اقلیم گرم و مرطوب در معماری

  • ویژگی های طراحی در اقلیم معتدل و مرطوب

    آب و هوای معتدل خزری اين نوع اقليم جلگه هاي کناره دريا ی خزر تا كوهپايه هاي شمالي البرز را شامل مي شود . در اين نواحي به دليل كمي فاصله كوهستان و دريا رطوبت تجمع مي يابد كه بعنوان پيامد آن مي توان بارش هاي قابل ملاحظه و دمواي معتدل را ذكر كرد. توزيع مكاني ميانگين بارندگي ساليانه در نوار ساحلی از غرب به شرق با كاهش همراه است در حاليكه توزيع زماني آن وضعيتي كمابيش منظم دارد حداكثر بارندگي در پائيز و حداقل آن در بهار اتفاق مي افتد. در بررسي پارامتر درجه حرارت نيز مشاهده مي شود كه به دليل رطوبت نسبي بالا و زياد بودن تعداد روزهاي پوشيده از ابر ، دماي هوا معتدل و دامنه دمايي محدود مي باشد كه اين وضعيت منجر به تابستانهاي گرم و مرطوب و زمستانهاي معتدل با يخبندانهاي اتفاقي مي گردد. اقليم معتدل و مرطوب مشخصات بارش فراوان رطوبت نسبي زياد اختلاف درجه حرارت كم بين شب وروز جهت گیری عموما " شرقي - غربي با كشيدگي زياد مخصوصا" در نوارهاي ساحلي عموما" كشيدگي در مقابل جهت دريا و در مقابل نور آفتاب جنوب مقابله با رطوبت : افزايش كوران باد غالب : باد غالب ا ز سوی غرب مي وزد بازشوها تناسبات زياد وجود باز شوها در تمام جبهه هاي ساختمان عدم وجود زيرزمين :به علت وجود رطوبت زياد و بالا بودن سطح آبهای زيرزمينی پوشش سقف ها شيرواني از جنس 1. ايرانيت 2. ساقه ي برنج 3. گالي و س 4. ورق هاي گالوانيزه اجزای سقف شيروانی در شيوه ی سنتی آن   کرسی چينی ايجاد كرسي براي جدا كردن ساختمان از كف. استفاده از فنداسيون نمايان و قرار گيري اجزا ءكف روي آن ها   ارتفاع و شيب سقف ارتفاع سقف در ساختمان هاي نزديك به دريا بيش تر از ساختمان هاي دور از درياست و به طبع آن شيب آن نيز بيشتر میباشد. و علت واضح آن غلبه در مقابل بارانی است که با توجه به نزديکی به دريا تشديد می گردد. بافت پراكندگی و وجود فاصله ميان ساخته ها پراكنده بودن بافت به منظور ايجاد كوران در فضاي ميان خانه ها و ساختمان ها است. در اين صورت هوا به راحتي در ميان خانه ها جولان می دهد و نياز به کوران را برطرف می نمايد. بيان وجود ايوان وجود ايوان به عنوان يک عنصر ويژه در خانه های اين اقليم جايگاهی خاص عرضه می دارد. وجود ايوان را ميتوان ادامه ارتفاع گرفتن بنا از زمين در اين مناطق دانست که در دنباله ی مقابله با رطوبت زياد ايجاد ميگردد . ايوان بيانی از برونگرايی خانه های ناحيه معتدل و مرطوب ايران (شمال کشور) بوده و عنصری است که مکان انجام ...



  • معماری مدارس اقلیم «گرم و مرطوب» و «سرد»

