كاربرد گياهان دارويي در بهداشت و پرورش آبزيان
كاربرد گياهان دارويي در بهداشت و پرورش آبزيان
|
مجله آبزي پرورسال 7 شماره27و28 صفحات 33-34( 1378) |
مقدمه :
مصرف بي رويه دارو و مواد شيميائي علاوه بر ايجاد مقاومت در ميكروارگانيسم ها سبب نفوذ مواد سمي به خاك و آب ميگردد و محيط زيست مجاور مزارع پرورش آبزيان را به شدت آلوده كرده تثبيت داروها و مواد شيميائي در بافتهاي ماهي و آبزيان بهداشت انسانسي را به‌خاطر ايجاد حساسيت هاي مختلف ، مقاومت باكتريائي به عوارض كبدي و كليوي به مخاطره مياندازد . در حال حاصر بدليل جوان بودن صنعت‌آبزي پروري و كمبود نيروي متخصص در زمينه بهداشت و بيماريهاي آبزيان اكثر موارد كاربرد داروها و مواد شيميائي خارج از سيستم صحيح‌تشخيص و تجويز رسمي صورت گرفته و بدون در نظر گرفتن باقيمانده هاي داروئي و اثرات آلايندگي آنها در طبيعت و همچنين عوارض سوءاين مواد روي انسان (سرطانها، ناقص الخلقه زائي و ...) و ساير اجزاء اكوسيستم آب و خاك مصرف ميشوند.
مصرف بسياري از داروهاي شيميائي با( وجود اثر گذاري سريعتر و اختصاصي) عوارض جانبي بدنبال دارد. كه گاهي اين عوارض حتي درصورت مصرف دقيق آن هيچ گريزي از اين عوارض نيست. ولي خوشبختانه در مورد داروهاي گياهي در صورت مصرف دقيق اين عوارض‌در آنها كمتر مشهود است و اثرات مفيد جانبي نيز بدنبال دارند و تقريباً بلافاصله پس از مصرف اين داروها ميتوان از فراورده‌هاي آبزيان‌استفاده نمود.
بسياري از مواد مؤثره كه در داروها بكار گرفته ميشوند را ميتوان از گياهان استخراج نمود امروز استفاده از گياهان بعنوان‌دارو موضوعي نيست كه به كشورهاي معدودي اختصاص داشته باشد، بلكه بسياري از كشورهاي‌از جمله كشورهاي پيشرفته‌صنعتي از اين گياهان ، داروهائي فرموله شده به بازار عرضه مي‌كنند و يا مواد مؤثره خالص اين گياهان را در اختيار شركتهاي داروئي جهت توليد دارو قرار مي‌دهند و بدين وسيله سهم عمده‌اي از صادرات خود را به اين امر اختصاص مي‌دهند.
پيشرفت صنايع شيميائي و گسترش شركتهاي داروسازي در چند دهه اخير موجب رشد و توسعه مصرف داروهاي شيميائي شده‌است ولي با توجه به شناخت عوارض جانبي اين داروها روز به روز اهميت گياهان داروئي و فراورده‌هاي آنها بيشتر مورد توجه‌قرار گرفته است و اعتقاد عمومي درباره داروهاي گياهي پيوسته تقويت ميگردد. هم اكنون نيز عده‌اي زيادي از محققين در حال‌كشف اثرات سودمند گياهان و مواد مؤثره گياهان هستند كه بتواند با استفاده از اين گنجينه عظيم در راه سلامتي بشر بهره بگيرند.
گياهان داروئي باوجود تأثير كند اثربسيار پايدارتري درمقايسه با ساير داروها دارند. همچنين بدليل اينكه در چرخه‌هاي سنتز بيوشيميائي‌وارد ميشوند داراي يكسري تركيبات همراه هستند كه در بسياري از موارد اثر سينرژيست با هم داردند و اثرات يكديگر را افزايش مي‌دهنداين گياهان به علت دارا بودن مواد مؤثره گوناگون مي‌توانند در درمان بسياري از بيماريها كاربرد داشته بدون آنكه مجموعه مواد مؤثره آنها باهم تداخل عمل داشته باشد. همچنين اين مواد مؤثره به دليل تركيبات همراه از يك حالت تعادل بيولوژيك برخوردارند و به همين دليل در بدن‌انباشته نشده و اثرات جانبي بر جا نمي‌گذارند.
