رشته سونوگرافی
سونوگرافی
سونو گرافي هاي تیروئید ، بیوفیزیکال ، ترانس ركتال ، ترانس واژينال ، سونوگرافي پستان و سونوگرافی داپلر رنگی عروق نيز علاوه بر سونوگرافي هاي روتين در اين بخش انجام مي گيرد.
دانستنیهای عمومی سونو گرافی
● مقدمه تصویربرداری در پزشکی اهمیت به سزایی در تشخیص و درمان بیماریها دارد. بدون تردید استفاده از روشهای تصویربرداری (شامل انواع روشهای رادیولوژی، سونوگرافی، سیتیاسکن، ام. آر. آی، پزشکی هستهای و ...) در کنار سایر روشهای تشخیصی از جمله آزمایشات خون و دیگر آزمایشهای تشخیص پزشکی یکی از پایههای اصلی تشخیص بیماریها به حساب میآیند. سابقه استفاده از دستگاههای رادیولوژی در ایران به سالهای ۱۳۱۵ - ۱۳۱۰ هجری خورشیدی بر میگردد. در آن زمان به همت مردان بزرگی چون دکتر حبیب عدل و دکتر فرهاد معتمد نخستین دستگاههای رادیولوژی وارد کشور گردید و توسط پزشکان در بیمارستانها به خدمت گرفته شد. ساختار دستگاههای مذکور که بر پایه تصویرنگاری با استفاده از اشعه ایکس کار میکردند و به ولتاژ بالای برق نیاز داشتند، بسیار سادهتر از دستگاههای امروزی بوده است.شاید ذکر این نکته خالی از لطف نباشد که برق آن وقت تهران به قدری ضعیف بود که هرگاه نوسانی در ولتاژ آن ایجاد میشد و افت پیدا میکرد و مردم تهران حدس میزدند که عدل از بیماری عکس گرفته است! امروزه سالها از آن زمان میگذرد و دانش تصویربرداری همانند تمامی رشتههای علمی تکامل زیادی یافته است، به نحوی که علاوه بر اشعه ایکس از امواجی چون امواج فراصوت (سونوگرافی) و امواج الکترومغناطیسی (ام. آر. آی) برای این منظور استفاده میشود. جایگاه خاص انواع روشهای تصویربرداری در تشخیص بسیاری از بیماریها غیرقابل انکار است.در این میان نقش بیماران و آمادگی آنان پیش از انجام انواع تصویربرداریها حائز اهمیتی خاص است که در صورت نادیده انگاشتن آن و عدم رعایت آن موارد، نتایج به دست آمده در بسیاری از موارد فاقد ارزش و بیفایده خواهند بود.نوشتار حاضر بخش نخست از مجموعه سه جلدی تصویربرداری در پزشکی است که به آشنایی بیماران گرامی با مفاهیم اولیه سونوگرافی، موارد مرتبط با آن و آمادگیهای موردنیاز بیماران پیش از انجام انواع آزمونهای سونوگرافی اختصاص دارد. ● پیشینه سونوگرافی در سال ۱۷۹۴ میلادی یک دانشمند ایتالیایی پرواز خفاشها را در شب و توانایی آنها را برای جلوگیری از برخود با موانع مورد دقت قرار داد و دریافت که این جانداران به جای نور با صدا هدایت میشوند، به عبارت دیگر این موجودات با گوش خود میبینند؛ اما صداهاییکه گوش انسان آنها را درک نمیکند. او آنها را اولتراسوند (فراصوت) نامید. اما در واقع مبداء تاریخی استفاده از سونوگرافی به سانحه کشتی تایتانیک در سال ۱۹۱۲ باز میگردد. در آن زمان فرانسویها که از امواج اولتراسوند برای یافتن زیردریاییهای دشمن استفاده میکردند، آن را برای یافتن لاشه کشتی غرق شده ...
