نمودار بادهای غالب زنجان

  • مطالعات جغرافیایی

    مطالعات جغرافیایی

    وجه تسمیه ارومیه: واژه «ارومیه» مشتمل از دو کلمه «اور» و«میه» است. زبان های باستانی اور به معنای شهر، جا، مکان و قلعه است، مانند اورشلیم. و «میه» یا «میا» نیز به معنای آب است و این شهر را به سبب وفور آب «شهر آب» نامیده اند. از سوابق اولیه ی بنای این شهر که فعلا به نام ارومیه معروف است اطلاعات چندانی در دست نیست. هم چنین اطلاع درستی از این که نام باستانی ارومیه چه بوده، در دست نیست. تنها می دانیم که کرانه های باختری دریاچه ارومیه را در قدیم گلیزان می نامیدند. گروهی به اشتباه آن را با شهرستان چی چست ( شیز) یکی می دانند. برخی نام آن را مشتق از شهر ارومچی ترکستان چین می دانند. برخی نیز ارومیه را از شهرهایی می دانند که انوشیروان بنا کرده و می گویند پس از آن که سپاهیان ایران به فرماندهی انوشیروان وارد شامات (سوریه) شد و شهر انطاکیه را تسخیر نمود، دستور داد تا اهالی آن شهر را به ایران کوچ داده و در این شهر اقامت دهند. سپس شهری به نام «رومیه» ساخته شده و مردم انطاکیه در آن ساکن شدند و بعد کلمه رومیه رفته رفته به ارومیه تبدیل شده است. به عقیده بعضی دیگر از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده و از اماکن مقدسه زرتشتیان به شمار می رود. بر اساس نوشته های کتاب «اوستا» در نیمه قرن هفتم قبل از میلاد؛ زرتشت در کنار رود «داییتا» که از رودخانه های استان آذربایجان غربی است از جانب خدای بزرگ مأمور اصلاح امور مردم شده و در حاشیه باختری دریاچه «چی چست» به اشاعه مذهب خود پرداخته است. نام باستانی شهر ارومیه و دریاچه آن چیست وچیستا است.سریانیان آن را ارومیا و ارمنی ها «ارومی،اورمیه»واعراب آن را «ارمیه»،ایرانیان«ارومی،ارومیه» نوشته اند.شهرارومیه را می توان به باغی شبیه قلب انسان تشبیه کرد که ساختمان و عمارت میانی آن را درختان پربار وباغات ومراتع سرسبز چون نگینی در برگرفته اند وازاین نظر بی جهت نیت که در گذشته آن را دارالنشاط لقب داده اند آب وهوای آن معتدل وبه مجاورت با دریاچه نسبتاً مرطوب می باشدودارای زمستان کمی طولانی است. از شواهد و آثار باستانی منطقه؛ معلوم می شود که ارومیه در زمان دولت ماد نیز آباد و مسکون بوده است. از برخی آثار عتیقه و ابنیه ی تاریخی این منطقه و اطراف آن مانند قلعه حسنلو، گوی تپه، صورت حجاری شاه ساسانی، بنای مسجد جامع و کلیسای ننه مریم و بعضی آثار دیگر به درستی مشخص می شود که این منطقه از گذشته های دور با کمی تغییر محل (گوی تپه – تویراق قلعه - چیچکلو و نیز محل فعلی ) وجود داشته است. همین طور از روی نبش قبوری که کشف شده؛ قدمت این ناحیه را تا چهار هزار سال پیش از میلاد مسلم می دانند. باختر دریاچه ارومیه ...