از آنجائي كه ورود مواد اوليه داروهاشيميائي از خارج از كشور صورت مي‌گيرد و از اين لحاظ مبالغ بسيار عظيمي ارز از كشور خارج‌مي‌گردد. واز طرفي گياهان داروئي فراواني در كشور موجود بوده و براحتي قابل دستيابي است و صنعت تهيه داروي آن نيز در داخل كشورموجود است روي آوردن به اين امر كمك فراواني در بهبود وضعيت اقتصاد كشور خواهد داشت و حتي مي‌تواند يكي از صادرات كشور تلقي‌گردد.
مطالبي كه در اين مقاله آمده است كنكاشي است در مورد تجربيات و تحقيقات در ساير كشورهاي جهان در ارتباط با گياهان‌داروئي و درمان بيماريهاي آبزيان ، البته برخي ازاين گياهان در كشور ما موجود نبوده و با توجه به شرايط اقليمي آن مناطق‌تحقيقات صورت گرفته است ،بديهي است در كشور ماضمن وجود تنوع و فراواني گياهان داروئي زمينه هاي فراواني براي‌تحقيقات و بهره گيري ازاين كياهان وجود دارد
همانگونه كه در ادامه مطالب خواهد آمد تنها سعي شده است مقدمه‌اي براي آشنائي و معرفي زمينه‌هاي فعاليت ارائه شود و براي هر كدام ازاين موارد ذكر شده نياز به تحقيقات گسترده‌اي است كه اميد است با تلاش محققان كشور و با همكاري ساير دست اندر كاران بتوان اقدامات‌مؤثر وارزشمندي رادر اين رابطه بعمل آورد.
موارد استعمال دارو هاي گياهي در آبزيان
1-درمان بيماريهاي با كتريائي
از مهمترين بيماريها باكتريائي ماهي موارد زير را ميتوان نام برد:
- بيماري فرونكولوزيس Furunculosis : عامل آن Aeromonos salmonicida است .
- بيماري باكتريائي آبشش BGD ( Bacterial gill disease) : عامل ميكسو باكتريا
- بيماري طاعون سرخ Red pest : عامل باكتري گرم منفي Vibiro anguillarum
- پوسيدگي باله و دم : عامل باكتريهاي آنترو موناس - پزودوموناس است كه بعداپ بوسيله عوامل ثانوي Myxobacteria آلودگي تشديد ميگردد.
- بيماري آئروموناس متحرك
گياهان داروئي و داروهاي گياهي زير بر عليه باكتريها موثر شناخته شده‌اند:
◙ - داروي Bio gammamix توسط محققان کشور كره ساخته شده اين دارو حاوي شيرين بيان licorice root سير garlic و ox bileميباشد كه به‌صورت مخلوط با غذا به ميزان 1kg /ton 1 يا 2 بار در روز بمدت 7 روز براي درمان بيماريهاي آزاد ماهيان ، كپور ماهيان و مارماهي به كارگرفته شد. اين دارو هيچ گونه عوارض جانبي نداشته و برروي اكثر باكتريهاي پاتوژن مؤثر واقع شده است (5 .(
◙- جلبك هاي دريايي قهوه‌اي : عصاره گرم آبي جلبكهاي :
Sargossuni autumnale , Myelophycus simplex ,lamiaria joponica
◙ جلبكهاي دريائي قرمز : عصاره گرم آبي جلبكهاي:
Hypnea charoides Carpopeltis alfnis Gloiopltis furcata Porphyra yezoensis
به ميزان 50mg/kgr برروي باكتري Edwardsiella موثر بوده اند.
اين جلبكها بمدت 2-7 روز قبل از در معرض قرار گرفتن با اين باكتري استفاده شد و مانع رشد آن گرديد .
