عطر در بانه

  • بَنِه

    بَنِه

    بَنِه (به گویش محلی لارستانی و بستکی:( بُّـه )، کردی: داره بن، برخی مناطق کردنشین دیگر آن را ون می‌خوانند.)درختی است کهن سال وبا عمر طولانی که در برخی موارد به ۳۰۰ سال هم می‌رسد به ارتفاع قریب به ۵ متر که در برخی مناطق کوهستانی ایران یافت می‏شود.شاخه‌های این درخت سفید کمی مایل به خاکستری است. این درخت نیز مانند سایر درخت‌های کوهستان مانند: کُنار، کُور و سمر، کِرت، کُوهِنگ، سَلَم وغیره، در زمان قدیم مردمان کوخرد از هیزم این درختان برای پخت و پز در مناطق مختلف کوه کم وبیش یافت می‌شود، اما بیشتر در قله‌های پرارتفاع، پرتگاها، نرگ‌ها و سرگردها ومناطق دور دست کوهستانی می‌روید. نام علمی آن Pistacia atlantica می‌باشد که یکی از وایته‌های مهم آن Pistacia atlantica var.kurdica یا همان «ون» است.ارتفاعش تا ۷ یا ۹ متر نیز رسیده‌است در بعضی از مناطق کوهستانی مانند کردستان ایران به میوه آن «قزوان» می‌گویند که برای خوشبو کردن دوغ و روغن حیوانی و همچنین در درست کردن ترشی استفاده می‌کنند . درخت بنه منبع تولید شیره سقز است.سقز که در گویش کردی منطقه بانه به آن (بنِشت) گفته می‌شود صمغی به رنگ سبز خیلی روشن، غلیظ و بسیار چسبنده‌است که استفاده دارویی فراوان داشته و به عنوان یک ملین قوی در درمان یبوست و درمان ناراحتی‌های گوارشی استفاده می‌شود . ۲۵ درصد از شیره سقز حاوی روغن پرارزش و صنعتی تربانتین است که کاربردهای فراوانی در صنعت دارد . علاوه بر این از شیره سقز در تهیه آدامس، عطر، خوشبوکننده‌ها، حشره کش‌ها و در صنعت داروسازی در تهیه نرم کننده‌ها و ضد عفونی کننده‌ها استفاده می‏شود . علاوه بر این در صنعت پلاستیک سازی، تهیه واکس کفش و چرم و صنعت چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد . بعلت نبود صنایع تبدیلی مناسب، اکثر سقز تولیدی در ایران به خارج از کشور صادر گردیده و به عنوان مواد پایه بسیاری از صنایع فوق الذکر بکار برده می‌شود . اگر چه آمار دقیقی از تعداد درختان بنه در بانه موجود نیست اما تعداد آنها بین ۱۰ تا ۲۰ هزار اصله تخمین زده شده‌است . به طور متوسط از هر درخت ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ گرم سقز بدست می‌آید که در شرایط مناسب و سالهای پرباران این مقدار بیشتر هم می‌شود .در بانه درخت بنه اغلب بصورت توده‌های مخلوط با درختان بلوط در روستاهای کانی سور، سیاحومه، دارینه، باشوان، بنه ژاژ، همزلان، ویسک، رشکی، خجک و ... مشاهده می‌شود . محتویات  [نهفتن]  ۱ مقاومت با کم آبی۲ میوه درخت بِنِه۳ جای رشد در ایران۴ استفاده خوراکی۵ نگارخانه۶ منابع مقاومت با کم آبی [ویرایش] این درخت با مقاومت زیاد در مناطق کوهستانی با آب و هوای نه چندان سرد می‌روید ...



