مختصات قبله
مختصات جغرافيايي و روش هاي پيدا كردن قبله
2- تعريف نقشه: نقشه تصوير قائم از تمامي يا قسمتي از سطح كره زمين روي يك سطوح مستوي است كه به نسبت به مقياس معيني كوچك شده و عوارض وپديدهها و عوارض مختلف به طور انتخابي و با علائمي خاص روي آن نشان داده شده است. بنابراين نقشه وسيلهاي كه اگر به طور صحيح مورد بهرهبرداري قرار گيرد ميتواند اطلاعات سودمندي از قبيل مساحت، موقعيت ارتفاعات، مكانها، راههاي ارتباطي و غيره را در اختيار كاربر يا استفادهكننده قرار دهد (عارفزاده، 1378:5).3- روش تهيه نقشه: عكسهاي هوايي و تصاوير ماهواره عكسهاي هوايي كه توسط هواپيماي مخصوص تهيه مي‌شوند مبنايي براي تهيه نقشه به شمار ميروند. در ايران اولين عكسبرداري هوايي در 22 ارديبهشت سال 1335 صورت گرفت (زبيري، دالكي، 1378:5) عكسهاي هوايي در اكثر رشتههاي علمي براي پيشبرد عمليات شناسايي و اندازه‌گيري به كار برده مي‌شوند. نقشه‌برداري هوايي و تهيه نقشه، امور كشاورزي و منابع طبيعي، حفاظت خاك و آبخيزداري، مطالعات زيستي، تشخيص آلودگيها، بررسي توسعه شهري، طراحي راهها، گردشگري و باستانشناسي و ... از كاربردهاي عكس هوايي است. تفسير عكس هوايي توسط استرسكوپ صورت مي‌گيرد. امروزه تصاوير ماهواره‌ها به خصوص ماهوارههاي پيشرفته تهيه نقشه را نيز ميسر ساخته كه از دقت قابل توجهي نيز برخوردار است.4- نقشهخواني چيست: اساس نقشهخواني بر دو اصل استوار است: اول اطلاعات حاشيه نقشه و دوم اطلاعات متن نقشه كه اطلاعات حاشيه نقشه شامل موارد زير مي‌شود: 1ـ طول و عرض جغرافيايي. طول جغرافيايي به موازات نصفالنهار مبدأ يا گرينويچ ميباشند كه بين 180-0 درجه شرقي و 180-0 درجه غربي قرار دارند. به عبارت ديگر نصفالنهارات دايرههايي هستند كه از دو قطب كرهي زمين عبور ميكنند و زمين را به دو نيمكره شرقي و غربي تقسيم مينمايند. عرض جغرافيايي دوايري به موازات خط استوا هستند كه بين 90-0 درجه شمال و 90-0 درجه جنوب آن قرار ميگيرند. 2ـ كادر نقشه كه به شكل عمدتا مستطيل نقشه دربر مي‌گيرد. 3ـ عنوان نقشه كه در بالاي كادر نوشته مي‌شود. 4ـ جهتها. ما به طور روزمره جهت بعضي از عوامل يا پديدهها را با اصطلاحات سمت راست، سمت چپ، جلو، عقب و نظاير آن نشان ميدهيم. درواقع جهت آن پديدهها نسبت به يك نقطه مبداء مشخص ميكنيم. اين نقطه مبداء ممكن است شخص ناظر يا مكان معيني باشد. اما در روي نقشههاي جغرافيايي، امتداد نقطه شمال جغرافيايي به عنوان مبداء مورد استفاده قرار مي‌گيرد و جهت و امتداد هر نقطهاي در سطح زمين نسبت به امتداد شمال به عنوان مبداء مقايسه مي‌گردد. بر اين اساس ...
