تحقيق در مورد فرهنگسرا
روش تحقیق در علوم اجتماعی
بسم الله الرحمن الرحیم روش تحقیق در علوم اجتماعی (قسمت یک) انتخاب شده از سایت فصل نو<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> شنبه، ۱۵ مهر ۱۳۸۵ - سال دوم - شماره 47 - 20صفحهآينده به طور مفصل راجع به يكايك انواع روشها بيشتر آشنا خواهيد شد.در اينجا شما را با مراحل مختلف تحقيق بيشتر آشنا خواهم كرد .كه در اين هفته به دومورد از مراحل تحقيق اشاره مي كنم و در مقالات بعدي به ديگر مراحل تحقيق خواهم پرداخت.طرح تحقيق:برنامه طرح تحقيق بايد با نظمي منطقي و معقول تنظيم و تدوين گردد.براي بسياري از محققين نوشتن طرح تحقيق به منزله برآورد هزينه آن و درخواست كمك هزينه از دولت يا سازمانهاي ذيربط است .حال شما خواه در فكر درخواست كمك مالي باشيد و خواه نباشيد بايد طرح تحقيق تان سودمند باشد در اينجا شما را با مراحل انجام و اتمام طرح تحقيق بيشتر آشنا مي كنم.1-طرح موضوع تحقيق قبل از هر گونه اقدامي براي انجام يك تحقيق مي‌بايد موضوع مورد مطالعه را از جهات مختلف مورد شناسايي دقيق قرار دهيم. در اين شناسائي نكاتي مورد توجه قرار مي‌گيرد كه عبارتند از: پيشينه تحقيق:محقق در معرفي موضوع مورد مطالعه از كليه تحقيقات انجام شده قبلي مي‌تواند كمك بگيرد و احاطه خود را نسبت به موضوع بيشتر نمايد. تحقيقات اجتماعي انجام شده پيشين همچنين مي‌تواند علاوه بر شناخت موضوع به مسائل و مشكلاتي كه محققان ديگر ضمن انجام تحقيق با آن روبرو بوده‌اند و پي ببرد و بدين ترتيب از خطاها و دوباره كاريها احتراز نموده و در مقابل از تجربيات پيشينيان بهره گيرد. تعريف مفاهيم: محقق براي تبيين و تشريح موضوع مورد مطالعه و تعيين متغيرهايي كه مربوط به موضوع مورد تحقيق مي‌گردد بايستي مفاهيم موجود در طرح تحقيق خود را يكايك تعريف نموده تا مفاهيم از يكديگر باز شناخته شوند و پرسشگران و ساير كساني كه محقق را ياري مي‌دهند با آگاهي و تسلط كامل به جزئيات موضوع بكار تحقيق بپردازند . در تعريف مفاهيم اصطلاحات و واژه‌هاي بكار رفته در طرح بايد مشخصاً و دقيقاً تعريف شوند. مثلاً در تحقيقات روستائي مفاهيمي مانند "خوش نشين" ,"زارع صاحب نسق", "جفت گاو" و "آيش" و "واحد بهره برداري و...دقيقا" تعريف شوند و يا در مطالعه مربوط به يك گروه اجتماعي اصطلاحات و مفاهيمي مثل "انسجام گروهي" و "ارتباط متقابل" ,"برون گروه" ,"درون گروه","شبه گروه","پاره گروه" و ....تعريف شوند . محدوده موضوع: در طرح موضوع مورد مطالعه محدوده موضوع نيز به طور روشن و بوضوع مشخص ميشود و اين يكي ...