لیست رشته های کارشناسی ارشد رشته رادیولوژی
نام رشته دانشگاه های پذیرش کننده و ظرفیت پذیرش مواد امتحانی و ضرایب علوم تشریح (آناتومی) فقط رشته رادیولوژی ایران (4)- شیراز (4)- شهید بهشتی (4) – مشهد (4) –قزوین (3)- تهران (4) – کرمانشاه (3)- زاهدان(2)- گلستان (3)-کاشان (2)- یزد (3)- مازندران (3)- همدان (3)- گیلان (3)- اصفهان (4) تشریح عمومی(4)- بافت شناسی (2)- زیست شناسی سلولی (2)- جنین شناسی(4)- زبان عمومی (2) فیزیک پزشکی تهران(7)- اهواز (4)- مشهد (6)- اصفهان (6)- تبریز (5)- ایران (3) فیزیک عمومی (مکانیک- الکتریسیته- مغناطیس- حرارت- نور- صوت) (4)- فیزیولوژی (5/0)- تشریح (5/0)- فیزیک هسته ای و اتمی (3)- ریاضی(2)- زبان عمومی (2) کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی ایران (5)- تهران (4)- اصفهان (4)- کرمان (4)- بوشهر (3) دانش کتابشناسی (3)- اطلاع رسانی (2)- زبان فارسی (1)- زبان عمومی (2) مدارک پزشکی ایران (5)- تهران(4)- شهید بهشتی (4)- اصفهان (4)- کاشان (4)- شیراز (4) کدگذاری بیماری ها(2)- مدارک پزشکی (2)- اصطلاحات و کلیات پزشکی (2)- زبان عمومی (3) مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی ایران(8)- تهران (8)- تبریز (5)- بقیه ا... (3نفر مرد)- اصفهان مشترک با ایران (4)- کرمان (4)- شیراز (5)- قزوین (5) کلیات بهداشت(2)- اصول و مبانی سازمان و مدیریت(3)- سازمان و مدیریت بهداشت و درمان(3)- مدیریت مالی و اقتصادی بهداشت (2)- زبان عمومی (3) اقتصاد بهداشت (با 2 گرایش توسعه بهداشت و درمان- سیاستگذاری بهداشت و درمان) ایران (8) – شاهد (4)- تهران (6)- شیراز (4) اقتصاد خرد و کلان(3)- مبانی اقتصاد بهداشت(2)- آمار و آمار حیاتی ریاضی (3)- تئوریهای مدیریت(2)- اصول خدمات بهداشتی(2)- زبان عمومی (3) مهندسی پزشکی تهران (6)- شهید بهشتی (2)- اصفهان (6)- شیراز (3)- کرمانشاه (4) ریاضیات مهندسی (5/1)- فیزیک پزشکی و مهندسی پزشکی (5/1)- سیگنال ها و سیستم ها(2)- مدارهای الکتریکی (5/1)- الکترونیک (5/1)- فیزیولوژی و آناتومی (1)- زبان عمومی (2) نانوتکنولوژی پزشکی ایران (5)- تهران (6) بیوشیمی (2)- فیزیک (1)- شیمی (2)- زیست شناسی سلولی و مولکولی و فیزیولوژی (3)- بیوفیزیک (2)- زبان عمومی (2) آموزش پزشکی کرمان (4)- مشهد (4)- شیراز مشترک با شهید بهشتی (3) –ایران(6)- تهران (6) کلیات آموزش پزشکی (3)- مدیریت پژوهش(2)- زبان عمومی (3) زیست فناوری پزشکی ایران (4)- بقیه اله (5 نفر مرد)- قزوین (3)- اراک (3)- همدان (3) – گلستان (3) شیمی عمومی (2)- بیولوژی (سلولی و مولکولی) (2)- میکروب شناسی(2)- زبان عمومی (3) رادیوبیولوژی و حفاظت پرتویی شهید بهشتی (3)- بابل(3)- شیراز (3) فیزیک پرتوها (2)- رادیوبیولوژی (2)- فیزیک عمومی (2)- بیولوژی سلولی (2)- ریاضی عمومی وآمار(1)- فیزیولوژی و آناتومی (1)- زبان عمومی (2) انفورماتیک پزشکی شهید بهشتی (6)- ایران (6) اصول برنامه نویسی و ساختمان داده ها (3)- ریاضی و آمار حیاتی (2)- مدیریت اطلاعات ...