    فضای پرورشی مدارسی که تعداد کلاس‌هایشان از 10 کلاس پایین‌تر باشد شامل نمازخانه و سالن چند منظوره اجتماعات، سخنرانى، امتحانات، فیلم و ورزش است و سالن‌های ورزش، کتابخانه، پرورشى و اتاق مشاوره برای مدارس دارای 10 کلاس به بالا در نظر گرفته ‌می‌شود. فضاهاى رفاهى و خدماتى در داخل ساختمان مدرسه شامل خانه معلم، موتورخانه در مدارس شهرى، انبار اصلى، انبار وسایل نظافت و سرویس‌هاى بهداشتى کارکنان می‌شود و امکانات رفاهی دانش‌آموزان در محوطه شامل سرایدارى در مدارس شهرى، بوفه، اتاق تغذیه و آبدارخانه است. فضاهاى ادارى شامل اتاق‌هاى مدیر، معاونان، دفترداران، بایگانى و آموزگاران می‌شود و فضاهاى ارتباطى شامل راهروها و پله‌هاست. فضا‌های اصلی آموزشی کلاس درس از اهمیت ویژ‌ه‌ا‌ی برخوردار بوده و انعطاف، مهمترین خاصیت فضاهاى اصلى آموزشى کلاس درس است و از طرف دیگر وجود کلاس درس به عنوان مکانى ثابت که کودکان، هویت مکانى خود را از طریق آن تشخیص می‌دهند، در جهت ایجاد احساس امنیت در کودکان الزامى است. بنابراین بهتر است فضاى کلاس را به صورت فضاى چند عملکردى در نظر گرفته شود. کلاس درس باید در آرام‌ترین مکان ممکن قرار گیرد و از سر و صداى بیرون به دور باشد تا دسترسى مناسب و سریع به سایر فضاهاى آموزشى از قبیل کتابخانه، کارگاه‌ها و کلاس‌هاى ویژه براى کلاس درس فراهم شود ضمن اینکه باید دسترسى مناسب به امکانات مخصوص، خارج از واحدهاى آموزشى نیز براى آن فراهم باشد. * وجود کلاس‌ درس نزدیک در اصلی ورودی به پایه‌اولی‌ها احساس امنیت می‌دهد کلاس‌هاى کودکان در سال‌هاى اول و دوم دبستان بهتر است نزدیک ورودى اصلى باشند و دسترسى سریع به حیاط و فضاى باز براى آن فراهم باشد تا کودکان به راحتى کلاس خود را پیدا کنند و احساس اطمینان و امنیت در آنها ایجاد شود. کلاس‌هاى درس سال‌هاى اول و دوم دبستان بهتر است از سال‌هاى سوم، چهارم و پنجم جدا شود؛ فضاى کلاس‌هاى پایین نسبت به کلاس‌هاى بالاتر در جهت آرامش کودکان کوچکتر بوده و کودکان مى‌توانند در فضاى که به آنها اختصاص داده شده با کودکان هم سن و سال خود راحت‌تر باشند. فضای بسته مدارس راهنمایی شامل فضای تحصیلی، کلاس‌های نظری، کارگاه‌های حرفه‌ و فن برای پسران و کلاس خیاطی و خانه‌داری برای دختران است که به صورت سمعی و بصری و آزمایشگاه ایجاد می‌شود. فضاهای پرورشی شامل نمازخانه، سالن چند منظوره اجتماعات، سخنرانی، امتحانات، نمایش فیلم، سالن ورزش، اتاق بهداشت و کمک‌های اولیه است؛ حداقل عرض مفید کلاس با توجه به اینکه برای فعالیت‌های مختلف درسی قابلیت اجرای فراهم شود برابر ...