مراحل روش تحقیق
بسم الله الرحمن الرحيم تقدیم به دانشجویان عزیز مقدمه برای شما فرصتی فراهم خواهد شد تا به سوالات خود درمورد يک مسئله به صورت علمی بيانديشيد. در این درس شما با نحوه تهیه و تدوین طرح تحقق آشنا خواهید شد. روش علمی برای تحقيق وانواع و ويژگی های آنرا را فراخواهيد گرفت. آغاز تحقيق از کجاست؟ تعيين موضوع تحقيق هدف از انتخاب موضوع چیست؟ منابع برای انتخاب موضوع کدامند؟ شرايط لازم برای انتخاب موضوع چيست؟ ويژگی های يک عنوان خوب کدامند؟ بيان مسئله تحقيق چرا بيان مسئله تحقيق مهم است. دربيان مسئله تحقيق چه موضوعاتی بايد مطرح شوند؟ نحوه نوشتن " بيان مسئله تحقيق " جگونه است.؟ اهداف تحقيق تعريف هدف و تقسيم بندی انواع آن را بيان کنيد. فوايد و خصوصيات اهداف رامشخص نمائيد. نحوه بيان اهداف را شرح دهيد. برای موضوع تحقيق انتخابی خود هدف اصلی و اهداف جزئی را بنويسيد. فرضيه يا سوالات مهم تعريف فرضيه ، انواع آن و حصوصيات يک فرضيه خوب فرضيه هاچگونه روابط بين متغيرها رابيان می کنند؟ سوالات مهم در کجا مطرح می شوند؟ ويژگی ها و نحوه بيان سوالات مهم چگونه است؟ تعريف مفاهيم و متغير ها چرا تعريف مفاهيم و متغير ها مهم است؟ تعريف شرح و عملی مفاهيم ومتغيرها چگونه انجام می شوند؟ تعريف متغير و انواع آن مقياس اندازه گيری تعريف مقياس اندازه گيری و انواع مقياس ها خصوصيات يک مقياس اندازه گيری خوب سوالات مهم در کجا مطرح می شوند؟ ويژگی ها و نحوه بيان سوالات مهم چگونه است؟ جامعه مورد مطالعه تعريف جامعه آماری ، واحد مورد مطالعه چرا نمونه گيری می کنيم؟ نمونه معرف و ملاکها برای انتخاب نمونه کدامند؟ روش های نمونه گيری احتمالی و غير احتمالی چگونه انجام می شوند؟ روش های جمع آوری اطلاعات رايج ترين روش ها برای جمع آوری اطلاعت کدامند ؟ محاسن ومعايب هريک از روش ها چيست؟ ويژگی ها و انواع متداول هريک از روش ها کدامند؟ روش های تجزيه وتحليل دادها اطلاعات را چگونه طبقه بندی و به رايانه بسپاريم؟ متداول ترين روش های تجزيه وتحليل داده ها کدامند؟ انواع خطا ها در جمع آوری و تجز] وتحليل داده هاو روش های کاهش آن حساسيت و اختصاصی بودن چيست وچگونه اندازه گيری می شوند؟ مرور بررسی های قبلی دلايل اهميت مرور بر بررسی های قبلی چيست؟ چگونه بررسی های قبلی را مرور کنيم؟ نحوه بيان مرور بر بررسی های قبلی چگونه است؟ برنامه ريزی اجرا مطالعه راهنما و پيش آزمون چگونه است؟ جدول گانت چگونه ترسيم می شود؟ چگونه فعاليت هارا سازماندهی کنيم؟ ملاحظات اخلاقی اهميت ملاحظات اخلاقی در چيست؟ چگونه ملاحظات اخلاقی را در مراحلمختلف ...