سونوگرافی
پرتو های ماوراء صوت پرتو های ماوراء صوت در قسمت های سونوگرافی و سونو تراپی کاربرد فراوان دارند . دستگاهها ی سنگ شکن کلیه ودر صنعت در رشته های در سونوگرافی فرکانس بین 1 تا 15 مگا هرتز می باشد و در سونو تراپی بین 670 کیلو هرتز و 3 مگا هرتز می باشد . فر کانس در سونو گرافی رنج بالاتری نسبت به سونوتراپی دارد . سرعت سیر صوت در بافت های نرم بدن بسیار به هم نزدیک است . در دستگاه های سنگ شکن کلیه هم از ultra sound استفاده می شود . اطراف سنگ مایع ادرار وجود دارد . با سونوگرافی یا فلوروسکوپی به مکان دقیق سنگ و اندازه و جنس آن پی می بریم . موج را در یک امتداد کانونی می کنیم . توسط عدسی کانونی می کنیم و کانون را روی سنگ می اندازیم موج را به صورت پالسی می فرستیم . اطراف سنگ مایع به جریان می افتد و می تواند آن را خورد کند . اگر سنگ خیلی متراکم باشد ماوراء صوت زیاد به بافت آسیب می رساند . اندازه سنگ هم خیلی مهم است اگر خیلی بزرگ باشد بدن توانایی دفع آن را ندارد . سونوتراپی به درد درمان بیماری های عصبی و آرتروز می خورد .امواج ماوراء صوت آثار مکانیکی بر روی بدن می گذارند . در ترمیم شکستگی ها تاثیر گذارند . آثار مکانیکی به سه فرم می باشد :1- حفره سازی 2- ماساژ های ضعیف 3- جریان در مایعاتصوت موجی طولی است و راستای ارتعاش و انتشار بر هم عمود می باشد . ماوراء صوت به محیط دو نوع فشار وارد می کنند یا فشار منفی یا فشار مثبت .آنجایی که دامنه زیاد است شکم ایجاد می شود و در قسمتی که دامنه کمتر است گره بوجود می آید . اگر ماوراء صوت را به عضله بتابانیم فیبر عضلانی را تحت stress ,strain قرار می دهد . و در حد فیبر عضله را ماساژ می دهد . ا گر ماوراء صوت را با فرکانس بالا به سمت فیبر بفرستیم پاره می شود . و اگر زمان خیلی باشد آسیب رسان است . فرکانس و شدت و زمان اگر بالا باشد و سطح مورد تابش زیاد باشد فیبر دچار پارگی و خو نریزی می شود . فرکانس را در سونو تراپی کم می کنند زیرا در غیر اینصورت بیشتر در سطح جذب می شود . در سونوتراپی نسبت به سونو گرافی شدت زیاد است . حفره سازی : وقتی موج به مایع فرستاده می شود مولکول ها نزدیک هم قرار می گیرند و فشار مثبت ایجاد می شود و بلافاصله فشار منفی بو جود می آید و مولکول ها از هم دور می شوند و منطقه ای مثل خلاء بوجود می آید و در آن منطقه اگر ماده حاوی گاز محلول باشد گاز آزاد می شود . حفره سازی در خون خطرناک است چون باعث می شود گاز محلول در خون آزاد شود . در برخی دستگاهها برای اینکه سمپل یا نمونه درست سنجیده شود باید از گاز تخلیه شود . در سونو گرافی ارسال و دریافت موج برایمان مطرح است ولی در سونوتراپی فقط با ارسال سرو کار داریم . امروزه از ماوراء ...
واحد سونوگرافی-رادیولوژی در عرصه
قابل توجه دانشجویان محترم رشته مامایی ورودی بهمن 89 واحد کارآموزی در عرصه رادیولوژی-سونوگرافی در سه جلسه از 22م آذر ماه در سالن پراتیک دانشگاه شروع خواهد شد.لطفا به دانشگاه مراجعه کرده و از طیق برنامه مکتوب روی برد، در زمان مقرر در سالن پراتیک حاضر باشید. دانشجویان طبق این برنامه در دو گروه تقسیم بندی شده اند که زمان برگزاری این واحد برای گروه بی هنوز مشخص نشده.