  • معماری مدارس اقلیم «گرم و مرطوب» و «سرد» الگو سازی شد

    معماری مدارس اقلیم «گرم و مرطوب» و «سرد» الگو سازی شد معماری مدارس اقلیم «گرم و مرطوب» و «سرد» الگو سازی شد که به‌ عنوان نمونه ارتفاع کلاس در مناطق سردسیر حداکثر 3 متر و در مناطق گرمسیری به 50/3 متر می‌رسد. بر اساس تحقیق دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی در جهت الگو سازی طراحی مدارس برای اقلیم «گرم و مرطوب» و «سرد» فضاهاى آموزشی مدارس ابتدایى و راهنمایى به دو گروه فضاهاى بسته و فضاهاى باز تقسیم‌بندى شده‌اند که فضاهاى بسته در مدارس ابتدایى شامل فضاهاى تدریس کلاس‌هاى نظرى، تجربى و فضاهاى پرورشى است. فضای پرورشی مدارسی که تعداد کلاس‌هایشان از 10 کلاس پایین‌تر باشد شامل نمازخانه و سالن چند منظوره اجتماعات، سخنرانى، امتحانات، فیلم و ورزش است و سالن‌های ورزش، کتابخانه، پرورشى و اتاق مشاوره برای مدارس دارای 10 کلاس به بالا در نظر گرفته ‌می‌شود. فضاهاى رفاهى و خدماتى در داخل ساختمان مدرسه شامل خانه معلم، موتورخانه در مدارس شهرى، انبار اصلى، انبار وسایل نظافت و سرویس‌هاى بهداشتى کارکنان می‌شود و امکانات رفاهی دانش‌آموزان در محوطه شامل سرایدارى در مدارس شهرى، بوفه، اتاق تغذیه و آبدارخانه است. فضاهاى ادارى شامل اتاق‌هاى مدیر، معاونان، دفترداران، بایگانى و آموزگاران می‌شود و فضاهاى ارتباطى شامل راهروها و پله‌هاست. فضا‌های اصلی آموزشی کلاس درس از اهمیت ویژ‌ه‌ا‌ی برخوردار بوده و انعطاف، مهمترین خاصیت فضاهاى اصلى آموزشى کلاس درس است و از طرف دیگر وجود کلاس درس به عنوان مکانى ثابت که کودکان، هویت مکانى خود را از طریق آن تشخیص می‌دهند، در جهت ایجاد احساس امنیت در کودکان الزامى است. بنابراین بهتر است فضاى کلاس را به صورت فضاى چند عملکردى در نظر گرفته شود. کلاس درس باید در آرام‌ترین مکان ممکن قرار گیرد و از سر و صداى بیرون به دور باشد تا دسترسى مناسب و سریع به سایر فضاهاى آموزشى از قبیل کتابخانه، کارگاه‌ها و کلاس‌هاى ویژه براى کلاس درس فراهم شود ضمن اینکه باید دسترسى مناسب به امکانات مخصوص، خارج از واحدهاى آموزشى نیز براى آن فراهم باشد. * وجود کلاس‌ درس نزدیک در اصلی ورودی به پایه‌اولی‌ها احساس امنیت می‌دهد کلاس‌هاى کودکان در سال‌هاى اول و دوم دبستان بهتر است نزدیک ورودى اصلى باشند و دسترسى سریع به حیاط و فضاى باز براى آن فراهم باشد تا کودکان به راحتى کلاس خود را پیدا کنند و احساس اطمینان و امنیت در آنها ایجاد شود. کلاس‌هاى درس سال‌هاى اول و دوم دبستان بهتر است از سال‌هاى سوم، چهارم و پنجم جدا شود؛ فضاى کلاس‌هاى پایین نسبت به کلاس‌هاى بالاتر در جهت آرامش کودکان کوچکتر بوده ...

  • طراحی اقلیمی (اقلیم گرم و مرطوب)

    طراحی اقلیمی (اقلیم گرم و مرطوب)