روش تحقیق در علوم اجتماعی
روش تحقیق در علوم اجتماعی (قسمت سوم) <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> [ عباس تیموری آسفیچی ] مشاهده در تحقيق مشاهده از تکنیک هایی است که غالباً در مطالعات مردم شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در عین حالی که گاهی هم در جامعه شناسی خصوصاً رشته جامعه شناسی روستائی بکار برده می‌شود. معمولاً از تکنیک مشاهده در مواردی استفاده می‌گردد که نمونه گیری و کاربرد پرسشنامه تحقیقاتی عملی نباشد . مثلاً زمانی که قصد مطالعه جابجائیهای فصلی یک از ایلات را از ییلاق به قشلاق داریم از این تکنیک استفاده می‌شود. مشاهده را بطور کلی به دو نوع می‌توان تقسیم نمود بشرح زیر : 1-مشاهده با مشارکت مستقیم و فعالانه محقق در جامعه مورد مطالعه 2-مشاهده بدون مشارکت محقق مشاهده از نوع اول در موردی مصداق پیدا می‌کند که محقق خود عضوی از جامعه مورد مطالعه شده باشد و بنابراین مانند فردی از افراد جامعه در حقیقت خود نیز در محدوده پژوهشی قرار گیرد که می‌خواهد آنرا انجام دهد . بعنوان مثال محققی که خود ساکن یک روستا بوده و قصد مطالعه بعضی از رفتارهای گروهی یا مراسمی را دارد غالباً بدو آنکه اعضاء آن جامعه در جریان تحقیق وی قرار بگیرند. رفتار مردم را زیر ذره بین گذاشته و با استفاده از ابزارهایی مثل دوربین عکاسی , اسلاید , دوربین فیلمبرداری و فیش های ثبت وقایع به بررسی جامعه مورد مطالعه خود می‌پردازد. در این نوع مشاهده محقق چون خود عضوی از جامعه است. گذشته از اینکه فرصت زیادی برای تعمق و دقیق شدن در رفتارهای گروهی مردم خود را دارد , از این امتیاز نیز برخوردار است که افراد جامعه مورد مطالعه وی در مقابل او و رفتار طبیعی خود را از دست نداده و بنابراین مستقیماً با واقعیت های موجود آنچنان که وجود دارند روبرو می‌گرد. در چنین روشی زمان جمع آوری اطلاعات زمان معینی نیست بلکه محقق در تمام مدتی که در جامعه مورد نظر بسر می‌برد, می‌تواند به مشاهده بپردازد. در نوع دوم مشاهده , محقق عضو جامعه مورد نظر نبوده بلکه از خارج بدان جامعه وارد می‌شود, در چنین مواردی مشکلات تحقیق بسیار زیادتر از نوع پیشین است زیرا ورود محقق به جامعه مورد مطالعه , عکس العملهایی در بین افراد جامعه بوجود می‌آورد که موجب تغییر در رفتار طبیعی آنها می‌شود. مشاهده نوع اول را می‌توان به نوعی فیلمبرداری یا عکسبرداری تشبیه نمود که بدون مقدمه و ناگهانی از فرد یا افرادی صورت می‌گیرد بنابراین رفتار مردمی ...
معرفی روش تحقیق موردی
روش تحقیق موردی چه نوع روشی می باشد؟<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> مقدمه ای بر مطالعه موردی (Cade Study) پیش از اینکه درباره مطالعه موردی اطلاعاتی ارایه شود ، ذکر یک مقدمه ضروری است . نخستین گام پس از تعیین مساله تحقیق ، انتخاب «استراتژی تحقیق» است . در واقع پرسش اساسی در این مرحله این است که : اکنون برای پاسخ به فرضیاتمان از چه روشی باید استفاده کنیم ؟ سه معیار برای انتخاب استراتژی تحقیق وجود دارد : ۱- نوع پرسش ها در تحقیق ما چه گونه اند ؟ این پرسش ها در دو مقوله جای می گیرند ، نخست : پرسش هایی که با «چه» آغاز میشوند . مانند : چه کسی ؟ چه وقتی ؟ چه جایی ؟ چه تعداد ؟ چه مقدار ؟ و ... این گونه پرسش ها در واقع به دنبال یافتن توصیفی درباره موضوع تحقیق اند . دوم : پرسش از «چگونگی» و «چرایی» . این دو پرسش به دنبال زمینه های وقوع یک ماجرا و همچنین تبیین روابط علی (یافتن علت) اند. پس در این جا به دنبال توصیف نیستیم بلکه با علت و معلول سر و کار داریم. ۳- کنترلی که پژوهشگر بر رفتارها و رویدادها دارد . نظارت بر متغیرهای مورد بحث و تغییر دادن آنها و بررسی نتیجه پس از تغییر ، تکنیکی مهم در روشهای تحقیق به شمار می آید . نمونه بارز به کارگیری این تکنیک ، روشهای آزمایشگاهی است که در علوم تجربی به کار می رود. مثلا متغیر نور را در پروسه رشد گیاه حذف میکنند و مشاهده میکنند که در این پروسه وقفه ایجاد می شود . سپس نتیجه می گیرند که نور عاملی مهم برای رشد گیاه است .