  • اقلیم واب وهوای استان قزوین

    استان قزوین در حوزه مرکزی ایران بین ۴۸ درجه و ۴۵ دقیقه تا ۵۰ درجه و ۵۱ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و ۳۵ درجه و ۲۴ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۴۸ دقیقه عرض شمالی نسبت به خط استوا قرار دارد. این استان از شمال به استانهای مازندران و گیلان و از غرب به استانهای زنجان و همدان ، از جنوب به استان مرکزی و از شرق به استان تهران محدود میباشد. استان قزوین به دلیل داشتن ارتفاعات متعدد همچون رشته کوه البرز درشمال استان و گسترش آن در جهات شمالشرقی و شمالغربی و کوههای پراکنده در نقاط دیگر استان ، شرایط مناسب زیست اقلیمی را داراست . مرتفع ترین کوهها، سیالان با ارتفاع ۴۱۷۵ متر از سطح دریا و کی جگین با ۳۵۰۰ متر از سطح دریا و سفید کوه با ۲۳۰۰ متر از سطح دریا محدوده مرکزی و شرقی استان را تشکیل می دهد. که شیب آن از شمالغرب در جهت جنوبشرق امتداد یافته و ارتفاع پایین ترین نقطه آن ۱۱۳۰ متر از سطح دریاست و به دلیل همین شیب سطح آبهای زیر زمینی در جنوبشرقی استان بالا می باشد. حداقل ارتفاع استان در شمالغرب در بخش طارم سفلی در کناره های دریاچه سفید رود با ارتفاع ۳۰۰ متر از سطح دریاست. استان قزوین به لحاظ شرایط طبیعی به دو ناحیهٔ کوهستانى و دشتى تقسیم مى‌شود. منطقهٔ کوهستانى آن در شمال استان قرار دارد و دهستان‌‌هاى الموت، رودبار و قسمتى از کوهپایهٔ اقبال و پشگلدره را در بر مى‌گیرد. در همین ناحیه، بخشى از رشته‌کوه البرز از بخش شمال غربى و از استان گیلان به طرف جنوب غربى در داخل استان قزوین کشیده شده است. سیالان و الموت دو قله از قله‌هاى معروف کوهستان‌هاى بخش غربى البرزدر این منطقه قرار دارند . دره‌ هاى البرز در دامنه‌هاى خشکِ جنوبى، به‌ویژه در ناحیهٔ‌ قزوین، باریک و کم‌عرض هستند و با دیواره ‌هاى پرشیب کشیده شده‌اند. آبادترین و پرجمعیت‌‌ترین دره ‌هاى آن، درهٔ شاهرود و دره ‌هاى دو شاخهٔ معروف آن، رود طالقان و رود الموت‌اند که آب دامنه ‌هاى البرز جنوبى را به سفیدرود مى‌رسانند. دره و رودخانهٔ‌ شاهرود کوه‌هاى میان درهٔ چالوس و سفیدرود را از شرق به غرب شکافته و آن را به دو قسمت شمالى و جنوبى تقسیم کرده‌اند. در جنوب شاهرود، کوه‌هاى زیاران، سبزپوش، خزران و ... قرار دارند که از زمان‌هاى پیشین مسیرهاى پیادهٔ‌ شمالى - جنوبى قزوین بوده‌‌اند که بعضى از آن‌ها در امتداد دره‌ها تا ساحل دریاى مازندران (خزر) امتداد یافته‌اند و گردنه‌هاى معروف سلمبار و الوچشمه را پدید آورده‌‌اند. این راه ‌ها ناحیهٔ دشت قزوین را به غرب مازندران و شرق گیلان متصل ‌کرده‌اند. در ناحیهٔ غربى دشت قزوین یک رشته ارتفاعات موازى به نام «چرگر» قرار دارد ...

  • ترسیم گلباد

    ترسیم گلباد

    به نام خدا سلام به همه علاقمندان به جغرافیا   در پست دوم این وبلاگ درباره ترسیم گلباد و نرم افزار ویژه آن مطالبی منتشر می شود:     آموزش تصویری     نحوه ترسیم گلباد با نرم افزار WRPLOT view     گلباد، مدل یا نموداری جهت نشان دادن وضعیت و شرایط باد یک ایستگاه یا یک منطقه می باسد. جهت باد، سرعت باد و باد آرام و تعداد بادهای دیده بانی شده در یک ایستگاه، از مهمترین شاخصهای باد یک ایستگاه می باشد که آگاهی از آنها می تواند در ارزیابی شرایط باد بسیار موثر باشد. گلباد از یک دایره مرکزی تشکیل شده که نشان دهنده باد آرام می باشد. اما گل های آن (شاخه ها) جهت باد در هشت جهت را نشان می دهد. سرعت باد از ضخامت گل ها و یا تفاوت رنگی مشخص می شود و بزرگی و کوچکی گل ها هم نشان دهنده تعداد یا درصد بادها از کل می باشد. با گلباد می توان فهمید که مثلا در چه موقع از سال کدام باد بیشتر غالب بوده و دارای چه سرعتی و در چه جهتی می باشد. ترسیم گلباد هم به روش دستی و هم توسط نرم افزار WRPLOT view صورت می گیرد. در این قسمت و در قالب فایلی نحوه ترسیم گلباد با نرم افزار آموزش داده می شود. در این فایل  این فرایند در سه مرحله گردآوری داده ها از آمارهای هواشناسی، ورود به برنامه excell و تهیه فایل مربوطه و سرانجام ورود به نرم افزار و تهیه گلباد نهایی به صورت تصویری  همراه با نمونه ارائه شده است.     حجم فایل: ۷۰/۲ مگابایت ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ     دانلود نرم افزار WRPLOT view   WRPLOT view، نرم افزار ویژه ترسیم گلباد و تحلیل های مربوط به شریط باد یک ایستگاه یا منطقه می باشد. این نرم افزار مخصوص تحلیل های هواشناسی در فاکتور باد، آمارهای باد یک ایستگاه، ترسیم پلاتهای مختلف و ...می باشد. با این نرم افزار می توان سرعت، جهت و تعداد باد و شرایط کلی باد یک منطقه را به وضوح به نمایش در آورد. نسخه 6.5.2 این نرم افزار می توانید از این قسمت دانلود کنید:   حجم فایل: 1/ 15 مگابایت   کد فعال سازی (Activation code): 1879A08913D3B3E9   جهت دانلود نرم افزار  و کسب اطلاعات بیشتر می توانید از خود وب سایت ویژه این برنامه نیز اقدام کنید:   ورود به وب سایت نرم افزار   پس از ورود، ابتدا از طریق سربرگ registeration در سایت ثبت نام کنید. سپس از قسمت download  نرم افزار  را دانلود کنید. پس از دانلود و نصب برنامه، در هنگام راه اندازی شما نیاز به وارد کردن کد فعال سازی (activation code) دارید. می توانید کد بالا را وارد کرده یا اینکه همان کدی را که در هنگام ثبت نام به ایمیل شما فرستاده شده است را استفاده کنید. با وارد کردن کد، نرم افزار آماده فعالیت می باشد. جهت به روز کردن کد فعال ...

