-روشهای ازدیاد گیاهان -

رشته های کشاورزی ن فهرست تیره های گیاهی اکولوژی گیاهی بیوشیمی گیاهی تاکسونومی خاستگاه گروههای گیاهان رده‌بندی گیاهان ژنتیک گیاهی گیاهان داروئی گیاهان زراعی پیش درآمد تقسیمات جهان گیاهی نکاتی در مورد رده بندی و نامگذاری پوشش گیاهی ایران اصول کلی کاشت،داشت،برداشت شناخت محیط رشد راهنمای شناسایی مرحله به مرحله گیاهان فرهنگ اصطلاحات جدول طبقه بندی زیست شناسی آنچه به اینجا پیوند دارد... صفحه اصلی زیست شناسی خانه زیست شناسی علوم طبیعت > زیست شناسی (cached) -------------------------------------------------------------------------------- خانه زیست شناسی واژه‌نامه زیست شناسی کتابهای زیست شناسی زیست گیاهی علوم پایه علوم کاربردی گرایشها موضوعات ویژه علوم مرتبط ژنتیک پایه روشهای ازدیاد گیاهان گرایش سیستماتیک گیاهان دانشمندان زیست شناسی فیزیک ژنتیک مولکولی کنترل بیولوژیک گرایش اکولوژی اصطلاحات رایج در زیست شناسی شیمی ژنتیک پزشکی و انسانی بیوتکنولوژی گرایش فیزیولوژی گیاهی ژن درمانی زمین شناسی بیوشیمی مهندسی ژنتیک گرایش سلولی - تکوینی تولید گیاهان و جانوران ترانس ژن ریاضی - آمار بیوشیمی گیاهی کامپیوتر در زیست شناسی گرایش ژنتیک انکوژنها پزشکی اکولوژی ژنتیک و اصلاح نباتات گرایش میکروبیولوژی مقابله با ایدز با استفاده از مهار کننده‌های ترانس کریپتاز HIV داروسازی اکولوژی گیاهی طرح و آزمایش در کشاروزی گرایش بیوشیمی علم اصلاح نژادی آدمی از طریق ژنتیک رایانه رده بندی گیاهان انگل شناسی گرایش بیوفیزیک ریز ماهواره‌ها مهندسی کشاورزی رده بندی جانوران خون شناسی گرایش جانورشناسی گیاهان اندیکاتور بیوتکنولوژی فیزیولوژی جانوری سلول شناسی گرایش فیزیولوژی جانوری عوامل موثر در ایجاد بیماری آلزایمر بیوتکنولوژی کشاورزی فیزیولوژی گیاهی گرایش زیست دریا بدن انسان گیاه پزشکی تالوفیتها دبیری زیست شناسی ویروس ایدز ایمونولوژی تکامل موجودات زنده مهندسی ژنتیک هماتولوژی ویروس شناسی عفونت کلیه میکروبیولوژی سیتولوژی مبانی محیط زیست بافت شناسی جنین شناسی تشریح و مورفولوژی گیاهی ریخت زایی و اندام زایی گیاهان بیوفیزیک زیست پرتویی آمار زیستی بانک گیاهان ایرانی تیره آپوستازیاسه تیره سمپلوکاسه تیره اپونوژتوناسه تیره سنبل الطیب تیره آدوکساسه تیره سنجد تلخ تیره اریتروگزیلاسه تیره سنجد تیره اریوکولاسه تیره سیب زمینی تیره اسپارکانیاسه تیره سیپه راسه تیره استرلیتزیاسه تیره سیستاسه تیره استرکولیاسه تیره سینوموریاسه تیره استیراکاسه تیره شاتره تیره اسفناج تیره شاخ بزی تیره اسفند تیره شاه بلوط هندی تیره اسفنوکله آسه تیره شاه پسند تیره افدرا تیره شاهدانه تیره افرا تیره شب بو تیره الاتیناسه تیره شمعدانی تیره آلاله تیره شوشریاسه تیره امرودیان تیره شوند تیره انار تیره شیرآور تیره انگورک فرنگی تیره عدسک آبی تیره آنوناسه تیره عرعر تیره اوتریکولاریاسه تیره عشقه تیره اولاکاسه تیره علف چای تیره اوواش تیره علف هفت بند تیره آکتینیدیاسه تیره عناب تیره بادام هندی تیره عودالبرق تیره بارهنگ تیره فرانکنیاسه تیره برگ بو تیره فرفیون تیره برگ بیدی تیره فلاکورتیاسه تیره بروملیاسه تیره فلفل تیره بگونیاسه تیره فندق تیره بلوط تیره کاسنی تیره بنفشه تیره کنجد