  • سفر به بانه 17/7/1388 چهره های آشنا در سرزمین غریب

    سفر به بانه 17/7/1388 چهره های آشنا در سرزمین غریب

     روز وصل دوستداران یاد باد  ......................................  یاد باد آن روزگاران یاد باد " بـــانـــه " سرزمین خاطره‌ها. خطّه‌ی مردان شجاع و غیرتمند ایران زمین. سرزمینی به وسعت شور عشق مردان خدا. " آربابا " روایتگری خاموش از ایثار و شهادت مردان کردستان ................................................................................................................ سفرنامه "چهره‌هاي آشنا در سرزمين غريب" بر گرفته از کتاب کردستان، حماسه همیشه جاوید. نوشته‌ی پرویز بهرامی نمی‌دانم توفیق حضور در نبرد چندین ساله‌ی کردستان را داشته‌اید یا نه؟ و یا تاکنون به هر نیت و سببی گذرتان به سرزمین غریب کردستان بویژه خطه‌ی «بـانـه» افتاده است یا نه؟ نمی‌دانم اصلاً آنچه را که می‌خواهم از این یادگار دوران دفاع مقدس برایتان بازگو کنم قابل درک و تصور کردنی خواهد بود یا نه! هر چند که مشغله‌ی کاری و برخی از مشکلات روزمرّه، امکان مسافرت به کردستان را برای ما با مشکل مواجه می‌ساخت لیکن فقط یک دلتنگی کافی بود که به بهانه دیدار و ثبت و ضبط خاطرات گرانبهای چند تن از پیشمرگان مسلمان به شهر بانه عزیمت کنیم. آری! بـانـه. سرزمین خاطره‌ها. خطّه‌ی مردان شجاع و غیرتمند ایران زمین. سرزمینی به وسعت شور عشق مردان خدا. سرزمینی مطهّر و مقدّس که در سال‌های نه چندان دور قدمگاه سرداران و فرماندهان شهیدی بوده است که نامشان برای همیشه‌ی تاریخ جاودانه خواهد ماند. از راست :  ۱ـ کاک جلیل قادرپور ۲ـ حاج مُطلّب احمدیان ۳ـ کاک ابوبکر خضرنژاد محمّد بروجردي، ناصر كاظمي، حبیب اله افتخاریان، محمود كاوه، قاسم نصرالهي، اكبر رضايي، تهماسب نوروزي، وحيد ضيايي، حميد فرشاد، حفظ اله عابدینی، شيبت الحمد بيگدلي، حسين خسروي، حسين فاخته و... و پیشمرگان دلاور و شهیدی همچون: بختیار، بهنام، کامیار، دلاور، اردشیر و کوروش قادرخان زاده ـ که شش برادر می‌باشند ـ و همچنین فریدون، امید و بهزاد قادرخان زاده، جلال رسول زاده، حاج محمد صفري، حاج سليم عليپور، صلاح احمدي، مُطلب حسني، يونس محمودي، علي سليمان‌پور، محمدامين سليمان‌پور، محمدامين نيزه رودي، عبداله فرجي، مجيد لطفي، حسين لطفي، طاهر لطفي، كمال خدري، طاهر احمدي، كريم تا‍ژاني و... *** ساعت 12 ظهر روز جمعه مورخه 17/7/1388 بود که وارد شهر شدیم. هماندم که بر خاک شهر قدم نهادیم بی‌اختیار خاطرات و سرگذشت تلخ و شیرین چندین ساله‌ی آن همچو فیلمی در مقابل چشمان ما نمایان شد. اگر چه در ظاهر به بانه ی سال 1388 وارد شده بودیم ولی نشانه‌های بر جای مانده از دوران دفاع مقدّس، ما را بی‌اختیار مسافر سال‌های دور کرده بود. سال‌های خون و حماسه. سال‌های یکرنگی و صداقت و ایثار و شهادت. همه ...

  • مردی از کرانه خاک(زندگینامه شهید احمدمتوسلیان)

    مردی از کرانه خاک(زندگینامه شهید احمدمتوسلیان)