  • بررسی شاخص شبه دو سالانه QBO

    بررسی شاخص شبه دو سالانه QBO

    شاخص QBO عبارت است از نوسان دوره ای از بادهای غربی و شرقی مداری در استراتوسفر حاره ای با میانگین 28تا 29 ماهه.در واقع QBO یک نوسان باد شرقی - غربی در استراتوسفر حاره ای است. و این دو جهت وزش باد به دو فاز منفی و مثبت QBO تقسیم بندی می شوند.که فاز منفی معرف بادهای شرقی و فاز مثبت معرف بادهای غربی است.این بادها در حد فاصله زمانی 13 ماه جایگزین یکدیگر می شوند.که طی فاصله زمانی 28 تا 29ماه هردو جریان باد یک سیکل گردشی را کامل می کنند.این بادها از ارتفاع بالاتر از 30 کیلومتری منشا می گیرند.این بادهای مدارای دارای سرعت ثابت 20متر برثانیه و وزش محدوده آنها در نمایه قایم بین تراز 10 تا 50هگتوپاسکال است. این نوسان شبه دو سالانه یا QBO بعنوان یکی از مولفه های اصلی و کلیدی درتبیین اقلیم شناسی استراتوسفر است.این شاخص در توضیح و تحلیل تغییرات سال به سال دما و مقادیر ازون و میزان فعالیت امواج سیاره ای در نیمکره زمستانی و گرمایش استراتوسفری و وقوع بلاکینگ و شدت و ضعف تاوه قطبی نقش مهمی ایفا می کند.با توجه به توضیحات بالا بررسی سری زمانی فازهای منفی و مثبت شاخص QBO و سری زمانی دمایی استراتوسفر بخوبی می توان ازچشم انداز شدت و ضعف تاوه قطبی و رخداد بلاکینگ طی زمستان اطلاعاتی بدست آورد.در تصویر زیر QBO مورد بررسی قرار گرفته است .                   نموداربالا روند شاخص QBO و فازهای منفی و مثبت آن با جایگزینی یکدیگر بخوبی مشخص است.طی این بازه زمانی از 2009 تا 2013 و جایگزینی فازهای منفی و مثبت بعد از هر دوره , وضعیتQBOطی سال 2013-2014 بایددر فاز مثبت باشد. که اگر به روند نمودار از ژانویه 2013 دقت شود. شروع روند صعودی دیده می شود.......................................................................................................................................مطابق با نمودارهای زیر دمای استراتوسفر در تراز های 10, 30, 50 ,70 هکتو پاسکال در ماه های آخر 2013و آغازین 2014 روند کاهشی دارد. که با خط قرمز مشخص شده است. و خط سبز رنگ نقطه چین دمای میانگین ترازهای نامبرده است. و خطوط خاکستری معرف دامنه ماکزیمم و مینیمم دمای استراتوسفر هستند. روند دمای استراتوسفر در تراز 10تا 70هکتوپاسکال .....................................................................................................................................نمودار زیر هم فازهای شرقی و غربی بادهای مدار منطقه استروتوسفر استوایی را نشان می دهندنتیجه: با توجه به مطالب گفته شده در بالا زمستان امسال شاخص QBO  در فاز مثبت یا اینکه بادهای غربی غالب خواهد بود. که پیامدش قوی شدن تاوه قطبی و کاهش تاوایی پتانسیل و کاهش فعالیت بندالی است.