همچنين مصرف اين جلبكها در مقابل عفونتهاي استرپتوكوكها توان مقابله ماهي ها را افزايش داد(6)
- Tetraselmis suecica : ◙ بكار گيري عصاره خشك جلبك بصورت اسپري برروي ماهي آزاد اطلس در تانكهاي آب باعث كاهش تلفات‌ناشي از باكتريهاي :V.salmonicida , Yersinia ruckeri , Vibrio angaillarum , Lactobacillus.sp , A.salmonicida Staphylococcus epidermis , Aeromonas hydrophila گرديد.
همچنين اضافه نمودن عصاره اين جلبك به غذاي آزاد ماهيان باعث كاهش تلفات آنها بدنبال آلودگي با باكتريهاي V.salmonicida Yersinia ruckeri , Vibrio angaillarum , A.salmonicida , Staphylococcus liquefaciens گرديد (7)
- Undaria.innatifida : ◙ عصاره آبي گرم جلبك حاوي پلي ساركاريدي است كه اثرات تحريك ايمني را در ماهي نشان داد و در مقابل Edwarsiella tarda در كپور ماهي 3 روز قبل از در معرض قرار دادن باكتري به ميزان 0 10-30 mg/kgr مصرف شدو نقش مؤثري را درپيشگيري از ابتلا به اين باكتري نشان داد .
2-درمان بيماريهاي ويروسي
از مهمترين بيماريهاي ويروسي آبزيان ميتوان به موارد زير اشاره نمود :
- عفونتهاي نكروزي پانكراس IPN
- سپتمي سمي خونريزي دهنده ويروسي Viral Hemorrhagic septicemia
- نكروز عفوني بافتهاي خونساز Infection Hematopoientic necrosis
- عفونت ويروسي بهاره كپور ماهيان Spring virema of carp
- التهاب كيسه شنا Swim bladder Inflammation
- سندرم شبه زخم واگيردار Epizootic ulcerative syndrome
براي درمان اين دسته از بيماريها در مورد تعدادي از گياهان تحقيقاتي بعمل آمده است كه در اينجا به آنها اشاره ميشود.
◙- داروي CIFax :مخلوط يك ماده شيميائي همراه با تركيبات گياهي است كه با غلطت /01 ميلي گرم در ليتر در آب مصرف ميشود سه‌روز پس از مصرف اثر درماني آن ظاهر ميشود ،حدت بيماري را كاهش داده والتيام زخمهاي جلدي شروع ميشود(1)
- Direk busarakom ◙در سال (1996) عصاره اتانلي 18 گياه مختلف را بروري ويروسهاي IHNV,OMV,IPNV ( آزمايش ايجاد Plaqueدر روي كشت سلولي CHSC-214 ) بكار برد در مورد OMV بين 100 - 65% وIHNV 25-100% موثر بود .
ميزان مصرف دارو 500 Ig/ml بوده است .استفاده از اين عصاره ها حتي تا مقادير 2-3 برابر مقدار مؤثر بر ويروس هيچ اثر مضر سلولي‌نشان نداده است (8).
گياهان دريائي از جمله
: Controceras clavulatum , Managrove
brugureracylindrica , Excoecoria agallocha
بطور مشخص اثرات ضد ويروسي بر عليه ويروس TMV ( Tobacco mosaic virus) داشته است (9(
*************************
3-درمان‌بيماريهاي قارچي
مهمترين بيماريهاي قارچي آبزيان عبارتند از ساپرولگنيا - ايكيتوفونوس - برانكيلومايكوزيس
Allium.sativum ◙ :
درمان ساپرولگينا توسط (1991) Ramos مورد ارزيابي قرار گرفته است و اثرات مثبتي از خودنشان داده است (10).
*************************
4- انگلهاي تك ياخته‌اي
مهمترين بيماريهاي تك ياخته‌اي آبزيان عبارتند از : تريكودينا و ايكتيوفتريوس
دو گياه داروئي زير اثرا ت مثبتي در مبارزه با اين تك ياخته ها نشان داده‌اند.