روشهاي عملي جهت يابي و طريقه محاسبه آزيموت قبله بر روي زمين
چهار جهت اصلي: افق هر نقطه ،مدارآن محل رادر دو نقطه ونصف النهار آن محل را نيز در دو نقطه قطع مي كند بطوريكه خط واصل ميان دو نقطه اول بر خط واصل ميان دو نقطه دوم عمود است . از دو نقطه اول ،آن كه در سمت طلوع خورشيد است،مشرق يا خاور ،وآنكه در سوي مقابل واقع شده آن است،مغرب يا باختر گويند. از دو نقطه دوم آنرا كه در طرف چپ شخصي كه رو به مشرق ايستاده است ،شمال ونقطه ديگر را كه در مقابل آنست ،جنوب مي نامند. جهات فرعي: چهار نقطه شمال ،جنوب ،مشرق،ومغرب،دايره افق هر محل را به چهار قسمت برابر تقسيم مي كنند.(چهار جهت اصلي ) براي اينكه در علم جغرافيا ودريا نوردي ويا هوا نوردي امتدادها را بادقت بيشتري تعيين نمايند هر يك از زواياي قائمه ميان چهار جهت اصلي را به چهار قسمت متساوي تقسيم مي كنند وبدين جهت دوازده نقطه يا جهت ديگر حاصل مي گردد كه به آنها جهات غرعي مي گويند .اسامي جهات مزبور به ترتيب گردش عقربه هاي ساعت از سمت شمال عبارتست از : 1- شمال 9- جنوب 2-شمال شمال شرقي 10- جنوب جنوب غربي 3- شمال شرقي 11- جنوب غربي 4- شرق شمال شرقي 12- غرب جنوب غربي 5- شرق 13- غرب 6- شرق جنوب شرقي 14- غرب شمال غربي 7- جنوب شرقي 15- شمال غربي 8- جنوب جنوب شرقي 16- شمال شمال شرقي سمت (جهت ) مبنا و انواع آن در جهت يابي براي نشاني دادن ناچار از بكار بردن جملاتي مانند سمت چپ وراست هستيم . حال اگر سمت مبنايي وجود نداشته باشد سمت هاي راست وچپ را نسبت به چه بايد سنجيد. براي رفع هرگونه ابهام و برقراري ارتباط وايجاد تفاهم ،در نقشه خواني و سمت يابي همواره از سمت معيني به نام سمت مبنا يا سمت شمال استفاده مي شود و كليه جهت ها وامتدادهاي طبيعت را نسبت به آن مورد سنجش قرار مي دهند. سمت مبنا در نقشه خواني بر سه نوع تقسيم مي گردد ، كه عبارتند از : 1- سمت شمال جغرافيايي يا شمال حقيقي: اين سمت كه بيشتر از همه سمتها استفاده مي شود اينچنين است . هرگاه هريك از نقاط سطح زمين را بسوي قطب شمال امتداد دهيم سمتي پديد مي آيد كه به آن شمال جغرافيايي يا شمال حقيقي مي گويند. شمال جغرافيايي هر يك از نقاط سطح زمين امتداد نصف النهار همان نقطه رو به سمت قطب شمال است وبر روي نقشه ها معمولا با حروف اختصاري (True North) T.N مشخص مي سازند. 2- سمت شمال مغنا طيسي: امتدادي را كه نوك شمالي عقربه مغناطيس نشان ميدهد شمال مغناطيسي گويند كه قطب شمال مغناطيسي در سال 1970درآمريكاي شمالي در نزديكي جزيره پرنس والز واقع در كانادا به مختصات 100 درجه غربي و 73 درجه شمالي و در همان سال قطب جنوب مغناطيسي درسرزمين ...