  • نوسانات تراز آب درياي خزر

    مقدارآبي كه رودخانه ها در اثر باران يا ذوب برفها وارد درياي خزر مي‌كنند  مهمتر از نزولات جوي آن است. بيش از 130 رودخانه به درياي خزر مي ريزند و رود ولگا به تنهايي حدود 80%  از حجم واردات آب ساليانه درياي خزر را تامين مي‌كند. البته جريان آب زيرزميني به خزر نيز مهم است كه اغلب ناديده گرفته مي‌شود. رودهاي بزرگي كه به درياي خزر مي‌ريزند به ترتيب اهميت عبارتند از  رودخانة ولگا ،  رود كورا ، رود ترك ، رود اورال ، سفيدرود ، رود سولاك و رودخانة سمور. حفظ بيلان آبي درياي خزر مستلزم اجراي طرح انتقال آب رودخانه ها از خارج به داخل حوزه رودخانه ولگاست . همچنين آبهايي كه رودخانه‌هاي "كورا" و "ارس"  به درياي خزر مي‌ريزند چهار سانتيمتر سطح آن را بالا مي برند. در حوضه جنوبي، سفيد رود و 11 رودخانه ديگر سطح اين دريا را 16 ميليمتر بالا مي‌برند.ميزان بالا آمدن سطح آب در همة سواحل از آستارا تا گرگان يكسان نيست ، بلكه بالا آمدن سطح آب در آستارا و گميشان كمتر از سواحل مازندران است.    نوسانات فصلي درياي خزر                                                   در اثر ذوب برفها ، رودخانه ها در آغاز بهار پرآب مي شوند و در ماه ژوئن( خرداد)  ارتفاع آنها به بالاترين حد مي رسد. مثلا رود ولگا از ماه آوريل ( فروردين ) تا پايان ماه ژوئيه ( تير ) سه پنجم مقدار آب ساليانه خود را به درياي خزر مي‌ريزد . سپس آب آنها پايين مي نشيند و اين امر تا ماه اكتبر (مهر) ادامه دارد . در اثر نزولات پاييز و زمستان مجددا در ماههاي نوامبر و فوريه ( آبان و بهمن ) بالا آمدن آب مشاهده مي‌شود و كمترين آن در ماه دسامبر ( آذر ) است . در حوضه جنوبي درياي خزر حداكثر طغيان رودخانه ها در ماههاي بهار يعني هنگام  ذوب برفها ديده مي‌شود . در فصلهاي پاييز و زمستان نيز طغيان زياد ديده مي شود و مقدار نزولات هم افزايش ميابد. بيشترين و كمترين ارتفاع سطح آب درياي خزر در طول سال  بستگي به ميزان آبي دارد كه از رودخانه ها مي‌گيرد. دامنه نوسان سالانه سطح اين دريا از 4% تا 5%  تغييرمي كند .     روند بلند مدت و علت نوسانات تراز آب خزر         سطح آب درياي خزر در طي دوران هاي مختلف نوسان داشته است. در برخي دوره‌ها اين سطح بسيار پائين بوده و در دوره هايي ديگر بالا آمده است. اين فرآيند كه همواره زمانبر بوده سبب بروز تغييرات زيست محيطي و دگرگوني در فعاليت‌هاي اقتصادي دريا شده است. عمر اطلاعات ثبت شده از نوسانات تراز آب درياي خزر به بيش از 150 سال برمي‌گردد. در اين دريا 5  ايستگاه با سابقه بيش از يكصد سال وجود دارد كه شامل ايستگاه باكو (1830) ، ماخاچ‌كالا  (1900) ، كراسنوودسك (1915) و فورت‌شفچنكو (1921) و ...