- Lyngbya majuscula : ◙ماده مؤثره Malyngamide H اثرات Ichthyotoxic به ميزان Lc 50 = 5 g/ml (11)
- Moringa olifera ◙گز روغني : بصورت درختچه اي است كه در بوشهر كاشته شده است .
5-درمان كرمهاي پهن
سستودهائي مانند: ديفلوبوتريوم لاتوم - ليگولا انتسيتناليس - تريپانونكا -
كاريومينه ارس لاتيسس - پروتئوسفاليده - اويرتريوم -وتريوسفالوس
و ترماتودهاي مانند: اوپيستوركيس - متوركيس آلبيدوس - هتروفيس - متاگونيموس - كريپتوكوتيل - ترگلوترما
- كلينوستوميم - ديپلوستوموم - سانگيني كولا
و ترماتودهاي مونوژن ژيروداكتيلوس - داكتيلوژيروس - بنه ده نيا - ديپلوزئون
از جمله مهمترين بيماريهاي انگلي آبزيان محسوب ميشوند
با وجود اينكه در خصوص داروهاي گياهي ضد انگل در ساير موجودات فعاليتهاي زيادي صورت گرفته است ولي در مورد آبزيان اين‌فعاليتها بسيار محدود بوده است كه در اينجا به انها اشاره مي شود .
Mallotus Phillippinensis ◙
قنبيل يا ورس kamala tree درختي است كه در نواحي آسيا و استراليا ميرويد و ميوه يا شيده آن اثرات ضد كرمي بسيار قوي دارد از آن‌براي درمان Boltheriocephalus در كپور ماهي استفاده شده است .
Nicotina Tabacum ◙
توتون حاوي الكالوئيد نيكوتين ،نيكوتئين،نيكو تل لين ، نيكوتيمين كه عمدتاپدر برگ آن وجود دارد .اين مواد داراي سميت زيادي هستند.عمده ترين اثر اين مواد اثرات ضد انگلي‌آن است
توتون براي مبارزه باانگل بوتريوسفال ماهي استفاده ميشود اگر در اين كار دقت به عمل نيايد در عرض چند دقيقه باعث مرگ ماهي خواهدشد . توتون به مقادير كم ماهيان را عقيم كرده يا جنسيت آنها را تغيير ميدهد. مسموميت با نيكوتين ممكن است از تراكم زياد مواد تيتباكو درمنازل در آكواريوم بوجود آيد(3)
6-درمان كرمهاي گرد
مهمترين بيماريهاي ناشي از نماتد هاي انگلي آبزيان عبارتند از :
رافيد آسكاريس - هتروكيليده آنيزاكيس سيتيديكولا - فيلارياها و اسپرورونيدا گياهان داروئي و داروهاي گياهي زير براين انگلها موثر شناخته شده‌اند:
-◙ سير Allium sativum
در آزمايشي به سه تانك A,B,C حاوي كپور ماهي مقادير
A - 200mg/lit رنده سير تازه minced.fresl garlic))
B - 200mg/lit عصاره هگزان سير
C - 200mg/lit عصاره آبي سير
اضافه شد و تعداد تخمها و كرم (نماتد) مورد ارزيابي قرار گرفت درمان در تانك A 100% و در مورد تانك B 75% و در مورد C غير موثربود. درمان A در مقايسه با تارترات آمونيوم پتاسيم 1/5 mg/lit دو بار در روز 86% مؤثر بود(12).
7-مبارزه با سخت پوستان انگلي
سخت پوستان انگلي مانند آرگولوسArgulus و لرنه آ Lernaea در پرورش آبزيان خصارت هاي عمده اي را بوجود آورده و اهميت فوق‌العاده اي دارند.