جهت قبله
جهت قبله برای پیدا کردن جهت قبله یک مکان می‌بایست طول وعرض جغرافیایی آنرا بدانیم. مختصات جغرافیایی یک محل بر روی کره زمین با طول و عرض جغرافیایی تعیین میشود. محور چرخشی زمین قطبهای شمال و جنوب جغرافیایی را مشخص کرده ، درست در حد وسط بین دو قطب جغرافیایی دایره استوادر نظر گرفته میشود. دایره استوا دایره عظیمیه‌ای است که کره زمین را به دو نیم کره شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند. به موازات دایره استوا دوایر صغیره‌ای مابین دایره استوا و قطبهای جغرافیایی در نظر گرفته میشود که مداراتنامیده می‌شوند. مدارات در حقیقت خطوط شرقی غربی سیستم مختصات مربوط هستند. دوایر عظیمه‌ای که از دو قطب جغرافیایی زمین می‌گذرند تشکیل نصف النهارات را میدهند. این دوایر تشکیل دهنده خطوط شمالی جنوبی مختصاتند. طول و عرض جغرافیایی عرض جغرافیایی یک نقطه با فاصله زاویهای آن از دایره استوا از صفر تا 90 درجه به طرف شمال و یا جنوب بیان میشود. طول جغرافیایی یک نقطه با فاصله زاویهای که نطف النهار آن نقطه با نصف انهار مبدأ می‌سازد بیان می‌گردد. طبق موافقت نامه‌ای که در کنفرانس بین المللی در مورد نصف النهار در واشنگتن دی سی در آمریکا در سال 1884 حاصل شد، نصف النهاری که بر محور نوری رصدخانه سلطنتی گرینویچ از صفر تا 180 درجه نسبت به نصف انهار مبدأ به طرف مشرق و یا مغرب بیان می‌گردد. بنابراین نصف النهار 180 درجه شرقی و 180 درجه غربی بر هم منطبق هستند. قبله نما قبله نما جعبه‌ای است مدور ، که از فلز یا پلاستیک که در قسمت فوقانی آن یک عقربه مغناطیسی و در قسمت تحتانی یک یا چند صفحه قرار دارد. روی هر صفحه نام تعدادی از شهرها بر اساس محاسبه دقیق جهت مکه و انحراف مغناطیسی محل نوشته شده است. قبله نمای خودکار محل علاوه بر عقربه مغناطیسی عفربه دیگری به رنگ فلمز یا برنجی یا شب نما دارد. در قبله نمای با صفحه گردان که جدیدترین نوع و خود کار برای همه جا به حساب میآید عقربه دیده نمی‌شود، خود صفحه فلزی می‌گردد و توجیه میشود. ساختمان قبله نما صفحات قبله نما بطور کلی دو نوع است. در صفحات اولیه که هنوز در قبله نماها نصب میشود.، مکه معظمه در خارج صفحه در نظر گرفته شده ، ولی در صفحات جدید محل کعبه در وسط صفحه فرض شده است، لذا با یک مرتبه توجیه صفحه بوسیله گرداندن قبله نما (یا بطور خود کار در نمونه‌های با صفحه گردان) خطی که جلوی هر شهر رسم شده جهت قبله آن است بطرف مرکز صفحه. در قبله نماهایی که دارای یک صفحه هستند و نمونه‌های با صفحه گردان ، صفحه عمومی گذارده شده که نام شهرهای مهم را دارد. غیر از صفحه عمومی ، قریب بیست صفحه دیگر برای کشورهای مختلف به ...
قبله
کعبه (قبله ی مسلمین جهان) در مکه ( با عرض جغرافیایی 21°27′ شمالی و طول 39°54′ شرقی) قرار دارد.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 1) در شهر شما زاویه ای که قبله با جهت جنوب می سازد چند درجه است؟( مختصات جغرافیایی شهرهای ایران) 2) ( برای کسانی که در مشهد زندگی نمی کنند) فرض کنید پس از نماز می خواهید رو به سوی مشهد کرده و به امام رضا (ع) سلامی عرض کنید.چند درجه باید به سمت راست بچرخید؟(مختصات جغرافیایی مشهد مقدس : عرض 36°17′22″ شمالی و طول 59°36′20″ شرقی) 3) در چه روز هایی از سال خورشید دقیقآ از سمت الرﺃس کعبه عبور می کند؟ 4) فرض کنید در یکی از این روز ها شما می خواهید با یک شاخص در زمانی که خورشید در سمت الرﺃس کعبه است جهت دقیق قبله را مشخص کنید.(سایه ی شاخص دقیقآ جهت مخالف قبله است).چند دقیقه بعد از اذان ظهر شهرتان باید جهت سایه شاخص را ثبت کنید؟
