بررسی سریال حریم سلطان - 4

سلطان سلیمان ، جناب کادی و خواجه حافظ شیرازی!

 

یوزف هامر پورگشتال، خاورشناس برجسته اتریشی(1856-1774) در این باره چنین نوشته است:

از طرز قدغن نمودن هدیه دادن شراب معلوم می شود که تا آن زمان [دورۀ سلطان سلیمان] در استعمال شراب اغماض و چشم پوشي مي شد. احتمال دارد كه سلطان نيز در ايام جواني با دوست مهربان و انيس حجره و گرمابه و گلستان خود يعني ابراهيم جديد الاسلام[منظور ابراهيم پاشاي صدر اعظم مي باشد] از براي گرم كردن مجلس عيش و درك لذايذ خوراك و صحبت و غيره به نوشيدن باده و جوشيدن با وزير ساده اقدام مي نمود.

چون پيري و مرض نقرس بر او مستولي شدند، اين كار را متروك بداشت و از براي تحصيل اجر و ثواب اخروي ملت خود را نيز از ارتكاب اين عمل به طور سخت مانع گرديد و مانند مسلمانان پاك اعتقاد از اين كار اظهار افتخار نمود و در مراسله اي كه به شاه طهماسب پادشاه ايران نوشته بود به او نيز اظهار داشته بود كه به قانون اسلام و فرمان خيرالانام كه شراب را ام الخبائث و مادر پليدي ها ناميده اند استعمال آن را در ممالك خودمان منع نموديم.

ليكن حافظ شيرازي در يكي از غزل هاي معروف خود مي گويد كه اين مادر خبائث در مذاق ما شيرين و لذيذتر از بوسه دختران جوان است.(1)
اين كلام شاعر معروف كه در ظاهر مخالف فرمان حضرت خيرالبشر است عقايد مذهبي حافظ را در نزد مسلمانان متعصب مشوش و مغشوش نموده، لهذا از خواندن ديوان او اجتناب نموده از علما و فقها سئوالات كردند.

ابوسعود مفتي(2)[یا همان جناب کادی در سریال حریم سلطان] كه فقيه عالم عامل عاقلي بود جوابي داد كه شايسته آن است كه فقهاي ديگر در جواب اين مسائل پيروي او را نمايند و جواب آن مفتي كامل در اين مسئله اين شد كه: « اگر بعضی از گفته هاي حافظ در ظاهر به ذهن مي زنند عيبي ندارد و به بطون و رموز اقوال او بايد ملتفت شد.»(3)

 

 يوزف فون هامر پورگشتال

ما ايراني‌ها از گوته بسيار شنيده‌ایم، اما از يوزف فون هامر پورگشتال كه گوته را با ديوان حافظ آشنا كرد، تقريباً چيزي نمي‌دانیم! ترجمۀ غزليات حافظ  به زبان آلمانی توسط هامر پورگشتال به سال 1812 منتشر شد و در واقع این کتاب سبب شد گوته مسحور غزليات حافظ شود و ديوان غربي – شرقي‌ خود را بنويسد.

برای اطلاعات بیشتر در مورد هامرپورگشتال می توانید اینجا را کلیک نمایید.

 

1392/5/7    

مهرداد جوانبخت

--
پي نوشت:
1.  اشاره به شعر حافظ:        آن تلخ وش كه صوفي  ام الخبائثش خواند      اشهي لنا و احلي من قبلة العذارا

2. مفتی در لغت به معنای فتوا دهنده، قاضی، مجتهد و حاکم شرع است و در اصطلاح به بلند مرتبه‌ترین روحانیون اهل سنت گفته می‌شود که حق دادن فتوا را دارند.

3. تاريخ امپراطوري عثماني(ج2). هامر پورگشتال، يوزف. ترجمه علي آبادي، ميرزا زكي. انتشارات زرين. چاپ اول 1367. ص1342و1343.

 


مطالب مشابه :


بررسی سریال حریم سلطان - 4

ابوسعود مفتي (2) [یا همان جناب کادی در سریال حریم سلطان]




برچسب :