تیره بهمنیان تیره کیش تیره بورمانیاسه تیره کاج تیره بوریا تیره کازوآریناسه تیره بید تیره کالیتریکاسه تیره بیگزاسه تیره کالیسراسه تیره پارونی شیا تیره کاکتوس تیره پارناسیاسه تیره کتان تیره پامچال تیره کتوس تیره پانداناسه تیره کدو تیره پای خرسان تیره کرگل تیره پسته تیره کندر تیره پله مونیاسه تیره کنور تیره پنیرک تیره کور تیره پوزیدونیاسه تیره کوریاریاسه تیره پودوفیلاسه تیره کوله خاس تیره پونته دریاسه تیره کولوملیاسه تیره پیچ اناری تیره گاو زبان تیره پیچک صحرائی تیره گردو تیره تاکاسه تیره گز تیره تراپاسه تیره گزنه تیره ترشک تیره گزیریداسه تیره تلی گوناسه تیره گل اختری تیره تمیس تیره گل استکانی تیره توت تیره گل برنجک تیره تورنراسه تیره گل جالیز تیره توسکا تیره گل حسرت تیره توی تیره گل حنا تیره تیمه لئاسه تیره گل ساعت تیره تیزک تیره گل سرخ تیره ثعلب تیره گل شیپوری تیره جعفری تیره گل صدتومانی تیره جنتیانا تیره گل مغربی تیره جوز تیره گل میمون تیره چای تیره گل میخک تیره چنار تیره گلوبولاریاسه تیره چندل تیره گندم تیره چوج تیره روپیاسه تیره حشره خواران تیره لادن تیره حنا تیره لاله عباسی تیره خاراشکن تیره لاله تیره خرزهره تیره لسیتیداسه تیره خرفه تیره لوئی تیره خرما تیره لوآزاسه تیره خرمالو تیره لوبه لیا تیره خشخاش تیره لورانتاسه تیره داتیسکاسه تیره لوگانیاسه تیره دارتیجک تیره مارانتاسه تیره دارچین تیره مارچوبه تیره رافلزیاسه تیره ماگنولیا تیره رزه داسه تیره مایاکاسه تیره رستیوناسه تیره ملاستوماسه تیره روناس تیره منیس پرماسه تیره زانیشلیاسه تیره مو(انگور) تیره زراوند تیره مونی میاسه تیره زرشک تیره مورد تیره زغال اخته تیره مورینگاسه تیره زنبق تیره موز تیره زنجبیل تیره مولوگیناسه تیره زوستراسه تیره مونوتروپاسه تیره زیتون تیره میوپوراسه تیره زیرفون تیره نارون تیره ژسنریاسه تیره نخود تیره ژونکاژیناسه تیره نرگس تیره ساپنداسه تیره نعناع تیره ساپوتاسه تیره نولاناسه تیره سانتالاسه تیره نیلوفر آبی تیره سانترولپیداسه تیره هالوراگاسه تیره سداب تیره هزارنی تیره سدم تیره هیدروفیلاسه تیره سرخدار تیره هیدروکاریتاسه زراعت اصلاح نباتات خاکشناسی باغبانی گیاهپزشکی علوم دامی ماشین آلات کشاورزی مسایل ایمنی برای شروع کار کشاورزی تراکتورها حیوانات انبارها مواد شیمیایی صدمات تنفسی سر وصدااکولوژی بافت شناسی بیوشیمی بیوفیزیک جانور شناسی خون شناسی زیست شناسی ژنتیک ازدیاد گیاهان بکربار انواع رکود و خواب بذر تاسیسات مورد نیاز ازدیاد گیاهان پیوند زدن جوانه زنی بذر خوابانیدن شاخه روشهای آزمون کیفیت بذر روشهای تولید مثل در جانداران ساختارهای رویشی گیاهان طبقه بندی هورمونهای گیاهی کشت بافت گیاهی کنترل گرده افشانی و تولید بذر قلمه زدن گیاه شناسی میکروبیولوژی خطوط فشار قوی و الکتریسیته ایمنی بچه ها در مزارع سر خوردن و افتادن تعمیرات نگه داری و ساخت خلاصه شاخه های رشته مهندسی کشاورزی بیوتکنولوژی کشاورزی تیره سرخدانگان تیره واهو تیره سرو تیره ورسکیان علوم طبیعت > زیست شناسی > بوم شناسی علوم طبیعت > زیست شناسی > علوم گیاهی > رده بندی گیاهی علوم طبیعت > زیست شناسی > علوم گیاهی > مورفولوژی گیاهی مورفولوژی گیاهی محوطهبه اجرايي* روشهای ازدیاد گیاهان

