مفاهیم طراحی ، ضوابط و استانداردهای خانه فرهنگ

 مفاهیم طراحی - طرح یک معماری

موضوعات ارائه شده

1.      شناخت اصول

2.      مفاهیم و الگوهای طراحی

3.      مطالعات فرم و عملکرد

4.      استانداردهای ملی  و جهانی

5.      دستورالعملها و آئین نامه های اجرائی

6.      مبانی نظری فضاهای فرهنگی-ورزشی

7.      فرآیندهای محیط طراحی

8.      عناصر طراحی

9.      معماری  سبز و پایدار

10.  انرژی غیرفعال در معماری

شناخت اصول :

آنچه را که امروزه فرهنگ یک ملت یا به عبارتی دیگر میراث اجتماعی او می نامند، نتیجه کوششهایی است که نسل های گذشته در راه آموختن یا یادگیری به کار برده اند.

فرهنگ مجموعه ی پیچیچیده ای است شامل: دانشها – اعتقادات – هنر – اخلاق قوانین – رسوم و تمامی چیزهایی که به وسیله انسان به عنوان عضو جامعه اکتساب می شود.

مواردی که می بایست در طراحی یک فرهنگسرا مورد توجه واقع گردد.

1.      کشف- پرورش و فراهم سازی زمینه های رشد استعدادهای فرهنگی و هنری.

2.      ایجاد فضای مناسب برای حضور خانواده ها در خانه فرهنگ و امکان ارتقا سطح فرهنگی

3.      احیا ترویج و غنی سازی هنرو فرهنگ ایرانی اسلامی در منطقه

4.      ترویج روحیه شادی و انبساط خاطر به ساکنان

5.      کمبود فضای فرهنگی-هنری در منطقه

6.      برنامه ریزی برای گذراندن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان

7.      تقویت هویت فرهنگی و سالم سازی بستر فرهنگی و هنری منطقه

8.      آموزشهای هنری و فرهنگی و تقویت روحیه خودباوری 

مفاهیم و الگوهای طراحی:

فرم یکی از مقوله های اساسی آفرینش معماری به شمار می آید.

 در واقع سنگین ترین وظیفه ای که برای معمار میتوان قائل شد، آفرینش فرم است،
معمار در آفرینش فضا آنچه را میخواهد بگوید، با استفاده از فرم ابراز میکند، همچنان که موسیقی سازان، نقاشان، شاعران و فیلمسازان نیز هریک به زبان و بیان خاص خود آنچه را در دل دارند، از طریق صوتها، کلامها و رنگها به مخاطبان خودشان انتقال میدهند

 مطالعات فرم و عملکرد: 

عوامل موثر بر کانسپت در طراحی: هدف – تحلیل سایت و مکان یابی ساختمان – عوامل فرهنگی اجتماعی- عوامل جغرافیایی- شرایط آب و هوایی – برنامه فیزیکی طرح – خواسته کار فرما – مقیاس و تناسبات – بررسی مصالح و تکنولوژی ساخت بنا – ابعاد انسانی و فضاهای معماری (حرایم) و الزامات تاسیساتی  

روش های مختلف طراحی معماری:

۱- روش طراحی فرم گرا که برای طراحی بناهایی مثل سینما، تئاتر، موزه، فرهنگسرا و تا حدودی مذهبی می توانیم از چنین سبک و سیاقی استفاده کنیم.
۲- روش طراحی عملکرد گرا که برای طراحی ساختمان هایی مثل بیمارستان، مدرسه ها و برج های مسکونی مورد استفاده قرار می گیرد. 

ضوابط و استاندارد ها: 

حداکثر سطح اشغال50%در همکف

حداکثر بنا در دو طبقه 100%در دو طبقه 

فضاهای معمول در فرهنگسراها

  1. اداری
  2. آموزشی
  3. آمفی تئاتر
  4. کتابخانه
  5. ورزشی
  6. رفاهی
  7. خدمات
  8. موزه و گالری  

قسمت اداری

فضای اداری شامل این قسمت ها می باشد:

مدیریت

معاونت

اتاق منشی

بایگانی

مدیریت هنری

روابط عمومی

آبدارخانه، سرویس

اتاق ثبت نام

کنفرانس

اتاق مشاوره

اطلاعات  

فضای اداری در مجموعه فرهنگی و هنری به معنای معمول ساختمان های اداری داخل بافت شهر نیست،

مساحت محل کار مقدار فضاهایی که امکان کار افراد در پشت میز وجود دارد مساحت مفید نامیده می شود،این مساحت شامل سیرکولایون ثانوی نیز می شود.

