معرفی مشاغل 7 - هوانوردی ، خلبانی و ...
معرفی مشاغل ۷ - رشته هوانوردي و گرایش های آن
رشته هوانوردي داراي 3 گرايش است: 1- مراقبت پرواز 2- ناوبري هوايي 3- خلباني
مراقبت پرواز
آن‌گاه كه روي صندلي يك هواپيماي در حال پرواز بر فراز يكي از شهرهاي بزرگ و پرجمعيت جهان نشسته‌ايد، آسمان را خالي و آرام و بي‌سروصدا و به رنگ اقيانوس آبي رنگ مي‌يابيد. اما اگر به صفحه رادار مراقبت پرواز فرودگاه آن شهر نگاه كنيد، آن را همانند بزرگراهي مملو از اتومبيل مشاهده مي‌كنيد كه با سرعتي بسيار در حال حركت هستند.
اتاق عمليات (كنترل راداري فرود هواپيما) در فرودگاه هر شهر، اداره آسمان پرترافيك آن شهر را به عهده دارد. در اين اتاق مسوولان مراقبت پرواز با چشماني دقيق و مراقب ، تغييرات لحظه‌اي و كامپيوتري صفحات سبزرنگ رادار را زير نظر دارند و با استفاده از رادار و راديو، هواپيماها را در آسمان هدايت مي‌كنند و به خلبانها دستور مي‌دهند كه به كدام سمت گردش كنند، اوج بگيريند، فرود آيند و سرعتشان را زياد يا كم كنند تا تداخلي پيش نيايد و از ايمني كامل برخوردار گردند.
سرتيپ دوم خلبان رمضاني، جانشين دانشكده پرواز دانشگاه هوايي شهيد ستاري در معرفي اين گرايش مي‌گويد:
«گرايش مراقبت پرواز يكي از سه گرايش رشته هوانوردي مي‌باشد كه به آموزش و پرورش متخصصان برج مراقبت پرواز مي‌پردازد. افرادي كه در برج مراقبت ، كنترل هواپيماهاي مسافربري و شكاري را بر عهده دارند تا هنگام پرواز، بلندشدن و نشستن، تداخلي بوجود نيايد و هواپيما فرود يا پروازي ايمن داشته باشد.»
سرهنگ مرادي مسوول گزينش دانشگاه هوايي شهيد ستاري نيز در اين باره مي‌گويد:
«يك متخصص مراقبت پرواز اطلاعات لازم را در زمينه نحوه وزش باد، نوع هوا و سمت باند پروازي از برج مراقبت پرواز گرفته و به خلبان منتقل مي‌سازد البته كار اصلي وي آشنايي با قوانين و مقررات ايكائو است كه جنبه بين‌المللي دارد و بايد بر اساس اين قوانين هواپيماها را هدايت نمايد، در واقع كار يك مسوول مراقبت پرواز شبيه به افسر راهنمايي و رانندگي است با اين تفاوت كه بايد در برج مراقبت، مواظب هواپيماها باشد تا در هنگام ورود و خروج به داخل فرودگاه تداخل پيدا نكنند و در صورتي كه حجم ترافيك هوايي زياد شد، بايد بداند كه كدام هواپيما را بايد از ترافيك خارج كند.
همچنين لازم است كه زمان ورود و خروج هر هواپيمايي را بداند تا در صورت تاخير به مسوولان ذيربط اطلاع دهد و بالاخره كاركنان مراقبت پرواز اولين كساني هستند كه از وقوع سانحه آگاه مي‌شوند بنابراين ضمن رعايت دستورالعمل مربوط ، بايد با سريعترين وسيله ممكن در جهت نجات جان سرنشينان هواپيماي سانحه ديده و از بين نرفتن آثار و شواهد و مدارك موثر در بروز سانحه اقدام نمايند.»
ناوبري هوايي
بدون شك ايمني اولين و مهمترين هدف هر پروازي است زيرا ايمني نه تنها باعث جلوگيري از ضايعات ناشي از خسارت يا آسيب مي‌گردد بلكه همچنين مي‌تواند در اقناع اذهان عمومي و بهبود سوددهي شركتهاي هواپيمايي تجاري و مسافربري موثر باشد. بنابراين شركتهاي حاضر در صنعت هواپيمايي دريافته‌اند كه سرمايه‌گذاري بر روي ايمني در تمامي سطوح شركت، يك سياست اصولي و منطقي مي‌باشد.
يكي از گامهايي كه در اين زمينه برداشته شده است، وجود متخصصين ناوبري هوايي در هواپيماهاي مسافربري، ترابري و شكاري مي‌باشد كه به عنوان ركن اصلي يك پرواز ايمن محسوب مي‌شوند .
سرهنگ مرادي در معرفي اين تخصص مي‌گويد:
«متخصصين ناوبري هوايي به طراحي مسيرهاي پروازي، مانورهاي تكنيكي و به كارگيري سيستمهاي مختلف ياري دهنده به خلبان در هدايت هواپيماها و موقعيت‌يابي از طريق تكنيك‌ها و فنون ويژه ناوبري هوايي مي‌پردازند.»
تيمسار رمضاني نيز در همين زمينه مي‌گويد:
«ناوبر هوايي را تقريبا مي‌توان خلبان دوم ناميد، فردي كه قبل از پرواز مسووليت تهيه و طراحي نقشه مسير پرواز را بر عهده دارد و تعيين مي‌كند كه هواپيما بايد در چه ارتفاعي و با چه سرعتي و در چه هوايي پرواز نمايد و اگر هواپيما رادار داشته باشد، ناوبر در پشت رادار مي‌نشيند و ابرهاي مختلف را شناسايي مي‌كند. براي مثال اگر در 100 مايلي هواپيما، ابرهاي باران‌زا وجود داشته باشد، او مسير جديدي را به خلبان پيشنهاد مي‌كند تا با ابرهاي بارن‌زا برخورد نداشته باشد و در واقع مسير را دور مي‌زند تا با امنيت كامل هواپيما را به مقصد برساند البته تمام هواپيماها ناوبر ندارند اما اگر هواپيمايي ناوبر داشته باشد، قدرت مانور بيشتري دارد چون حتي در هواي نامناسب نيز مي‌تواند پرواز كند.