گياهان داروئي زير بر عليه سخت پوستان موثر شناخته شده‌اند:
◙- سيرAllium sativum
◙– پياز Allium cepa(13(
************************
8-مبارزه با حلزونها
حلزونهائي مانند ليمنه آ ، بولينوس ، بيومورفيلاريا، فيزاو... از مهمترين عوامل انتقال ترماترهاي ديژن به آبزيان وساير موجودات ميباشند. بطوري كه تقريبا تمام ترماتودها در يكي از مراحل زندگي خود ميبايست مدتي را در بدن حلزون بگذرانند . سركرآنها به صورت متاسركر در پوست، باله‌ها،عضلات و چشم ماهيها كيسه دار ميشود(مانند بيماري خال سياه ، پيله زرد و مرواريد خاكستري) اين‌آلودگيها از نظر اقتصادي مهم بوده زيرا موجب كاهش ارزش تجاري ماهي شده و موجب ناتواني آنها شده و به همين جهت صيد ماهي‌هاتوسط دشمنان طبيعي آنها سريعتر صورت مي‌گيرد و يا اكثرٹ تلف ميشوند.متاسركر ديپلوستومم در چشم ماهيان كيسه دار شده و باعث كوري‌آنها ميشود. سانگيني‌كولا در سيستم گردش خون ماهي زندگي ميكند و موجب مرگ و مير كپور و قزل آلاهاي جوان ميشود.
متاسركر اپيستوركيس ماهيان را در معرض آلودگي قرار داده و انگل بالغ آن مرغان ماهي خوار و يا پستانداران را آلوده ميسازد ودر مواردي موجب آلودگي انسان ميشود.گياهان داروئي زيادي با اثرات حلزون كشي معرفي شده اند كه در اينجا به نام تعدادي از آنها اشاره ميشود(14)(15)
|
نام علمی |
نام فارسي |
قسمت مورد استفاده |
نوع استفاده |
دوز ppm/24h |
|
Acacia nilotica
|
آكاسيا |
-- |
عصاره |
70 |
|
Anagallis orvensis |
آناغليس |
تمام گياه |
عصاره‌اتانلي |
40 |
|
Hedra helix |
سلمكي |
تمام گياه |
پودر |
50 |
|
Calendula officinalis |
هميشه بهار گل |
گل |
عصاره آبی الکبی |
2000 |
|
Eucaliptus spp |
اكا ليپتوس |
برگ |
پودر |
200 |
|
Atriplax leucoclada
|
آتریپلکس |
برگ |
عصاره |
|
|
Myrtus communist |
مورد |
برگ |
عصاره آبی |
700 |
|
Rumex dentatas |
ريوند |
برگ |
عصاره‌آبي |
100 |
|
Melia azedarrach |
زيتون تلخ |
برگ |
عصاره‌متانلي |
|
|
Visvum album |
دارواش |
برگ |
عصلره آبی |
50 |
|
|
|
|
|
|
-9-ايجاد بيحسي
در مراكز تكثير و پرورش ماهي جهت بدست آوردن سلولهاي جنسي مانند تخمك و اسپرم و به منظور كاهش استرس و كاهش تحرك آن‌نياز به بي هوش كردن ماهي است . براي بي هوش كردن قزل آلا از MS222 تري كائين متان سولفونات) كه يك ماده گرانقيمت و وارداتي‌است استفاده مي شود.
Syzigium.aromaticum( Eugenia caryophyllata) ◙
- پودر گل ميخك
اوژنول به فرمول C10H12O3ماده اصلي اين گياه است كه اثرات بي حسي را از خود نشان ميدهد
طول مدت بيهوش شدن 2-3 دقيقه گزارش شده است.اسانس 15/5% وزن غنچه را تشكيل مي دهد اسانس از تقطير برگ گل غنچه و حتي‌شاخه‌هاي گلدار گياه بوسيله آب و افزودن مقدار نمك تهيه ميشود (4).
اسانس گل ميخك clove oil به ميزان 40-60 % بهتر از MS222 بود.
مناسب ترين غلظت 150ppm بود اين دارو مدت 5 دقيقه بيهوشي كامل ايجاد كرد طول مدت بيهوش شدن 2-3 دقيقه و طول مدت بهوش‌آمدن 4 دقيقه بود مدت زمان تحمل پذير برگ 21-55 دقيقه گزارش شده است.