قبله یابی برای مسلمانان
ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ ﴿29﴾ الحج<?xml:namespace prefix = o /> سپس بايد آلودگى خود را بزدايند و به نذرهاى خود وفا كنند و بر گرد آن خانه كهن [کعبه] طواف به جاى آورند جهت قبله برای پیدا کردن جهت قبله یک مکان می‌بایست طول وعرض جغرافیایی آنرا بدانیم. مختصات جغرافیایی یک محل بر روی کره زمین با طولو عرض جغرافیایی تعیین میشود. محور چرخشی زمین قطبهای شمال و جنوب جغرافیایی رامشخص کرده ، درست در حد وسط بین دو قطب جغرافیایی دایره استوادر نظر گرفته میشود. دایره استوا دایره عظیمیه‌ای است که کره زمین را بهدو نیم کره شمالی و جنوبی تقسیم می‌کند. به موازات دایره استوا دوایر صغیره‌ایمابین دایره استوا و قطبهای جغرافیایی در نظر گرفته میشود که مداراتنامیدهمی‌شوند. مدارات در حقیقت خطوط شرقی غربی سیستم مختصات مربوط هستند. دوایر عظیمه‌ایکه از دو قطب جغرافیایی زمین می‌گذرند تشکیل نصف النهارات را میدهند. این دوایرتشکیل دهنده خطوط شمالی جنوبی مختصاتند. طول و عرض جغرافیایی عرض جغرافیایی یک نقطه با فاصله زاویهای آن از دایره استوا از صفر تا 90 درجه به طرف شمال و یا جنوب بیان میشود. طول جغرافیایی یک نقطه با فاصله زاویهای که نطف النهار آن نقطه با نصف انهار مبدأ می‌سازد بیان می‌گردد. طبق موافقت نامه‌ای که در کنفرانس بین المللی در مورد نصف النهار در واشنگتن دی سی در آمریکا در سال 1884 حاصل شد، نصف النهاری که بر محور نوری رصدخانه سلطنتی گرینویچ از صفر تا 180 درجه نسبت به نصف انهار مبدأ به طرف مشرق و یا مغرب بیان می‌گردد. بنابراین نصف النهار 180 درجه شرقی و 180 درجه غربی بر هم منطبق هستند. قبله نما قبله نما جعبه‌ای است مدور ، که از فلز یا پلاستیک که در قسمتفوقانی آن یک عقربه مغناطیسی و در قسمت تحتانی یک یا چند صفحه قرار دارد. روی هرصفحه نام تعدادی از شهرها بر اساس محاسبه دقیق جهت مکه و انحراف مغناطیسی محل نوشتهشده است. قبله نمای خودکار محل علاوه بر عقربه مغناطیسی عفربه دیگری به رنگ فلمز یابرنجی یا شب نما دارد. در قبله نمای با صفحه گردان که جدیدترین نوع و خود کار برایهمه جا به حساب میآید عقربه دیده نمی‌شود، خود صفحه فلزی می‌گردد و توجیه میشود. ساختمان قبله نما صفحات قبله نما بطور کلی دو نوع است. در صفحات اولیه کههنوز در قبله نماها نصب میشود.، مکه معظمه در خارج صفحه در نظر گرفته شده ، ولی درصفحات جدید محل کعبه در وسط صفحه فرض شده است، لذا با یک مرتبه توجیه صفحه بوسیلهگرداندن قبله نما (یا بطور خود کار در نمونه‌های با صفحهگردان) ...
چگونه راستای مکه (قبله) و یا دیگر نقاط را بیابیم؟
سلام دوستان چند روز پیش دوستی از من پرسید: در شیراز انحراف شهر کربلا از قبله چند درجه است؟ برخلاف سؤال، که ساده بهنظر میرسد، پاسخ آن نیازمند آشنایی با نجوم کروی و محاسبات نسبتاً پیچیده است. (فرمول آن از این قرار است: ((θ = atan2( sin(Δλ).cos(φ2), cos(φ1).sin(φ2) − sin(φ1).cos(φ2).cos(Δλ) با توجه به شکل ظاهری و شلوغ فرمول، و برای دوری از محاسبات مثلثاتی و خطای احتمالی (که معمولاً پیش میآید)، تصمیم گرفتم به سراغ اینترنت بروم و از برنامه‌های آماده استفاده کنم. در اینجا مایلم آنچه را که در این رابطه به دست آوردهام در اختیار شما قرار دهم، تا خودتان نیز بتوانید نه تنها جهت شهر کربلا، بلکه هر نقطۀ دیگری را (مثلاً راستای قبله را) در همان محل سکونتتان بیابید. برای اینکار، لازم است مختصات جغرافیایی شهر خودتان، و شهر مقصد را بدانید. نگران نباشید؛ سایتهای مختلفی این مختصات را در اختیار شما قرار میدهند. در