وي در ادامه مي‌گويد:
«عده‌‌اي از ناوبرها نيز براي هواپيماهاي شكاري آموزش مي‌بينند(دانشگاه هوايي شهيد ستاري بيشتر در اين زمينه آموزش مي‌دهد) كه اين افراد در نهايت كار پيچيده‌تر و مهمتري را انجام مي‌دهند چون علاوه بر فعاليتهاي يك ناوبر هواپيماي مسافربري يا ترابري بايد دوره‌هاي مختلفي از جمله دوره نجات خدمه از مرگ را بگذرانند و سلاح‌ها و مهمات را نيز كنترل كنند. همچنين بايد با رادار هواپيماهاي دشمن را شناسايي كرده و در صورت لزوم از اسلحه هواپيماها بر ضد دشمن استفاده كنند.
اين دوره‌ها و تخصص‌هاي ويژه باعث شده است كه آموزش ناوبري هوايي بسيار گران و حتي گرانتر از خلباني باشد.»
توانمندي‌ها و ويژگي‌هاي لازم براي موفقيت در ناوبري هوايي و مراقبت پرواز
چند سال پيش هنگامي كه يكي از مراقبين پرواز فرودگاه نيوآرك واقع در شهر نيويورك در حدود 10 فروند هواپيماي جت را همزمان به سوي فرودگاه هدايت مي‌كرد و خلبانها آخرين مراحل نزديكي خود را به سوي باند فرودگاه طي مي‌كردند ناگهان صداي راديو قطع گرديد و مراقب پرواز با وحشت مشاهده كرد كه هواپيماها از مسير درست خود خارج مي‌شوند و او هيچ كاري از دستش بر نمي‌آيد . در همين حين ارتباط راديويي بار ديگر برقرار گرديد و او توانست هواپيماها را سالم بر زمين بنشاند ولي شدت دلهره در آن لحظه چنان زياد بود كه بيمار گرديد و به مرخصي استعلاجي رفت.
البته هيچ يك از فرودگاههاي ايران ،ترافيك خطي فرودگاه نيوآرك را ندارند چون اين فرودگاه روزانه 7000 پرواز را بر عهده دارد اما بدون شك يك مراقب پرواز در هر فرودگاهي، كاري حساس و مهم را بر عهده دارد و بايد از آرامش ، بردباري و سعه‌صدر خاصي برخوردار باشد تا بتواند در لحظات بحراني و اضطراب‌آور، كار خود را بدرستي انجام دهد.
تيمسار رمضاني درباره توانمندي‌هاي يك مراقب پرواز مي‌گويد:
«يكي از مهمترين عوامل آرامش يك خلبان، صحبت با مراقب پرواز در برج كنترل يك فرودگاه است. براي مثال اگر هوا خراب باشد و خلبان هم دچار اضطراب و هيجان شده باشد، اين مسوول مراقبت پرواز است كه مي‌تواند به خلبان آرامش دهد و باعث شود كه هواپيما ايمن بر زمين بنشيند . همچنين يك مراقب پرواز بايد به زبان انگليسي مسلط باشد چون بايد با خلبانها انگليسي صحبت كند و خلبانها نيز به او به زبان انگليسي پاسخ مي‌دهند.»
سرهنگ مرادي نيز قدرت سخنوري را براي دانشجوي اين گرايش ضروري مي‌داند و مي‌گويد:
«پاي ميكروفن صحبت كردن، يك توانايي است و مراقب پرواز بايد از اين توانايي برخوردار باشد يعني بايد بتواند در هر شرايطي اطلاعات لازم را در اختيار خلبانها قرار دهد. براي همين در دانشگاه هوايي شهيد ستاري داوطلبان اين رشته و رشته ناوبري هوايي، توسط روانپزشك معاينه مي‌شوند تا در صورت آمادگي روحي و رواني لازم در اين رشته پذيرفته شوند.
همچنين دانشجويان اين رشته همچون ساير رشته‌هاي دانشگاه هوايي شهيد ستاري بايد شرايط جسمي لازم را براي ورود به اين دانشگاه داشته باشند. براي مثال ديد داوطلبان رشته‌هاي مراقبت پرواز و ناوبري هوايي بايد باشد و لازم است كه از سلامت كامل جسمي برخوردار باشند. همچنين در رشته ناوبري هوايي حداكثر سن داوطلب بايد 20 سال باشد و در رشته مراقبت پرواز حداكثر سن در صورتي كه خدمت سربازي انجام نداده باشد 22 سال و در صورت انجام خدمت سربازي 24 سال است.»
به گفته تيمسار رمضاني، دانشجوي ناوبري هوايي بايد در دروس رياضيات و زبان قوي بوده و از سرعت عمل، مهارت و قدرت تجزيه و تحليل خوبي برخوردار باشد تا بتواند در مواقع بحراني وظيفه خود را به خوبي انجام دهد.
گفتني است كه گرايش ناوبري هوايي از بين داوطلبان گروه آزمايشي رياضي و فيزيك و گرايش مراقبت پرواز از بين گروه رياضي و فيزيك و علوم تجربي دانشجو مي پذيرد.
فرصت‌هاي شغلي موجود براي فارغ‌التحصيلان در مقطع كارشناسي
گرايش ناوبري هوايي تنها در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري و گرايش مراقبت پرواز در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري و دانشكده صنعت هواپيمايي كشوري ارائه ميشود.