اسانس گل ميخك به ميزان 40-60 زمان برگشت اسانس 6-10 بار طولاتي تر از MS222 بود.
در غلظت 9ppm مرگ و مير آن 96 ساعت در دوز 9ppm گزارش شد(16).
***************************************
10- شكار ماهي Fish poison
صيد ماهي بوسيله برخي ازگياهان در بسياري از نقاط جهان معمول بوده است ولي امروزه كمتر مورد توجه است .تعدادي از اين گياهان‌بعنوان نمونه معرفي ميگردد.
- Exoecaria agallocha : ◙شيره آن بكار ميرود تركيبات اصلي آن deoxyphorbol ,phorbol ester (17).
- Minquaria guianenis : ◙تريترپن acetylenic ,lichexanthone, از قند آن بدست ميايد.
- :Dodonaea viscosa◙اسانس و عصاره برگ و دانه آن بكار ميرود. در بلوچستان و جنوب ايران وجود دارد
- Euphorbia Esula ◙ فرفيون شيرازي : اين گياه با فلج كردن حركت ماهي براي شكار استفاده ميشود. محل رويش آن تهران و كرج ونيشابور و مشهد و برخي نواحي اذربايجان (2) ج - Tephrosia linearis( نوعي نيلكي (
ج - Mundulea monantha
ج - Mundulea sericea
ج Xeromphis spinosa -
11- افزايش رشد
ج - داروي livol(IHF-looo) يك داروي گياهي است كه در هندوستان توليد شده و اين دارو در دوزهاي 5 و /5 ، 1 ، 1/5 ، 2 و 2/5وزن براي مدت 112 روز بكار گرفته شد در مجموع با 2% livol بيشترين ميزان رشد بدست‌آمد ماهيهائي كه با اين دارو درمان شدند راندمان‌غذائي بالاتر و نسبت جذب پروتئين و كربوهيدرات بهتر و توانائي هضم بهتري در مقايسه با گروه كنترل نشان دادند RNA و DNAهمچنين‌نسبت RNA/DNA در عضلات و كبد Pبالاتر از گروه كنترل بود . چربي و پروئيين لاشه نيز بالاتر بود (18).
******************************************
12-درمان مسمويت ماهي
مسموميت ماهي در اثر تغييرات درجه حرارت آب ،PH (PH بالا در اكثر گياهان سبز باعث افزايش مصرف co2 ميشود كه بعنوان آمفوترعمل‌ميكند ) و اكسيژن ، آمونياك ، نيتريتها و نيتراتها ، املاح گوناگون ، فلزات سنگين ، آفت كشها نفت و فراورده هاي نفتي‌بوجود مي آيد. همخنين مسموميت ناشي از مواد غذايي باعث ايجاد آفلاتوكسيكوز ، سايكوتوكسيكوزيس ميشود.
گياهان زير اثرات ضد سمي بر مسموميت ماهي(Antidote for poisoning from fish) نشان داده اند:
ج - Impatiens balsamina گل حنايي( صبر زينتي (
دانه اين گياه به منظور درمان مسموميت هاي ماهي بكار ميرود . 6 نوع گليكوزيد از دانه آن جدا شده است(19).
ج - Dysoxylum richii : در ميوه اين گياه تريترپن (dammarane-tyoe - triterpenoid) و richenol,richenoic.acid وجود دارد .
ج - Sophora tomentosa تلخ بيان : (اين گونه در ايران يافت نمي شود ) عصاره استوني برگهاي خشك شده اين گياه حاوي دو نوع‌پتروكاريان است. و همچنين حاوي isoflaronoid,wighteone
*******************************************
13-اثرات ضد جلبك Anti alge
آلودگي و بوگرفتتي نامطلوب گوشت ماهي با انواع جلبكهاي آبي متمايل به سبز در ماهيان پرورشي ديده ميشود تلفات در اثر ايجادمسموم يا فقر اكسيژن ناشي از تجزيه شدن دسته جمعي توده‌هاي جلبك شكوه شده ظاهر ميشود علت رشد جلبك كود دادن زياد و بكارگيري‌بيش از حد ضايعات غذائي در استخرهاي پرورش است
جلبك پريمنزيوم پاروم Prymnesium parvum در ماهيان لب شور باعث ايجاد ضايعات ميشود سموم خارج ياخته‌اي توليد شده اين‌موجود و جلبك تاژك داردر شوري كمتر از /1 در صد رشد نميكند
كنترل = سولفات مس :استفاده زياد باعث پيدايش مقادير زياد و خطرناك مس در اكوسيستم مي شود .