    این منطقه اقلیمی در امتداد یک نوار ساحلی باریک و نسبتاً طولانی است که بیش از دو هزارکیلو متر طول آن می باشد و از مصب اروند رود در جنوب غربی استان خوزستان شروع شده و به خلیج گواتر در جنوب شرقی استان سیستان وبلوچستان ختم می شود.از لحاظ اقلیمی ،این سواحل جزو نواحی گرم و مرطوب محسوب می شود .تابستان ها نسبتاً طولانی و زمستان ها فقط در دو ماه دی و بهمن هوا تا حدی سرد است .این کناره به سبب آنکه در مجاورت دریا می باشد،رطوبت هوا بسیار زیاد است ولی به علت کمی بارندگی ،فاقد پوشش نباتی می باشد و به جز نخلستان ها وکشتزارهای محدود اهالی ،منطقه به طور کلی لم یزرع و بی آب و علف است . خصوصیات آب و هوایی این کرانه به قرار زیر است: ۱- میزان ریزش باران سالیانه بسیار اندک ،اغلب بارندگی در فصول پاییز و خصوصاً زمستان ۲- رطوبت هوا بسیار زیاد در تمام فصول سال ۳- هوا بسیار گرم و مرطوب در تابستان و معتدل در زمستان ۴- اختلاف کم درجه حرارت بین شب و روز ۵- شوربودن آب های زیرزمینی در اکثر مناطق ۶- پوشش بسیار کم گیاهی ۷- تابش تقریباً عمودی آفتاب در فصول بهاروتابستان ۸- میزان تبخیر آب در منطقه بسیار زیاد ۹-بادهای صحرایی عربستان (نامناسب)،بادهای ساحلی (مناسب) اختلاف کم درجه حرارت بین شب و روز ظرفیت حرارتی وگرمای ویژه آب نسبت به سایر اجسام در روی کره زمین بیشتر است.به همین خاطر آب قابلیت ذخیره حرارت بیشتری نسبت به معدل ذخیره حرارت سایر اجسام درروی کره زمین دارد. مشاهده این امر در سواحل کنار دریا بسیار بارز است.درطی روز که آفتاب می تابد،سطح زمین گرم می شود.درروزهای گرم شدت گرمای سنگ و یا شن و ماسه سواحل دریا بقدری است که با ای برهنه نمی شود روی آن راه رفت،ولی در همین هنگام آب دریا هنوز معتدل است و درآن می توان به راحتی آب تنی نمود. هنگام غروب،زمین به سرعت شروع به سرد شدن می کند ولی آب دریا با سرعت خیلی کمتری حرارت خود را از دست می دهد و در نتیجه آب دریا درطی شب گرم تر از سطح زمین است.به طور کلی وجود منابع آب باعث اعتدال دمای هوا می شود و لذا در سواحل دریاها و دریاچه ها ،اختلاف درجه حرارت شب و روز بسیار کمتر از مناطقی است که از این سواحل دور هستند. همانگونه که وجود منابع آبی در اقلیم منطقه می تواند باعث اعتدال درجه حرارت درطی شبانه روز شود،در داخل ساختمان نیز به عنوان یک اقلیم کوچک آب می تواند نوسان درجه حرارت را کاهش دهد.به همین منظور درخانه های خورشیدی جدید،از بشکه های آب جهت کسب و ذخیره حرارت درطی روز تأمین حرارت در شب هنگام استفاده می شود. ظرفیت حرارتی هوا بسیار کم است وهوا قدرت ذخیره حرارتی بسیاراندکی دارد.ولی هوای مرطوب به دلیل ...

  • تاثیر اقلیم در معماری

    تاثیر اقلیم در معماری اهمیت تاثیر اقلیم بر معماری،انجام مطالعات و پژوهش های جامعی را در این زمینه ایجاب می کند.بویژه در کشور ما که تنوع شرایط اقلیمی در آن کاملا مشهود است.انجام تحقیقات گسترده در این زمینه امری اجتناب ناپذیر است.بطورکلی،این پژوهش ها به دو صورت نظری وعملی انجام می گیرد.دروجه اول،مباحث نظری مربوط به اقلیم و ساختمان،مورد بررسی قرارمی گیرد و در وجه دوم،با بهره جستن از آمار آب و هوایی مناطق مختلف و انجام تقسیم بندی های اقلیمی،همچنین با استفاده از نمونه های ساختمانی مناطق مختلف اقلیمی،آزمایش ها و محاسبات دقیق صورت می گیرد.از آنجا که ازمایش ها عملی در چار چوب وظایف موسسات تحقیاقات ساختمانی انجام می گیرد واین امر تنها با تخصیص بودجه وزمان کافی از سوی سازمانهای مربوطه اماکان پذیر است، همچنین به دلیل نبود امکانات عملی جهت انجام این برنامه ها ودر دست نبودن امار واطلاعات آب وهوایی مناطق مختلف، پژوهش حاضر بیشتردر وجه اول استوار است.معماری واقلیم، پیوندشان بیشتر به رابطه نوزاد وآغوش می ماند، یا نسبت هر رستنی با خاک ، حریم امن وبستر بالیدن. با بستگی ای تکامل آفرین؛ الهام بخش والبته ، نه محیط زا.در این معنا، آغوش، خاک واقلیم ، رابط حیات وسرزندگی ونبودشان نمود میرایی است .تجربیات معماری بومی در پهنه جهان وآروین های آن در معماری ایران زمین نیز ، خود گواه تاکیدی بر اندیشه ی فرم زایی ملاحظات اقلیمی در معماری است تا عاملی بر محدودیت آن یا اسارت معمار.میزان متفاوت وترکیب گوناگون عوامل اقلیمی که خود ناشی از تفاوت موقعیت جغرافیای مناطق مختلف است، حوزه های اقلیمی متفاوتی در جان پدید آورده که هریک ویژگی های خاصی دارد.محیط زیست ، شهرها وحتی بناهای مربوط به این حوزه های اقلیمی، ویژگیهای خاصی متناسب با شرایط اقلیمی خود به دست آوردند. هدف این گزارش ، تعیین حوزه های مختلف اقلیمی ایران در ارتباط با معماری وارائه اطلاعاتی است که برای دست یابی به طرحهای منطقی معماری وهماهنگ با اقلیم مورد نظر است .در این گزارش تاثیر هریک از عناصر اقلیمی(تابش آفتاب، رطوبت وباد) برساختمان مورد بررسی قرار می گیرد. در بین این عناصر، تابش آفتاب- که نور وحرارت طبیعی را به وجودمی آورد-مهمترین عنصر محسوب می شود.جهت مطالعه ادامه مقاله به ادامه مطلب مراجعه نماییدحوزه های اقلیمی ایرانتقسیمات اقلیمی در جهاندر مورد تقسیم بندی اقلیمی نقاط مختلف جهان، روشهای گوناگونی پیشنهاد شده که از میان روش کوپن – دانشمند اتریشی- مورد قبول قرارگرفته است. کوپن براساس رشد ونمو انواع نباتات، پنج نوع اقلیم در مقیاس جهانی معرفی کرده است که عبارتند ...