در اين ميان تمامي دانشجويان دانشگاه هوايي شهيد ستاري از بدو و ورود به دانشگاه بورسيه مي‌شوند و با درجه ستوان دومي فارغ‌التحصيل مي‌گردند و در طول خدمت در نيروي هوايي، مسكني مناسب و مطابق ضوابط نيروي هوايي دريافت مي‌كنند و تعدادي از دانشجويان دانشكده صنعت هواپيمايي كشوري نيز از ترم دوم تحصيلي، در صورت احراز شرايط با توجه به نياز شركتهاي هواپيمايي بورسيه خواهند شد و در صورت سپردن تعهد خدمت از انجام خدمت وظيفه معاف مي‌گردند.
خلباني
رشته خلباني داراي دو شاخه نظامي و كشوري يا غيرنظامي است كه اين دو شاخه از يكديگر مجزا بوده و هر يك تحت نظارت سازمان يا وزارتخانه‌اي مي‌باشد كه در اين ميان خلباني نظامي زير نظر ارتش جمهوري اسلامي ايران و خلباني غيرنظامي زير نظر وزارت راه (سازمان هواپيمايي كشوري) آموزش داده ميشود. ما نيز در اينجا هر يك از اين شاخه‌ها را به طور مجزا معرفي مي‌كنيم.
شاخه خلباني نظاميتنها شاخه خلباني كه از طريق آزمون سراسري دانشگاهها و مراكز آموزش عالي دانشجو مي‌پذيرد ، شاخه خلباني نظامي است كه دانشجويان آن در دانشگاه هوايي شهيد ستاري آموزش مي‌بينند.
مسوول گزينش دانشجويان دانشگاه هوايي شهيد ستاري در معرفي اين رشته مي‌گويد: هدف از پذيرش دانشجوي هوانوردي (خلباني) در دانشگاه هوايي شهيد ستاري، تربيت خلبانهاي مورد نياز نيروي هوايي جمهوري اسلامي مي‌باشد. خلبانهايي كه در نهايت جذب نيروي هوايي شده و 30 سال در ارتش جمهوري اسلامي ايران خدمت خواهند كرد.
براي مثال يك زماني به دليل جنگ، نيروي هوايي نياز به خلبان جنگي دارد و زماني خلبان آموزشي يا مسافربري مورد نياز اين نيرو است. (هواپيمايي ساها كه وابسته به نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران است، تعدادي از پروازهاي داخلي و بعضي از پروازهاي مسافربري خارجي را انجام مي‌دهد)در اين ميان دانشگاه هوايي شهيد ستاري با توجه به نياز نيروي هوايي تعيين مي‌كند كه دانشجويان خلباني در كدام رشته تخصصي آموزش ببينند. يعني دانشجوي اين رشته نقشي در تعيين رشته تخصصي خود ندارد و نمي‌تواند بگويد كه مي‌خواهم خلبان جنگي يا آموزشي و يا مسافربري بشوم بلكه اين كار به عهده مسوولين دانشگاه مي‌باشد.
جانشين معاونت آموزشي دانشكده پرواز در همين زمينه مي‌گويد: آنچه مهم است اين است كه رشته هوانوردي (خلباني) دانشگاه هوايي شهيد ستاري وابسته به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي است و دانشجويان اين دانشگاه اعم از هوانوردي (خلباني ، ناوبري هوايي) و خلاصه هر 13 رشته‌اي كه در اين دانشگاه وجود دارد، از بدو ورود به دانشگاه يك دانشجوي نظامي خواهند بود و در نهايت به عنوان يك افسر مهندس يا كارشناس فارغ‌التحصيل مي‌شوند.
اما متاسفانه حتي بعضي از دانشجويان اين دانشگاه با اين كه در بدو ورود به دانشگاه كلاس توجيهي براي آنها گذاشته ميشود، در ترمهاي اول فكر مي‌كنند اينجا تنها يك خلبان تربيت مي‌كند و حتي به ما مي‌گويند ما راكي به فرودگاه مهرآباد مي‌بريد و اين به خاطر آن است كه در تصور عامه مهرآباد مساوي است با نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در حالي كه در فرودگاه مهرآباد عمدتا شركتهاي هواپيمايي مسافربري تجارتي و غيرنظامي بسيار حضور دارند كه زير نظر نيروي هوايي جمهوري اسلامي ايران نيستند، مانند شركت هواپيمايي آسمان يا ايران اير كه بيشتر پروازهاي مسافرتي يا باري را نيز همين شركتهاي هواپيمايي بر عهده دارند.
شرايط گزينش دانشجويان هوانوردي (خلباني)
رشته خلباني دانشگاه هوايي شهيد ستاري كه از دو گروه آزمايشي رياضي و فني و علوم تجربي دانشجو مي‌پذيرد، داراي شرايط و ويژگي‌هاي خاصي است كه به گفته مسوولان اين دانشگاه شرايط فوق بسيار مهم بوده و علاقه‌مندان به رشته خلباني بايد پس از مطالعه دقيق شرايط و ويژگي‌هاي مورد نظر، رشته خلباني را انتخاب كنند.
مسوول گزينش در مورد اين ويژگي‌ها مي‌گويد: يك خلبان به عنوان فرمانده هواپيمايي كه ميليونها دلار ارزش دارد، حرف اول را در هواپيما مي‌زند . به همين دليل بايد آمادگي كامل را براي احراز اين مسووليت داشته باشد كه در دانشگاه هوايي شهيد ستاري اين آمادگي در سه مرحله سنجيده ميشود.
