تداخل دارویی

  تداخل دارویی به معنای مصرف کردن دو دارو یا دارو و غذا با یکدیگر است که اثر هم را خنثی کرده یا موجب تاثیر كمتر یا بیشتر دارو می‌شود و یا ممكن است باعث بروز عوارض جانبی شود.

اگر شما از چند داروی مختلف استفاده می کنید،بیش از یک پزشک معالج دارید شما و پزشکان شما باید از تمام داروهایی که مصرف می کنید،آگاهی كافی داشته باشید تا مبادا تداخل دارویی برای شما مشكل ساز شود.

به گفته كارشناسان دارویی،حدود 20 نوع تداخل جدی دارویی در نسخ پزشکان اتفاق می‌افتد که عوارض جدی و مهمی برای سلامت انسان به همراه دارد.

ضروری است بدانید سالانه نزدیك به 20 هزار نفر در جهان به علت واكنش‌های شیمیایی كه در اثر تداخل دارویی ایجاد می‌شود جان خود را از دست می‌دهند بنابراین عارضه تداخل دارویی را جدی بگیرید.

تداخل‌های دارویی و عوارض ناشی از آن بیشتر در داروهایی اتفاق می‌افتد که پنجره درمانی کوچکی دارند یعنی کوچك‌ترین تغییر در مقدار دریافت و غلظت دارو،عوارض جانبی حادی دارد.به طور مثال بیشتر داروهای دیوگسین (داروی بیماری‌ها و نارسایی‌های قلبی)، لیتیوم (داروی بیماری اعصاب و روان)، و تئوفیلین (گشادکننده مجاری هوا در آسم) از جمله داروهایی با پنجره درمانی کوچک هستند.

تغییر در مقدار دریافت و غلظت داروهای دارای پنجره درمانی کوچک موجب می‌شود که این داروها اثربخشی خود را از دست داده یا غلظت سمی و دیگر علائم خطرناک،پیدا کنند.به طور مثال، تداخل دارویی وارفارین (داروی ضد انعقاد خون خوراکی) منجر به خونریزی غیرطبیعی خواهد شد.

همچنین تهوع و سرگیجه از علائم تداخل دارویی یا مسمومیت دارویی است که در صورت بی‌توجهی می‌تواند منجر به مرگ شود.

اگر هربارکه از یک داروی با نسخه و یا بدون نسخه استفاده می کنید،با دقت طریق مصرف آنرا مطالعه کنید.شما با داشتن دانش اندکی درباره داروهایتان می توانید از بروز تداخل مضر دارویی و بروز عوارض جانبی آنها جلوگیری کنید.

انواع تداخل دارویی 

تداخل دارویی به سه دسته بزرگ تقسیم می شود: 

۱- تداخل دارو با دارو:هنگامی رخ می دهد که دو یا چند دارو با یکدیگر واکنش نشان دهند.این تداخل می تواند موجب بروز عوارض جانبی غیر مترقبه شود.برای مثال،ترکیب شدن یک داروی آرام بخش که برای خوابیدن به شما کمک می کند و دارویی که برای رفع حساسیت مصرف می کنید،می تواند موجب کند شدن واكنش های شما شده و رانندگی،کار با دستگاه های مختلف و حتی انجام کارهای منزل را خطر آفرین کند. 

۲- تداخل دارو با غذا یا نوشیدنی:این حالت در اثر واکنش بین دارو و مواد خاص خوردنی یا نوشیدنی پدید می آید.برای مثال ترکیب الکل با بعضی از داروها می تواند موجب خستگی،خواب آلودگی و کند شدن واكنش فرد شود.

۳- تداخل دارو با یک وضعیت خاص:این حالت در صورتی است که وضع خاص جسمی یک شخص نسبت به یک داروی خاص واکنش نشان می دهد و دارویی ظاهرا بی آزار را به ماده ای خطرناک تبدیل می كند.برای مثال شخصی که مبتلا به پرفشاری خون است،در صورت مصرف داروهای ضد احتقان بینی، ممکن است واکنشهای ناگواری را تجربه کند.

درشرایط پزشکی خاصی که می توانند در کاهش تاثیر دارو و یا از بین بردن تاثیرآن و حتی مضر شدن دارو موثر باشند،باید قبل از استفاده دارو با پزشک مشورت کنید.

دركل درباره داروهایی که مصرف می کنید با پزشک یا داروساز صحبت کنید.هنگامی که پزشکتان داروی جدیدی تجویز می کند،درباره انواع داروهای با نسخه و بدون نسخه ای که مصرف می کنید به او وحتی در مورد رژیم غذایی و مواد کمک غذایی مانند ویتامین،داروهای گیاهی و مواد معدنی که مصرف می کنید او را آگاه كنید.

قبل از مصرف هر دارو، سوالات زیر را از پزشک یا داروساز بپرسید: 

•آیا می توانم این دارو را با داروهای دیگر مصرف کنم؟
• آیا باید از غذاها،نوشیدنیها یا مواد دیگری اجتناب کنم؟
• دارو چگونه در بدن من عمل می کند؟
• آیا اطلاعات بیشتری درباره دارو یا شرایط جسمی من وجود دارد؟
فراموش نکنید که سهل انگاری در مصرف دارو می تواند از بیماریی که به آن دچار هستید نیز،عواقب وخیم تری داشته باشد.

همانطورکه داروها غالبا باعث کاهش جذب مواد مغذی می گردند،مواد غذایی نیز در اغلب موارد باعث کاهش اثر داروها می شوند،بنابراین به عنوان یک قانون کلی، داروسازان حداقل نیم ساعت فاصله را قبل و بعد از صرف غذا برای مصرف دارو و یا مصرف دارو را با معده خالی، یعنی یک ساعت قبل از غذا و یا دو ساعت بعد از غذا، توصیه می کنند، به جز در موارد استثناء که ذکر می شود و در مواردی که پزشک تجویز دیگری کرده باشد.

چنانچه مجبور به مصرف دارو همراه با غذا هستید،باید یک روال ثابت را داشته باشید به این معنا که ساعت صرف غذای خود را با دارو تنظیم کنید به جای آن که ساعت صرف دارو را با زمان وعده غذایی تنظیم کنید، مثلاً اگر قرار است دارویی را با صبحانه میل کنید، زمان صرف صبحانه نباید یک روز ساعت7 و روز دیگر ساعت 10 باشد. این کار در جذب دارو در بدن شما اشکال ایجاد می کند،مخصوصا اگر داروهایی مانند داروهای هورمونی(مثل لووتیروکسین)،داروهای ضد دیابت(متفورمین و گلی بن کلامید) و بعضی از داروهای قلبی- عروقی را به مدت طولانی مصرف می کنید.


مطالب مشابه :


تداخل دارویی

.ddta - تداخل دارویی - يادت پرچم صلحي است ميان شورش اينهمه فکر




داروی جدید ایران89- نوونرم

قرص 0.5 و1 و 2 میلیگرم . (بخصوص در ترکیب با متفرمین) احتمال هیپر گلیسمی با دوز ناکافی وجود




برچسب :