سونوگرافی
کلمه سونوگرافی از لفظ لاتین sound به معنی صوت و نیز graphic به معنی شکل و ترسیم گرفته شده و ultrasound از ultra به معنی ماوراء و نیز sound به معنی صوت یا صدا گرفته شده است. دیدکلی در مورد سونوگرافی سونوگرافی چیست؟دستگاه سونوگرافی چه کارهایی می‌تواند انجام دهد؟آیا با انجام سونوگرافی خطری انسان را تهدید می‌کند؟چرا باید برای انجام سونوگرافی مایعات نوشید؟چرا در سونوگرافی تصویر استخوانهای بدن دیده نمی‌شود؟ تاریخچه سونوگرافی در سال 1876 میلادی ، فرانسیس گالتون برای اولین بار پی بوجود امواج فراصوت برد. در زمان جنگ جهانی اول کشور انگلستان برای کمک به جلوگیری از غرق شدن غم انگیز کشتی‌هایش توسط زیردریاییهای کشور آلمان در اقیانوس آتلانتیک شمالی دستگاه کشف کننده زیردریایی‌ها به کمک امواج صوتی به نام Sonar ابداع کرد. این دستگاه امواج فراصوت تولید میکرد که در پیدا کردن مسیر کشتیها استفاده میشد. این تکنیک در زمان جنگ جهانی دوم تکمیل گردید و بعدها بطور گسترده‌ای در صنعت این کشور برای آشکار سازی شکافها در فلزات و سایر موارد مورد استفاده قرار می‌گرفت. از کاربرد بخصوصی که انعکاس صوت در جنگ و صنعت داشت Sonar به علم پزشکی وارد شد و تبدیل به یک وسیله تشخیصی بزرگ در علم پزشکی گردید. سیر تحولی در رشد سونوگرافی نخستین دستگاه تولید کننده امواج فراصوت در پزشکی ، در سال 1937 میلادی توسط دوسیک اختراع شد و روی مغز انسان امتحان شد. اگر چه اولتراسوند در ابتدا فقط برای مشخص کردن خط وسط مغز بود، اکنون بصورت یک روش تشخیصی و درمانی مهم در آمده و پیشرفت روز به روز انواع نسلهای دستگاههای تولید اولتراسوند ، تحولات عظیمی در تشخیص و درمان در علم پزشکی بوجود آورده است. تعریف امواج اولتراسوند (فراصوت) امواج فراصوت به شکلی از انرژی از امواج مکانیکی گفته میشود که فرکانس آنها بالاتر از حد شنوایی انسان باشد. گوش انسان قادر است امواج بین 20 هرتز تا 20000 هرتز را بشنود. هر موج (شنوایی یا فراصوت) یک آشفتگی مکانیکی در یک محیط گاز ، مایع و یا جامد است که به بیرون از چشمه صوتی و با سرعتی یکنواخت و معین حرکت می‌کند. در حرکت یا گسیل موج مکانیکی ، ماده منتقل نمی‌شود. اگر ارتعاش ذرات در جهت عمود بر انتشار صوت باشد، موج عرضی است که بیشتر در جامدات رخ میدهد و در صورتی که ارتعاش در راستای انتشار امواج باشد، موج طولی است. انتشار در بافتهای بدن به صورت امواج طولی است. از این رو در پزشکی با اینگونه امواج سر و کار داریم. روشهای تولید امواج فراصوت روش پیزو الکتریسیتهتاثیر متقابل فشار مکانیکی و نیروی الکتریکی را در یک محیط اثر پیزو الکتریسیته می‌گویند. بطور مثال بلورهایی ...