زیر لینک چند تا از آنها را قرار دادهام. میتوانید با وارد کردن نام شهر، طول و عرض جغرافیایی آنرا بهدست آورید: http://www.geomidpoint.com/destination/ البته با استفاده از google map هم میتوان مختصات را بهدست آورد (کافی است بر روی شهر خود کلیک کنید، مختصات آن در پایین تصویر ظاهر میشود): http://itouchmap.com/latlong.html در این سایت نیز میتوانید مختصات بسیاری از شهرهای ایران را ببینید: http://www.noojum.com/other/astronomy-tools/187-online-tools/6266-longitude-latitude.html برای مثال، با استفاده از سایت اول، مختصات شیراز از این قرار است: و به همین ترتیب مختصات شهر کربلا عبارت است از (دکمه New Search را کلیک کنید تا نام شهر قبلی پاک شود): حال به سراغ سایت زیر میرویم و مختصات مبدأ (point 1) و مقصد (point 2) را در آن قرار میدهیم ( از چپ به راست، ابتدا عرض یا latitude و سپس طول یا longitude): http://www.movable-type.co.uk/scripts/latlong.html نتیجه را در زیر میبینید: زاویهای که بهدست میآید (ردیف دوم) نسبت به راستای شمال و در جهت عقربههای ساعت است، یعنی به اینصورت: اگر در همان سایت بر روی عبارت see it on a map کلیک کنید، نقشه را هم میبینید: تا اینجا راستای شهر کربلا را نسبت به شیراز بهدست آوردهایم، اما نسبت به قبله چطور؟ برای اینکار، ابتدا مختصات شهر مکه را بهدست می‌آوریم: و آن را به عنوان نقطه دوم در سایت قبل قرار میدهیم: به عبارت دیگر در شیراز و نسبت به جنوب، راستای قبله 57 درجه و 20 دقیقه و 36 در غرب راستای جنوب است. و با توجه به زاویهای که برای راستای کربلا بهدست آوردیم، انحراف راستای کربلا از قبله (یعنی اختلاف دو زاویه) حدود 57 درجه به سمت غرب خواهد بود: در تصویر زیر به همان روش بالا، راستای مشهد نیز اضافه شده است: ساکن هر ...
پیدا کردن قبله
طریقه پیدا كردن قبله و جهات مختلف طریقه پیدا كردن قبله با قبله نما با عرض سلام می خواستم بدونم طریقه پیدا كردن قبله با قبله نما به چه صورت است در روی كف دست یك جور نشان میدهد روی فرش یك جور وروی زمین جهتی متفاوت نشان مددهد لطفا راه صحیح پیدا كردن قبله را بفر مایید0 با تشكر از راهنمایی شما لطفا به ایمیل من بفرستید.پاسخ : با عرض سلام و تحیت.دوست محترم!برای یافتن قبله راههای گوناگونی وجود دارد، كه ساده ترین آن استفاده از ساعت عقربه دار می باشد. در این روش نوك عقربه ساعت شمار را طوری متوجه خورشید سازید كه سایه آن درست در زیر عقربه قرار گیرد، در این حالت نیمساز زاویه حاصله از عقربه ساعت شمار و عدد دوازده نمایشگر جنوب است. وقتی جهت جنوب را دانستید می توانید قبله را در هر جا که باشید بیابید. قبله در ایران به سمت جنوب غربی می باشد.همچنین در طول روزهای آفتابی می توان با مشاهده مکان خورشید در آسمان، به طور تخمینی جهت یابی کرد.خورشید هنگام طلوع در جهت شرق دیده می شود، و در هنگام مغرب در جهت غرب است. با این دو نقطه می توان جنوب و شمال را دانست.در نیم کره شمالی، خورشید قبل از ظهر در جهت شرق متمایل به جنوب دیده می شود؛ و در ظهر در بالای سر به طرف جنوب دیده می شود، و بعد از ظهر هم در جهت غرب متمایل به جنوب دیده می شود.و در نیمکره جنوبی، خورشید قبل از ظهر در جهت شرق متمایل به شمال دیده می شود؛ و در ظهر در بالای سر در جهت شمال دیده می شود؛ و بعد از ظهر هم در جهت غرب متمایل به شمال دیده می شود.با این حساب با دانستن موقعیت خود در کره زمین، و مشاهده مکان خورشید و دانستن این که چه موقع از روز است، می توان در هر شرایطی بطور تخمینی جهت یابی کرد.