این روش در روانشناسی ، روانشناسی اجتماعی و گاهی اوقات در جامعه شناسی به کار برده می شود . اما گاهی اوقات پژوهشگر امکان کم و زیاد کردن متغیر را ندارد . مثلا در بررسی یک انقلاب ، نمیتوانیم عوامل این انقلاب مانند «فاصله طبقاتی» ُ «مطالبات انباشته شده» و ... را در آزمایشگاه کم و یا زیاد کنیم. پس روش آزمایش محدودیتهای زیادی دارد. ۳- تمرکز بر پدیده های معاصر و نه تاریخی : منظور این است که آیا موضوع مورد بحث به تاریخ پیوسته است و یا اینکه مساله امروز ما است . به عنوان مثال ،«بررسی علل اجتماعی شکست انقلاب مشروطه» موضوعی تاریخی است اما تحقیق درباره «بررسی دلایل دشمنی آمریکا با حقوق هسته ای ایران» امری معاصر به شمار می رود. البته نباید فراموش کرد که مرز میان یک موضوع تاریخی و معاصر ، همیشه این گونه روشن نیست . اکنون با استفاده از این سه معیار میتوانیم استراتژی تحقیق خود را برگزینیم. در جدول زیر نحوه به کارگیری این معیارها نشان داده شده است .
فصل هفتم : روشهاي گردآوري اطلاعات
گرد آوري اطلاعات مورد نياز تحقيق يکي از مراحل اساسي آن است.مرحله گردآوري اطلاعات آغاز فرايندي است که طي آن محقق يافته هاي ميداني و کتابخانه اي را گردآوري مي کند و به روش استقرائي به فشرده سازي آنها از طريق طبقه بندي و سپس تجزيه و تحليل مي پردازد و فرضيه هاي تدوين شده خود را مورد ارزيابي قرار مي دهد و در نهايت حکم صادر مي کند و پاسخ مساله تحقيق را به اتکاي آنها مي يابد در گردآوري اطلاعات محقق بايد به دو اصل اساسي توجه نمايد : الف ) اصل صحت :محقق بايد از درستي و صحت اطلاعات و داده هاي خود اطمينان حاصل نمايد. ب ) اصل دقت :اطلاعات و داده هاي آماري که از منابع ميداني و کتابخانه اي گردآوري و در ابزارهاي مربوط به آنها درج ميشود در مراحل مختلف فرايند تحقيق مورد جابجايي،کاربردي،ارتباط و... قرار مي گيرد ؛ محقق بايد در هر مرحله شخصا يا به وسيله افراد مطمئن ديگر به بازنگري آنها بپردازد. روشهاي گردآوري اطلاعات را به طور کلي به طبقه مي توان تقسيم کرد : -روشهاي کتابخانه اي بسته به نوع سند و موضوع تحقيق ممکن است با استفاده از فيش يا جدول يا نقشه و کروکي يا فرم هاي شبه پرسشنامه يا ترکيبي از همه آنها انجام پذيرد. -روشهاي ميداني که از شهرت بيشتري برخوردارند عبارتند از : روش پرسشنامه اي ، روش مصاحبه ،روش مشاهده ، روش آزمون و روشهاي صوتي و تصويري. روشهاي کتابخانه اي در تحقيقاتي که ماهيت کتابخانه اي دارند تقريبا تمام تلاش محقق در کتابخانه ها صورت مي پذيرد. حتي در تاليفات و تصنيفات نيز از اين روش استفاده مي شود . گام اول در مهارت تحقيق کتابخانه اي آشنايي با نحوه استفاده از کتابخانه است براي اينکار محقق بايد از روشهاي کتابداري نحوه استفاده از برگه دان و ثبت مشخصات کتاب ، نحوه جستجوي کتاب در کتابخانه و رايانه و ... اطلاع حاصل نمايد. نظام ها و سيستمهاي طبقه بندي کتابخانه ها پيچيده است .در حال حاضر سيستم هاي غالب در روشهاي کتابداري سيستم ديويي و سيستم کنگره است. -نکته دوم شيوه جستجوي کتاب يا منبع مورد نياز در کتابخانه است .براي اين کار معمولا کتابخانه ها ، برگه دان ها يا کارت هاي ويژه اي در اختيار دارند که به سه شکل تنظيم شده است :بر اساس عنوان کتاب ، بر اساس موضوع ، بر اساس نام مولف -نکته سوم اينکه هر کتابخانه آيين نامه و مقررات خاصي دارد و محقق بايد با مفاد اين آيين نامه آشنا شود نکته چهارم اينکه کتابخانه ها و کتابداران معمولا هدفهاي خاص کتابداري را بيشتر تعقيب مي کنند و کمتر حاضرند به افراد غير عضو خدمات کتابداري ارائه نمايند -نکته پنجم اينکه کتابخانه ها علاوه بر تامين کتاب ،سرويس ها و خدمات جانبي نيز ارائه مي دهند و محققان ...