در مرحله اول داوطلب اين رشته بايد در آزمون سراسري دانشگاهها و مراكز آموزش عالي شركت كرده و با موفقيت در اين آزمون، آمادگي علمي خود را ثابت كند و همچنين لازم است كه رشته هوانوردي (خلباني) را جزو يكي از 9 انتخاب اول فرم انتخاب رشته خود درج كرده باشد.
در مرحله بعد بايد از لحاظ جسمي در معاينات ما پذيرفته شود كه در اين مرحله بايد از لحاظ جسمي در معاينات ما پذيرفته شود كه در اين مرحله يك داوطلب علاوه بر خصوصيات ظاهري كه عبارتند از : حداكثر سن 20 سال تمام (حتي اگر خدمت سربازي را انجام داده باشد نبايد بيشتر از 20 سال داشته باشد) و حداقل قد 165 سانتي‌متر و داشتن وزني متعارف، از سلامت جسماني كامل نيز برخوردار باشد.
مثلا بايد ديد چشم او بوده و كوررنگي نداشته باشد، به همين دليل چشم داوطلب در سه مرحله معاينه شده و نهايتا نوار مغزي او برداشته و دندانهايش معاينه ميشود. چون براي مثال اگر داوطلبي چند عدد از دندانهاي جلو را نداشته باشد در فشار جو بالا دچار حالت تهوع ميشود و يا اگر بيش از 3 يا 4 دندانش ترميم شده باشد در حين پرواز مشكل خواهد داشت.
خلاصه اين كه هر داوطلب از فرق سر تا نوك پا به دقت معاينه مي‌گردد و به همين دليل به طور نسبي از هر 100 نفري كه براي رشته خلباني به اين دانشگاه مراجعه مي‌كنند، فقط 2 نفر آمادگي جسمي و روحي كامل را داشته و به مرحله بعدي كه مصاحبه عقيدتي و حفاظتي است، راه مي‌يابند.
در اينجا لازم است بگويم كه در دانشگاه هوايي شهيد ستاري فقط داوطلب مرد پذيرفته ميشود و در نتيجه داوطلبان زن نمي‌توانند رشته هوانوردي (خلباني) را انتخاب بكنند.
فرمانده دانشكده پرواز دانشگاه هوايي شهيد ستاري نيز در مورد خصوصيات روحي دانشجويان رشته خلباني مي‌گويد: يك دانشجوي خلباني بايد جسور، نترس و شجاع باشد و همچنين لازم است كه عاشق اين رشته بوده و فردي منضبط و منظم باشد چون همان‌طور كه گفته شد دانشگاه هوايي شهيد ستاري وابسته به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران است و نظم و انضباط خصلتي بسيار مهم براي يك ارتشي است.
يكي از دانشجويان خلباني اين دانشگاه نيز با اشاره به اهميت احساس مسووليت مي‌گويد: داوطلبي كه مي‌خواهد وارد اين رشته شود نبايد فقط عاشق پرواز باشد و پيش خود بگويد كه مي‌روم خلبان مي‌شوم و به آرزوي خود كه پرواز كردن است مي‌رسم بلكه بايد صبر، حوصله و جديت نيز داشته باشد. چون وقتي وارد اينجا شد تازه مي‌فهمد كه مسووليت مهمي بر دوش دارد. يعني مسوول جان خود و افراد ديگري كه در هواپيما حضور دارند و همچنين مسوول هواپيمايي است كه ميليونها دلار ارزش دارد.
يكي ديگر از دانشجويان خلباني اين دانشگاه در مورد خصوصيات دانشجوي رشته خلباني مي‌گويد: علاقه‌مندان به اين رشته بايد بدانند كه انضباط در اينجا حرف اول را مي‌زند. يعني بايد از قوانين اينجا بدون چون و چرا تبعيت كرد و البته اين انضباط براي چنين محيطي بخصوص در بخش مدرسه پرواز (بخش عملي آموزشي خلباني) بسيار ضروري است.
ويژگي‌هاي دانشگاه هوايي شهيد ستاري
با اين كه قرار نيست به معرفي دانشگاهها بپردازيم اما دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري داراي ويژگي‌هايي است كه لازم است داوطلبان آزمون سراسري هنگام انتخاب رشته از اين ويژگي‌ها اطلاع داشته باشند. به عنوان مثال همان‌طور كه پيش از اين گفتيم دانشگاه هوايي شهيد ستاري يك دانشگاه نظامي است و دانشجويان آن با درجه ستوان دومي فارغ‌التحصيل مي‌شوند و چون به استخدام ارتش جمهوري اسلامي در مي‌آيند به همين دليل از نظر آينده شغلي مشكلي نخواهند داشت.
مسوول گزينش دانشگاه در معرفي ويژگي‌هاي ديگري اين دانشگاه مي‌گويد: انتقال دانشجويان پذيرفته شده در دانشگاه هوايي به ساير موسسات آموزش عالي كشور تحت هيچ شرايطي حتي قبول شدن در رشته‌هاي نيمه‌متمركز امكان‌پذير نيست. همچنين دانشجويان اين دانشگاه در طول دوره آموزش به جز تعطيلات تابستاني ، تعطيلات بين دو ترم و تعطيلات عمومي، شبانه‌روزي هستند و كليه هزينه‌هاي آنها اعم از خوراك،پوشاك، كمك‌آموزشي و زيست آنان بر عهده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران است و در طول مدت تحصيل نيز ماهيانه مبلغي به عنوان كمك هزينه تحصيلي به آنها پرداخت ميشود كه در اين ميان دانشجويان رشته خلباني پس از انجام اولين پرواز در سال اول علاوه بر مزاياي فوق ماهيانه مبلغي به عنوان حق پرواز دريافت مي‌كنند.