ج Acacia nilotica اضافه نمودن 400kgاز ميوه اين گياه به 6000m3 آب (67ppm) مانع رشد جلبكها در 4 روز شد ضمن اينكه هيچ‌گونه اثر سمي برروي ماهي‌هاي ، دوزيستان ، حشرات نداشت (20)
14- داروهاي تقويت سيستم ايمني و ضد استرس
نمونه اين نوع داروها داروي Geriforte مي باشد اين دارو موجب تحريك فعاليت گاما ايترفرون گرديده و در درمان عفمتها نيز مفيد مي باشد همچنين در افزايش سطح آنزيم سوپراكسيد ديسموتاز (SOD) و آنزيم هاي كاتالاز (CAT) مؤثر بوده و در جلوگيري از تجمع راديكالهاي آزاد نقش دارد.اين دارو در تسريع باز سازي سلولها مي تواند عمل كند.ميزان مصرف آن در ميگو 20-25 ميلي ليتر در هر كيلو غذ است.
منابع و مأخذ:
1- آذري تاكامي، قباد. 1376 . مديريت بهداشتي و روشهاي پيشگيري و درمان بيماريهاي ماهي .انتشارا پريور. 304 صفحه
2- ررگري ، علي ،گياهان داروئي جلد اول تا پنجم (1371 )انتشارات دانشگاه تهران
3- مخير ، بابا. 1375. بيماريهاي ماهي .انتشارات دانشگاه تهران .
4- مهرابي ، يدا.. 1378 . مطالعه اثر بيهوشي پودر گل ميخك برروي ماهي قزل آلاي رنگين كمان . پژوهش و سازندگي .دوره 12 شماره 1 صفحه 160-162
5 - Heo-GJ; Kim-BG A study on efficacy and safety of Bio-Gammamix by oral administration
to cultured fish. Korean-Journal-of-Veterinary-Research.1994, 34: 3, 627-633
6 - Fujiki-K; Matsuyama-H; Yano-T: Effect of hot water extracts from marine algae on resistance of carp and yellowtail againstbacterial infections. Science-Bulletin-of-the-Faculty-of-Agriculture,-Kyushu-University. 1992, 47: 1-2, 137-141; 7 ref.
7 - Austin-B; Baudet-E; Stobie-M Inhibition of bacterial fish pathogens by Tetraselmis suecica.
Journal-of-Fish-Diseases. 1992, 15: 1,55-61.
8 - Direkbusarakom-S; Herunsalee-A;Antiviral activity of several Thai traditional herb extracts against
fish pathogenic viruses. Gyobyo-Kenkyu-=-Fish-Pathology. 1996,31: 4, 209-213;
9 -Belay,A.; Ohta,-Y. Commercial production of Spirulina at Earthrise Farms (Japan).
