نظارت بر چه گونگی اخذ کمک‌های مردمی با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
11. تشکیل شورای مالی مدرسه با عضویت مدیر مدرسه، رییس انجمن و نماینده‌ی شورای معلمان در اولین جلسه‌ی انجمن.
12. نظارت بر نحوه‌ی هزینه‌ی وجوه حاصل از کمک‌های مردمی، خدمات فوق‌برنامه، سرانه‌ی دانش آموزان و کمک‌های شوراهای آموزش و پرورش از طریق شورای مالی و مطابقت موارد هزینه با برنامه‌های مصوب شورای مدرسه.
13. بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به سرویس رفت و آمد دانش آموزان.
14. انتخاب نماینده برای شرکت در شورای مدرسه.
15. انجام اموری که بر اساس بخشنامه‌های انجمن مرکزی اولیا و مربیان به عهده‌ی انجمن مدرسه محول می‌گردد.
تبصرهء 1. در مدارس بزرگسالان و مدارس کم جمعیتی که برابر آیین‌نامه‌ی انجمن مرکزی اولیا و مربیان، امکان تشکیل انجمن نمی‌باشد، وظایف انجمن به مدیر مدرسه واگذار می‌شود.
تبصرهء 2. مدارس ضمیمه و مدارسی که به صورت مجتمع (ابتدایی، راهنمایی تحصیلی و متوسطه) توسط یک مدیر اداره‌ی می‌شوند می‌توانند در صورت تمایل مدیر، انجمن اولیا و مربیان را به صورت مشترک تشکیل دهند.
4. شورای معلمان
مادهء 15. به منظور بحث و تبادل نظر و هماهنگی در امور آموزشی، پرورشی و اداری مدرسه و تأمین مشارکت معلمان در حسن جریان آموزشی و پرورشی و اداری مدرسه، شورایی به نام شورای معلمان با شرکت همه‌ی معلمان، مربیان و مشاوران مدرسه تشکیل می‌گردد. وظایف شورای معلمان به شرح زیر است:
1. نظارت بر هم سویی برنامه‌ها و روش‌های کاری در چارچوب اهداف مصوب دوره‌ی تحصیلی و مفاد این آیین‌نامه‌ی.
2. مشارکت مؤثر و کارآمد در تهیه‌ی برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزشی و پرورشی مدرسه و همکاری در اجرای آن پس از تأیید شورای مدرسه.
3. بودجه‌بندی برنامه‌ی درسی با رعایت مقررات مربوط و ارائه آن به شورای مدرسه جهت تأیید.
4. بررسی و تبادل نظر پیرامون چه گونگی افزایش اثربخشی روش‌های تدریس.
5. چاره‌اندیشی برای تأمین مشارکت فعال دانش آموزان در فرآیند آموزش و پرورش.
6. تلاش در ارتقای کیفیت برنامه‌های آموزشی و پرورشی و بررسی علل افت تحصیل دانش آموزان و برنامه‌ریزی برای کاهش آن.
7. مشارکت در تنظیم برنامه‌های پرورشی، تقویت اعتقادات دینی و اخلاقی و آداب اسلامی در دانش آموزان.
8. بررسی و تبادل نظر به منظور هماهنگ کردن نحوه‌ی تشویق و تنبیه دانش آموزان.
9. بحث و تبادل نظر و اتخاذ تدابیر مناسب در مورد مسائل آموزشی، پرورشی و انضباطی دانش آموزان و بهبود اداره‌ی مدرسه.
10. بحث و تبادل نظر درباره محتوای کتاب‌های درسی و انعکاس آن به مسؤولین ذی‌ربط از طریق مدیر مدرسه.
11. تبادل نظر و هماهنگی در مورد نحوه‌ی استفاده از وسایل آموزشی، کمک آموزشی و کارگاهی.
12. ارائه راه کارهای مناسب برای ترغیب دانش آموزان به منظور انجام مطالعات درسی و غیردرسی.
13. ایجاد هماهنگی در ارتباط با نحوه و میزان تکالیف درسی دانش آموزان متناسب با نیاز، استعدادها و علائق آنان.
14. همکاری، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری در خصوص چه گونگی تشکیل کلاس‌های فوق برنامه با مشارکت انجمن اولیا و مربیان و رعایت ضوابط مربوط.
15. بررسی منابع آموزشی، کمک آموزشی و پرورشی و انتخاب و معرفی کتب، نشریات، نوارهای صوتی و تصویری جهت استفاده در مدرسه با رعایت سایر مقررات.