    تولد و كودكی به سال 1332 ه.ش در خانواده‌اي مومن و مذهبي در يكي از محلات جنوب شهر تهران به دنيا آمد. دوران تحصيل ابتدايي خود را در دبستان اسلامي «مصطفوي» به پايان برد. ضمن تحصيل، به پدرش كه در بازار به شغل شيريني فروشي اشتغال داشت، كمك مي‌كرد. احمد در همان سالهاي نوجواني با شركت فعال در هياتهاي مذهبي و كلاسهاي قرآن در مساجد جنوب شهر، از ظلم و جنايات رژيم منحوس پهلوي آگاه شد و با سن و سال كمي كه داشت قدم به ميدان مبارزه با طاغوت گذاشت. پس از پايان دوره ابتدايي، در هنرستان صنعتي، شبانه به تحصيل ادامه داد و در سال 1351 موفق به اخذ ديپلم گرديد. سپس به خدمت سربازي اعزام شد و در شيراز دوره تخصصي تانك را گذراند و پس از آن، به سرپل ذهاب اعزام شد. فعاليت سياسي – مذهبي او در دوران سربازي، فردي مذهبي و مومن بود و در بحثها، مخالفت خود را با رژيم ستمشاهي بيان مي‌كرد. پس از اتمام خدمت سربازي، در يك شركت تاسيساتي خصوصي استخدام شد و بعد از چند ماه، به خرم‌آباد منتقل گرديد و به فعاليتهاي سياسي تبليغي خود ادامه داد. تا اينكه پس از مدتها تعقيب و گريز، در سال 1354 توسط اكيپي از كميته مشترك ضدخرابكاري ساواك دستگير و روانه زندان شد و مدت پنج ماه را در زندان مخوف فلك‌الافلاك خرم‌آباد در سلولي انفرادي گذراند. به روايت همرزمانش، با وجود تحمل شكنجه‌هاي جسمي و روحي فراوان، حسرت شنيدن يك آخ را هم بر دل سياه مزدوران ساواك گذاشت، تا اينكه او را به بند عمومي منتقل كردند و حدود نه ماه نيز در آنجا گذراند و با بالاگرفتن موج انقلاب اسلامي از زندان آزاد گرديد و به آغوش ملت بازگشت. پس از آزادي، در شروع قيامهاي خونين قم و تبريز در سال 1356، نقش رابط و هماهنگ كننده تظاهرات را در محلات جنوبي تهران عهده‌دار شد و رابطه‌اي تنگاتنگ با حركتهاي مكتبي محافل دانشجويي و روحانيت مبارز تهران داشت. با شدت يافتن روند نهضت اسلامي و رويارويي مردم با مزدوران طاغوت، بارها تا پاي شهادت پيش رفت و در روزهاي 21 و 22 بهمن ماه 1357 تلاش و ايثار چشمگيري از خود نشان داد. با پيروزي معجزه آساي انقلاب اسلامي، مسئوليت تشكيل كميته انقلاب اسلامي محل خويش را عهده‌دار شد. پس از شكل گيري سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به اين ارگان پيوست و دوشادوش ساير همرزمانش با حداقل امكانات موجود به سازماندهي نيروها همت گماشت. مبارزه با ضدانقلاب در كردستان پس از شروع غافله كردستان در اسفندماه سال 1357 به همراه 66 تن از همرزمانش داوطلبانه عازم بوكان شد و به دليل ابتكار عمل هوشيارانه و فرماندهي قاطع خود توانست كليه اشرار مسلح را متواري كند و منطقه را از لوث وجود ضدانقلابيون كه در راس آنها ...

