سند چشم انداز توسعه افق 1404

بسم‌الله الرحمن الرحيم

* چشم‌انداز جمهورى اسلامى ايران در افق 1404 هجرى شمسى

با اتكال به قدرت لايزال الهى و در پرتو ايمان و عزم ملى و كوشش برنامه‌ريزى شده و مدبرانه جمعى و در مسير تحقق آرمان‌ها و اصول قانون اساسى، در چشم‌انداز 20 ساله، ايران كشورى است توسعه يافته با جايگاه اول اقتصادى، علمى و فناورى در سطح منطقه، با هويت اسلامى و انقلابى، الهام‌بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و موثر در روابط بين‌الملل.

جامعه ايرانى در افق اين چشم‌انداز، چنين ويژگى‌هايى خواهد داشت:

- توسعه يافته، متناسب با مقتضيات فرهنگى، جغرافيايى و تاريخى خود و متكى بر اصول اخلاقى و ارزش‌هاى اسلامى، ملى و انقلابى، با تاكيد بر مردم‌سالارى دينى، عدالت اجتماعى، آزادى‌هاى مشروع، حفظ كرامت و حقوق انسان‌ها و بهره‌مند از امنيت اجتماعى و قضايى.

- برخوردار از دانش پيشرفته، توانا در توليد علم و فن‌آورى، متكى بر سهم برتر منابع انسانى و سرمايه اجتماعى در توليد ملى.

- امن، مستقل و مقتدر با سامان دفاعى مبتنى بر بازدارندگى همه جانبه و پيوستگى مردم و حكومت.

- برخوردار از سلامت، رفاه، امنيت غذايى، تامين اجتماعى، فرصت‌هاى برابر، توزيع مناسب درآمد، نهاد مستحكم خانواده، به دور از فقر، فساد، تبعيض و بهره‌مند از محيط زيست مطلوب.

- فعال، مسووليت‌پذير، ايثارگر، مومن، رضايت‌مند، برخوردار از وجدان‌كارى، انضباط ، روحيه تعاون و سازگارى اجتماعى، متعهد به انقلاب و نظام اسلامى و شكوفايى ايران و مفتخر به ايرانى بودن.

- دست يافته به جايگاه اول اقتصادى، علمى و فن‌آورى در سطح منطقه آسياى جنوب غربى (شامل آسياى ميانه، قفقاز، خاورميانه و كشورهاى همسايه) با تاكيد بر جنبش نرم افزارى و توليد علم، رشد پرشتاب و مستمر اقتصادى، ارتقاى نسبى سطح درآمدسرانه و رسيدن به اشتغال كامل.

- الهام بخش، فعال و موثر در جهان اسلام با تحكيم الگوى مردم‌سالارى دينى، توسعه كارآمد، جامعه اخلاقى، نوانديشى و پويايى فكرى و اجتماعى، تاثيرگذار بر همگرايى اسلامى و منطقه‌اى براساس تعاليم اسلامى و انديشه‌هاى امام خمينى (ره).

- داراى تعامل سازنده و موثر با جهان براساس اصول عزت، حكمت و مصلحت.

ملاحظه - در تهيه، تدوين و تصويب برنامه‌هاى توسعه و بودجه‌هاى ساليانه، اين نكته مورد توجه قرارگيرد: شاخص‌هاى كمى كلان آنها از قبيل، نرخ سرمايه‌گذارى، درآمد سرانه، توليد ناخالص ملى، نرخ اشتغال و تورم، كاهش فاصله درآمد ميان دهك‌هاى بالا و پايين جامعه، رشد فرهنگ و آموزش و پژوهش و توانايى‌هاى دفاعى و امنيتى، بايد متناسب با سياست‌هاى توسعه و اهداف و الزامات چشم‌انداز، تنظيم و تعيين گردد و اين سياست‌ها و هدف‌ها به صورت كامل مراعات شود.

شايان ذكر است، اين چشم‌انداز مبناى تنظيم سياست‌هاى كلى چهار برنامه پنج‌ساله آينده خواهد بود و افق جهت‌گيرى كلى فعاليت‌هاى كشور را در ابعاد مختلف در 20 سال آينده مشخص مى‌كند.