16. انتخاب نماینده یا نمایندگان شورای معلمان برای شرکت در شورای مدرسه و انجمن اولیا و مربیان در اولین جلسه‌ی شورای معلمان.
17. تعیین پایه‌ی تحصیلی دانش آموزان مشمول ماده‌ی 43 این آیین نامه‌ی و ارائه‌ی پیشنهاد به شورای مدرسه.
مادهء 16. ریاست شورای معلمان به عهده‌ی مدیر و در غیاب مدیر بر عهده نایب رییس است که توسط شورای معلمان تعیین می‌شود. مدیر مدرسه مسؤول تعیین دستور جلسات و پی‌گیر اجرای تصمیماتی است که توسط اکثریت اعضای شورای معلمان اتخاذ می‌شود.
تبصرهء 1. مدیر مدرسه می‌تواند در صورت لزوم از متخصصین تعلیم و تربیت، معلمان بازنشسته، کارشناسان و مسؤولین آموزش و پرورش و اولیای دانش آموزان جهت شرکت در شورای معلمان و تبادل نظر در زمینه‌ی های مربوط دعوت کند.
تبصرهء2. دبیر شورای معلمان در اولین جلسه توسط اعضای شورا تعیین می‌شود و موظف است خلاصه‌ای از مذاکرات یا تصمیمات متخذه‌ی هر جلسه را ثبت نموده و به امضای اعضای شورا برساند.
تبصرهء 3. شورای معلمان می‌تواند به منظور انجام بهتر وظایف خود نسبت به تشکیل گرو‌ه‌های درسی و آموزشی اقدام نماید.
مادهء 17. مدیران مدارس موظف‌اند اولین جلسه‌ی شورای معلمان را حتی‌الامکان قبل از بازگشایی مدارس و حداکثر تا ده روز پس از آن تشکیل دهند. جلسات شورای معلمان حداقل هر ماه یک بار تشکیل می‌شود.
5. شورای دانش آموزان
مادهء 18. به منظور مشارکت دانش آموزان در امور مربوط به مسائل آموزشی، پرورشی، انضباطی، ورزشی و فوق برنامه و ایجاد ارتباط صحیح و مستقیم دوسویه بین دانش آموزان و اولیای مدرسه و ارج نهادن به شخصیت و کرامت آنان و تقویت اعتماد به نفس و خودباوری و مسؤولیت‌پذیری و مشارکت‌جویی در آنان، شورای دانش آموزان در سطح مدارس تشکیل می‌شود. ترکیب اعضا و شرح وظایف شورای دانش آموزان به شرح زیر است:
الف. ترکیب اعضا
اعضای شورای دانش آموزان، از میان دانش آموزان شاغل به تحصیل همان مدرسه خواهند بود، تعداد و نحوه‌ی انتخاب اعضا برابر دستورالعملی خواهد بود که توسط وزارت آموزش و پرورش تنظیم و ابلاغ می‌گردد.
ب. شرح وظایف
1. مراقبت بر هم سویی فعالیت‌های شورای دانش آموزان با مفاد این آیین نامه‌ی.
2. بررسی پیرامون چه گونگی مشارکت دانش آموزان در بخشی از فعالیت‌های آموزشی و پرورشی و اجرایی مدرسه و ارائه‌ی پیشنهاد به مدیر مدرسه.
3. همکاری در برنامه‌ریزی و اجرای مناسبت‌های مذهبی، انقلابی و ملی در مدارس.
4. اداره‌ی نشریه دیواری و همکاری در اداره‌ی امور کتابخانه مدارس.
5. همکاری در برگزاری مسابقات فرهنگی، هنری، علمی و ورزشی دانش آموزان.
6. همکاری در برگزاری بازدیدهای علمی و اردوهای تفریحی و مذهبی.
7. همکاری در برگزاری نماز جماعت و اداره‌ی نمازخانه‌ی مدارس.
8. همکاری در تشکیل و اداره‌ی تعاونی دانش آموزان در مدارس.
9. همکاری در امور انتظامی و بهداشتی مدرسه.
10. همکاری در تنظیم برنامه‌ی امتحانات داخلی مدرسه.
11. انتخاب نماینده برای شرکت موردی در شورای مدرسه و انجمن اولیا و مربیان.
12. ارائه‌ی پیشنهاد به مدیر مدرسه جهت تشویق دانش آموزانی که مشارکت فعال در امور اجرایی مدرسه داشته‌اند.
مادهء 19. شورای دانش آموزان یک شورای درون مدرسه ای است و فاقد شعبه و تشکیلات خارج از مدرسه خواهد بود. شورای دانش آموزان مجاز به ایجاد رقابت‌های ناسالم سیاسی و فعالیت جناحی و حزبی در داخل یا خارج از مدرسه نمی‌باشد و نمی‌تواند در انتخابات له یا علیه کاندیداها فعالیت نماید.