  • گردنه الماس خلخال یکی از زیباترین گردنه کشور

    مشخصات جغرافیایی محدوده مطالعاتی شهرستان خلخال عنوان جنوبی ترین شهرستان استان اردبیل به مساحت 2786 کیلومتر مربع بوده که از طرف شمال به شهرستان کوثر، از شرق به استان گیلان، از غرب به استان آذربایجان شرقی و شهرستان میانه و از جنوب به استان زنجان (شهرستان زنجان) منتهی می شودو فاصله آن از مرکز استان 114کیلومتر می باشد.این شهرستان با فاصله 549 کیلومتری از تهران در ناحیه کوهستانی واقع شده است. آب و هوای آن در قسمت شرقی سردسیر و در نواحی شمالی و جنوبی معتدل است.این شهرستان با سه بخش مرکزی، هشتجین و کلور می باشد و با  8 دهستان و 150 روستای دارای سکنه بوده بر اساس سرشماری سال 1375  جمعیت این شهرستان 60115  نفر، بوده و بر اساس آخرین سرشماری (سال 1385) جمعیت آن 47264 نفر کاهش یافته است. بررسی شكل 1-2 نشان می دهد این شهرستان در مختصات جغرافیایی 37 درجه و 11 دقیقه الی 37 درجه و 51 دقیقه عرض شمالی و 48 درجه و 10 دقیقه الی 48 درجه و 55 دقیقه طول شرقی قرار دارد به لحاظ موقعیت طبیعی می توان گفت که شهرستان خلخال در یک منطقه کوهستانی و ارتفاعات کم و بیش مرتفع آن را احاطه کرده اند که ارتفاعات حوالی شهرستان خلخال از شرق به غرب و از شمال به جنوب کاهش یافته و در نهایت به دشت خلخال محدود می شوند. از جمله مهم ترین ارتفاعات می توان به کوههای طالش اشاره کرد که در سمت شرق شهرستان خلخال واقع شده و همانند سدی ما بین دریای خزر و ناحیه آذربایجان قرار گرفته است. ارتفاعات دیگر ناحیه خلخال، کوههای باغرو که در شمال غربی آن واقع شده است. مهمترین قلل شهرستان خلخال آق داغ (3322 متر) و شاه معلم، پلنگا (3100 متر) و قله مهم با ارتفاع (2010 متر) می باشد.به طور کلی شهرستان خلخال به دلیل قرارگیری در حد فاصل چهار استان (اردبیل، آذربایجان شرقی، گیلان، زنجان) از اهمیت درخور توجهی برخوردار می باشد و همچنین کوهستانی بودن منطقه و وجود خاکهای مستعد کشاورزی از دیگر موارد مهم شهرستان خلخال به شمار می رود.     گردنه الماس یکی از یالهای قابل نفوذ در ارتفاعات البرز غربی بوده که از دیر باز جهت ارتباط جوامع انسانی موجود در ضلع  شرقی و غربی، در دیواره البرز غربی (تالش) مورد استفاده قرار گرفته است این محدوده شامل زیر حوضه آبریز رودخانه مجره بوده که از شعبات حوضه آبریز هیرو چای می باشد محدوده مطالعاتی بلافصل نمونه گردشگری گردنه الماس خلخال شامل خود گردنه که جاده قدیم خلخال – اسالم بوده،گردنه جاده جدید سنتو (خلخال – فومن) را نیز در بر می گیرد. این محدوده بر اساس پتانسیل های موجود در زمینه گردشگری و با درنظر گرفتن مدل توریسم (مخدوم 1382) در دو سایت تفرج متمرکز جمعاً به مساحت 121 هکتار و یک سایت تفرج ...