  • اقلیم و معماری

    شرايط اقليمي اين منطقه از پر باران ترين و سرسبز ترين مناطق اقليمي ايران است و در تمامي فصول سال داراي بارندگي مي باشد. با وجود عرض نسبتا کم ، اين کرانه از دو ناحيه ي تقريبا مجزا تشکيل شده است. يکي ناحيه جلگه اي است که به صورت نوار باريکي در امتداد دريا گسترش يافته و کشتزارهاي وسيع و همچنين شهرهاي بزرگ در اين ناحيه مي باشند. عرض اين جلگه در مجاور رودخانه هايي مانند سفيد رود ، هراز ، تجن و در منطقه شرقي درياي خزر بيشتر است. دوم ناحيه کوهستاني شمال سلسله جبال البرز است که پوشيده از درختان جنگلي مي باشد. در بيشتر مناطق خصوصا در مناطق مرکزي و شمال شرقي ، فاصله اين رشته کوه تا دريا از چند کيلومتر تجاوز نمي کند. مصلح مورد استفاده و فرم ابنيه سنتي در اين دو ناحيه تا حدودي با هم تفاوت دارند. خصوصيات آب و هوايي اين کناره به قرار ذيل است: الف – بارندگي زياد در تمام فصول سال ، خصوصا در فصول پاييز و زمستان ب – رطوبت نسبتا زياد در تمام فصول سال ج – اختلاف کم درجه حرارت بين شب و روز د – پوشش وسع نباتي سمت جنوب غربي درياي خزر ، يعني استان گيلان ، داراي بارندگي بيشتري نسبت به ساير قسمتها است و هر چه از سمت غرب به سمت شرق اين کناره پيش مي رويم ، از مقدار بارندگي کاسته مي شود همان طور كه مي‌دانيم عامل غالب در اقليم معتدل و مرطوب، رطوبت و در اقليم گرم و مرطوب، گرما و رطوبت مي‌باشد و به همين دليل در اين در اقليم سعي بر آن است كه رطوبت از ساختمان دور شودد براي اين منظور درب‌ها و پنجره‌ها بايد در جهتي نصبد شوند تا باد به راحتي وارد ساختمان گردد. نسيم هواي خارج از ساختمان در اثر نيروي «فشار- مكش» موجب حركت هوا در درون خانه مي‌گردد. فشار مثبت در جهتي كه باد مي‌وزد ايجاد شده و فشار منفي (مكش) در سمت حوزه فشار در اطراف يك ساختمان مربع شكل كه در معرض بادهاي عمودي و مايل مي‌باشد را مي‌توان مطابق شكل ترسيم كرد. فلش‌ها جهت فشار بر سطح ساختمان را نشان مي‌دهند. قدرت نسبي فرم نيروي فشار به ساختمان نيز در اين شكل نشان داده شده است.  هر چند بهترين محل قرارگيري ورودي‌ها و خروجي‌هاي هوا با تغيير جهت باد عوض مي‌گردد لذا بهترين محل بازشوها در شكل منظور شده است. تأثير موقعيت پنجره‌ها در جريان هواي داخلي قرار دادن پنجره‌ها بر روي ديوارهاي مقابل كه در مسير مستقيم جريان هوا قرار دارند باعث ايجاد جريان سريع هوا منتهي با عرض كم در داخل اتاق خواهد شد. اگر پنجره‌ها در قسمت‌هاي مياني چنين ديوارهايي نصب شوند جريان هوا مستقيماً از وسط اتاق عبور خواهد كرد و اگر پنجره‌ها در گوشه‌هاي ديوار باشند جريان هوا از روي ديوار جانبي اتاق خواهد گذشت. در ...