*سياست‌هاى كلى برنامه چهارم توسعه جمهورى اسلامى ايران

امور فرهنگى، علمى و فن‌آورى

1- اعتلا و عمق و گسترش دادن معرفت و بصيرت دينى برپايه قرآن و مكتب اهل بيت (ع).

- استوار كردن ارزش‌هاى انقلاب اسلامى در انديشه و عمل.

- تقويت فضايل اخلاقى و ايمان، روحيه ايثار و اميد به آينده.

- برنامه‌ريزى براى بهبود رفتارهاى فردى و اجتماعى.

2- زنده و نمايان نگاهداشتن انديشه دينى و سياسى حضرت امام خمينى (ره) و برجسته كردن نقش آن به عنوان يك معيار اساسى در تمام سياستگذارى‌ها و برنامه‌ريزى‌ها.

3- تقويت وجدان كارى و انضباط اجتماعى و روحيه كار و ابتكار، كارآفرينى، درستكارى و قناعت و اهتمام به ارتقاى كيفيت توليد.

- فرهنگ‌سازى براى استفاده از توليدات داخلى، افزايش توليد و صادرات كالا و خدمات.

4- ايجاد انگيزه و عزم ملى براى دستيابى به اهداف مورد نظر در افق چشم انداز.

5- تقويت وحدت و هويت ملى مبتنى بر اسلام و انقلاب اسلامى و نظام جمهورى اسلامى و آگاهى كافى درباره تاريخ ايران، فرهنگ، تمدن و هنر ايرانى - اسلامى و اهتمام جدى به زبان فارسى.

6- تعميق روحيه دشمن‌شناسى و شناخت ترفندها و توطئه‌هاى دشمنان عليه انقلاب اسلامى و منافع ملى، ترويج روحيه ظلم ستيزى و مخالفت با سلطه گرى استكبار جهانى.

7- سالم‌سازى فضاى فرهنگى، رشد آگاهى‌ها و فضايل اخلاقى و اهتمام به امر به معروف و نهى از منكر.

- اطلاع‌رسانى مناسب براى تحقق ويژگى هاى مورد نظر در افق چشم‌انداز.

8 - مقابله با تهاجم فرهنگى.

- گسترش فعاليت رسانه‌هاى ملى در جهت تبيين اهداف و دستاوردهاى ايران اسلامى براى جهانيان.

9- سازماندهى و بسيج امكانات و ظرفيت‌هاى كشور در جهت افزايش سهم كشور در توليدات علمى جهان.

- تقويت نهضت نرم افزارى و ترويج پژوهش.

- كسب فن آورى، بويژه فن آورى‌هاى نو، شامل: ريز فن‌آورى و فن آورى‌هاى زيستى، اطلاعات وارتباطات، زيست محيطى، هوافضا و هسته‌يى.

10- اصلاح نظام آموزشى كشور، شامل: آموزش و پرورش، آموزش فنى و حرفه‌اى، آموزش عالى و كارآمد كردن آن براى تامين منابع انسانى مورد نياز در جهت تحقق اهداف چشم‌انداز.

11- تلاش در جهت تبيين و استحكام مبانى مردم‌سالارى دينى و نهادينه كردن آزادى‌هاى مشروع از طريق آموزش، آگاهى بخشى و قانونمند كردن آن.

امور اجتماعى، سياسى، دفاعى و امنيتى

12- تلاش در جهت تحقق عدالت اجتماعى و ايجاد فرصت‌هاى برابر و ارتقاى سطح شاخص هايى از قبيل آموزش، سلامت، تامين غذا، افزايش درآمد سرانه و مبارزه با فساد.

13- ايجاد نظام جامع تامين اجتماعى براى حمايت از حقوق محرومان و مستضعفان و مبارزه با فقر و حمايت از نهادهاى عمومى و موسسات و خيريه‌هاى مردمى با رعايت ملاحظات دينى و انقلابى.

14- تقويت نهاد خانواده و جايگاه زن در آن و در صحنه‌هاى اجتماعى و استيفاى حقوق شرعى و قانونى بانوان در همه عرصه‌ها و توجه ويژه به نقش سازنده آنان.