معرفی سونوگرافی
تاریخچه در سال 1876 میلادی ، فرانسیس گالتون برای اولین بار پی بوجود امواج فراصوت برد. در زمان جنگ جهانی اول کشور انگلستان برای کمک به جلوگیری از غرق شدن غم انگیز کشتی‌هایش توسط زیردریاییهای کشور آلمان در اقیانوس آتلانتیک شمالی دستگاه کشف کننده زیردریایی‌ها به کمک امواج صوتی به نام Sonar ابداع کرد. این دستگاه امواج فراصوت تولید میکرد که در پید اکردن مسیر کشتیها استفاده میشد. این تکنیک در زمان جنگ جهانی دوم تکمیل گردید و بعدها بطور گسترده‌ای در صنعت این کشور برای آشکار سازی شکافها در فلزات و سایر موارد مورد استفاده قرار می‌گرفت. از کاربرد بخصوصی که انعکاس صوت در جنگ و صنعت داشت Sonar به علم پزشکی وارد شد و تبدیل به یک وسیله تشخیصی بزرگ در علم پزشکی گردید. سیر تحولی در رشد نخستین دستگاه تولید کننده امواج فراصوت در پزشکی ، در سال 1937 میلادی توسط دوسیک اختراع شد و روی مغز انسان امتحان شد. اگر چه اولتراسوند در ابتدا فقط برای مشخص کردن خط وسط مغز بود، اکنون بصورت یک روش تشخیصی و درمانی مهم در آمده و پیشرفت روز به روز انواع نسلهای دستگاههای تولید اولتراسوند ، تحولات عظیمی در تشخیص و درمان در علم پزشکی بوجود آورده است. تعریف امواج اولتراسوند (فراصوت) امواج فراصوت به شکلی از انرژی از امواج مکانیکی گفته میشود که فرکانس آنها بالاتر از حد شنوایی انسان باشد. گوش انسان قادر است امواج بین 20 هرتز تا 20000 هرتز را بشنود. هر موج (شنوایی یا فراصوت) یک آشفتگی مکانیکی در یک محیط گاز ، مایع و یا جامد است که به بیرون از چشمه صوتی و با سرعتی یکنواخت و معین حرکت می‌کند. در حرکت یا گسیل موج مکانیکی ، ماده منتقل نمی‌شود. اگر ارتعاش ذرات در جهت عمود بر انتشار صوت باشد، موج عرضی است که بیشتر در جامدات رخ میدهد و در صورتی که ارتعاش در راستای انتشار امواج باشد، موج طولی است. انتشار در بافتهای بدن به صورت امواج طولی است. از این رو در پزشکی با اینگونه امواج سر و کار داریم. روشهای تولید امواج فراصوت روش پیزو الکتریسیته تاثیر متقابل فشار مکانیکی و نیروی الکتریکی را در یک محیط اثر پیزو الکتریسیته می‌گویند. بطور مثال بلورهایی وجود دارند که در اثر فشار مکانیکی ، نیروی الکتریکی تولید می‌کنند و برعکس ایجاد اختلاف پتانسیل در دو سوی همین بلور و در همین راستا باعث فشردگی و انبساط آنها میشود که ادامه دادن به این فشردگی و انبساط باعث نوسان و تولید امواج میشود. مواد (بلورهای) دارای این ویژگی را مواد پیزو الکتریک می‌گویند. اثر پیزو الکتریسیته فقط در بلورهایی که دارای تقارن مرکزی نیستند، وجود دارد. بلور کوارتز از این دسته مواد است و ...