و بالاخره به فارغ‌التحصيلان اين دانشگاه در طول خدمت در نيروي هوايي مسكني مناسب و مطابق ضوابط نيروي هوايي واگذار ميشود و همچنين فارغ‌التحصيلان در طول خدمت مي‌توانند با توجه به شرايط و نياز نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران از بورسهاي تحصيلي در مقاطع بالاتر از كارشناسي استفاده كنند.
خلباني مسافربري (شاخه غيرنظامي)
يكي از شاخه‌هاي خلباني كه بسيار مورد توجه جوانان قرار دارد، خلباني مسافربري است كه در مركز آموزش فنون هوايي تدريس ميشود. اين مركز دولتي كه وابسته به سازمان هواپيمايي كشوري است، تنها واحدي مي‌باشد كه آموزش خلباني غيرنظامي ايران را بر عهده دارد. (اخيرا مجوزهايي جهت تاسيس مدارس خصوصي خلباني صادر شده است كه اين مدارس فعلا فعاليتي ندارند)
آقاي سعيد مهدي‌پور جانشين رئيس آموزش مركز فنون هوايي در معرفي فعاليتهاي اين مركز مي‌گويد: مركز آموزش فنون هوايي كه در تهران، مشهد، شيراز، تبريز و اهواز شعباتي دارد، علاوه بر آموزش خلباني هواپيماهاي موتوردار كه مهمترين بخش آموزش آن است، آموزشگاههاي ديگري مانند آموزشگاه هواپيماهاي گلايدر، پاراگلايدر، هواپيماهاي مدل، هواپيماهاي فوق سبك، چتربازي ، بالن و كايت را نيز داراست كه مشغول به فعاليت و آموزش علاقه‌مندان مي‌باشند. البته قسمتي از آموزشهاي فوق مانند كايت، چتربازي و پاراگلايدر در تعداد محدودي از آموزشگاههاي خصوصي و همچنين فدراسيون چتربازي تربيت بدني، زير نظر مركز آموزش و فنون هوايي به علاقه‌مندان ارائه ميشود.
خلبان مهدي‌پور همچنين در مورد نحوه گزينش و آموزش دانشجويان خلباني مسافربري مي‌گويد: مركز آموزش فنون هوايي هر سال دو بار آزمون ورودي، يكي در سه ماهه اول و ديگري در سه ماهه آخر سال برگزار مي‌كند و خبر برگزاري اين آزمون كه شامل زبان انگليسي و هوش ميشود از طريق روزنامه‌هاي كثير‌الانتشار به اطلاع علاقه‌مندان مي‌رسد.
وي در ادامه مي‌گويد: داوطلبان شركت در اين آزمون مي‌بايستي حداقل مدرك ديپلم را داشته باشند و همچنين از جهت جسمي نتيجه آزمايشات آنها بايد مثبت باشد. يعني در آزمايشات پزشكي بايد ثابت شود كه آنها از نظر چشم، گوش، وضعيت قلب، قفسه سينه ،سيستم گردش خون، بيوشيمي خون و مغز و اعصاب از سلامت كامل برخوردار هستند. سپس در صورت قبولي در آزمون علمي و پزشكي اوليه چنانچه زبان انگليسي را خوب بدانند نيازي به گذراندن دوره كلاس زبان ندارند اما در صورتي كه آمادگي لازم را نداشته باشند بايد يك دوره آموزش زبان انگليسي را طي كنند.
پس از آن دوره مقدماتي كلاسهاي زميني برگزار خواهد شد كه اين دوره شامل دروس هواشناسي ، آيروديناميك، آلات دقيق پرواز، ناوبري هوايي ، مقررات ، وزن و تعادل ،قابليت‌هاي هواپيما ، موتور و سيستم ، نحوه كار با كامپيوتر پروازي و محاسبات، نقشه‌خواني و فيزيولوژي پرواز ميشود. سپس دانشجويان به ميزان 45 ساعت پرواز آموزشي همراه با استاد و همچنين به صورت مستقل (Solo) خواهند داشت كه اين پروازها با هواپيماهاي آموزشي از نوع «سسنا» (Cessna) و بونانزا (Bonanza) انجام ميشود، چنانچه دانشجويان در دروس تئوري نمرات لازم را كسب كرده و در آزمايش كتبي، شفاهي و عملي پرواز نيز موفق بشوند در اين مرحله گواهينامه خلباني شخصي (P.P.L) به آنها داده ميشود و از اين به بعد به عنوان يك خلبان داراي گواهينامه مي‌توانند پرواز نمايند ولي قوانين به اين دسته از خلبانان اجازه فعاليت حرفه‌اي نمي‌دهد يعني نمي‌توانند شغل خلباني را پيشه كنند و صرفا مي‌توانند به عنوان تفريح و يا با هواپيماهاي شخصي خود پرواز داشته باشند و مجاز به پرواز با هواپيماهاي سنگين و مسافربري و يا باري و غيره نيستند.
اگر شخصي بخواهد يك خلبان حرفه‌اي بشود لازم است دوره عالي خلباني را طي كند كه اين دوره شامل خلباني بازرگاني (C.P.L)، خلباني با هواپيماهاي چند موتوره، پرواز با دستگاه (instrumenrating) و يك دوره كوتاه مدت آموزش سيستمهاي هواپيمايي كه قرار است با آن پرواز كند، طي كرده تا بتواند جذب شركتهاي هواپيمايي شده و به عنوان يك خلبان حرفه‌اي مشغول به خدمت بشود.
در توضيح دوره‌هاي فوق بايد گفت كه در دوره خلباني بازرگاني حدود 1000 ساعت كلاسهاي زميني در تكميل درسهايي كه در بخش مقدماتي گذرانده ميشود و همچنين در مورد طرح پرواز و مسايل مختلف آن و نحوه استفاده از دستگاههاي كمك ناوبري برگزار ميشود و سپس به ميزان حداقل 200 ساعت پرواز همراه با استاد و همچنين مستقل انجام مي‌گيرد كه البته سيلابس‌هاي مربوط به پرواز و نوع مانورها كه در اين دوران آموزش داده ميشود بسيار مفصل مي‌باشد. دوره هواپيماي دو موتوره با استاد و كلاسهاي زميني مربوط به آن مي‌باشد و همچنين دوره پرواز با دستگاه شامل حداقل 30 ساعت پرواز با استاد و گذراندن كلاسهاي زميني مربوط به آن است.