مادهء 20. مدیر مدرسه موظف است نسبت به تشکیل شورای دانش آموزان برابر شیوه نامه‌ی ابلاغی در هر سال اقدام نماید.
جلسات شورای دانش آموزان حداقل هر ماه یک بار تشکیل می‌شود.
تبصرهء 1. برای اثربخشی بیش‌تر شورای دانش آموزان، یکی از معاونان یا مربیان امور تربیتی و در غیاب آن‌ها یکی از معلمان مدرسه به انتخاب مدیر، ضمن هدایت جلسات شورای دانش آموزان، مشکلات آنان را پیگیری می‌نماید.
تبصرهء 2. شورای دانش آموزان می‌توانند با موافقت شورای مدرسه نسبت به تشکیل انجمن‌های دینی، فرهنگی، هنری، ورزشی و علمی اقدام کند.
مادهء 21. شورای دانش آموزان در مدارس نقش مشورتی و مشارکت در امور اجرایی دارد و تصمیم‌های آن با رأی اکثریت و پس از تأیید مدیر با رعایت مفاد این آئین‌نامه قابل اجرا خواهد بود. مدیر مدرسه همکاری لازم را برای رفع مشکلات شورای دانش آموزان در حد امکانات و توان به عمل خواهد آورد.
نکات ضروری در مورد انجمن اولیا و مربیان و شوراهای مدرسه:
مادهء 22. تشکیل هرگونه انجمن یا شورایی در مدرسه به غیر از موارد مندرج در این آیین‌نامه‌ی، قبل از تصویب شورای عالی آموزش و پرورش مجاز نیست.
تبصره. انجمن‌ها و شوراهایی که بر اساس مقررات عمومی کشور مانند مصوبات مجلس شورای اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیأت دولت تشکیل می شوند تابع مقررات خاص خود خواهند بود.
مادهء 23. مکاتبات یا هر نوع ارتباط اشخاص حقیقی یا حقوقی با انجمن اولیا و مربیان یا هر یک از شوراهای مدرسه فقط از طریق مدیر مدرسه انجام می‌گیرد.
مادهء 24. شوراهای مندرج در این آیین‌نامه‌ی در سطح مدرسه فعالیت می‌کنند و تشکیل آن‌ها در سطح منطقه یا بالاتر بدون تصویب شورای عالی آموزش و پرورش مجاز نخواهد بود.
مادهء 25. در مواردی که تصمیم‌های اتخاذ شده در انجمن اولیا و مربیان یا هر یک از شوراهای مدرسه، با نظر مدیر مغایر باشد، مدیر موضوع را به اداره‌ی آموزش و پرورش مربوط منعکس کرده و رأی و نظر رییس اداره‌ی متبوع لازم الاجرا می‌باشد.
مادهء 26. مدیر مدرسه موظف است هر سه ماه یک بار گزارشی از نحوه فعالیت شوراها و انجمن اولیا و مربیان شامل تعداد جلسات و اهم تصمیم‌گیری‌های شورای مدرسه به اداره‌ی آموزش و پرورش محل ارسال نماید.
تبصره. ادارات آموزش و پرورش، انجمن اولیا و مربیان و شوراهای فعال مدارس را مورد تشویق قرار خواهند داد.

[1] . برابر رأی صادره در دویست و سی و چهارمین جلسه ی کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش مورخ 7/4/79 منظور از امتحان پایانی غایبین مجاز در نظام امتحانی نیمسالی امتحانات پایان نیمسال و در نظام سالی امتحانات خردااد و شهریورماه است. ضمناً دانش آموزان دوره ی پیش دانشگاهی مشمول این بند نخواهند بود.
[2] . بندهای 26 و 27 منحصراً از اختیارات شورای ایرانی خارج از کشور می باشد.
[3] . بندهای 26 و 27 منحصراً از اختیارات شورای ایرانی خارج از کشور می باشد.

ارکان و شوراهای مدرسه

مطالب مشابه :

شرح وظایف عوامل اجرایی مدارس براساس دستورالعمل وزارت آموزش و پرورش

ستاد امتحانات

شرح وظایف کارشناس مسئول انجمن اولیاء و مربیان:

فعالیت های روابط عمومی آموزش و پرورش

بازرسی ونظارت

شرح وظایف اعضای ستاد پروژه مهر90

شرح وظایف پست های سازمان مدارس

ارکان و شوراهای مدرسه

شرح وظایف