انواع سونوگرافي از بدن
کاربرد : دستگاه اولتراسوند مشابه سيستم هاي صوتي مورد استفاده در کشتيها ،از امواج صوتي و انعکاس انها براي مشاهده اعضاء دروني بدن استفاده مي کند . اين فن آوري بويژه براي مشاهده بافتهاي نرم که بوسيله پرتوهاي X بخوبي قابل بررسي نيستند کاربرد دارد . اگر چه سونوگرافي بطور چشمگيري ارزانتر و ايمنتر از CT اسکن مي باشد ، اما هميشه به دقت CT اسکن نبوده و جايگزين آن نخواهد بود . اما هنوز کاربردهاي متعددي نظير بارداري براي سونوگرافي مطرح است که در ان پرتوهاي X غيرضروري براي جنين مضر مي باشند . همچنين در بررسي سونوگرافيک قلب که اکوکارديوگرافي ناميده مي شود کاربرد وسيعي دارد چرا که مي تواند قلب را در حين طپش بويژه باز و بسته شدن دريچه ها را مورد بررسي قرار دهد . آمادگي : تمام لباسها در موضع مورد بررسي بايد از تن درآورده شوند . برحسب نوع بررسي ممکن است آمادگيهاي ديگري مورد نياز باشد مانند نوشيدن مايعات به ميزان ۲ ليوان ،۱ ساعت پيش از زمان بررسي سونوگرافيک لگن يک زن باردار . زمان : انجام سونوگرافي بسته به منطق بررسي بين چند دقيقه تا نيم ساعت زمان مي برد . اقدامات لازم : ابتدا موضع سونوگرافي بايد با يک ماده لوبريکان (لزج ) مانند روغن معدني پوشيده شود و سپس پروب دستگاه که وسيله اي شبيه ميکروفون بوده و امواج صوتي را ارسال و انعکاس آنرا دريافت مي کند روي موضع در تماس با پوست قرار مي گيرد . رايانه اي نيز براي تبديل اطلاعات صوتي به تصوير روي نمايشگر استفاده مي گردد . انجام سونوگرافي بصورت سرپايي ميسر مي باشد . خطرات : سونوگرافي يک فن آوري بدون درد و بدون خطر مي باشد .
سونوگرافی
درمان ناهنجاریهای مادر زادی باانجام دو دوره سونوگرافی در دوران بارداری امکان پذیر است دکتر «صلاح الدین دلشاد» در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) واحد علوم پزشکی ایران اظهار داشت: بیماری هیرشترونگ یک بیماری مادرزادی و در حقیقت عدم تشکیل قسمتی از اعصاب انتهایی لوله گوارش است.وی افزود: در نتیجه این بیماری کودک دچار یبوست های مزمن می شود به حدی که هر 10 تا 15 روز یکبار قادر به اجابت مزاج خواهد بود.وی ادامه داد: ضمن آنکه کودک با ابتلا به این بیماری به دلیل وارد کردن فشار به خود دچار عوارض دیگر شده و از سوی دیگر نیز دچار بی اشتهایی، لاغری، سوء تغذیه و حتی عقب ماندگی ذهنی می شود.دکتر دلشاد راه درمان این بیماری را جراحی دانست و عنوان کرد: این بیماری در صورت تشخیص به موقع به طور 100 درصد قابل درمان خواهد بود.این متخصص ادامه داد: البته در گذشته برای جراحی این بیماری شکم بیمار باز می شد اما خوشبختانه در حال حاضر جراحی بدون بازکردن شکم و از طریق مقعد با برداشتن روده ای که عصب ندارد و پیوند روده سالم انجام می پذیرد.وی با اعلام این مطلب که اغلب ناهنجاری های مادرزادی با تشخیص به موقع در دوران جنینی و قرار گرفتن تحت نظارت متخصص مربوطه قابل کنترل و درمان خواهند بود اظهار داشت: لازم است مادران در طول دوران بارداری در دو مرحله (28 هفتگی و 36 هفتگی حاملگی) به انجام سونوگرافی جهت بررسی ناهنجاری های جنینی بپردازند. بهترین زمان انجام سونوگرافی هفته 12 تا 14 حاملگی است متخصصان معتقدند بهترین زمان انجام سونوگرافی در زنان باردار برای تشخیص ناهنجاری جنینی، هفته 12 تا 14 حاملگی است.دکتر «حمید بهنیا» متخصص زنان و زایمان ضمن بیان این مطلب در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) واحد علوم پزشکی ایران، گفت: سونوگرافی ابزار تشخیصی مهمی در اغلب رشتههای پزشکی از جمله زنان و مامایی است که هیچ خطری را نیز برای فرد به دنبال ندارد.وی با اشاره به اینکه انجام سونوگرافی از ابتدا تا انتهای بارداری برای مادر بی‌ضرر است، افزود: البته سونوگرافی با هدف تشخیص ناهنجاری جنین در هفته 12 تا 14 حاملگی نتیجه بخش‌تر است.دکتر بهنیا ادامه داد: سونوگرافی را نباید به غلط تنها ابزاری برای تشخیص جنسیت جنین به ویژه قبل از هفته 20 بارداری قلمداد کرد، متاسفانه برخی خانواده‌ها تنها با این هدف سونوگرافی را انجام می‌دهند تا در صورت نیاز اقدام به ختم بارداری کنند.این عضو علمی دانشگاه با اشاره به اینکه نگرش فوق عواقب نامطلوبی در جامعه در پی دارد، اظهار داشت: ناهماهنگی جمعیتی زنان و مردان، به عنوان مثالی در کشور هندوستان ...