گفتني است كه گواهينامه هر يك از چهار دوره فوق پس از برگزاري آزمون كتبي و عملي (تست پرواز) ارائه مي‌گردد.
نكته بسيار مهم آن است كه هزينه رشته خلباني در مركز آموزش فنون هوايي از داوطلبان اين رشته دريافت ميشود. براي مثال در حال حاضر شهريه آموزش خلباني مسافربري حرفه‌اي حدود هفت ميليون و نيم است كه هزينه فوق را دانشجويان اين رشته بايد بپردازند. البته گاهي اوقات شركتهاي هواپيمايي مثل آسمان يا ايران‌اير با برگزاري يك آزمون خصوصي كه از طريق رسانه‌هاي گروهي به اطلاع مردم مي‌رسد، اقدام به گزينش دانشجويان خلباني مي‌كند كه اين دانشجويان با هزينه شركتهاي هواپيمايي فوق در همين مركز آموزش فنون هوايي آموزش ديده و سپس جذب شركت هواپيمايي مورد نظر مي‌شوند.
اما در حال حاضر اين شركتها بندرت چنين آزمونهايي را برگزار مي‌كنند و در صورت نياز به خلبان حرفه‌اي از فارغ‌التحصيلان مركز آموزش فنون هوايي كه به صورت آزاد آموزش ديده‌اند، استخدام مي‌كنند.
و بالاخره لازم است گفته شود كه گواهينامه‌هاي مركز آموزش فنون هوايي اعتبار بين‌المللي دارد و فارغ‌التحصيلان اين مركز مي‌توانند از گواهينامه خويش در خارج از كشور نيز استفاده بكنند.
پذيرش دانشجوي زن در مركز آموزش فنون هوايي
امروزه رشته خلباني نه تنها در ميان پسران بلكه در بين دختران نيز علاقه‌مندان بسياري پيدا كرده است و دوستان زيادي از ما در نامه‌ها و يا تلفن‌هاي خويش در مورد وضعيت رشته خلباني براي دختران سوال مي‌كنند. ما به اين دسته از علاقه‌مندان مژده مي‌دهيم كه در مركز آموزش فنون هوايي دانشجويان دختر نيز پذيرفته مي‌شوند.
آقاي مهدي‌پور در اين باره مي‌گويد: در شهرهاي تهران، مشهد، شيراز، تبريز و اهواز شعبه‌هايي براي آموزش خلباني موتوردار به خانم‌ها وجود دارد و در حال حاضر نيز در اين مركز تعداد اندكي دانشجوي خانم در حال آموزش دوره خلباني هستند. اما خانم‌هاي علاقه‌مند به اين رشته بايد توجه داشته باشند كه در حال حاضر در ايران امكان اشتغال خانم‌ها به عنوان يك خلبان حرفه‌اي در شركتهاي هواپيمايي وجود ندارد.
ويژگي‌ها و مشكلات رشته و حرفه خلباني
داشتن يك برنامه‌ريزي دقيق در عين حال شناور لازمه حرفه خلباني است چرا كه زمان مشخصي از شبانه‌روز را نمي‌توان به حرفه خلباني اختصاص داد.
خلبان مهدي‌پور در همين زمينه مي‌گويد: برنامه‌ريزي‌هايي كه براي پرواز ميشود در ساعات مختلف شبانه‌روز و حتي روزهاي تعطيل مي‌باشد و اين برنامه به صورت هفتگي و يا ماهانه تغيير مي‌كند . به همين دليل يك خلبان نمي‌تواند بر اساس زندگي شخصي خود براي شغلش برنامه‌ريزي كند بلكه بايد هنگام برنامه‌ريزي براي زندگي خود به خصوصيات شغل خويش توجه ويژه‌اي داشته باشد.
همچنين يك خلبان براي حفظ امنيت شغلي خود بايد به سلامت جسمي و رواني‌اش بسيار توجه بكند، چون در صورت بروز يك ناراحتي جسمي يا روحي در آزمايشات پزشكي ساليانه و يا شش‌ماهه مردود ميشود و به وي اجازه پرواز نخواهند داد.
وي در توضيح سخنان خويش مي‌گويد: به دليل اطمينان از امنيت پرواز يك هواپيما ، تمامي خلبانان تا سن 40 سالگي هر سال يك بار تحت آزمايشات كامل پزشكي قرار مي‌گيرند و پس از 40 سالگي نيز اين آزمايشات هر شش‌ماه يكبار تكرار ميشود.
علي نكويي دانشجوي رشته خلباني نظامي نيز با اشاره به اهميت دقت و سرعت عمل در اين رشته مي‌گويد: بار اولي كه مي‌خواستم پرواز كنم تصور نمي‌كردم كه در اين كار موفق شوم چون يك خلبان كارهاي زيادي را در يك زمان بايد انجام دهد. براي مثال بايد با گوشش راديو بشنود ، با چشمش تمام «كيج‌ها» را كنترل كند. با دستها فرمان و با پاها پدال‌ها را داشته باشد و در كل بايد حواسش هم به داخل و هم به خارج از هواپيما باشد و در عين حال فكر كند كه در لحظات بعد چه كاري را بايد انجام بدهد. بدون شك تمام اينها نيازمند دقت نظر و سرعت عمل است تا بتوان در اين حرفه موفق شد.