  • نحوه ترسیم گلباد با نرم افزار WRPLOT view

    گلباد، مدل یا نموداری جهت نشان دادن وضعیت و شرایط باد یک ایستگاه یا یک منطقه می باسد. جهت باد، سرعت باد و باد آرام و تعداد بادهای دیده بانی شده در یک ایستگاه، از مهمترین شاخصهای باد یک ایستگاه می باشد که آگاهی از آنها می تواند در ارزیابی شرایط باد بسیار موثر باشد. گلباد از یک دایره مرکزی تشکیل شده که نشان دهنده باد آرام می باشد. اما گل های آن (شاخه ها) جهت باد در هشت جهت را نشان می دهد. سرعت باد از ضخامت گل ها و یا تفاوت رنگی مشخص می شود و بزرگی و کوچکی گل ها هم نشان دهنده تعداد یا درصد بادها از کل می باشد. با گلباد می توان فهمید که مثلا در چه موقع از سال کدام باد بیشتر غالب بوده و دارای چه سرعتی و در چه جهتی می باشد. ترسیم گلباد هم به روش دستی و هم توسط نرم افزار WRPLOT view صورت می گیرد. در این قسمت و در قالب فایلی نحوه ترسیم گلباد با نرم افزار آموزش داده می شود. در این فایل  این فرایند در سه مرحله گردآوری داده ها از آمارهای هواشناسی، ورود به برنامه excell و تهیه فایل مربوطه و سرانجام ورود به نرم افزار و تهیه گلباد نهایی به صورت تصویری  همراه با نمونه ارائه شده است.     حجم فایل: ۷۰/۲ مگابایت ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ     دانلود نرم افزار WRPLOT view   WRPLOT view، نرم افزار ویژه ترسیم گلباد و تحلیل های مربوط به شریط باد یک ایستگاه یا منطقه می باشد. این نرم افزار مخصوص تحلیل های هواشناسی در فاکتور باد، آمارهای باد یک ایستگاه، ترسیم پلاتهای مختلف و ...می باشد. با این نرم افزار می توان سرعت، جهت و تعداد باد و شرایط کلی باد یک منطقه را به وضوح به نمایش در آورد. نسخه 6.5.2 این نرم افزار می توانید از این قسمت دانلود کنید:   حجم فایل: 1/ 15 مگابایت   کد فعال سازی (Activation code): 1879A08913D3B3E9   جهت دانلود نرم افزار  و کسب اطلاعات بیشتر می توانید از خود وب سایت ویژه این برنامه نیز اقدام کنید:   ورود به وب سایت نرم افزار   پس از ورود، ابتدا از طریق سربرگ registeration در سایت ثبت نام کنید. سپس از قسمت download  نرم افزار  را دانلود کنید. پس از دانلود و نصب برنامه، در هنگام راه اندازی شما نیاز به وارد کردن کد فعال سازی (activation code) دارید. می توانید کد بالا را وارد کرده یا اینکه همان کدی را که در هنگام ثبت نام به ایمیل شما فرستاده شده است را استفاده کنید. با وارد کردن کد، نرم افزار آماده فعالیت می باشد. جهت به روز کردن کد فعال سازی هم  سایت می توانید به سایت مراجعه کنید.

  • آشنایی با گرم‌ترین بیابان‌های جهان

    درحدود یک‌سوم سطح خشکی‌های کره زمین را بیابان تشکیل می‌دهد.  بیابان‌ها مناطق خشکی هستند که معمولاً میزان بارندگی در آنها سالانه کمتر از 10اینچ (254میلی‌متر) است. فاکتور مهم دیگر تبخیر است که اغلب پتانسیل آن دو برابر بارندگی است.بیابان‌های جهان به چهار دسته تقسیم می‌شوند؛ بیابان‌هایی که در حدفاصل نواحی گرمسیری و معتدل قرار دارند، بیابان‌های خنک ساحلی، بیابان‌هایی با زمستان‌های سرد و در آخر، مناطق قطبی که برخی از دانشمندان آنها را به‌دلیل بلوکه کردن حجم زیاد آب در این طبقه‌بندی جای می‌دهند. در ادامه به نمونه‌هایی از گروه اول که جزو گرم‌ترین بیابان‌های جهان هستند، اشاره می‌شود.بیابان کالاهاری در آفریقابیابان کالاهاری با مساحت حدودا 900هزار کیلومترمربع، در جنوب‌غربی قاره آفریقا واقع شده است. این بیابان جزئی از حوزه شنی وسیعی است که مرز آن از رود نارنجی (طولانی‌ترین رود آفریقای‌جنوبی) تا آنگولا، در غرب به نامیبا و در شرق به زیمبابوه می‌رسد. بیش از 70درصد این بیابان در جمهوری بوتسوانا که پایتخت آن گابورون است، واقع شده. در آفریقا به این بیابان دورسلند می‌گویند که از نظر لغوی به‌معنای «زمین تشنه» است.بیابان کالاهاری از شن، ماسه، سنگریزه و دشت‌های نمکی پوشیده شده و از نظر طبقه‌بندی در رده بیابان‌های نیمه‌خشک قرار می‌گیرد چرا که اغلب پس از بارش باران عرصه‌های وسیعی از زمین‌های تشنه تبدیل به چراگاه می‌شوند. یکی از مهم‌ترین عوارض زمین‌شناسی در این منطقه را ساختارهای مدور نسبتا محکمی تشکیل می‌دهند که جنس آنها از رس و به رنگ کبود است. این ساختارها به شکل حفره‌های کم‌عمقی هستند که به‌دلیل داشتن رسوبات نمکی زیر تابش نور خورشید سوسو می‌زنند. اهمیت این عوارض به این دلیل است که در فصول بارانی ‌ماه مارس و آوریل (برابر با اسفند و فروردین) بخش اعظم آب باران را در خود جمع می‌کنند و تبدیل به آبشخور گله‌های بزرگی از حیوانات می‌شوند.دلتای اوکاونگو یکی از معروف‌ترین تالاب‌هایی است که در شمال این بیابان قرار گرفته. از پوشش گیاهی منحصربه‌فرد این بیابان می‌توان به آکاسیا یا درخت ازا و درخت عود (Aloe sp) اشاره کرد. برخی از حیوانات این بیابان نیز عبارتند از: غزال‌، جربیل‌، موش خرما، کفتار، شغال، کوکر و غزال‌ آفریقایی. بوشمن‌ها یا بیابان‌نشینان آفریقای‌جنوبی بیشتر از 20هزار سال است که در این بیابان زندگی می‌کنند و این در حالی است که قدمت پوسته زمین را در این بیابان در حدود 3/5میلیارد سال تخمین زده‌اند.بیابان‌های استرالیاسترالیا خشک‌ترین قاره قابل سکونت در جهان است. این قاره بزرگ‌ترین ...