*هدف علم ازدیاد گیاهان ، افزودن به تعداد گیاهان با حفظ ویژگیهای ارزشمند آنها می‌باشد. برای این منظور گیاهان به روشهای جنسی (Sexual) و یا غیر جنسی (Asexael) تکثیر می‌شوند. اکثرا در طبیعت ، گیاهان از طریق بذر به ادامه نسل می‌پردازند. هر کدام از بذرها از نظر ژنتیکی ساختار منحصر به فرد خود را دارند که ناشی از آمیختگی والدین می‌باشد.

برای تولید مثل موفق گیاهان توسط انسان سه جنبه مختلف مورد نظر می‌باشد. داشتن اطلاعات عملی و مهارتهای لازم جهت ازدیاد گیاهان ، نظیر کشت بذر ، نهال و نشا ، پیوند زدن ، تهیه قلمه و ریشه‌دار کردن آن هنر ازدیاد نباتات بشمار می‌آید، داشتن اطلاعات لازم در مورد رشد و نمو ساختار گیاه و شرایط رشد که علم ازدیاد گیاهان محسوب می‌شود. جنبه سوم ، داشتن اطلاعات کافی در مورد روشهای ازدیاد گونه‌های مختلف گیاهی می‌باشد.

تکثیر جنسی گیاهان
تکثیر جنسی گیاهان شامل ترکیب یاخته‌های جنسی نر و ماده و تشکیل بذر می‌باشد. تکثیر جنسی با نصف شدن و کاهش کروموزومی گامتهای نر و ماده ، آغاز می‌شود و بعد از لقاح تعداد کروموزومها به تعداد اولیه افزایش می‌یابد و با بوجود آمدن ژنوتیپهای جدید همراه است. شکل ظاهری (فنوتیپ) گیاه و انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر توسط ژنها تعیین می‌شود.

فرآیند زایشی گیاه
فرآیند زایشی گیاه با تشکیل گل ، آغاز می‌شود و این تغییرات شامل گل انگیزی ، گل آغازی ، اختصاصی شدن و تشکیل گل و شکوفایی است. از ترکیب گامتهای نر و ماده ابتدا تخم حاصل می‌شود و تخمک تلقیح یافته به دانه تبدیل می‌شود. تخم دارای خاصیت "خود تولیدی" بوده و حاوی اطلاعات ژنتیکی مورد نیاز برای تولید یک گیاه کامل می‌باشد. عواملی همچون دما ، طول روز ، هورمونهای گل انگیزی و تغذیه گیاه در تمایز و تشکیل گل ، دخالت دارند.

تشکیل بذر
دانه‌های گرده بعد از جوانه زدن بر روی کلاله ، لوله گرده را حاصل می‌کنند. لوله گرده پس از عبور خامه وارد تخمدان شده و در نهایت به کیسه جنینی رسیده و عمل لقاح صورت می‌گیرد. لوله گرده حاوی دو هسته جنسی میباشد. یکی از هسته‌ها با تخمزا ترکیب شده و تخم دیپلوئید حاصل می‌شود. هسته دیگر با هسته ثانویه کیسه جنینی ترکیب شده و آندوسپرم ترپپلوئید را بوجود می‌آورد. پوششهای تخمک بعد از لقاح و در حین رشد و نمو بذر ، تغییر حالت داده و پوسته بذر را حاصل می‌کنند. بذر شامل جنین ، مواد غذایی و پوسته بذر می‌باشد.

جوانه زدن بذر
بذر تخمک لقاح یافته است و در هنگام جدا شدن از پایه مادر ، حاوی جنین ، مواد غذایی و پوسته می‌باشد. بذرهایی که از پایه مادر جدا می‌شوند رطوبت آنها کاهش می‌یابد و فعالیت حیاتی آنها در حد پایین می‌باشد. فعال شدن ماشین متابولیکی جنین موجب جوانه زنی بذر و رویش گیاه جدید می‌شود. جوانه‌زنی شامل پاره شده پوسته بذر ، ظاهر شده چند میلیمتر از ریشه‌چه می‌باشد. در جوانه‌زنی بذر نوع ویژه‌ای از مولکولهای mRNA دخالت دارند، تعادل هورمونی کنترل می‌شود و میزان اسید جیبرلیک در بذر افزایش می‌یابد. و با تولید ساقچه و برگها ، گیاه جدید تولید می‌شود.

مزایای ازدیاد جنسی
امکان انبار کردن بذر در شرایط مناسب و کشت آن در سالهای بعد ، ارزان و اقتصادی بودن ازدیاد توسط بذر ، عدم انتقال بیماریهای ویروسی توسط بذر ، سازگار بودن بذر به شرایط متغیر محیطی ، امکان ازدیاد اکثر گیاهان زراعی ، تکثیر پایه‌های بذری برای درختان میوه ، ازدیاد کلونهای اصلاح شده توسط بذر و ... از مزایای تکثیر جنسی گیاهان محسوب می‌شوند.