در انتها بايد به موقعيت شغلي خلباني مسافربري اشاره كرد كه به گفته آقاي مهدي‌پور در حال حاضر موقعيت شغلي فارغ‌التحصيلان اين رشته در شركتهاي هواپيمايي داخل كشور كم است ولي در آينده احتمال مي‌رود با خريد هواپيماهاي جديد و تاسيس شركتهاي هواپيمايي ديگر فرصت شغلي براي اين فارغ‌التحصيلان رشته زياد بشود.
مهندسي تعمير و نگهداري هواپيما
هدف: فارغ‌التحصيلان اين دوره قادرند در موضوعات اصول طراحي ، ساخت ، بازساي سيستمهاي تعمير و نگهداري هواپيما قسمتي از نيازهاي صنايع مختلف هواپيمايي، هليكوپترسازي ، موشكي و صنايع مشابه ديگر را در حد كارشناسي به طرق زير برطرف نمايند.
- شركت در گروههاي طراحي و برنامه‌ريزي قسمتهايي از صنايع هواپيمايي
- شناسايي تكنولوژي جديد و ارزيابي آنها
- انجام چكهاي برنامه‌اي هواپيماها (از انواع مختلف) و بازرسي فني و تعميرات هواپيما بر طبق دستورالعملهاي صادره از كارخانه سازنده هواپيما طبق تاييد سازمان هواپيمايي كشوري و معاونت استاندارد پرواز
- تهيه گزارشهاي فني
- قابليت مديريت در واحدهاي تحت پوشش معاونت استاندارد پرواز و كارگاههاي مربوط به تعمير و نگهداري و صنايع ساخت هواپيمايي و شركتهاي هواپيمايي پس از كسب تجارب لازم
دروس تخصصي :
موتور پيستوني ، موتور جت ، توربين گاز و موتور جت ، سيستمهاي هواپيما ، كارگاه موتور جت ، آناليز سيستمهاي هواپيما ، آيروديناميك تحليلي، كارگاه الكتريك هواپيما ، ساختمان هواپيما، سازه هواپيما ، آزمايشگاه آلات دقيق هواپيما ، آلات دقيق هواپيما ، الكتريك هواپيما ، آيرو ديناميك ، ابزار هواپيمايي ، زبان تخصصي، كارگاه سيستمهاي هواپيما ، كارگاه ساختمان هواپيما ، موتورهاي احتراق داخلي ، مكانيك پرواز ، مكانيك سيالات ، مقررات و ايمني هواپيما ، مواد مركب ، انتقال حرارت ، ارتعاشات ، علم مواد ، كارگاه موتور پيستوني ، ترموديناميك ، مقاومت مصالح ، استاتيك
دانشجويان دوره كارشناسي پيوسته مهندسي تعمير و نگهداري مي‌توانند پس از گذراندن دروس تخصصي هواپيما با شركت در آزمون معاونت استاندارد پرواز در صورت موفقيت به اخذ مدرك A & P نائل گردند. قابل ذكر است كه دانشجويان اين دوره از طريق كنكور سراسري از بين ديپلمه‌هاي رياضي فيزيك جذب مي‌شوند.
مراقبت پرواز
الف ) كارشناسي پيوسته مراقبت پرواز - طول متوسط دوره : 9 ترم تحصيلي
هدف : دانش‌آموختگان اين دوره آمادگي و مهارتهاي زيرا را دارا مي‌باشند:
1- تقبل مسئوليتهاي نظارت و سرپرستي پس از كسب ريتينگ‌هاي ذيربط و تجربيات عملياتي.
2- كنترل هواپيماها در محدوده فرودگاهها و حوزه مسئوليت مربوطه در جهت تامين سلامت پرواز و تسريع روند آن.
3- تقبل پستهاي كارشناسي، كارشناس مسئول و ساير پستهاي مديريتي بخش عملياتي .
دروس اختصاصي :
زبان تخصصي 1 و 2 ، اصول پرواز ، ناوبري 1 و 2 ، تجسس و نجات (انكس 12) ، مباني مديريت ، تئوري و كد هواشناسي ، پرواز اوليه نظري و عملي ، سرويسهاي اطلاعات هوانوردي (انكس 15 ) ، برج كنترل ، كنترل تقرب ، حقوق هواپيمايي ، اصول رادار ، بررسي سوانح (انكس 13 ) ، دستورالعمل كنترل هواپيما با رادار ، كاربرد كامپيوتر در مراقبت پرواز ، سيستمهاي كمك‌ناوبري، آيروديناميك ، سيمولاتورهاي مختلف ، مكانيك پرواز ، كنترل منطقه‌اي ، تئوريهاي GNSS (GPS)
واحدهاي درسي مقاطع كارشناسي پيوسته مراقبت پرواز:
عمومي 20 واحد ، پايه 21 واحد ، اصلي 59 واحد ، تخصصي 42 واحد ، مجموع واحدها : 142 واحد
ب ) كارشناسي ناپيوسته مراقبت پرواز
طول متوسط دوره : 5 ترم تحصيلي
هدف : دانش‌آموختگان اين دوره آمادگي و مهارتهاي زير را دارا مي‌باشند:
1- تقبل مسئوليتهاي نظارت و سرپرستي پس از كسب ريتينگ‌هاي ذيربط و تجربيات عملياتي .
2- كنترل هواپيماها در محدوده فرودگاهها و حوزه مسئوليت مربوطه در جهت تامين سلامت پرواز و تسريع روند آن .
3- تقبل پستهاي كارشناس مسئول و ساير پستهاي مديريتي بخش عملياتي .