در هنگام ضرورت همین که انسان جهت تقریبی قبله را بداند کفایت می کند.با آرزوی توفیق.موسسه ذکر ـ قم.باستانی. گردآوری : گروه اینترنتی نیک صالحی چگونه درروزجهت یابی کنیم؟ 1-طلوع وغروب خورشید. هرطرف که خورشیدطلوع کندمشرق وهرطرف که خورشیدغروب کندمغرب نام دارد. 2- ساعت : عقربه ساعت شمار را به طرف خورشید می‌گیریم به طوری که سایه آن به زیر خودش برود. آنگاه بین عدد دوازده و عقربه ساعت شمار زاویهای رسم میکنیم .اگر برای زاویه تشکیل شده نیمسازی در نطر بگیریم این نیمساز سمت جنوب را نشان میدهد .(البته در نیمکره شمالی که ما قرار داریم) ۳- لانه مورچه‌ها مورچه ها به صورت غریزی خاک رادرجهت شمال لانه هایشان می ریزندتالانه شان آفتاب گیرباشد. ۴-خورشید و اجسام : شئ راست وبلندی را در زمین فرومیکنیم جهت سایه ایجادشده هنگام ظهرجهت شمال رانشان می دهد.(درنیمکده شمالی) ۵-تنه درختان بریده شده : دوایرتنه درخت بریده رانگاه ...
جهت قبله
جهت قبله براي پیدا کردن جهت قبله یک مکان می بایست طول وعرض جغرافیایی آن را بدانیم. مختصات جغرافیایی یک محل بر روي کره زمین با طول و عرض جغرافیایی تعیین می شود. محور چرخشی زمین قطب هاي شمال و جنوب جغرافیایی را مشخص کرده ، درست در حد وسط بین دو قطب جغرافیایی دایره استوادر نظر گرفته می شود. دایره استوا دایره عظیمیه اي است که کره زمین را به دو نیم کره شمالی و جنوبی تقسیم می کند. به موازات دایره استوا دوایر صغیر ه اي مابین دایره استوا و قطب هاي جغرافیایی در نظر گرفته می شود که مدارات نامیده می شوند . مدارات در حقیقت خطوط شرقی غربی سیستم مختصات مربوط هستند . دوایر عظیمه اي که از دو قطب جغرافیایی زمین م یگذرند تشکیل نصف النهارات را می دهند. این دوایر تشکیل دهنده خطوط شمالی جنوبی مختصاتند . ٢ طول و عرض جغرافیایی عرض جغرافیایی یک نقطه با فاصله زاویه اي آن از دایره استوا از صفر تا 90 درجه به طرف شمال و یا جنوب بیان می شود. طول جغرافیایی یک نقطه با فاصله زاویه اي که نطف النهار آن نقطه با نصف انهار مبدأ می سازد بیان می گردد. طبق موافقت نامه اي که در کنفرانس بین المللی در مورد نصف النهار در واشنگتن دي سی در آمریکا در سال 1884 حاصل شد، نصف النهاري که بر محور نوري رصدخانه سلطنتی گرینویچ از صفر تا 180 درجه نسبت به نصف انهار مبدأ به طرف مشرق و یا مغرب بیان می گردد. بنابراین نصف النهار 180 درجه شرقی و 180 درجه غربی بر هم منطبق هستند. قبله نما قبله نما جعب هاي است مدور ، که از فلز یا پلاستیک که در قسمت فوقانی آن یک عقربه مغناطیسی و در قسمت تحتانی یک یا چند صفحه قرار دارد . روي هر صفحه نام تعدادي از شهرها بر اساس محاسبه دقیق جهت مکه و انحراف مغناطیسی محل نوشته شده است. قبله نماي خودکار محل علاوه بر عقربه مغناطیسی عفربه دیگري به رنگ فلمز یا برنجی یا شب نما دارد. در قبله نماي با صفحه گردان که جدیدترین نوع و خود کار براي همه جا به حساب می آید عقربه دیده نمی شود، خود صفحه فلزي می گردد و توجیه م یشود . ساختمان قبله نما ٣ صفحات قبله نما بطور کلی دو نوع است. در صفحات اولیه که هنوز در قبله نماها نصب می شود.، مکه معظمه در خارج صفحه در نظر گرفته شده ، ولی در صفحات جدید محل کعبه در وسط صفحه فرض شده است، لذا با یک مرتبه توجیه صفحه بوسیله گرداندن قبله نما (یا بطور خود کار در نمونه هاي با صفحه گردان) خطی که جلوي هر شهر رسم شده جهت قبله آن است بطرف مرکز صفحه. در قبله نماهایی که داراي یک صفحه هستند و نمونه هاي با صفحه گردان ، صفحه عمومی گذارده شده که نام شهرهاي مهم را دارد. غیر از صفحه عمومی ، قریب بیست صفحه دیگر براي کشورهاي مختلف به زبان فارسی ...