15- تقويت هويت ملى جوانان، متناسب با آرمان‌هاى انقلاب اسلامى.

- فراهم كردن محيط رشد فكرى و علمى و تلاش در جهت رفع دغدغه‌هاى شغلى، ازدواج، مسكن وآسيب هاى اجتماعى آنان.

- توجه به مقتضيات دوره جوانى و نيازها و توانايى‌هاى آنان.

16- ايجاد محيط و ساختار مناسب حقوقى، قضايى و ادارى براى تحقق اهداف چشم‌انداز.

17- اصلاح نظام ادارى و قضايى در جهت: افزايش تحرك و كارآيى، بهبود خدمت رسانى به مردم، تامين كرامت و معيشت كاركنان، به كارگيرى مديران و قضات لايق و امين و تامين شغلى آنان، حذف يا ادغام مديريت‌هاى موازى، تاكيد بر تمركززدايى در حوزه‌هاى ادارى و اجرايى، پيشگيرى از فساد ادارى و مبارزه با آن و تنظيم قوانين مورد نياز.

18- گسترش و عمق بخشيدن به روحيه تعاون و مشاركت عمومى و بهره‌مند ساختن دولت از همدلى و توانايى‌هاى عظيم مردم.

19- آمايش سرزمينى مبتنى بر اصول زير:

- ملاحظات امنيتى و دفاعى.

- كارآيى و بازدهى اقتصادى.

- وحدت و يكپارچگى سرزمين.

- گسترش عدالت اجتماعى و تعادل‌هاى منطقه‌يى.

- حفاظت محيط زيست و احياى منابع طبيعى.

- حفظ هويت اسلامى، ايرانى و حراست از ميراث فرهنگى.

- تسهيل و تنظيم روابط درونى و بيرونى اقتصاد كشور.

- رفع محروميت‌ها، خصوصاً در مناطق روستايى كشور.

20- تقويت امنيت و اقتدار ملى با تاكيد بر رشد علمى و فن‌آورى، مشاركت و ثبات سياسى، ايجاد تعادل ميان مناطق مختلف كشور، وحدت و هويت ملى، قدرت اقتصادى و دفاعى و ارتقاى جايگاه جهانى ايران.

21- هويت‌بخشى به سيماى شهر و روستا.

- بازآفرينى و روزآمد سازى معمارى ايرانى - اسلامى.

- رعايت معيارهاى پيشرفته براى ايمنى بناها و استحكام ساخت و سازها.

22- تقويت و كارآمد كردن نظام بازرسى و نظارت.

- اصلاح قوانين و مقررات در جهت رفع تداخل ميان وظايف نهادهاى نظارتى و بازرسى.

23- اولويت دادن به ايثارگران انقلاب اسلامى در عرضه منابع مالى و فرصت ها و امكانات و مسووليت‌هاى دولتى در صحنه هاى مختلف فرهنگى و اقتصادى.

24- ارتقاى توان دفاعى نيروهاى مسلح براى بازدارندگى، ابتكار عمل و مقابله موثر در برابر تهديدهاو حفاظت از منابع ملى و انقلاب اسلامى و منابع حياتى كشور.

25- توجه ويژه به حضور و سهم نيروهاى مردمى در استقرار امنيت و دفاع از كشور و انقلاب باتقويت كمى و كيفى بسيج مستضعفين.

26- تقويت، توسعه و نوسازى صنايع دفاعى كشور با تاكيد بر گسترش تحقيقات و سرعت دادن به انتقال فن آورى‌هاى پيشرفته.

27- توسعه نظم و امنيت عمومى و پيشگيرى و مقابله موثر با جرايم و مفاسد اجتماعى و امنيتى از طريق تقويت و هماهنگى دستگاه‌هاى قضايى، امنيتى و نظامى و توجه جدى در تخصيص منابع به وظايف مربوط به اعمال حاكميت دولت.

امور مربوط به مناسبات سياسى و روابط خارجى

28- ثبات در سياست خارجى براساس قانون اساسى و رعايت عزت، حكمت و مصلحت و تقويت روابط خارجى از طريق:

- گسترش همكارى‌هاى دو جانبه، منطقه‌يى و بين‌المللى.

