کابل ساتا (SATA) چیست؟

رابط پیشرفتهٔ متوالی (Serial Advanced Technology Attachment) یا ساتا (SATA) یک گذرگاه یا مسیر عمومی برای ارتباط ابزارهای ذخیره‌سازی داده‌ها (مانند دیسک سخت و درایو نوری) به گذرگاه میزبان است.

سازوارگرگذرگاه میزبان ِساتا روی اغلب رایانه‏های لپ‌تاپ و بردهای مادر رایانه‌های رومیزی امروزی تعبیه شده‌است. رابط ساتا برای جایگزینی استاندارهای قدیمی ِ آتا (ATA) یا آی‌دی‌ای (IDE) طراحی شده‌است. این رابط به مانند آی‌دی‌ای دستورات سطح پایین را اجرا می‌کند، اما سازوارگرهای میزبان و ابزارهای جانبی به وسیلهٔ یک کابل ارتباطی ِرسانای جفت سیم ِ متوالی و پرسرعت به یکدیگر وصل می‌شوند.

در یک مقایسه، رابط ِ موازی ِ آتا از ۱۶ هادی ِ اطلاعات که هرکدام در سرعت بسیار پایین‌تری کار می‌کنند استفاده می‌کند. در این صورت رابط ساتا برتری‌های متعددی نسبت به رابط موازی آتا (Parallel ATA یا PATA) ارائه می‌دهد. کاهش پهنای سیم رابط و هزینهٔ آن؛ کاهش سیم‌های درونی از هشتاد عدد به هفت عدد؛ سرعت بالاتر و کارآمدی بیشتر در انتقال داده و قابلیت تعویض سریع از مزیت‌های ساتا است.
تا سال ۲۰۰۹ رابط‌های ساتا جایگزین رابط‌های پاتا شدند. رابط پاتا اغلب در کاربردهای صنعتی باقی‌ماند، چرا که وابسته به ذخیره‌سازی ِ نوع پرسرعت و فشرده (CompactFlash) هستند. اگرچه انواع جدید ِ استاندارد سازی این روش برپایهٔ ساتا خواهند بود.

خصوصیات اتصال گرم
تمام ابزارهای دارای قابلیت ساتا، امکان پشتیبانی از اتصال گرم را دارند. هرچند اتصال گرم مناسب، نیاز به این دارد که دستگاه در وضعیت دستوری طبیعی خود باشد و نه در شبیه سازی آی‌دی‌ای. تعدادی از آداپتورهای اولیهٔ ساتا این قابلیت را پشتیبانی نمی‌کنند، وانگهی سیستم‌های عامل قدیمی‌تر (از قبیل ویندوز اکس‌پی) مستقیماً از قابلیت واسط کنترل‌گر پیشرفته یا ای‌اچ‌سی‌آی (AHCI) پشتیبانی نمی‌کنند.

واسط کنترل‌گر پیشرفته
کنترل‌گرهای ساتا به خاطر واسط استانداردشان از واسط کنترل‌گر پیشرفته (ای‌اچ‌سی‌آی) استفاده می‌کنند تا به قابلیت‌های جدید ساتا، مانند اتصال گرم و صف‌بندی دستوری طبیعی (NQC) دست پیدا کنند. در صورتی که واسط کنترل‌گر پیشرفته توسط برد ِ مادر و چیپست فراهم نباشد، کنترل‌گرهای ساتا در حالت شبیه‌سازی آی‌دی‌ای کار می‌کنند که به ابزارهای وصل شده اجازهٔ استفاده از خصوصیات مهم و برجستهٔ ساتا را نمی‌دهد.
راه‌اندازهای ابزارهای ویندوز معمولاً در حالت شبیه‌سازی آی‌دی‌ای کار می‌کنند مگر اینکه به روشنی نشان دهند که دارای واسط کنترل‌گر پیشرفته هستند. اگر راه‌اندازهای ویندوز اکس‌پی از ای‌اچ‌سی‌آی پشتیبانی نکنند، واسط کنترل‌گر پیشرفته فقط توسط راه‌اندازهای اختصاصی ِ ابزار اجرا می‌شود. این در حالی است که ویندوز ویستا، ویندوز سون، فری بی‌اس‌دی (یک سیستم‌عامل آزاد مانند یونیکس)، لینوکس با هسته‏‌ی نسخه ۲٫۶.۱۹ به بعد، همچنین سولاریس و اوپن سولاریس به طور طبیعی واسط کنترل‌گر پیشرفته را پشتیبانی می‌کنند.

عملکرد و بازده

نسل نخست
واسطه‌های نسل اول ِ ساتا که با عنوان «ساتا ۱٫۵ گ-بیت/ث» هم شناخته می‌شوند، با سرعت ۱٫۵ گیگابیت بر ثانیه ارتباط برقرار می‌کنند. به دلیل استفادهٔ کامل از کدگذاری ۸-بی/۱۰-بی دارای سرعت ۱٫۲ گیگابیت بر ثانیه در انتقال دادهٔ رمزگذاری نشده هستند. حد نهایی در بازده نظری ِ «ساتا ۱٫۵ گ-بیت/ث» همانند پاتا/۱۳۳ است، اما به خاطر ارائهٔ توسعهٔ سخت‌افزاری، نسخه‌های نوین ِ دستگاه‌های ساتا، مانند ان‌سی‌کیو دارای افزایش کارایی در محیط‌های چند وظیفه‌ای (Multitasking) هستند.
از آوریل ۲۰۰۹ به بعد، دیسک سخت‌های مکانیکی می‌توانند داده‌ها را با سرعت ۱۳۱ مگابایت بر ثانیه انتقال دهند که به اندازهٔ توانایی پاتا/۱۳۳ است. اگرچه گرداننده‌های حالت جامد با سرعت ۲۰۱ مگابایت بر ثانیه داده‌ها را منتقل می‌کنند، «ساتا ۱٫۵ گ-بیت/ث» بازده کافی را برای این ابزراها فراهم نمی‌کند.

نسل دوم
به زودی پس از معرفی ساتاهای ۱٫۵ گیگابیتی، کمبودها و نقص‌هایی پدیدار شد. در مرحلهٔ کاربردی، ساتا فقط می‌توانست یک تراکنش را در یک لحظه انجام دهد – درست همانند پاتا. اما میانجی سیستم رایانه‌ای کوچک (SCSI) هنوز قادر بود تا درخواست‌های گوناگون را قبول کرده و آنها را به نوبت سرویس دهد که در نتیجه زمان پاسخ‌گویی به حداقل می‌رسد. ان‌سی‌کیو به عنوان قابلیت اختیاری برای دستگاه‌های پشتیبانی کننده از ساتاهای ۱٫۵ و ۳ گیگابیتی اتخاذ شد.

نظر یادتون نره.

کابل ساتا (SATA) چیست؟

مطالب مشابه :

راه اندازی 300 دفتر خدمات الکترونیکی "ساتا" تا پایان سال

مأموریت های پارس تامین

خدمات بازنشستگی قابل ارئه در دفاتر الکترونیکی ساتا

کابل ساتا (SATA) چیست؟

درباره شهرستان گرمی

سوالات متداول درمورد ساتا کارت

آدرس وب سایت

زمان بندی ثبتنام ساتا کارت

كابل هاي مبدل Sata مضر براي هارد ديسك!!