  • بانه ، دیار خاطره‌ها

    بانه ، دیار خاطره‌ها

    روز وصل دوستداران یاد باد  ......................................  یاد باد آن روزگاران یاد باد « بـانـه، دیار خاطره‌ها »[1] ۲۳/8/89 ـ مرز بانه ـ چومان ـ از راست: پرویز بهرامی، علی محمّد ورامینی، فرمانده پاسگاه مرزی راوی: پرویز بهرامی بر گرفته از کتاب کردستان، سرزمین مجاهدت‌های خاموش. نوشته‌ی پرویز بهرامی جمعه : 21/8/1389 رأس ساعت 03:30 بامداد‌، به وسیله‌ی یک دستگاه خودروی سواری، شهر ... را به قصد عزیمت به شهرستان بانه ترک گفتیم. بعد از مسیری که در جاده‌ی مواصلاتی ابهر ـ قیدار و بیجار طی نمودیم وقت فریضه‌ی صبح نیز فرا رسید. لذا نماز را در یکی از مساجد کنار جاده‌ی بیجار بجا آورده، سپس به حرکت خود ادامه دادیم. پس از پشت سر‌ گذاشتـن شهرهای بیجــار ‌ـ‌ ‌دیوانــدره ‌ـ سقّز ساعت 10:30 صبح به بانه رسیدیم. در طـول‌ مسیر، شاهـد خودروهایی بودیم که اکثراً با لوازم صوتی مثل ال. سی. دی، ال. ای. دی،  کولر گازی و... از بانه باز می‌گشتند. علاوه بر آن در مسیر جاده‌ی سقّز به بانه تابلوهایی با عناوین «آش دوغ»، «کباب کُردی» و... به چشم می‌خوردند که خودروهایی نیز برای صرف غذا و تهیه نیازهای سفر خود در کنار این تابلوها و اماکن مربوط به آن توقّف کرده بودند. جاده، بسیار شلوغ و پُر تردد بود. همین عامل سرعت حرکت خودروها را تا حدّ چشمگیری کُند ساخته بود. باور کردن آن برای ما خیلی سخت بود، اینکه اغلب جاده‌ها و مسیرهایی که در طول زمان جنگ و ناآرامی‌های منطقه‌ی کردستان با حضور نیروهای تأمین جاده[2] دیده می‌شدند این بار در امنیّت کامل و بدون هیچگونه نیروی امنیتی بودند. به طوری‌که هر خانواده‌ای با خودروی شخصی‌ خود می‌توانست با آرامش خیال و احساس امنیّت کامل از آن عبور کند. ولی شاید برخی از مسافرین از این موضوع غافل بودند که امنیّت امروز این جاده‌ها مرهون مجاهدت، فداکاری و شهادت عزیزانی است که کم‌کم دارند به دست فراموشی سپرده می‌شوند. متأسفانه در بین تابلوهای یاد شده هیچ تابلویی به چشم نمی‌خورد که در آن تصویر و نوشته‌ای از شهدای مظلوم و غریبی[3] باشد که وجب به وجب این جاده‌ها با خون آنها عجین بود. ساعت 11 صبح وارد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بانه شدیم. به‌ خاطر اینکه روز جمعه و تعطیلی بود هیچکدام از فرماندهان و مسئولان حضور نداشتند لیکن با هماهنگی قبلی و دستوراتی که از سوی سپاه استان کردستان و جناب سرهنگ غلامی فرمانده‌ی محترم سپاه بانه صادر شده بود میهمان‌سرای اصلی سپاه که در یکی از خیابان‌های شهر واقع بود در اختیار ما قرار گرفت. ساعتی پس از استقرار در میهمان‌سرا «کاک[4]‌توفیق طاهری» یکی از پیشمرگان مسلمان به دیدارمان آمد و با اصرار زیاد ...

  • سفرنامه کردستان / پرویز بهرامی

    سفرنامه کردستان / پرویز بهرامی

      سوّم فروردین ۱۳۸۳  بـانـه ، دوسینه ، بازسازی خاطرات سالهای دور از راست : پرویز بهرامی ، رحمانی ، عثمانی  ................................................................................................................................................................. تقديم به شهداي مظلوم و غريب كردستان  "سفر به کردستان، دیار خاطره‌ها" ياري اندر كس نمي‌بينيم ياران را چه شد دوستي كي آخر آمد دوستداران را چه شد كس نمي‌گويد كه ياري داشت حق دوستي حق شناسان‌را چه حال افتاد ياران را چه شد شهر ياران بود و خاك مهربانان اين ديار مهرباني كي سر آمد شهرياران را چه شد صدهزاران گل شكفت و بانگ مرغي بر نخاست عندليبان‌را چه پيش آمد هزاران را چه شد اشــــــاره: چه خوش است 18 سال پس از فراق به ديار دوست رهسپار شدن. چه خوش است خاطرات مانده در گذر ساليان سال كه دوباره قد علم كنند و با تو همراه شوند. چه خوش است عطر تُربت پاك خطّه‌اي كه قدمگاه شهيدان عاشق بوده است. چه خوش است وصال معشوق و چه خوش است ... بــــــانـــــــه از مناطقي است كه در دوران دفاع مقدّس داراي دو جبهه نبرد بوده است. جبهه نبرد با عناصر و گروهك‌هاي مسلّح ضد انقلاب و جبهه نبرد با نيروهاي بعثي عراق. بهمين جهت اثرات و خاطرات بسياري از دوران جنگ از خود باقي گذاشته است. هر كس براي گذراندن ايام نوروزي برنامه‌اي براي خود چيده بود. يكي سفر به شمال، يكي تخت جمشيد، يكي سي و سه پُل و ديگري... ما هم عزم خود را جزم كرديم تا دو روزي براي تجديد ميثاق با شهيدان و تداعي خاطرات كردستان (بـانـه) اين خطّه‌ی غريب و شهيدپرور ايران‌زمين و يادگار دوران دفاع مقدّس سفر كنيم. دوشنبه:  3/1/1383 عقربه‌ی سرعت‌سنج خودرو 65 كيلومتر در ساعت را نشان ميدهد. فراز و نشيب جاده و منطقه مانع از سرعت بيشتر خودرو است.. هر چه به سمت بانه نزديكتر مي‌شويم گردنه‌ی خان كه بلندتر از هر ارتفاعي در منطقه است بيشتر خودنمايي مي‌كند. براي عبور از اين گردنه، همه‌ی خودروها يكي پس از ديگري وارد تونل ميشوند. مشاهده‌ی اين تونل، هيجان و خوشحالي كم‌نظيري در وجود ما پديد آورده است. چون مدّتي در سالهاي 62 و 63 و 64 و 65 سعادت حضور در منطقه‌ی كردستان به ویژه بانه را داشتيم و آن‌زمان يعني تا اواخر سال 65 تونل به بهره‌برداري نرسيده بود و فقط بيرون تونل را ديده بوديم... بالأخره كوه بلند و معروف آربابا نيز ديده شد. سينه آربابا مأمن اهالي بانه در بمباران‌هاي دوران جنگ بود… رشد و پيشرفت شهر بانه از هر جهت نسبت به سالهاي قبل از 1365 بطور چشمگيري مشهود است . بازارچه و پاساژهاي مجلّلي در بعضي از خيابان‌ها به چشم مي‌خورند. جنب و جوش خاصّي در اهالي وجود دارد. ظاهراً حضور مسافرين نوروزي نيز به اين ...