پيش نياز دوره : كارداني مراقبت پرواز- تجربه كاري كافي با كسب صلاحيت كاري و ريتينگ مربوطه
دروس اختصاصي :
پرواز اوليه نظري و عملي ، تحقيق پيرامون كنترل تقرب ، مباني مديريت ، اصول رادار ، اصول پرواز، تحقيق پيرامون برج كنترل ، تحقيق پيرامون كنترل منطقه‌اي ، تئوريهاي GNSS (GPS) ، پرواز اوليه نظري و عملي ، زبان تخصصي 1 و 2 ، صلاحيت پرواز هواپيماها ، سيستمهاي كمك ناوبري ، دستورالعمل كنترل هواپيما با رادار ، بررسي سوانح (انكس 13 ) دستورالعملهاي مراقبت پرواز ، طراحي فرودگاهها
معرفي مقاطع تحصيلي با توجه به استانداردهاي ايكائو
الف ) زبان انگليسي هواپيمايي (مراقبت پرواز و خلباني )
طول دوره : 36 ساعت
شرايط پذيرش و پيشنياز دوره : ديپلم متوسطه ، آزمون ورودي زبان انگليسي
زبان آموزشي : انگليسي
ب ) كنترلر برج
طول دوره : 150 ساعت
شرايط پذيرش و پيشبرد دوره : ديپلم متوسطه، زبان انگليسي مطلوب ، سلامتي كامل جسم و روان
زبان آموزش : فارسي ، انگليسي
ج ) تقرب پرواز
طول دوره : 270 ساعت
شرايط پذيرش و پيشنياز دوره : دوره كنترلر برج ، زبان انگليسي مطلوب ، سلامتي كامل جسم و روان
زبان آموزشي : فارسي ، انگليسي
مهندسي الكترونيك هواپيمايي
كارشناسي ناپيوسته الكترونيك هواپيما – اويونيك
هدف: دانش‌آموختگان اين دوره آمادگي و مهارتهاي زير را خواهند داشت :
شناسايي تكنولوژي جديد و ارزيابي آنها ، نصب و راه‌اندازي، سرويس و نگهداري سيستمهاي الكترونيكي، مخابراتي و ...
انجام برنامه‌هاي تعميرات كلي و جزئي ، برنامه‌ريزي و سرپرستي فعاليتهاي مربوطه.
طراحي و اجراي پروژه‌ها و سيستمهاي الكترونيكي و مخابراتي و تهيه گزارشات فني
قابليت در مديريت فرودگاهها و واحدهاي مختلف اداره مهندسي الكترونيك سازمان هواپيمايي كشوري.
طول دوره : 5 ترم
دروس اختصاصي :
قوانين و مقررات بين المللي ، ميدانها و امواج و خطوط انتقال ، الكترونيك 3 ، آزمايشگاه الكترونيك 3 ، سيستمهاي الكترونيكي هواپيما ، تئوري GPS ، سيستمهاي كمك ناوبري ، سيستمهاي الكتريكي هواپيما ، انتشار امواج
شرايط پذيرش :
فوق ديپلم مربوطه يا معادل اويونيك (E & E) و از طريق آزمون سراسري داخلي تحت نظارت دفتر آموزشهاي آزاد وزارت فرهنگ و آموزش عالي يا سازمان امور اداري و استخدامي كشور
داشتن حداقل چهارسال سابقه كارمفيد و مربوط
موفقيت در آزمون ورودي
معرفي مقاطع تحصيل مطابق با استدانداردهاي ICAO
الف ) دوره زبان انگليسي فني - الكترونيك هواپيما
طول دوره : 72 ساعت
شرايط پذيرش : ديپلم و قبولي در آزمون ورودي
زبان آموزش : انگليسي
ب ) كاربرد نيمه هاديها، مدارهاي منطقي و ميكروپروسسورها
طول دوره : 330 ساعت (240 ساعت تئوري ، 90 ساعت لابراتوار)
شرايط پذيرش : ديپلم ، آشنايي با اصول مدارهاي الكتريكي و الكترونيكي
زبان آموزش : فارسي ، انگليسي
ج ) دوره مقدماتي آموزش تجهيزات امنيتي ، اشعه ايكس
مطالب مشابه :
گزارش شناخت دوره توجیهی بدو خدمت کارکنان قسمت (3)
نمونه سوالات گزارش شناخت دوره توجیهی بدو خدمت ازمادر درمورد سلامت كودك سوال
گزارش شناخت دوره توجیهی بدو خدمت کارکنان قسمت( 2)
نمونه سوالات بهورزی 93 گزارش شناخت دوره توجیهی بدو خدمت کارکنان قسمت
گزارش شناخت
دانلود نمونه سوال فرم تكميل شده گزارش شناخت دوره ي توجيهي بدو خدمت ـ به دوره های
پاسخ سوالات مدرك نوع دوم استان ها
نمونه سوالات ضمن خدمت عمومي توجيهي، دوره هاي بدو سوال قبل
سوالات و پاسخ های آن درباره مدرک نوع دوم معلمان
آموزشي عمومي توجيهي، دوره هاي بدو سوال قبل دوره هاي ضمن خدمت برون
سایر مقالات حقوقی(7)
عنوان آموزش عمومي بدو خدمت سال به برگزاري چند دوره کوتاه‌مدت در نمونه سوال
آموزش بازاریابی آموزش فروش آموزش دوره های مدیریت آموزش کاربردی دوره های مختلف بازاریابی و فروش، ت
آموزش بازاریابی آموزش فروش آموزش دوره های ۳* طرح سوال الف* آموزش‌های بدو خدمت:
ایران اول شد
با سلام خدمت شما بازديدكننده گرامي ، خوش آمديد به وبلاگ من .
معرفی مشاغل 7 - هوانوردی ، خلبانی و ...
نمونه سوال كلاس توجيهي براي اي مشغول به خدمت بشود. در توضيح دوره‌هاي فوق
برچسب :
نمونه سوال دوره توجيهي بدو خدمت