تعيين قبله با استفاده از روش آزيموت
روش تعيين قبله با استفاده از آزيموت، به عنوان دقيق‌ترين روش تعيين قبله مطرح مي‌باشد که در گذشته بيشتر از روشهاي نجومي براي تعيين آزيموت استفاده مي‌گرديد ولي در حال حاضر با گسترش تجهيزات ماهواره‌اي، اين روش با اصلاحاتي مواجه گرديده است. مبناي اين روش تعيين آزيموت با استفاده از موقعيت ژئودتيكي محل و كعبه مي‌باشد. اين روش را مي‌توان به سه بخش تقسيم نمود. 1- تعيين موقعيت نقاط محل وكعبه (Φ,Λ)؛ 2- محاسبه آزيموت محل ـ كعبه؛ 3- تعيين و مشخص نمودن جهت قبله در محل. تعيين موقعيت نقاط محل وكعبه (φ,λ) براي تعيين قبله نيازمند تعيين طول و عرض ژئودتيكي محل مورد نظر و كعبه مي‌باشيم، براي تعيين طول و عرض نقاط مورد نظر از دو روش مي‌توان بهره برد: 1- نجومي 2- ژئودزي روش نجومي تعيين طول و عرض نقاط مورد نظر از با روش نجومي : در روش نجومي ما مختصات محل را با استفاده از روشهاي مرسوم در نجوم بدست مي‌آوريم. اصولا براي تعيين موقعيت به هر روشي ما نيازمند سطح مبناي اندازه‌گيري و نقاطي با مختصات معلوم هستيم، كه در نجوم سطح مبناي ما كره سماوي (كره‌اي است فرضي به مركز جرم زمين و به شعاع واحد كه ستارگان بصورت شعاعي روي آن تصوير شده‌اند.) ستارگان نقاطي با مختصات معلوم در محاسبات وارد مي‌شوند. نتيجه مشاهدات بر روي كره سماوي و محاسبات (Φ,Λ) نجومي خواهد بود، كه اختلافي با (φ,λ) ژئودتيكي دارد، كه تحت عنوان زواياي انحراف قائم معرفي مي‌گردند. در روش نجوم ما نيازمند يك سري تعاريف هستيم كه بمنظور تعيين موقعيت به روش نجومي دانستن اين تعاريف و قرادادها الزامي است مانند كره سماوي و . . .. اين تعاريف به اين ترتيب مطرح مي‌گردند كه در نقشه برداري و ژئودزي كلاسيك محيط پيرامون مشاهدات ما زمين مي‌باشد ولي در نجوم حيطه مشاهدات از زمين فراتر مي‌رود و ستارگان نيز در مشاهدات ما دخيل هستند، بنابراين نيازمند بيان مجدد مفاهيم و تعاريف نقشه‌برداري و ژئودزي كلاسيك در اين محيط هستيم. روش ژئودزي تعيين طول و عرض نقاط مورد نظر از با روش ژئودزي: روش ديگري كه براي تعيين موقعيت بكار مي‌رود، روش ژئودزي مي‌باشد، كه خود نيز به دو روش ژئودزي كلاسيك و ژئودزي ماهواره‌اي (GPS) تقسيم مي‌شود. سطح مبنا در اين روش بيضوي مي‌باشد و نقاط زميني با موقعيت معلوم در ژئودزي كلاسيك و مختصات ماهواره‌ها در ژئودزي ماهواره‌اي مي‌باشد. به منظور رسيدن به دقت مطلوب در اين روش شبكه‌اي از نقاط طراحي مي‌شوند، كه قابليت تعديل و سرشكني خطاها در اين شبكه فراهم مي‌گردد. قبل از ورود گيرنده‌هاي ماهواره‌اي از روش ژئودزي كلاسيك استفاده مي‌گرديد ...