سیرکولاسیون اصلی(سیر گردش اصلی)افراد برای حرکت به سر کارشان ضرورت داشته وبرای تامین محل های کار اهمیت دارد.

فضای لازم به ازای هر کارمند،به شماری از عوامل بستگی دارد،مثلاًبه نوع کار،استفاده از تجهیزات،میزان خصوصی بودن،مقدار مراجعات ارباب رجوع و نیاز های انبار شرط مساحت محل کار فردی می باشد.  

فضاهای آموزشی

انواع کلاس آموزشی

  1. خوشنویسی
  2. موسیقی
  3. کامپیوتر
  4. سفالگری
  5. طراحی
  6. خیاطی
  7. زبان
  8. قرآن
  9. مجسمه سازی
  10. هنرهای تجسمی 

استاندارد های کلاس آموزشی

حداقل عرض کلاس m 5.75 است.

حداکثر عرض برای کلاس هایی که از یک طرف نور می گیرندm7منظور می گردد.

ارتفاع کلاس در مناطق سردسیرcm280و در مناطق گرمسیرcm350در نظر گرفته شود.

کلاسها به وسعت 1.5برای هر صندلی است.

معمولا برای 25- 35 نفر پیش بینی می شوند.

طول کلاس نباید کمتر از m6وبیشتر ازm9باشد.

سطح نورگیر مناسب در مناطق کم آفتاب حدود30%سطح زیر بنای کلاس است.

پنچره ها معمولاً در ضلع بزرگتر قرار می گیرند.

نور مناسب برای کلاس ها،کارگاه ها،نور شمال است.  

کارگاه ها:

نسبت سطح هر نفر در این فضاها از  5تا20متغیر است.

ارتفاع کارگاه ها،حداقلm3است.

نور مطلوب جهت کارگاه نور،نور شمال است.

کارگاه های مجسمه و سفال احتیاج به مساحت بیشتر دارند.

تهویه طبیعی نیز باید مد نظر باشد.

کف کارگاه باید مقاوم و ضد فرسایش و لغزندگی باشد.  

نور پردازی محیط آموزشی:

1-نور مصنوعي                         2-نور طبيعي.

براي نور پروژه هم از نور طبيعي و هم از نور مصنوعي سقفي استفاده مي شود.

عرض کارگاه ها  در زمانی که از یک طرف نورگیر داشته باشند بین7/5 4/8 متر می باشد. طول کارگاه بین 6 تا 9 متر است.

در ضمن سرانه سطوح اشغال شده هر هنرجو 5 متر در هر کارگاه است. سقف کارگاه باید مرتفع باشد، معمولا ارتفاع مناسب برای کارگاه 36 متر می باشد. سطوح پنجره معادل 25 تا 50 درصد سطح کف خواهد بود.

در مورد آتلیه ها کلاسهای هنری نور شمال وشمال غرب مناسب است 

آمفی تئاتر :

شامل قسمت های زیر می باشد :

سالن اصلی

 فروش بلیط و اطلاعات

 فروش فیلم و نوار مجله

 اتاق مسئول

 سالن انتظار

 بوفه آمفی تئاتر

 انبار تجهیزات

 اتاق برق

 اتاق گریم

 سرویس بهداشتی

 اتاق پروژکسیون  

موزه و گالری ( نمایشگاه) :

ریز فضاها :

  1. سخنرانی
  2. مجسمه
  3. رستوران
  4. تالار
  5. نگهبانی
  6. فروش بلیط
  7. مدیریت
  8. مخزن اموال
  9. سوریس 

کتابخانه ها:

ميزان فضاهاي كتابخانه

ابعاد و استاندارد هاي پيشخوان و برگه دان

استانداردابعاد قفسه ها و عمق قفسه ها

طول قفسه ها

ارتفاع قفسه ها

استاندارد ميزها

نور پردازي

آكوستيك

تهويه ي مطبوع  

فضاهای ورزشی :

طرح کلی سالن های ورزشی

محل تماشاگران

بخش اداری

رختکن 

فضاهای رفاهی:

  1. رستوران
  2. بوفه
  3. نمازخانه 

بخش خدماتی ومتفرقه :

  1. تاسیسات
  2. پارکینگ
  3. ورودی و خروجی
  4. محوطه
  5. نگهبانی 

دستورالعمل ها و آئین نامه های اجرائی:

جدا از تمامی بحث های گوناگون مانند زیبایی شناسی-فلسفه و ... هر ساختمان دارای استاندارهایی است.