  • نوسان مادن جولیان (Madden Julian Oscillation= MJO)

    نوسان مادن جولیان (Madden Julian Oscillation= MJO)

    پدیده نوسانی مادن- جولیان (MJO) شکل غالب تغییر پذیری زیر فصلی گرمسیری مناطق حاره و فوق حاره میباشد که در سیستم چرخه جو-اقیانوس نقش مهمی را ایفا میکند.مادن و جولیان فشار هوای سطح دریا و حرکت باد در لایه های مختلف جو در پهنه اقیانوس آرام را مورد ارزیابی قرار دادند.   آنها نشان دادند که برای دورههای زمانی ۴٠ تا ۵٠ روزه یک همبستگی معنیدار بین فشار سطح دریا و بادهای سطحی غرب وزان وجود دارد که به علت دوام کمتر از یک فصل معروف به نوسانات زیرفصلی (Intrasesonal Oscillation) شدند. به دلیل کشف این پدیده توسط این دو محقق، آن را نوسانات مادن- جولیان(Madden-Julian Oscillation, MJO) نامگذاری کردند که در منابع علمی آن را نوسانات ۵٠ – ۴٠ روزه نیز می نامند. نشان داده شده است که این نوسانها با تغییرات عوامل جوی-اقیانوسی از جمله فشار و دمای سطح آب دریا در شرق ناحیه استوایی اقیانوس هند، بادهای سطحی و بالایی و به ویژه بارش مرتبط بوده و نوسانهای زیرفصلی آنها را توجیه میکند. ‫ﺑﺮﺧﻲ ازﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺪﻳﺪه ﻫﻤﺮﻓﺖ در اﻗﻴﺎﻧﻮس ﻫﻨﺪ در ﻣﻘﻴﺎس زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻴﺎن ﻓﺼﻠﻲ،‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﻣﻴﺪان ﺑﺎد و ﺑﺎرش در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻨﻮب ﻏﺮب آﺳﻴﺎ) ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ اﻳﺮان ، اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن‬ ‫(ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬارداز ﻃﺮﻓﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮی ﭘﺪﻳﺪه ﻫﻤﺮﻓﺖ در اﻗﻴﺎﻧﻮس ﻫﻨﺪ در ﻣﻘﻴﺎس زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻴﺎن‬ ‫ﻓﺼﻠﻲ ، ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﻧﻮﺳﺎن ﻣﺎدن – ﺟﻮﻟﻴﺎن در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎره ای و ﺑﺎرش در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻨﻮب ﻏﺮب آﺳﻴﺎ‬ ‫و ﺑﻮﻳﮋه اﻳﺮان در ﻣﻘﻴﺎس زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻴﺎن ﻓﺼﻠﻲ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺮﻗﺮار ﻛﺮد.‬ ‫   ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻮﺳﺎن ﻣﺎدن – ﺟﻮﻟﻴﺎن ﻧﻮﺳﺎن ﻣﺎدن ﺟﻮﻟﻴﺎن ﻳﻚ ﮔﺮدش ﺑﺰرگ ﻣﻘﻴﺎس ﺟﻮی در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎره ای اﺳﺖ و ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎدن و‬ ‫ﺟﻮﻟﻴﺎن (۱۷۹۱) ﻛﻪ داده ﻫﺎی اﻳﺴﺘﮕﺎه ﺟﺰﻳﺮه ﻛﺎﻧﺘﻮن را ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺷﺪت ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﻣﻲ دادﻧﺪ، ﻛﺸﻒ‬ ‫ﺷﺪ . اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه اﺻﻮﻻ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﺷﺮق ﺳﻮ ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻤﺮﻓﺖ ﻗﻮی دارای ﺷﺪت ﺑﺎرش ﺑﺮ روی اﻗﻴﺎﻧﻮس ﻫﺎی‬ ‫ﻫﻨﺪ و آرام ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد .ﺑﻲ ﻫﻨﺠﺎری ﻫﺎی ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎرش اﺑﺘﺪا در ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻳﻲ از ﺷﺮق آﻓﺮﻳﻘﺎ و ﻏﺮب‬ ‫اﻗﻴﺎﻧﻮس ﻫﻨﺪ آﻏﺎز ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ در راﺳﺘﺎی ﺷﺮق ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد . اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻏﺮﺑﻲ و ﻣﻴﺎﻧﻲ‬ ‫اﻗﻴﺎﻧﻮس آرام ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮ روی آﺑﻬﺎی ﺳﺮد ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﻛﺰی و ﺷﺮﻗﻲ اﻗﻴﺎﻧﻮس آرام‬ ‫ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻣﺠﺪدا در ﺑﺨﺶ ﻫﺎی ﺷﺮﻗﻲ اﻗﻴﺎﻧﻮس ...