محاسبة عملي خطاي زاوية انحراف قبلة مسجد المهدي نسبت به امتداد جغرافيايي-علی ابراهیمی
محاسبة عملي خطاي زاوية انحراف قبلة مسجد المهدي نسبت به امتداد جغرافيايي استخراج: علي ابراهيمي سراجي همكاران: مهدي دانشيار، علي‌اصغر لطفي و سيد حسن سلطاني روز سه‌شنبه مورخ 19 شهريور 1387 مطابق با 9 سپتامبر 2008 و 8 رمضان‌المبارك 1429 پروژه‌اي براي قبله‌يابي مسجد المهدي در حوالي ميدان آزادي تهران صورت گرفت كه برنامة آن به شرح زير است. براي تعيين سريع سمت قبله ابزارهاي مهندسي مانند تئودوليت و ژالون فراهم شد تا با استفاده از GPS مختصات دقيق محل به نرم‌افزار ويژة قبله به نام Accurate Times داده مي‌شد و سپس اين نرم‌افزار با دقت يك دهم درجه سمت قبله را مي‌توانست محاسبه كند. بر طبق اين محاسبه سمت قبله در اين محل 3/218 درجه برآورد شده بود. البته محاسبة دقيق سمت قبله با استفاده از فرمول‌هاي نجومي كه بعداً تهيه شده دقت نرم‌افزار را نيز تأييد مي‌نمايد كه نحوة محاسبة آن به شرح زير است. مختصات جغرافيايي مسجد المهدي مختصات جغرافيايي كعبه بر اساس نرم‌افزار Google Earth و و زاوية انحراف قبلة مسجد المهدي نسبت به امتداد جنوب جغرافيايي زاوية انحراف قبله مسجد المهدي نسبت به امتداد شمال جغرافيايي براي تعيين سمت قبله به جز روش سريع فوق‌الذكر چند راه مختلف وجود دارد. روش اول شاخص‌گذاري در دو روز از سال است كه خورشيد در بالاي خانة خدا قرار مي‌گيرد و دوم كه در تمام طول سال در بسياري از مناطق ايران كاربرد نيز دارد استفاده از زمان عبور خورشيد از سمت قبله است. براي مثال در مسجد المهدي در روز 19 شهريور 1387 خورشيد در ساعت 14:28:47 از سمت قبله عبور مي‌كرد و مي‌توانستيم بدون ابزار و با يك شاخص سمت قبله را تعيين كنيم. ولي براي به دست آوردن قبله در هر زمان از روز مي‌توان از روش فوق‌الذكر استفاده كرد. براي تعيين قبله با استفاده از اين روش ابتدا تئودوليت را كاملاً با سطح زمين تراز كرديم و سپس خورشيد را درون لمب قائم قرار داديم و سمت خورشيد را در حافظة ديجيتال صفر كرديم. سپس با استفاده از نرم‌افزار سمت خورشيد را در زمان رصد خورشيد محاسبه كرديم و با كم كردن 360 درجه از سمت خورشيد به سمت شمال جغرافيايي يا صفر درجه رسيديم. در اين نقطه بار ديگر مختصات سمت را صفر كرديم و اكنون با شاخص گذاري در مسجد امتداد شمالي– جنوبي را با يك نخ مشخص كرديم. سپس تئودوليت را كاملاً روبه‌روي محراب قرار داديم و ميزان انحراف قبله را كه 38 درجه و 15 دقيقه قوسي بود را اعمال كرديم. بر اين اساس قبله به ميزان 8 درجه از محراب به سمت جنوب چرخيد و از دورن محراب خارج شد. در انتها قبله بر روي ديوار شاخص‌گذاري شد و سپس با استفاده ...