در بحث استاندارد دارای دو بخش کلی هستیم:

1-استاندارد های تعیین شده توسط ارگانهای شهری مانند شهرداری که معمولاً مربوط به مقوله شهرسازی هستند.

2-استانداردهای کلی که به حالت کلی و عام در مورد مقیاس انسانی مورد توجه هستند. 

استانداردهای کاربری فرهنگی-مذهبی:

ضوابط مربوط به تفکیک زمین:

حداقل تفکیک در محله 500 

حداقل تفکیک در ناحیه   1000

حداقل تفکیک در منطقه و شهر 2500

حداقل عرض دسترسی سواره در مقیاس محلهm  12است.

حداقل عرض دسترسی سواره در مقیاس محله های وسیع m 14است.  

ضوابط کلی مربوط به احداث ساختمان:

حداکثر سطح اشغال50%در همکف (در سطوح محله-ناحیه-شهر-منطقه)

حداکثر بنا در دو طبقه 100%در دو طبقه  

پارکینگ:

به ازای هر   100در طبقات دو واحد پارکینگ.

در محوطه های فرهنگی و فضاهای آزاد عمومی پست های برق بایستی در زیر زمین احداث شوند.  

مبانی نظری فضاهای فرهنگی و ورزشی :

اهداف مجموعه فرهنگی

1.اهداف آموزشی

2.اهداف مذهبی

3.اهداف اطلاع رسانی

4.اهداف فرهنگی تجاری

5.اهداف فرهنگی فراغتی

کشف- پرورش و فراهم سازی زمینه های رشد استعدادهای فرهنگی و هنری.

ایجاد فضای مناسب برای حضور خانواده ها در خانه فرهنگ و امکان ارتقا سطح فرهنگی

احیا ترویج و غنی سازی هنرو فرهنگ ایرانی اسلامی در منطقه

ترویج روحیه شادی و انبساط خاطر به ساکنان

کمبود فضای فرهنگی-هنری در منطقه

برنامه ریزی برای گذراندن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان

تقویت هویت فرهنگی و سالم سازی بستر فرهنگی و هنری منطقه

آموزشهای هنری و فرهنگی و تقویت روحیه خودباوری  

فرآیند های محیط طراحی :

فرآيند شهري شدن و توسعه غالباً با تخريب اكوسيستمها همراه است و اين امر موجب گرديده كه شهرها داراي بافتها و لكه هاي ناهمگن و غير يكنواخت شده و ساختار ناهمگن آنها موجب افزايش تنوع نامطلوب شهرها شود .تنوع شكل گيري ساختارهاي شهري، مطالعات را در راستاي بررسي ساختار اكوسيستم هاي شهري قرار مي دهد.  

نيازهاي انسان چون بقاء، ايمني و امنيت، تعلق، اعتماد به نفس، خودشكوفايي، ادراك و زيبايي شناسي بصورت جامع مورد مطالعه قرار گرفته، زيرا درك رابطه بين اين نيازها با طراحي فضاهاي طبيعي در شهرها ( طراحي محيط زيست شهري)و اينكه چگونه نيازها و اهداف بهم مرتبط شده و راهكارهاي تامين كننده آنها شكل مي گيرد داراي اهميت ويژه ايست.  