- ادامه پرهيز از تشنج در روابط با كشورها.

- تقويت روابط سازنده با كشورهاى غيرمتخاصم.

- بهره‌گيرى از روابط براى افزايش توان ملى.

- مقابله با افزون خواهى و اقدام متجاوزانه در روابط خارجى.

- تلاش براى رهايى منطقه از حضور نظامى بيگانگان.

- مقابله با تك قطبى شدن جهان.

- حمايت از مسلمانان و ملت هاى مظلوم و مستضعف، به ويژه ملت فلسطين.

- تلاش براى همگرايى بيشتر ميان كشورهاى اسلامى.

- تلاش براى اصلاح ساختار سازمان ملل.

29- بهره‌گيرى از روابط سياسى با كشورها براى نهادينه كردن روابط اقتصادى، افزايش جذب منابع و سرمايه گذارى خارجى و فن آورى پيشرفته و گسترش بازارهاى صادراتى ايران و افزايش سهم ايران ازتجارت جهانى و رشد پرشتاب اقتصادى مورد نظر در چشم انداز.

30- تحكيم روابط با جهان اسلام و ارايه تصوير روشن از انقلاب اسلامى و تبيين دستاوردها وتجربيات سياسى، فرهنگى و اقتصادى جمهورى اسلامى و معرفى فرهنگ غنى و هنر و تمدن ايرانى و مردم‌سالارى دينى.

31- تلاش براى تبديل مجموعه كشورهاى اسلامى و كشورهاى دوست منطقه به يك قطب منطقه‌يى اقتصادى، علمى، فن‌آورى و صنعتى.

32- تقويت و تسهيل حضور فرهنگى جمهورى اسلامى ايران در مجامع جهانى و سازمان‌هاى فرهنگى بين‌المللى.

33- تقويت هويت اسلامى و ايرانى ايرانيان خارج از كشور، كمك به ترويج زبان فارسى در ميان آنان، حمايت از حقوق آنان، و تسهيل مشاركت آنان در توسعه ملى.

امور اقتصادى

34- تحقق رشد اقتصادى پيوسته، باثبات و پرشتاب متناسب با اهداف چشم انداز.

- ايجاد اشتغال مولد و كاهش نرخ بيكارى.

35- فراهم نمودن زمينه هاى لازم براى تحقق رقابت پذيرى كالاها و خدمات كشور در سطح بازارهاى داخلى و خارجى و ايجادساز و كارهاى مناسب براى رفع موانع توسعه صادرات غيرنفتى.

36- تلاش براى دستيابى به اقتصاد متنوع و متكى بر منابع دانش و آگاهى، سرمايه انسانى و فن‌آورى نوين.

37- ايجاد ساز و كار مناسب براى رشد بهره ورى عوامل توليد (انرژى، سرمايه، نيروى كار، آب، خاك و...)

- پشتيبانى از كار آفرينى، نوآورى و استعدادهاى فنى و پژوهشى.

38- تامين امنيت غذايى كشور با تكيه بر توليد از منابع داخلى و تاكيد بر خودكفايى در توليدمحصولات اساسى كشاورزى.

39- مهار تورم و افزايش قدرت خريد گروه هاى كم درآمد و محروم و مستضعف و كاهش فاصله بين دهك هاى بالا و پايين درآمدى جامعه و اجراى سياست هاى مناسب جبرانى.

40- توجه به ارزش اقتصادى، امنيتى، سياسى و زيست محيطى آب در استحصال، عرضه، نگهدارى و مصرف آن.

- مهار آبهايى كه از كشور خارج مى شود و اولويت استفاده از منابع آبهاى مشترك.

41- حمايت از تامين مسكن گروه هاى كم درآمد و نيازمند.

42- حركت در جهت تبديل درآمد نفت و گاز به دارايى هاى مولد به منظور پايدارسازى فرآيند توسعه و تخصيص و بهره بردارى بهينه از منابع.

43- توسعه روستاها.

- ارتقاى سطح درآمد و زندگى روستاييان و كشاورزان و رفع فقر، با تقويت زيرساخت هاى مناسب توليد و تنوع بخشى و گسترش فعاليت هاى مكمل، به ويژه صنايع تبديلى و كوچك و خدمات نوين، باتاكيد بر اصلاح نظام قيمت گذارى محصولات.