  • گردنه الماس خلخال

    گردنه الماس خلخال یکی از زیباترین گردنه کشور 1-1 پيشينه مطالعه شهر خلخال، مرکز شهرستان خلخال با پهنه ای در حدود 7 کیلومتر مربع در جنوب استان اردبیل و در باختر کوههای تالش قرار گرفته است. سابقه سکونت در این محدوده به دوران باستان تاریخ ایران می رسد که اقوام هند اروپایی از ناحیه قفقاز به پهنه های جنوبی آذربایجان وارد شدند و حتی ریشه کلمه خلخال را از اقوام ترک در ناحیه ترکستان می دانند که هنگام حملات اعراب پراکنده شدند و برخی از آنها به این نواحی آمدند که نام یکی از این اقوام بنام خالخ (XALLOX) در تاریخ ثبت شده است که احتمالا ریشه نام گذاری شهر خلخال می باشد. دکتر محمد جواد مشکور در  کتاب (جغرافیای تاریخی ایران باستان) می نویسد که راولینسون عقیده داشت که کوهستانهای شمال و جنوب دره سفید رود درروزگار باستان مسکن قوم نیرومند کاسی بوده و به نظر می رسد که مرکز آنها نخست در خلخال و در طارم علیا و سفلی بوده و سپس به سرزمین کنونی گیلان مهاجرت کرده اند. بعضی از نویسندگان نام خلخال را با نام شهر پیشین خلخال در ناحیه اوتی (ناحیه ای بر کرانه راست رود کورا در حدود گنجه و شمکور کنونی) در ماوراء قفقاز که در آثار ارمنی بین سده 2 و 5 میلادی، به عنوان اقامتگاه زمستانی شاهان ارمنستان و سپس آلبانی (آران) آمده است،  وابسته می دانند. کشف تعدادی اشیاء باستانی نظیر کاسه سفالی آجری رنگ و کوزه سفالی در سال 1343 خورشیدی از منطقه خلخال و نیز کشف یک تیغه کارد مفرغی در سال 1353 خورشیدی و جام برنزی کوتاه بدون پایه درسال 1356 خورشیدی متعلق به هزاره اول قبل از میلاد  نشان از سابقه تمدن دیرینه خلخال و قدمت تاریخی آن دارد. در دانشنامه جهان اسلام از قوم و سرزمینی بنام ببر نام برده شده که در شمال ایران و در اواخر دوره ساسانی و اوایل دوره اسلامی در میان گیلان و تالش از یک سو و تالش و دیلم از سوی دیگر قرار داشته است. برخی از منابع آن را نزدیک دیلم گیلان و تالش و مغان آورده اند. احتمالا این سرزمین کمابیش با ناحیه خلخال امروزی منطبق است که امروزه تیره هایی با نام خانوادگی ببر در ناحیه خلخال به سر می برند حمدا... مستوفی در کتاب نزهت القلوب در سال 740 هجری قمری از خلخال نام می برد و خانندبیل و سجهرود و انجیل آباد و هشتجین را از نواحی چهار گانه خلخال می داند. طبق نظر وی، در گذشته فیروز آباد مرکز ناحیه خلخال بوده و چون از بین رفته، خلخال به جای آن، دارالملک شد. محل درست فیروزآباد معلوم نیست، به احتمال زیاد محل آن را برابر قبخ، درنزدیکی رود گیوی دانسته اند شهر خلخال در دوران صفوی و در زمان جنگ با ترکان عثمانی و در مواقعی که اردبیل به عنوان مرکز ستاد لشکر قرار داشت ...