معرفی رشته فیزیک پزشکی از گرایش های ارشد رادیولوژی
. شاخه بندی :فیزیک پزشکی امروزه گستره ی قابل توجهی از علوم و فناوری های متفاوتی را پوشش میدهد و در بر گیرنده ی موضوعات و مباحث متعددیست. لذا دشوار بتوان مرز های معین و مشخصی را برای آن تعریف کرد. اما غالبا فیزیک پزشکی را میتوان به چهار دسته متفاوت کلاسه بندی کرد: تصویر برداری تشخیصی تصویر برداری تشخیصی (Diagnostic Imaging): در این شاخه از فیزیک پزشکی, با مدالیته هایی (modalities) همچون سی تی اسکن (CT), ام آر آی (تصویر برداری تشدید مغناطیسی), سونوگرافی, ماموگرافی فلوروسکوپی, و رادیوگرافی معمولی میتوان سر و کار داشت. طراحی و ضمانت کارکرد صحیح (accreditation) و کنترل کیفیت (Quality Control) اینگونه دستگاهها بر عهده ی مهندسین و فیزیکدانهای پزشکی میباشد. فیزیک بهداشت فیزیک بهداشت (Health Physics): در این شاخه از فیزیک پزشکی بر روی مباحثی تمرکز میشود که سرو کار با محاسبات کنترل کیفیت (Quality Control) و بویژه دوسیمتری (Dosimetry), و شرایط محافظت از پرتو های یونیزان (Radiation Protection) در محیط های متفاوت دارد. طراحی سیستمهای حفاظتی در بخشهای رادیوتراپی و پرتوافکن (Radiation Therapy) در بیمارستانها, وضع قوانین و پروتوکولهای کار با رادیوایزوتوپهای گوناگون و ضایعات هسته ای در سطح کشوری, و حتی مسئولیت ضمانت سیستمهای پوششی (Shielding calculations) و حفاظتی راکتورهای هسته ای از وظایف متخصصین فیزیک بهداشت میباشد. رادیوتراپی رادیوتراپی (Radiation Therapy): در پزشکی معضلات زیادی (بطور مثال بسیاری از سرطان ها) را میتوان نام برد که بتوسط پرتوزایی (گاما, الکترون, پروتون, و نوترون) معالجه و یا حتی مداوا میشوند. مسئولیت عملکرد و تضمین کارکرد (Quality Control and Accreditation) اینگونه سیستمها بر عهده ی متخصص رادیو تراپی است. در فرم نوین, متخصصین این رشته اغلب بر روی و یا با دستگاههای پرتوزایی (Radiotherapy) نظیر Gamma-knife, Linac, و یا Tomotherapy مطالعه و سرو کار دارند. پزشکی هسته ای پزشکی هسته ای (Nuclear Medicine): با مدالیته هایی نظیر سپکت (SPECT) و پت اسکن (PET) سرو کار دارد. در حقیقت این شاخه هم یک نوع تصویر برداری پزشکی است, اما از آنجایی که مکانیزم تولید پرتو اینجا بر خلاف منشا فتو الکتریکی (transmission) منشا رادیو ایزوتوپی دارد (emission), این شاخه را اغلب متمایز از سایر مدالیته ها دانسته اند. آموزش فیزیک پزشکی رشته فیزیک اغلب در مقطع کارشناسی ارشد ارایه میگردد. دانشجویان رشته فیزیک بعد از اخذ مدرک کارشناسی می‌توانند بعد از امتحان ورودی وارد رشته فیزیک پزشکی شده و مدرک فوق لیسانس و یا دکترا در این رشته اخذ نمایند. در کشور ایران، رشته فیزیک پزشکی در دانشگاههای زیر ارایه میگردد: • دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران • دانشگاه علوم پزشکی ...