ارزشیابی مهارت های حرفه ای معلمان دوره ی ابتدایی
ارزشیابی مهارت های حرفه ای معلمان دوره ی ابتداییمحقق: زهرا دانش‌پژوه ناظر طرح: دكتر ولي‌ا... فرزاد گروه پژوهشي اندازهگيري و ارزشيابي آموزشي بهار 1385 اين تحقيق به منظور ارزشيابي سطح توانايي‌ها و مهارتهاي حرفه‌اي معلمان دوره ابتدايي و نيز يافتن نقاط قوت و ضعف اين فرايند به منظور رفع نارسايي‌ها و بهبود کيفي روشهاي تدريس در سطح شهر تهران انجام شد. افزون برآن رابطه برخي عوامل تأثير‌گذار بر مهارتهاي حرفه‌اي معلمان چون جنس، سن، سطح تحصيلات، رشته تحصيلي، سابقه تدريس، شرايط فيزيکي و تعداد دانش‌آموزان کلاس، گذراندن دوره‌هاي آموزشي قبل و حين خدمت مورد سنجش قرار گرفت. براي بررسي رابطه بين مهارتهاي حرفه‌اي معلمان و پيشرفت تحصيلي دانش‌آموزان و نيز دست‌يابي به تفاوت مهارتهاي حرفه‌اي معلمان مناطق مورد مطالعه سؤال‌هايي مطرح شد.جامعه‌آماري مورد مطالعه اين تحقيق را معلمان مدارس ابتدايي شهر تهران در سال تحصيلي 85-1384 تشکيل مي‌دهند. مهارتهاي حرفه‌اي 457 نفر از معلمان دوره ابتدايي از 5 منطقه (2- 5- 6- 13 و 16) و 54 واحد آموزشي که با روش نمونه‌گيري تصادفي چند مرحله‌اي انتخاب شده بودند مورد مطالعه قرار گرفت. 45 نفر از مديران مدارس ابتدايي به پرسشنامه‌هايي که براي نظرخواهي از آنان در مورد چگونگي مهارت معلمان در تدريس تدوين شده بود، پاسخ دادند. کلاس‌هاي درس 45 نفر از معلمان نيز 3 بار مورد مشاهده و ارزيابي قرار گرفت. ابزارهاي اندازهگيري متغيرهاي تحقيق با در نظر گرفتن هدفهاي طرح شامل سه فرم چک‌ليست مشاهده روش تدريس معلمان در کلاس‌هاي علوم، رياضي و فارسي و دو پرسشنامه شامل پرسشنامه معلمان و پرسشنامه مديران بود. شاخص پيشرفت تحصيلي، ميانگين معدل نمره‌‌هاي دانش‌آموزان کلاس‌هاي مورد مطالعه در نيمسال اول سال تحصيلي (85-1384) بود. روايي محتوايي ابزارهاي اندازهگيري متغيرها براساس نظر کارشناسي تعدادي از صاحب نظران تعليم و تربيت و ناظر محترم طرح بررسي شد. اعتبار اين ابزارها از طريق محاسبه ضريب آلفاي کرانباخ (در مورد پرسشنامه‌ها) و ضريب همبستگي بازآزمايي (چک ليست مشاهده تدريس معلمان) برآورد شد. ضرايب محاسبه شده در همه موارد بالاتر از 86/0 بود که از نظر ملاک‌هاي روان سنجي مورد تأييد است. پس از جمع‌آوري داده‌‌هاي مورد نياز تحقيق، اين داده‌‌ها با استفاده از بسته نرم‌افزاري SPSS با روشهاي آماري مناسب (برحسب مورد، آمار توصيفي، آزمون t تک متغيري، آزمون گلموگراف - اسميرونوف، ضريب همبستگي پيرسون، تحليل واريانس و تحليل رگرسيون چند متغيري) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت.يافته‌هاي اين بررسي که از خودسنجي ...