  • تاثیر اقلیم مناطق معتدل و مرطوب بر معماری ایران

     موقعیت جغرافیایی ایران اصولا در بسیاری از مناطق جهان، اقلیم به وسیله عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا مشخص می شود. ایران با قرار گرفتن بین 25 و 40 درجه عرض جغرافیایی شمالی، در منطقه گرم قرار دارد و از نظر ارتفاع نیز، فلات مرتفعی است که مجموع سطوحی از آن که ارتفاعشان از سطح دریا کمتر از 475 متر است، درصد بسیار کمی از سطح کل کشور را تشکیل می دهند.  موقعیت جغرافیایی مناطق معتدل و مرطوب سواحل دریای خزر با آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان از جمله مناطق معتدل محسوب می شود. این منطقه که به رطوبت نواری بین رشته کوههای البرز و دریای خزر محصور شده، از جلگه های پستی تشکیل شده است که هر چه به طرف شرق پیشروی می کند، رطوبت و اعتدال هوا کاهش می یابد. در حقیقت، رشته کوههای البرز که حد فاصل 2 آب و هوای متضاد هستند، جلگه های پست خزر را از فلات مرکزی جدا می کنند. از جمله ویژگی های این اقلیم: رطوبت زیاد هوا و اعتدال درجه حرارت است. دمای هوا در روزهای تابستان معمولا بین 25 تا 30 درجه سانتی گراد و شبها بین 20- 22 درجه سانتی گراد ودر زمستان معمولا زیر صفر است در این منطقه بارندگی بسیار زیاد، در تابستان به صورت رگبار است و در زمستان بیشتر به صورت برف می بارد.  اقلیم معتدل و مرطوب این منطقه پر بارن ترین منطقه شمالی ایران  و دارای رطوبت زیاد و هوای گرم در تابستان است. از اینرو باران مداوم و رطوبت نسبی زیاد، عامل اصلی شکل گیری معماری در این سرزمین است. وجود بارندگی و شرایط مساعد، باعث رشد سریع و انبوه گیاهان در تمامی نقاط این منطقه گردیده که این خود تاثیر به سزایی در نوع مصالح ابنیه سنتی داشته است. جهت آسایش انسان، ویژگی هایی که این اقلیم مرطوب و پر باران ایجاب می کند این است که در فصول گرم، در کلیه فضاهای شهری از جریان باد و در داخل ساختمانها از کوران دو طرفه هوا باید حداکثر استفاده صورت گیرد. در طی این فصول، وجود جریان هوا و ایجاد سایه بهترین شرایط را برای آسایش انسان فراهم می نماید. در فصول سرد باید جلوی باد سرد و همچنین باد توام با باران را سد نمود. مطلب دیگر اینکه در کلیه فصول ساختمان را باید در مقابل بارش بارانهای سیل آسا و رطوبت حاصل از آن محافظت نمود.  تاثیر جریان هوا و نور خورشید بر بنا "تابش آفتاب" نور خورشید، همیشه برای ایجاد روشنایی طبیعی در ساختمان لازم است ولی از انجا که این نور در نهایت به حرارت تبدیل می شود میزان تابش ورد نیاز برای هر ساختمان باید با توجه به نوع آن و شرایط اقلیمی محل ان تعیین شود. بنا براین، شدت تابش آفتاب و حرارت حاصل از آن در یک نقطه از سطح زمین، به فاصله ای که پرتوی خورشید باید طی کند، ...