44- هم‌افزايى و گسترش فعاليت هاى اقتصادى در زمينه هايى كه داراى مزيت نسبى هستند، ازجمله صنعت، معدن، تجارت، مخابرات، حمل و نقل و گردشگرى، به ويژه صنايع نفت، گاز و پتروشيمى وخدمات مهندسى پشتيبان آن، صنايع انرژى بر و زنجيره پايين دستى آنها، با اولويت سرمايه گذارى درايجاد زيربناها و زيرساخت هاى مورد نياز، و ساماندهى سواحل و جزاير ايرانى خليج فارس در چارچوب سياست هاى آمايش سرزمين.

45- تثبيت فضاى اطمينان بخش براى فعالان اقتصادى و سرمايه گذاران با اتكا به مزيت هاى نسبى و رقابتى و خلق مزيت هاى جديد و حمايت از مالكيت و كليه حقوق ناشى از آن.

46 - ارتقاى بازار سرمايه ايران و اصلاح ساختار بانكى و بيمه اى كشور با تاكيد بر كارآيى، شفافيت، سلامت و بهره‌مندى از فن آورى‌هاى نوين.

- ايجاد اعتماد و حمايت از سرمايه گذاران با حفظ مسووليت پذيرى آنان.

- تشويق رقابت و پيشگيرى از وقوع بحران ها و مقابله با جرم هاى مالى.

47- توانمندسازى بخش‌هاى خصوصى و تعاونى به عنوان محرك اصلى رشد اقتصادى و كاهش تصدى دولت همراه با حضور كارآمد آن در قلمرو امور حاكميتى در چارچوب سياست‌هاى كلى اصل 44قانون اساسى كه ابلاغ خواهد شد.

48- ارتقاى ظرفيت و توانمندي‌هاى بخش تعاونى از طريق تسهيل فرآيند دستيابى به منابع، اطلاعات، فن آورى ارتباطات و توسعه پيوندهاى فنى، اقتصادى و مالى آن.

49- توجه و عنايت جدى بر مشاركت عامه مردم در فعاليت‌هاى اقتصادى كشور و رعايت جهات زيردر امر واگذارى موسسات اقتصادى دولت به مردم:

- امر واگذارى در جهت تحقق اهداف برنامه باشد و خود هدف قرار نگيرد.

- در چارچوب قانون اساسى صورت پذيرد.

- موجب تهديد امنيت ملى و يا تزلزل حاكميت ارزش هاى اسلامى و انقلابى نگردد.

- به خدشه دار شدن حاكميت نظام يا تضييع حق مردم و يا ايجاد انحصار نينجامد.

- به مديريت سالم و اداره درست كار توجه شود.

50- اهتمام به نظم و انضباط مالى و بودجه اى و تعادل بين منابع و مصارف دولت.

51- تلاش براى قطع اتكاى هزينه هاى جارى به نفت و تامين آن از محل درآمدهاى مالياتى واختصاص عوايد نفت براى توسعه سرمايه گذارى براساس كارآيى و بازدهى.

52- تنظيم سياست هاى پولى، مالى و ارزى با هدف دستيابى به ثبات اقتصادى و مهار نوسانات.

ملاحظه: شاخص‌هاى كمى و نحوه انطباق محتواى برنامه‌ها و بودجه‌هاى سالانه متناسب با سياست‌هاى كلى برنامه چهارم تهيه و ارايه شود.

سند چشم انداز توسعه افق 1404

مطالب مشابه :

آدرس مراكز علمي كاربردي خراسان رضوي

مبانی سازمان و مدیریت

نحوه دریافت کارت شرکت در ازمون

دانشگاه علمی کاربردی در کنکور کاردانی به کارشناسی

غاز به كار ششمين نمايشگاه بين المللي شيلات، آبزيان و ماهيگيري در كيش

ثبت نام آزمون دوره ی مهندسی ارشد علمی - کاربردی

سند چشم انداز توسعه افق 1404

آشنایی مختصر با دکتر قربان محمد پورقاز