شهر سوخته زابل
شهر سوخته، بهشت باستان شناسان كمتر كسي را مي‌توان سراغ گرفت كه نامي از شهر سوخته سيستان و تمدن كهن اين سامان نشنيده باشد. شهرسوخته زابل شهري پنج هزارساله در دل كويراست كه نهان شدن اسرار نهفته‌اش در هرفصل كاوش توسط باستان شناسان ، مردم دنيا و بخصوص محققان را حيرت زده به سوي خود جلب مي‌كند. باستان شناسان و محققان داخلي و خارجي با دستان پرتوان و انديشه خود تاكنون توانسته‌اند اسرار و رازهاي نهفته‌اي را از نحوه سكونت مردمان پنج هزار سال قبل در محوطه‌اي كه معلوم نيست آن زمان چه نام داشت كشف كنند. محوطه سوخته با ۱۵۰هكتار وسعت در ۵۵كيلومتري زابل درحاشيه جاده زابل ، زاهدان واقع شده‌است. شهرباستاني سوخته متعلق به ۳۲۰۰قبل ازميلاد ابتدا توسط باستان شناسان ومحققاني از ايران وايتاليا در سال ۱۳۴۶شمسي به سرپرستي "موريسيو توزي " مورد كاوش و تحقيق قرار گرفته است. شهر سوخته در همجواري يكي از دلتاهاي رود هيرمند قرار دارد و از مهمترين مراكز دوران مفرغ در شرق ايران نيز بشمار مي‌رود. كارشناسان مي‌گويند : اين شهر در ۳۲۰۰قبل از ميلاد بنا و پس از ۹۰۰ سال بصورت ناگهاني از بين رفته است. در واقع براساس آثار موجود و مكشوفه باستاني ، سرزمين سيستان و بخصوص شهر سوخته از گذشته‌هاي دور داراي تمدن فرهنگي بسيار شكوفا بوده‌است. سيستان و به خصوص شهرسوخته از لحاظ موقعيت خاص اقليمي ، سياسي ، و فرهنگي مركز ارتباطات تمدن‌هاي بزرگ ماوراء النهرين ، بين النهرين و هند و چين به شمار مي‌رفته است. اندك شهرهاي باستاني شامل شوش ، تپه مليان در ايران و موهنجارو در پاكستان تنها از لحاظ قدمت با شهر شهرسوخته زابل برابري دارند. شهرسوخته زابل از پنج بخش شامل ، گورستان ، منطقه مسكوني ، بناهاي يادماني ، صنعتي و بخش مركزي تشكيل شده است. شهر سوخته و تمدن هوشمند و خلاق آن با بيش از پنج هزار سال قدمت به عنوان بزرگترين استقرار شهرنشيني درنيمه شرقي فلات ايران نمونه‌اي منحصر به فرد و حكايت گر واقعي علم ، صنعت و فرهنگ گذشته‌هاي دور سيستان مي باشد. پس از انقلاب بود كه كاوش‌هاي جدي اين محوطه بي‌نظير توسط هيات ايراني به سرپرستي دكتر "سيدمنصور سيد سجادي " آغاز شد تا اسرار پنهان شده در ريگ‌هاي دشت سيستان به جهانيان معرفي شود. شهرسوخته تاكنون با فعاليت باستان شناسان و محققان با انجام ۹فصل كاوش به جهانيان معرفي شده است. البته كارشناسان معتقدند كه تاكنون با انجام اين ۹فصل تنها چهار درصد از شهر سوخته مورد حفاري و تحقيق قرار گرفته است. آثار بدست آمده از فصول مختلف كاوش در شهر سوخته وجود علوم و صنايع مختلف را در اين مكان براي مردم ...