AQUACULTURE-'-92:-GROWING-TOWARD-THE-21st-CENTURY. 1992. pp. 38-39
10 - Ramos,A:tretment of saprolegniasis in rain trout with garlic . Veterinaria -Mexico,1991,22,1 ,98
11 - Orjala-J; Nagle-D Malyngamide H, an ichthyotoxic amide possessing a new carbon skeleton from the Caribbeancyanobacterium Lyngbya majuscula.Journal-of-Natural-Products. 1995, 58: 5,764-768
12-: Pena,-N; Auro,-A; Sumano,-H: A comparative trial of garlic, its extract and ammonium- potassium
tartrate as anthelmintics in carp. Journal-of-Ethnopharmacology. 1988, 24:2-3, 199-203
13 - Boxaspen-K; Holm-JC;: New biocides used against sea lice compared to organo-phosphorous
compounds.: Aquaculture and the environment. Reviews of the International Conference Aquaculture Europe '91, Dublin,Ireland, June10-12, 1991. 1992, 393-402; European Aquaculture Society, Special Publication,No. 16
14- Mendonca-MM-de: Molluscicidal effect of Viscum album extracts on Lymnaea truncatula from the Azores.Research-and-Reviews-in-Parasitology. 1994, 53: 1-2, 43-45;
15:: Jurberg,-P; Neto,-JCB; Molluscicide activity of the "Avelos" plant (Euphorbia tirucalli, L.)
on Biomphalaria glabrata, the mollusc vector of schistosomiasis. Memorias-do-Instituto-Oswaldo-Cruz. 1985,80: 4, 423-427
16- Keene-JL; Noakes-DLG: The efficacy of clove oil as an anaesthetic for rainbow trout,Oncorhynchus mykiss (Walbaum).Aquaculture-Research. 1998, 29: 2, 89-101;
17 -Erickson-KL; Beutler-JA;TI TITLE: A novel phorbol ester from Excoecaria agallocha. Cardellina-JH II; McMahon-JB;Newman-DJ;SO SOURCE (BIBLIOGRAPHIC CITATION): Journal-of-Natural-Products. 1995, 58: 5,769-772
herbal product. 18 - Jayaprakas-V; Euphrasia-CJ: Growth performance of Labeo rohita (Ham.) to Livol (IHF-1000), a
Proceedings-of-the-Indian-National-Science-Academy.-Part-B,-Biological-Sciences. 1997, 63: 1-2, 21-30
19 - Shoji-N; Umeyama-A : Baccharane glycosides from seeds of Impatiens balsamina.: Phytochemistry. 1994, 37: 5,1437-1441
20 - Ayoub,SMT,Michel,A.:Acacia nilotica in the control of algae.Fitoterapia ,1984,55:5,310-312
مطالب مشابه :
رژیم 15 روزه
رژیم 15 روزه . آقا ما یه رژیم کانادایی رو شروع کردم از امروزهمونی که
كاربرد گياهان دارويي در بهداشت و پرورش آبزيان
متن تایپ شده رژیم 15 روزه کانادایی. باكتريائي به عوارض كبدي و كليوي (15) نام
چه عواملی در مرغان تخمگذار بر تولید تخم مرغ موثر واقع می شوند؟
متن تایپ شده رژیم 15 روزه کانادایی. طبیعی استفاده گردد از عوارض دیگر استفاده ازاین
قتصاد پرورش كبوتر (گوشتي)
متن تایپ شده رژیم 15 روزه کانادایی. 4- تقويت سيستم گردش خون و پيشگيري از ابتلا به عوارض
زیباترین چشمه بدون آب جهان در ایران ! + عکس
متن تایپ شده رژیم 15 روزه کانادایی. و دیگری گل فشان های گرم که از عوارض بعدی آتش
تاريخچه كاندوم+عکس
متن تایپ شده رژیم 15 روزه کانادایی. 3- فاقد عوارض جانبي همچون ديگر روشهاي جلوگيري از
اکسیر جوانی (کامبوچا)
عوارض چای کامبوچا چیست رژیم لاغری کانادایی (15 روزه) نوشیدنی های مناسب فصل پاییز .
نکاتی درمورد انتخاب وخرید سگ
متن تایپ شده رژیم 15 روزه کانادایی. تزریق دوم درسن 15 واکسن این عوارض را
قرص افزایش حجم چرب در بدن سازی
پژوهشگران کانادایی اعلام کردند نوشیدن دو لیوان شیر پس از ورزش، به سوزاندن بیشتر چربی و
دیابت
درمان تنها برای درمانگران ایجاد درآمد می کند اما هزینه و عوارض کانادایی به رژیم غذایی
برچسب :
عوارض رژیم 15 روزه کانادایی