تکثیر غیر جنسی گیاهان
در تولید مثل غیر جنسی ، تقسیم یاخته‌ای بدون کاهش کروموزومی (میوز) اساس کار می‌باشد. بطوریکه گیاهان تولید شده حاوی اطلاعات ژنتیکی پایه مادر می‌باشند. تقسیم یاخته‌ای توسط سلولهای غیر جنسی (سوماتیک) انجام می‌گیرد. تقسیم مستقیم یاخته‌ای عامل تشکیل بافت پینه در محل زخم و باززایی و بهبود زخم است و تکثیر رویشی را بوسیله قلمه ، پیوند و خوابانیدن شاخه ممکن می‌سازد. این روش تکثیر در کشت بافت نیز مطرح بوده و می‌توان گیاهان جدید را از این طریق تولید نمود. سلول رویشی زنده گیاهان ، دارای قدرت تولید یک گیاه کامل می‌باشد و این پدیده را قدرت خودسازی (Totipotency) می‌نامند و گیاه تولید شده بطور کامل اطلاعات ژنتیکی یاخته های مادری را خواهد داشت.

روشهای ازدیاد غیر جنسی گیاهان
قلمه زدن
قلمه قسمتی از گیاه است که معمولا حاوی جوانه بوده و بعد از جدا کردن از پایه ، در محیط کشت ریشه‌دار می‌گردد. قلمه زدن معمولترین روش ازدیاد غیر جنسی بوده که آسانتر و ارزانتر از دیگر روشهای غیر جنسی می‌باشد. گیاهان تولید شده از طریق قلمه گیری شبیه پایه مادر و شبیه یکدیگر بوده و در آنها تفرقه صفات حاصل نمی‌شود.

خوابانیدن شاخه
در این روش شاخه مورد نظر را قبل از جدا کردن از پایه مادر ، در محیط کشت ریشه‌دار نموده، سپس از پایه مادر جدا می‌کنند و به عنوان گیاه جدید مورد استفاده قرار می‌دهند. در شاخه‌هایی که به عنوان وسیله ازدیاد بکار برده می‌شوند، ریشه‌های نابجا حاصل میشود.

پیوند زدن
پیوند عبارت است از اتصال دو قطعه از بافت زنده گیاه بر روی یکدیگر که منجر به تشکیل یک گیاه مستقل می‌گردد. قسمت بالای محل پیوند را پیوندک می‌نامند. پیوندک وظیفه عمل فتوسنتز و تشکیل محصول را به عهده می‌گیرد. پایه بخش پایین محل پیوند است که قسمتی از تنه و سیستم ریشه را بوجود می‌آورد.

ازدیاد بوسیله ساختارهای رویشی
برخی از گیاهان نظیر گیاهان چند ساله علفی دارای ساختارهای ویژه رویشی می‌باشند که می‌توان گیاه مورد نظر را توسط این نوع ساختارها ، زیاد کرد. از این ساختارها می‌توان به پیاز ، ساقه غده‌ای ، ریزوم ، پاجوش و ... اشاره کرد.

ریزازدیادی
این روش شامل تولید گیاه با استفاده از قسمتهای بسیار ریز گیاه نظیر بافتها و یاخته‌ها در شرایط ضد عفونی شده و در محیط کشت مصنوعی با استفاده از سیستم درون شیشه‌ای می‌باشد. این روش را بطور کلی ، کشت بافت می‌گویند.

مزایای تکثیر غیر جنسی گیاهان
تولید گیاهان یکدست و متجانس و شبیه پایه مادر ، کوتاه کردن دوره نونهالی ، ازدیاد گیاهان بکربار ، کنترل شکل و مراحل رشد و گوناگونی روشهای غیر جنسی ، از مزایای این روش تکثیر محسوب می‌شود.

معایب ازدیاد غیر جنسی گیاهان
از معایب ازدیاد غیر جنسی پر هزینه بودن و امکان انتقال عوامل بیماریزا توسط این روش می‌باشد. از عوامل بیماریزا می‌توان به قارچها ، باکتریها و ویروسها اشاره کرد.

-روشهای ازدیاد گیاهان -

مطالب مشابه :

مورفولوژِی (گیاهشناسی) ساقه

××خاستگاه گروههای گیاهان

مورفولوژی (گیاهشناسی) میوه (fruite)

مورفولوژی (ریشه)

-روشهای ازدیاد گیاهان -

سیب ، یک میوه ولی یک دنیا خاصیت مفید و ارزشمند!!

××سیستماتیک گیاهی

آموزش باغداری

بررسی ریشه درختان میوه