  • عطر شهیدان شهر نراق 1

    شهید علیرضا صادقی فرد فرزند ابراهیم متولد 1338 تاریخ 17/6/1357 در میدان زاله (شهدا) تهران به شهادت رسید .هفده شهریور 1357 که ایشان و تعدادی توسط رزیم ستم شاهی پهلوی به شهادت رسیدند در تاریخ به جمعه سیاه مشهور است .شهید غلامعباس کریمی فرزند حسین متولد 1347 تاریخ 26/12/1366 طی عملیات والفجر ده در حلبچه کردستان عراق به شهادت رسید .شهید غلامحسین کریمی پور (پنبه زن) فرزند ماشا’الله متولد 1341 تاریخ 22/5/1360 طی حادثه ای در داخل ساختمان کمیته انقلاب اسلامی خیابان نبرد تهران به شهادت رسید .شهید امیر محمودی فرزند اکبر متولد 1343 تاریخ 22/7/1361 طی عملیات مسلم ابن عقیل در جبهه سومار استان کرمانشاه به شهادت رسید .شهید حمیدرضا ابراهیمی فرزند علی متولد 1341 تاریخ 1/9/1362 طی عملیات والفجر چهار در پنجوین عراق ( مقابل شهرستان مرزی مریوان) به شهادت رسید .شهید سید محسن هاشمی فرزند سید حسین متولد 1346 تاریخ 19/4/1367 در ارتفاع سور کوه بین شهرستان های بانه و مریوان در استان کردستان به شهادت رسید .شهید محسن محمودی فرزند محمد متولد 1344 تاریخ 4/12/1362 طی عملیات خیبر در جزایر مجنون به شهادت رسید .شهید غلامرضا حمزه ای فرزند محمدعلی متولد 1334 تاریخ 29/1/1361 در جبهه تنگه حاجیان گیلانغرب استان کرمانشاه به شهادت رسید .شهید محمود ترابی فرزند علیرضا متولد 1347 تاریخ 28/6/1365 طی عملیات میمک در جبهه مهران استان ایلام به شهادت رسید .مهدی اسماعیلی فرزند حسن متولد 1337 تاریخ شهادت 20/11/1357 حین تظاهرات مردم تهران بر علیه رزیم ستم شاهی پهلوی به شهادت رسیدشهید علی اکبر مسلمی فرزند غلامرضا متولد 1348 تاریخ شهادت 9/10/1365 طی عملیات کربلای پنج در جبهه مهران استان ایلام به شهادت رسید .