سونوگرافی
درمان ناهنجاریهای مادر زادی باانجام دو دوره سونوگرافی در دوران بارداری امکان پذیر است دکتر «صلاح الدین دلشاد» در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) واحد علوم پزشکی ایران اظهار داشت: بیماری هیرشترونگ یک بیماری مادرزادی و در حقیقت عدم تشکیل قسمتی از اعصاب انتهایی لوله گوارش است.وی افزود: در نتیجه این بیماری کودک دچار یبوست های مزمن می شود به حدی که هر 10 تا 15 روز یکبار قادر به اجابت مزاج خواهد بود.وی ادامه داد: ضمن آنکه کودک با ابتلا به این بیماری به دلیل وارد کردن فشار به خود دچار عوارض دیگر شده و از سوی دیگر نیز دچار بی اشتهایی، لاغری، سوء تغذیه و حتی عقب ماندگی ذهنی می شود.دکتر دلشاد راه درمان این بیماری را جراحی دانست و عنوان کرد: این بیماری در صورت تشخیص به موقع به طور 100 درصد قابل درمان خواهد بود.این متخصص ادامه داد: البته در گذشته برای جراحی این بیماری شکم بیمار باز می شد اما خوشبختانه در حال حاضر جراحی بدون بازکردن شکم و از طریق مقعد با برداشتن روده ای که عصب ندارد و پیوند روده سالم انجام می پذیرد.وی با اعلام این مطلب که اغلب ناهنجاری های مادرزادی با تشخیص به موقع در دوران جنینی و قرار گرفتن تحت نظارت متخصص مربوطه قابل کنترل و درمان خواهند بود اظهار داشت: لازم است مادران در طول دوران بارداری در دو مرحله (28 هفتگی و 36 هفتگی حاملگی) به انجام سونوگرافی جهت بررسی ناهنجاری های جنینی بپردازند. بهترین زمان انجام سونوگرافی هفته 12 تا 14 حاملگی است متخصصان معتقدند بهترین زمان انجام سونوگرافی در زنان باردار برای تشخیص ناهنجاری جنینی، هفته 12 تا 14 حاملگی است.دکتر «حمید بهنیا» متخصص زنان و زایمان ضمن بیان این مطلب در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) واحد علوم پزشکی ایران، گفت: سونوگرافی ابزار تشخیصی مهمی در اغلب رشتههای پزشکی از جمله زنان و مامایی است که هیچ خطری را نیز برای فرد به دنبال ندارد.وی با اشاره به اینکه انجام سونوگرافی از ابتدا تا انتهای بارداری برای مادر بی‌ضرر است، افزود: البته سونوگرافی با هدف تشخیص ناهنجاری جنین در هفته 12 تا 14 حاملگی نتیجه بخش‌تر است.دکتر بهنیا ادامه داد: سونوگرافی را نباید به غلط تنها ابزاری برای تشخیص جنسیت جنین به ویژه قبل از هفته 20 بارداری قلمداد کرد، متاسفانه برخی خانواده‌ها تنها با این هدف سونوگرافی را انجام می‌دهند تا در صورت نیاز اقدام به ختم بارداری کنند.این عضو علمی دانشگاه با اشاره به اینکه نگرش فوق عواقب نامطلوبی در جامعه در پی دارد، اظهار داشت: ناهماهنگی جمعیتی زنان و مردان، به عنوان مثالی در کشور هندوستان ...