عناطر طراحی:

حضور فرهنگ در فضاهاي معماري و شهري از راه هاي گوناگون صورت مي گيرد كه براي نمونه مي توان به حضور آن به شكل عناصر ، نقش ها ، تزئينات ، تركيب هاي حجمي يا تركيب هايي خاص در پلان اشاره كرد . هر بنايي به عنوان جزئي از فرهنگ معماري وظيفه عينيت بخشيدن يك انديشه ذهني را از طريق فرم ظاهري خود را دارد كه نمودي است براي سنجش فرهنگ . البته نقش فرهنگ در شكل گيري تمام فضاهاي معماري يكسان نبوده بلكه در سازمان يابي فضاهاي فرهنگي ، آييني و عمومي بيشتر بوده است . اغلب سعي ميشود به اين بهانه كه بنايي براي عملكرد خاصي ساخته مي شود از زير بار اين مسئوليت شانه خالي كنند و فراموش مي كنند كه هر ساختماني يك شاهد فرهنگي است 

معماری سبز و پایدار:

در راستای کاربرد مفاهیم پایدار و توسعه پایدار در معماری ، مبحث «معماری پایدار» یا «معماری سبز» کوششی است برای حفظ محیط زیست 

شامل قوانین ذیل می باشد:

1. کاهش مصرف منابع غیر قابل تجدید

2. توسعه محیط طبیعی

3. حذف یا کاهش مصرف مواد سمی و یا آسیب رسان بر طبیعت، در صنعت ساختمان سازی  

انرژی های غیر فعال در معماری :

بخش ساختمان بيش از يک سوم انرژي مصرفي را به خود اختصاص داده است و با اين روند اميدي به حفظ این منابع براي آيندگان نيست.

در خانه خورشيدي غير فعال تنظيم شرايط محيطي (گرمايش -  سرمايش)  صرفاً به وسيله انرژي خورشيد صورت مي گيرد. 

ايده هاي خورشيدي غير فعال عبارتند از: گلخانه ها، فضاهاي آفتابگير،  ديوار ترومبی, بالکن هاي شيشه اي، اتاقک هاي شيشه اي چسبيده به بنا، ديوار سنگين، ، آتريم ها و ...

در طراحي ساختمانهای خورشيدي بايستی به عوامل بيرونی ساختماني ( جهت گيري بنا, حجم کلی و فرم ساختمان, استقرار و مکان يابي ساختمان,پوشش گياهي محيط اطراف, آب و..) و عوامل درونی ساختماني(جداره ها, سازماندهي فضايي, توجه به ابعاد و تناسب فضاها, کنترل کننده ها,  مصالح و ... )  توجه کرد و در انطباق اين عوامل با مسائل اقليمی منطقه کوشيد. 

متاسفانه به خاطر سرعت اینترنت کم فایلهایی که اطلاعات مورد نیاز را شامل می شدند تنونستم آپلود کنم. سعی می کنم به زودی اونارو هم به مجموعه ی بالا اضافه کنم. 

گروه پنج مطالعاتی- دانشکده هنر دانشگاه ارومیه

اعضای گروه :    عباس حسن نژاد، سلجوق بابازاده، امیر افسری، حامد کارگر، فرهاد محبی 


مطالب مشابه :


ضوابط طراحی مجموعه ورزشی

دنیای عمران ومعماری - ضوابط طراحی مجموعه ورزشی - نقشه.جزوه.مقاله.عکس.اموزش.برنامه.انجام پروژ




مجموعه ورزشی آزادی

مهندسین معمار - طراحی,نظارت,اجرا معرفی. مجموعه ورزشی آزادی در کیلومتر ۱۴ اتوبان تهران




مجموعه ورزشی

پروپوزال معماری - مجموعه ورزشی - پایان نامه معماری گروه طراحی خانه معمار ، با هدف به دست




طـراحی سیستم تهویه مطبـوع یـک مجموعـه ورزشـی (استـخر)

پروژه تحقیق و پایان نامه مکانیک سیالات - طـراحی سیستم تهویه مطبـوع یـک مجموعـه ورزشـی




مفاهیم طراحی ، ضوابط و استانداردهای خانه فرهنگ

طرح یک معماری - مفاهیم طراحی ، ضوابط و استانداردهای خانه فرهنگ - طراحی معماری ؛ با هدف تمرين




مجموعه ورزشی آبی المپیک ۲۰۱۲ لندن – شاهکاری دیگر از زاها حدید

طراحی. مجموعه ورزشی ورزش های آبی المپیک لندن با الهام از هندسه سیال آب در حرکت و محیط اطراف




برچسب :